POLITECHNIKA RZESZOWSKA im. Ignacego Łukasiewicza WYDZIAŁ ELEKTROTECHNIKI I INFORMATYKI ZAKŁAD METROLOGII I SYSTEMÓW POMIAROWYCH METROLOGIA Andrzej Rylski.

Slides:



Advertisements
Podobne prezentacje
Wzmacniacz operacyjny
Advertisements

Miernictwo Elektroniczne
POLITECHNIKA RZESZOWSKA im. Ignacego Łukasiewicza WYDZIAŁ ELEKTROTECHNIKI I INFORMATYKI KATEDRA METROLOGII I SYSTEMÓW DIAGNOSTYCZNYCH METROLOGIA Andrzej.
© IEn Gdańsk 2011 Wpływ dużej generacji wiatrowej w Niemczech na pracę PSE Zachód Robert Jankowski Andrzej Kąkol Bogdan Sobczak Instytut Energetyki Oddział.
Klasyfikacja dalmierzy może być dokonywana przy założeniu rozmaitych kryteriów. Zazwyczaj przyjmuje się dwa:  ze względu na rodzaj fali (jej długości)
© IEn Gdańsk 2011 Technika fazorów synchronicznych Łukasz Kajda Instytut Energetyki Oddział Gdańsk Zakład OGA Gdańsk r.
WYKŁAD 1 Podstawowe pojęcia. Metrologia Metrologia jest nauka interdyscyplinarną z pogranicza techniki i prawa. Korzysta ona ze zdobyczy prawie wszystkich.
Równowaga chemiczna - odwracalność reakcji chemicznych
EFEKT FOTOELEKTRYCZNY ZEWNĘTRZNY I WEWNĘTRZNY KRZYSZTOF DŁUGOSZ KRAKÓW,
1 Dr Galina Cariowa. 2 Legenda Iteracyjne układy kombinacyjne Sumatory binarne Sumatory - substraktory binarne Funkcje i układy arytmetyczne Układy mnożące.
Plan Czym się zajmiemy: 1.Bilans przepływów międzygałęziowych 2.Model Leontiefa.
 Wzmacniacz słuchawkowy służy do wzmacniania sygnału audio i przesyłania go do słuchawek. Ma zadanie zapobiegać niedoborowi mocy, która powoduje spadek.
Próba rozciągania metali Wg normy: PN-EN ISO :2010 Metale Próba rozciągania Część 1: Metoda badania w temperaturze pokojowej Politechnika Rzeszowska.
Fizyka współczesna: Temat 8: Metody pomiaru temperatury Anna Jonderko Wydział Górnictwa i Geoinżynierii Kierunek Górnictwo i Geologia Rok I - studia magisterskie.
POLITECHNIKA RZESZOWSKA im. Ignacego Łukasiewicza WYDZIAŁ ELEKTROTECHNIKI I INFORMATYKI ZAKŁAD METROLOGII I SYSTEMÓW POMIAROWYCH METROLOGIA Andrzej Rylski.
MIESZACZE CZĘSTOTLIWOŚCI. Przeznaczenie – odbiorniki, nadajniki, syntezery częstotliwości Podstawowy parametr mieszacza = konduktancja (nachylenie) przemiany.
Ekonometria stosowana Autokorelacja Piotr Ciżkowicz Katedra Międzynarodowych Studiów Porównawczych.
Niepewności pomiarowe. Pomiary fizyczne. Pomiar fizyczny polega na porównywaniu wielkości mierzonej z przyjętym wzorcem, czyli jednostką. Rodzaje pomiarów.
autor dr inż. Andrzej Rylski TECHNIKA SENSOROWA 6.Producenci sensorów i urządzeń do pomiaru temperatury.
 Głośnik – przetwornik elektroakustyczny (odbiornik energii elektrycznej) przekształcający prąd elektryczny w falę akustyczną. Idealny głośnik przekształca.
