Właściwości wybranych soli i ich zastosowanie
KMnO4 – manganian(VII) potasu Substancja krystaliczna, dobrze rozpuszczalna w wodzie, barwy fioletowo-różowej, o, silnych właściwościach utleniających, Stosowana do dezynfekcji wody do kąpieli, przemywania ran, płukania jamy ustnej, utleniacz w procesach chemicznych Ogrzewana ulega rozkładowi: 2KMnO4 K2MnO4 + O2 + MnO2
CaCO3 – węglan(IV) wapnia (kalcyt) Substancja krystaliczna, praktycznie nierozpuszczalna w wodzie, bezbarwna, rozpuszcza się w kwasach Stosowana do produkcji wapna palonego (CaO), szkła, białego pigmentu farb, kredy do pisania, środek ścieralny past do zębów, nawóz odkwaszający gleby Ogrzewana ulega rozkładowi: CaCO3 CaO + CO2
Ca3(PO4)2- ortofosforan(V) wapnia Substancja krystaliczna, praktycznie nierozpuszczalna w wodzie, bezbarwna, temp. topnienia 1670oC Stosowany jako wolnodziałający nawóz fosforowy, surowiec do otrzymywania dwuwodoroortofosforanów(V) (nawozów fosforowych dobrze rozpuszczalnych - superfostaty): Ca3(PO4)2 + 4H3PO4 3Ca(H2PO4)2
NaHCO3 – wodorowęglan(IV) sodu i (NH4)2CO3 – węglan(IV) amonu Substancje krystaliczne, dobrze rozpuszczalne w wodzie, bezbarwne Stosowane do produkcji środków spulchniających w piekarnictwie Ogrzewane ulegają rozkładowi: NaHCO3 Na2CO3 + H2O + CO2 (NH4)2CO3 2NH3 + H2O + CO2
CaSO4 – siarczan(VI) wapnia, (CaSO4)2∙H2O, CaSO4∙2H2O Substancje krystaliczne, bardzo słabo rozpuszczalne w wodzie, bezbarwne: CaSO4 – siarczan(VI) wapnia: anhydryt (CaSO4)2∙H2O – siarczan(VI) wapnia – woda(2/1): gips palony CaSO4∙2H2O – siarczan(VI) wapnia – woda(1/2): gips utwardzony Gips palony jest stosowany w budownictwie i medycynie, rzeźbiarstwie i hutnictwie do wykonywania odlewów, gips palony, otrzymuje się przez prażenie: 4 CaSO4∙2H2O CaSO4 + (CaSO4)2∙H2O + CaSO4∙H2O + 6H2O Twardnienie - krystalizacja gipsu palonego: (CaSO4)2∙H2O + 3H2O 2CaSO4∙2H2O
CuSO4∙5H2O – siarczan(VI) miedzi(II) – woda(1/5) Substancje krystaliczna, dobrze rozpuszczalna w wodzie: CuSO4∙5H2O: barwy błękitnej (lazurowej) CuSO4 – siarczan(VI) miedzi(II): bezbarwny T CuSO4∙5H2O CuSO4 + 5H2O Stosowany w chemii analitycznej do identyfikacji związków organicznych: próba Trommera – wykrywanie cukrów redukujących, związków polihydroksylowych – cukrów, alkoholi, wykrywanie białek – reakcja biuretowa).
AgNO3 – azotan(V) srebra(I) Substancja krystaliczna, dobrze rozpuszczalna w wodzie, bezbarwna Stosowana w analizie chemicznej: wykrywanie cukrów redukujących – próba Tollensa, w medycynie do usuwania kurzajek (lapis), środek antyseptyczny otrzymywanie trudno rozpuszczalnych chlorków i bromków i jodków srebra – soli światłoczułych stosowanych w fotografii: AgNO3 + NaCl AgCl + Na+ + NO3- AgNO3 + NaBr AgBr + Na+ + NO3- AgNO3 + NaI AgI + Na+ + NO3-
AgCl – chlorek srebra(I), AgBr – bromek srebra(I), AgI – jodek srebra(I) Substancje krystaliczne, praktycznie nierozpuszczalne w wodzie: AgCl – chlorek srebra(I): barwy białej AgBr – bromek srebra(I): barwy jasnożółtej AgI – jodek srebra(I): barwy żółtej Stosowane do produkcji błon filmowych, fotograficznych i papieru fotograficznego, pod wpływem światła ulegają rozkładowi z wydzieleniem metalicznego srebra: 2AgCl 2Ag + Cl2 2AgBr 2Ag + Br2 2AgI 2Ag + I2
K2Cr2O7 – dichromian(VI) potasu, K2CrO4 – chromian(VI) potasu Substancje krystaliczne, dobrze rozpuszczalne w wodzie o właściwościach utleniających: K2Cr2O7 – dichromian(VI) potasu: barwy pomarańczowej, w środowisku zasadowym przechodzi w chromiany(VI): Cr2O72- + 2OH- 2CrO42- + H2O K2CrO4 – chromian(VI) potasu: barwy żółtej, w środowisku kwasowym przechodzi w dichromiany(VI): 2CrO42- + 2H+ Cr2O72- + H2O Stosowany jako utleniacz w procesach chemicznych
NaCl – chlorek sodu Substancja krystaliczna, dobrze rozpuszczalna w wodzie, bezbarwna, temp. topnienia 801oC Stosowany do: Otrzymywania sodu i chloru w elektrolizie stopionego NaCl, Środek konserwujący żywność i przyprawowy do potraw, W medycynie – sól fizjologiczna: 0,9% wodny roztwór NaCl, Zimowe utrzymanie dróg – rozpuszczalność jest praktycznie niezależna od temperatury
Ałuny – sole podwójne Sole podwójne zawierające dwa rodzaje kationów o ogólnym wzorze: Me2SO4∙Me`2(SO4)3∙24H2O lub MeMe`(SO4)2∙12H2O kationy jednododatnie Me: K+, Na+, NH4+ kationy trójdodatnie Me`: Fe3+, Cr3+, Al3+ K2SO4∙Al2(SO4)3∙24H2O lub KaAl(SO4)2∙12H2O NaCr(SO4)2∙12H2O (NH4)Fe(SO4)2∙12H2O K2SO4∙Al2(SO4)3∙24H2O: ałun glinowo-potasowy (siarczan(VI)glinu-siarczan(VI)potasu-woda(1/24), stosowany do tamowania krwi
Sole jako nawozy mineralne KCl – chlorek potasu: sól potasowa (kainit) NH4Cl – chlorek amonu: salmiak NaNO3 – azotan(V) sodu: saletra sodowa (saletra chilijska) KNO3 – azotan(V) potasu: saletra potasowa (saletra indyjska) Ca(NO3)2 – azotan(V) wapnia: saletra wapniowa (saletra norweska) NH4NO3 – azotan(V) amonu: saletra amonowa K2SO4 – siarczan(VI) potasu (NH4)2SO4 – siarczan(VI) amonu MgSO4 - siarczan(VI) magnezu Ca(H2PO4)2 – dwuwodoroortofosforan(V) wapnia: superfosfat wapniowy K3PO4 – ortofosforan(V) potasu: superfosfat potasowy K2(NH4)PO4 – ortofosforan(V) amonowo-dwupotasowy: superfosfat amonowo-potasowy, Ca3(PO4)2 i Mg3(PO4)2 – ortofosforan(V) wapnia i magnezu : fosforyt wapniowy, fosforyt magnezzowy CaCO3 – węglan(IV) wapnia – kalcyt (kreda)