POLITECHNIKA RZESZOWSKA im. Ignacego Łukasiewicza WYDZIAŁ ELEKTROTECHNIKI I INFORMATYKI KATEDRA METROLOGII I SYSTEMÓW DIAGNOSTYCZNYCH METROLOGIA Andrzej.
POLITECHNIKA RZESZOWSKA im. Ignacego Łukasiewicza WYDZIAŁ ELEKTROTECHNIKI I INFORMATYKI KATEDRA METROLOGII I SYSTEMÓW DIAGNOSTYCZNYCH METROLOGIA Andrzej.
POLITECHNIKA RZESZOWSKA im. Ignacego Łukasiewicza WYDZIAŁ ELEKTROTECHNIKI I INFORMATYKI KATEDRA METROLOGII I SYSTEMÓW DIAGNOSTYCZNYCH METROLOGIA ELEKTRYCZNA.
POLITECHNIKA RZESZOWSKA im. Ignacego Łukasiewicza WYDZIAŁ ELEKTROTECHNIKI I INFORMATYKI KATEDRA METROLOGII I SYSTEMÓW DIAGNOSTYCZNYCH METROLOGIA ELEKTRYCZNA.
Badania elastooptyczne Politechnika Rzeszowska Katedra Samolotów i Silników Lotniczych Ćwiczenia Laboratoryjne z Wytrzymałości Materiałów Temat ćwiczenia:
Analiza wariancji (ANOVA) Zakład Statystyki Stosowanej Instytut Statystyki i Demografii Kolegium Analiz Ekonomicznych Szkoła Główna Handlowa w Warszawie.
POLITECHNIKA RZESZOWSKA im. Ignacego Łukasiewicza WYDZIAŁ ELEKTROTECHNIKI I INFORMATYKI KATEDRA METROLOGII I SYSTEMÓW DIAGNOSTYCZNYCH METROLOGIA Andrzej.
Wypadkowa sił.. Bardzo często się zdarza, że na ciało działa kilka sił. Okazuje się, że można działanie tych sił zastąpić jedną, o odpowiedniej wartości.
POLITECHNIKA RZESZOWSKA im. Ignacego Łukasiewicza WYDZIAŁ ELEKTROTECHNIKI I INFORMATYKI ZAKŁAD METROLOGII I SYSTEMÓW POMIAROWYCH METROLOGIA Andrzej Rylski.
POLITECHNIKA RZESZOWSKA im. Ignacego Łukasiewicza WYDZIAŁ ELEKTROTECHNIKI I INFORMATYKI KATEDRA METROLOGII I SYSTEMÓW DIAGNOSTYCZNYCH METROLOGIA Andrzej.
© Prof. Antoni Kozioł, Wydział Chemiczny Politechniki Wrocławskiej MATEMATYCZNE MODELOWANIE PROCESÓW BIOTECHNOLOGICZNYCH Prezentacja – 4 Matematyczne opracowywanie.
POLITECHNIKA RZESZOWSKA im. Ignacego Łukasiewicza WYDZIAŁ ELEKTROTECHNIKI I INFORMATYKI KATEDRA METROLOGII I SYSTEMÓW DIAGNOSTYCZNYCH METROLOGIA Andrzej.
POLITECHNIKA RZESZOWSKA im. Ignacego Łukasiewicza WYDZIAŁ ELEKTROTECHNIKI I INFORMATYKI KATEDRA METROLOGII I SYSTEMÓW DIAGNOSTYCZNYCH METROLOGIA Andrzej.
Autor dr inż. Andrzej Rylski MIERNICTWO PRZEMYSŁOWE 1. K A R T A P R Z E D M I O T U 2. Analiza metrologiczna modelu fizycznego toru pomiarowego.
POLITECHNIKA RZESZOWSKA im. Ignacego Łukasiewicza WYDZIAŁ ELEKTROTECHNIKI I INFORMATYKI KATEDRA METROLOGII I SYSTEMÓW DIAGNOSTYCZNYCH MIERNICTWO PRZEMYSŁOWE.
Materiały pochodzą z Platformy Edukacyjnej Portalu Wszelkie treści i zasoby edukacyjne publikowane na łamach Portalu
Zjawisko fotoelektryczne zewnętrzne i wewnętrzne
T: Powtórzenie wiadomości z działu „Prąd elektryczny”
POLITECHNIKA RZESZOWSKA im. Ignacego Łukasiewicza WYDZIAŁ ELEKTROTECHNIKI I INFORMATYKI KATEDRA METROLOGII I SYSTEMÓW DIAGNOSTYCZNYCH METROLOGIA Andrzej.
POLITECHNIKA RZESZOWSKA im. Ignacego Łukasiewicza WYDZIAŁ ELEKTROTECHNIKI I INFORMATYKI KATEDRA METROLOGII I SYSTEMÓW DIAGNOSTYCZNYCH METROLOGIA Andrzej.
Miernictwo przemysłowe 3 Wybrane zagadnienia w procesie projektowania, kompatybilność, odporność na zakłócenia.
Wieloaspektowa analiza czasowo- kosztowa projektów ze szczególnym uwzględnieniem kryterium jakości rozwiązań projektowych AUTOR: ANNA MARCINKOWSKA PROMOTOR:
POLITECHNIKA RZESZOWSKA im. Ignacego Łukasiewicza WYDZIAŁ ELEKTROTECHNIKI I INFORMATYKI ZAKŁAD METROLOGII I SYSTEMÓW POMIAROWYCH METROLOGIA Andrzej Rylski.
POLITECHNIKA RZESZOWSKA im. Ignacego Łukasiewicza WYDZIAŁ ELEKTROTECHNIKI I INFORMATYKI ZAKŁAD METROLOGII I SYSTEMÓW POMIAROWYCH METROLOGIA Andrzej Rylski.
Własności elektryczne materii
Metody sztucznej inteligencji - Technologie rozmyte i neuronowe 2015/2016 Perceptrony proste nieliniowe i wielowarstwowe © Kazimierz Duzinkiewicz, dr hab.
Przeniesienie współrzędnych
POLITECHNIKA RZESZOWSKA im. Ignacego Łukasiewicza WYDZIAŁ ELEKTROTECHNIKI I INFORMATYKI KATEDRA METROLOGII I SYSTEMÓW DIAGNOSTYCZNYCH METROLOGIA ELEKTRYCZNA.
Miernictwo przemysłowe 1 Tytuł 2 Czujniki parametryczne-rezystancyjny suwakowy, 3 -tensometryczny, 4 -bimetaliczny, -Burdona 5 -indukcyjnościowy transformatorowy.
M ETODY POMIARU TEMPERATURY Karolina Ragaman grupa 2 Zarządzanie i Inżynieria Produkcji.
POLITECHNIKA RZESZOWSKA im. Ignacego Łukasiewicza WYDZIAŁ ELEKTROTECHNIKI I INFORMATYKI ZAKŁAD METROLOGII I SYSTEMÓW POMIAROWYCH METROLOGIA Andrzej Rylski.
POMIARY ELEKTRYCZNE WIELKOŚCI NIEELEKTRYCZNYCH 1 Tytuł 2 Prowadzący 3 Prowadzone zajęcia dydaktyczne 4 Karta przedmiotu 5 Czujniki parametryczne-rezystancyjny.
Temat 10: Metody pomiaru temperatury Battulga Naranbaatar Wydział Górnictwa i Geoinżynierii Kierunek Górnictwo i Geologia Rok I - studia magisterskie Grupa.
Modulatory częstotliwości
Dlaczego wybraliśmy zasilacz?  Chcieliśmy wykonać urządzenia, które będzie pamiątką po naszym pobycie w gimnazjum i będzie użyteczne.  Po zastanowieniu.
METROLOGIA ELEKTRYCZNA
Wykład IV Zakłócenia i szumy.
Systemy wizyjne - kalibracja
Opracowanie wyników pomiaru
Pomiary wielkości elektrycznych i magnetycznych: RLC
POLITECHNIKA RZESZOWSKA im
Wykład III Przetworniki A/C i C/A.
KOREKTOR RÓWNOLEGŁY DLA UKŁADÓW Z NIEMINIMALNOFAZOWYMI OBIEKTAMI Ryszard Gessing Instytut Automatyki, Politechnika Śląska Plan referatu Wprowadzenie.
Podstawowe układy pracy wzmacniaczy operacyjnych
Tensor naprężeń Cauchyego
Prowadzący: dr inż. Adam Kozioł Temat:
Zygmunt Kubiak Wszystkie ilustracje z ww monografii Wyd.: Springer
TRÓJFAZOWY KALIBRATOR MOCY &
Prawa ruchu ośrodków ciągłych c. d.
Zapis prezentacji:

POLITECHNIKA RZESZOWSKA im. Ignacego Łukasiewicza WYDZIAŁ ELEKTROTECHNIKI I INFORMATYKI ZAKŁAD METROLOGII I SYSTEMÓW POMIAROWYCH METROLOGIA Andrzej Rylski Politechnika Rzeszowska Zakład Metrologii i Systemów Pomiarowych, ul. W. Pola Rzeszów, Pomiary wielkości elektrycznych i magnetycznych: RLC

METROLOGIA System do pomiaru RLC Zagadnienia: 1. wprowadzenie 2. zadanie 3 - Zaokrąglenie wartości mierzonej przy zadanym błędzie 3. Przykład systemu 4. Kondensator, schemat zastępczy, modele 5. Rezystor, schemat zastępczy, modele 6. Cewka, schemat zastępczy, modele Budowa systemu pomiarowego 7. Metoda techniczna pomiaru składowych impedancji 8. Metoda techniczna poprawnego pomiaru prądu w pomiarze impedancji 9. Metoda techniczna poprawnego pomiaru napięcia w pomiarze impedancji 10. Mostki prądu przemiennego 11. Zadania, techniczny mostek Wheatstonea 12. podsumowanie Literatura: [1]. Chwaleba A., Czajewski J., Przetworniki pomiarowe wielkości fizycznych, oficyna wydawnicza Politechniki Warszawskiej [2]. Chwaleba A., Poniński M., Siedlecki A., Metrologia elektryczna WNT Warszawa [3]. Czajewski J., Poński M., Zbiór zadań z metrologii elektrycznej WNT Warszawa [4]. Sydenham P.H., Podręcznik metrologii, WKŁ Warszawa [5].Rylski A., Metrologia II prąd zmienny. OWPRz Rzeszów 2004

Przykład systemu Układ 1 porównania Ukł ad 2 porównani a Układ n porównania Wzorzec 1 Wzorzec 2 Wzorzec n Obiekt badany dane wartości ekstremalnych dobry/zły źródło sygnałów diagnostycznyc h procesor

Kondensator, schemat zastępczy, modele Rys Symbol kondensatora RXRX LXLX CXCX CX - pojemność idealna, RX - rezystancja strat,LX - indukcyjność rozproszenia Rys Elektryczny schemat zastępczy kondensatora Rys Pojemnościowa gałąź wzorcowa w połączeniu równoległym Rys Pojemnościowa gałąź wzorcowa w połączeniu szeregowym

Rezystor, schemat zastępczy, modele Rys Element rezystancyjny - symbol RXRX LXLX CXCX R X - rezystancja podstawowa, L X - indukcyjność szczątkowa C X - pojemność szczątkowa Rys Elektryczny schemat zastępczy rezystora w układach zmienno prądowych Rys Schemat rezystancyjnej zmiennoprądowej gałęzi wzorcowej

Cewka, schemat zastępczy, modele Rys Symbol cewki indukcyjnej Rys Elektryczny schemat zastępczy cewki Rys Schemat gałęzi wzorcowej do równoważenia mostka

Metoda techniczna pomiaru składowych impedancji 2 1 VV generator AA ZxZx Rys Układ metody technicznej pomiaru impedancji

Metoda techniczna poprawnego pomiaru prądu w pomiarze impedancji  Z pi - wartość poprawki w metodzie dokładnego pomiaru prądu, Z A - impedancja amperomierza, R A - rezystancja amperomierza Rys Wpływ błędu metody poprawnie mierzonego prądu w pomiarach rezystancji cewek indukcyjnych, X L =dowolna wartość, R=1[  ]  R[  ] RA[]RA[] Rys Wpływ błędu metody dokładnego pomiaru prądu na pomiar rezystancji kondensatora Xc = dowolna wartość, R=   R[  ] RA[]RA[]

Metoda techniczna poprawnego pomiaru napięcia w pomiarze impedancji  pu - wartość poprawki w metodzie dokładnego pomiaru napięcia, Z V - impedancja woltomierza, R V - rezystancja woltomierza Rys Wpływ błędu metody poprawnie mierzonego napięcia na błąd pomiaru rezystancji cewki gdy X=10, 100[  ], R=1, 10[  ] Rys Wpływ błędu metody poprawnie mierzonego napięcia na błąd pomiaru indukcyjności cewki X=10, 100[  ], R=1, 10[  ]

Multimetr M-3640 D 1, 2, 3, 4, 5, 6 – przełączniki funkcji 7 złącze do badania tranzystorów 9 obrotowy przełącznik zakresu i funkcji 11 złącze do pomiaru prądu 0,2 i 20A 13 złącze do pomiaru napięcia i rezystancji 15, 16 wskaźnik analogowy 8 złącze do pomiaru pojemności 10 złącze do pomiaru prądu (max 20mA) 12 złącze wspólne 14 LCD ( 3 1/2 cyfry, max 1999z )

FUNCTIONRANGEACCURACYRESOLUTION DC VOLTAGE 200 mV 2 V 20 V 200 V  0,3 % of rdg + 1 dgt 100  V 1 mV 10 mV 100 mV 1000 V  0,5 % of rdg + 1 dgt 1V AC VOLTAGE (True rms) 200 mV  0,8 % of rdg + 3 dgts100  V 2 V 20 V 200 V  1,5 % of rdg + 5 dgts 1 mV 10 mV 100 mV 750 V  1,2 % of rdg + 3 dgts 1 V RESIST -ANCE 200  2 K  20 K  200 K  2 M   0,5 % of rdg + 3 dgts 0,1  1  10  100  1 K  20 M  1,0 % of rdg + 2 dgts10 K  DC CURRENT 0,2 mA 2 mA 20 mA  0,5 % of rdg + 1 dgt 0,1  A 1  A 10  A 200 mA  1,2 % of rdg + 1 dgt100  A 20 A  2,0 % of rdg + 5 dgts 100 mA Multimetr M-3640 D

FUNCTIONRANGEACCURACYRESOLUTION AC CURRENT 0,2 mA 2 mA 20 mA  1,0 % of rdg + 3 dgts 0,1  A 1  A 10  A 200 mA  1,8 % of rdg + 5 dgts100  A 20 A  3,0 % of rdg + 5 dgts 10 mA TEMPERA- TURE -40  C~200  C  3,0 % of rdg + 5 dgts 200  C~1200  C  3,0 % of rdg + 2 dgts dB 200mV 20V  3,0 of rdg + 5 dgts 0,1dB FREQUENCY 2kHz 20kHz 200kHz  1,0 % of rdg + 1 dgt 1Hz 10Hz 100Hz 1MHz  1,0 % of rdg + 1 dgt 1kHz *2MHz *20MHz  1,0 % of rdg + 1 dgt 1kHz 10kHz Multimetr M-3640 D

Multimetr M3640 Oblicz wartość błędu bezwzględnego i względnego oraz zapisz wynik pomiaru rezystancji multimetrem o następujących danych: R n = 200 , niedokładność wskazań  0,5% of rdg +3dgts, wartość odczytana R=163,5 . R n = 200  R = 163,5  N n =2000z  M = 0,5%  A =+3 z  [%] = ?,  [  ] = ?, R[  ] = ? Oblicz wartość niepewności oraz zapisz wynik pomiaru rezystancji multimetrem o następujących danych: R n = 200 , niedokładność wskazań  0,5% of rdg +3dgts, wartość odczytana R=163,5 . R n = 200  R = 163,5  N n =2000z  M = 0,5%  A =+3 z u B [  ] = ?, R[  ] = ? Zakładam równomierny rozkład błędów pomiaru

Pytania: 1.Schemat zastępczy impedancji. 2.Pomiar impedancji metodą techniczną ze źródłem prądowym. 3.Pomiar impedancji metodą techniczną ze źródłem napięciowym. 4.Pomiar wektorowy impedancji. 5.Zastosowanie pomiaru impedancji metodą techniczną ze źródłem prądowym. 6.Zastosowanie pomiaru impedancji metodą techniczną ze źródłem napięciowym. 7.Zastosowanie pomiaru wektorowego impedancji. 8.Błędy przy pomiarze impedancji metodą techniczną ze źródłem prądowym. 9.Błędy przy pomiarze impedancji metodą techniczną ze źródłem napięciowym. 10.Błędy przy pomiarze wektorowym impedancji. 11.Budowa i zasada pracy mostka prądu przemiennego. Literatura: [1]. Chwaleba A., Czajewski J., Przetworniki pomiarowe wielkości fizycznych, oficyna wydawnicza Politechniki Warszawskiej [2]. Chwaleba A., Poniński M., Siedlecki A., Metrologia elektryczna WNT Warszawa [3]. Czajewski J., Poński M., Zbiór zadań z metrologii elektrycznej WNT Warszawa [4]. Sydenham P.H., Podręcznik metrologii, WKŁ Warszawa [5].Rylski A., Metrologia II prąd zmienny. OWPRz Rzeszów 2004

METROLOGIA Układy mostków do pomiaru naprężeń w obiektach rzeczywistych Zagadnienia: 1. wprowadzenie 2. zadanie 4 – obliczenie wyniku pomiaru gdy znany jest błąd systematyczny 3. Wskaźniki równowagi stosowane w praktyce. 4. Układy mostków prądu przemiennego 5. Najczęściej stosowane układy mostków 6. Mostki transformatorowe 7. Parametry mostków transformatorowych 8. Zadania: techniczny mostek Wheatstonea 9. podsumowanie Literatura: [1]. Chwaleba A., Czajewski J., Przetworniki pomiarowe wielkości fizycznych, oficyna wydawnicza Politechniki Warszawskiej [2]. Chwaleba A., Poniński M., Siedlecki A., Metrologia elektryczna WNT Warszawa [3]. Czajewski J., Poński M., Zbiór zadań z metrologii elektrycznej WNT Warszawa [4]. Sydenham P.H., Podręcznik metrologii, WKŁ Warszawa [5].Rylski A., Metrologia II prąd zmienny. OWPRz Rzeszów 2004

Planowanie pomiaru Hipoteza Eksperyment rozpoznawczy Cel pomiaru Układ pomiarowy Wybór metody pomiaru: Stykowa, bezstykowa, dokładność pomiaru, obciążalność źródła sygnału Odległość układu pomiarowego od obiektu mierzonego, (pomiar zdalny) Wybór przyrządów pomiarowych (dokładność pomiaru, dopasowane impedancyjne, falowe wyjścia do wejścia, zakres, obciążalność źródła sygnału, postać wielkości wyjściowej, cena przyrządu, czas pomiaru) Spis przyrządów pomiarowych, dane katalogowe, błędy, warunki normalne, parametry wejściowe, impedancja, pojemność, rezystancja, czułość Tabela pomiarowa Obliczenia Analiza błędów Wnioski Laboratorium Program ćwiczenia Praca zawodowa TematMultimetr cyfrowy jest uszkodzony Cel ćwiczeniaZnajdź uszkodzenie i napraw podzespół Sprawdzenie podzespołów: przewodów, przełączników, baterii, bezpieczników, układu, połączeń Plan pomiarów Układ pomiarowyWybór układu pomiarowego i przyrządów Plan pomiarów

Wskaźniki równowagi stosowane w praktyce.  Z1Z1 Z3Z3 Z2Z2 Z4Z4 we Y we X Rys Schemat mostka współpracującego z oscyloskopowym wskaźnikiem równowagi Rys Widok ekranu oscyloskopu przy pracy w układzie mostka Rys. 9.C. Układ pracy mostka impedancyjnego z woltomierzem wektorowym

Układy mostków prądu przemiennego (8.25) (8.26) 8.27) (8.28) (8.29) 0 < k < 1 wtedy Z1 =Zx < Zw= Z2 (8.31) k >1 Zx > Zw (8.32)

Najczęściej stosowane układy mostków XW 1-21-2 RR0 LL0 CC0 XW 1-21-2 RL-90 L-- CR XW 1+41+4 RR0 LC0 C-- XW 1+41+4 RC L-- CR

Mostki transformatorowe Rys Schemat mostka transformatorowego (8.40) (8.41) n1 - liczba zwojów przed suwakiem n2 - liczba zwojów za suwakiem k - skala odwzorowania Rys Rysunek uzwojenia wtórnego transformatora z regulacją trójdekadową

Parametry mostków transformatorowych Zakresy pomiarowe w tego typu mostkach są następujące: a) pomiar rezystancji R = 0,01 do , b) pomiar pojemności C = 0,0001 pF do 100F, c) pomiar indukcyjności L = 1 mH do bardzo dużych wartości. Dokładność pomiaru zależy od dokładności wzorca i dokładności wykonania transformatorów. Bezwzględna czułość napięciowa. (8.44)

MOSTEK WHEATSTONE’A Oznaczenia: Rx - zaciski do przyłączania oporu mierzonego Z - gniazda do przyłączania zasilacza zewnętrznego ~220V - bolce do przyłączania napięcia sieci 220V 50Hz E - bateria wewnętrzna 6F22 -9V G - przycisk włączający galwanometr i zasilanie G - gniazda do przyłączania zewnętrznego wskaźnika równowagi Rp - opornik regulowany ślizgowy Uchyb mostka w % wartości mierzonej: stałym przemiennym Hz dla zakresu m  < 1 <  < 0,5 <  < 0,5 <  < 0,5 < k  < 0,5 < k  < 1 < k  < 1

MOSTEK WHEATSTONE’A - zadanie Obliczyć wartość błędu względnego i bezwzględnego oraz zapisać wynik pomiaru wartości rezystancji technicznym mostkiem Wheatstone’a o następujących danych: zakres ( )m  uchyb mostka  1% wartości mierzonej, wartość odczytana R=655m , nieczułość mostka wynosi  R=5m  /5dz, zauważalne wychylenie galwanometru  min =0,1dz. Obliczyć wartość niepewności oraz zapisz wynik pomiaru wartości rezystancji technicznym mostkiem Wheatstone’a o następujących danych: zakres ( )m  uchyb mostka  1% wartości mierzonej, wartość odczytana R=655m , nieczułość mostka wynosi  R=5m  /5dz, zauważalne wychylenie galwanometru  min =0,1dz.

Pytania, literatura: Pytania: 1.Wskaźniki równowagi - układy i zasada pracy w mostkach. 2.Zasada i zakres pracy mostków, typy, gdy gałęzie przyległe są gałęziami wzorcowymi i pomiarowymi. 3Zasada i zakres pracy mostków - przykłady gdy gałąź pomiarowa leży naprzeciw gałęzi wzorcowej. 4.Zasada i zakresy pracy mostków transformatorowych. 5.Błędy w mostkach zrównoważonych. Literatura: [1]. Chwaleba A., Czajewski J., Przetworniki pomiarowe wielkości fizycznych, oficyna wydawnicza Politechniki Warszawskiej [2]. Chwaleba A., Poniński M., Siedlecki A., Metrologia elektryczna WNT Warszawa [3]. Czajewski J., Poński M., Zbiór zadań z metrologii elektrycznej WNT Warszawa [4]. Sydenham P.H., Podręcznik metrologii, WKŁ Warszawa [5].Rylski A., Metrologia II prąd zmienny. OWPRz Rzeszów 2004

Zagadnienia: 1. Wprowadzenie 2. Zadanie 5: obliczenie względnego błędu dyskretyzacji 3. Inne przyrządy do pomiaru RLC 4. Mostki niezrównoważone prądu przemiennego 5. Rodzaje pracy mostków niezrównoważonych 6. Błąd pomiaru w mostku niezrównoważonym 7. Rozwiązania techniczne mostków niezrównoważonych 8. Mostek niezrównoważony trójprzewodowy z ekranem 9. Podsumowanie 10. Pytania, literatura Literatura: [1]. Chwaleba A., Czajewski J., Przetworniki pomiarowe wielkości fizycznych, oficyna wydawnicza Politechniki Warszawskiej [2]. Chwaleba A., Poniński M., Siedlecki A., Metrologia elektryczna WNT Warszawa [3]. Czajewski J., Poński M., Zbiór zadań z metrologii elektrycznej WNT Warszawa [4]. Sydenham P.H., Podręcznik metrologii, WKŁ Warszawa [5]. Rylski A., Metrologia II prąd zmienny. OWPRz Rzeszów 2004 Mostki niezrównoważone

Wprowadzenie

Inne przyrządy do pomiaru RLC

Mostki niezrównoważone prądu przemiennego Rys.9.1 Schemat mostka niezrównoważonego prądu przemiennego Rys.9.2 Zależność napięcia nierównowagi mostka w funkcji zmian impedancji Z1 w mostku Z1[]Z1[] U[V] Z 1 = Z 2 = Z 3 = Z 4 =100[  ], U z =1[V] U z =U m sin  t, Z v =  (9.1) (9.2) Iz=Im sinwt Zv=  (9.3) (9.4)

Wybrane rodzaje pracy mostka impedancje zmienne kierunek zmian impedancjinapięcie nierównowagi mostka gdy Z 1  Z 2  Z 3  Z 4 Z1Z1 (+, -)+1(9.5) Z2Z2 (+, -) [9.6) Z 1, Z 3 Z 1 (+, -), Z 3 (+, -)0 Z 1 (+, -), Z 3 (-,+)+2 (9.9) Z 1, Z 4 Z 1 (+, -), Z 4 (+, -)+2 (9.11) Z 1 (+, -), Z 4 (-,+)0 Z 1, Z 2, Z 3 Z 1 (+, -), Z 2 (+,-), Z 3 (+, -)+1+1 (9.13) Z 1, Z 2, Z 3 Z 1 (+, -), Z 2 (+,-), Z 3 (-,+)+3+3 (9.14) Z 1, Z 2, Z 3, Z 4 Z 1 (+,-), Z 2 (+,-), Z 3 (+,-), Z 4 (+,-)0 Z 1, Z 2, Z 3, Z 4 Z 1 (+,-), Z 2 (-,+), Z 3 (-,+), Z 4 (+,-)+4+4 (9.15)

9.2 Błąd pomiaru w mostku niezrównoważonym Błąd całkowity takiego pomiaru będzie się składać z sumy błędów: dokładności wyznaczenia i liniowości współczynnika przetwarzania k -  kc, błędu pomiaru U napięcia nierównowagi mostka -  Uc, stabilności źródła Uz -  Uz. (9.17) (9.16) właściwości A 9.3 Kompensacja wpływu zmian teperatury na elemnty mostka 1.mostek pozostaje w równowadze przy jednakowych co do wartości i kierunku zmian tej samej właściwości w przyległych gałęziach mostka

Rozwiązania techniczne mostków niezrównoważonych Rys Układ pracy mostka impedancyjnego z woltomierzem wektorowym Rys Mostek niezrównoważony transformatorowy z pomiarem składowych R,X impedancji Zx=R+jX

Mostek niezrównoważony trójprzewodowy z ekranem Rys Mostek niezrównoważony trójprzewodowy z ekranem Pytania: Omów zależność napięcia nierównowagi mostka w funkcji zmian impedancji Z1 w mostku Mostek niezrównoważony do pomiaru rezystancji przetwornika pomiarowego z 1, 2, 3, 4 elementami czynnymi. Metoda kompensacji wpływu zmian temperatury w mostkach rezystancyjnych. Błąd pomiaru w mostku niezrównoważonym Mostek niezrównoważony do pomiaru indukcyjności. Mostek niezrównoważony do pomiaru rezystancji. Mostek niezrównoważony do pomiaru pojemności. Błędy w mostkach niezrównoważonych. Mostek rezystancyjny z woltomierzem wektorowym. Mostek transformatorowy z woltomierzem wektorowym. Mostek ze wzmacniaczem operacyjnym. Sposoby eliminacji wpływu zmian właściwości przewodów doprowadzających (np.ich rezystancji pod wpływem zmian temperatury). Sposób ekranowania mostków. Literatura: [1]. Chwaleba A., Czajewski J., Przetworniki pomiarowe wielkości fizycznych, oficyna wydawnicza Politechniki Warszawskiej [2]. Chwaleba A., Poniński M., Siedlecki A., Metrologia elektryczna WNT Warszawa [3]. Czajewski J., Poński M., Zbiór zadań z metrologii elektrycznej WNT Warszawa [4]. Sydenham P.H., Podręcznik metrologii, WKŁ Warszawa Z2Z4  Z1 Z3

Pytania, literatura Pytania: 1.Omów zależność napięcia nierównowagi mostka w funkcji zmian impedancji Z1 w mostku 2.Mostek niezrównoważony do pomiaru rezystancji przetwornika pomiarowego z 1, 2, 3, 4 elementami czynnymi. 3.Metoda kompensacji wpływu zmian temperatury w mostkach rezystancyjnych. 4.Błąd pomiaru w mostku niezrównoważonym 5.Mostek niezrównoważony do pomiaru indukcyjności. 6.Mostek niezrównoważony do pomiaru rezystancji. 7.Mostek niezrównoważony do pomiaru pojemności. 8.Błędy w mostkach niezrównoważonych. 9.Mostek rezystancyjny z woltomierzem wektorowym. 10.Mostek transformatorowy z woltomierzem wektorowym. 11.Mostek ze wzmacniaczem operacyjnym. 12.Sposoby eliminacji wpływu zmian właściwości przewodów doprowadzających (np. ich rezystancji pod wpływem zmian temperatury). 13.Sposób ekranowania mostków. Literatura: [1]. Chwaleba A., Czajewski J., Przetworniki pomiarowe wielkości fizycznych, oficyna wydawnicza Politechniki Warszawskiej [2]. Chwaleba A., Poniński M., Siedlecki A., Metrologia elektryczna WNT Warszawa [3]. Czajewski J., Poński M., Zbiór zadań z metrologii elektrycznej WNT Warszawa [4]. Sydenham P.H., Podręcznik metrologii, WKŁ Warszawa 1990.

JEDNOCZESNY POMIAR WARTOŚCI DWÓCH REZYSTANCJI NIEZRÓWNOWAŻONYM MOSTKIEM PRĄDU PRZEMIENNEGO Plan: 1. Funkcja przetwarzania mostka dla różnych sposobów włączenia czujnika pomiarowego. 2. Szczególny przypadek mostka Wiena 3. Jednoczesny pomiar zmian wartości dwóch rezystancji 4. Model laboratoryjny przyrządu do jednoczesnego pomiaru dwóch rezystancji 5. Wnioski

1. Funkcja przetwarzania mostka dla różnych sposobów włączenia czujnika pomiarowego Rys.1. Schemat mostka a. generator włączony w węzły A-C, woltomierz włączony w węzły B-D b. generator włączony w węzły B-D, woltomierz włączony w węzły A-C Wielowątkowa analizę warunków równowagi opisali Szadkowski np.[3], Miczulski w monografii [4 ] A B C D A B C D

2. Szczególny przypadek mostka Wiena a.b. A B C D A B C D Rys. 2 Mostek Wiena : a. generator włączony w węzeł połączenia dwóch gałęzi RC i węzeł połączenia dwóch gałęzi R - zasilanie symetrycznych par ramion mostka, woltomierz włączony w węzły połączenia gałęzi RC i R b. generator włączony w węzły połączenia gałęzi RC i R - zasilanie niesymetrycznych par ramion mostka, woltomierz włączony w węzeł połączenia dwóch gałęzi RC i węzeł połączenia dwóch gałęzi R

2. Szczególny przypadek mostka Wiena pod warunkami, że impedancje w gałęziach są w przybliżeniu sobie równe A B C D

2. Szczególny przypadek mostka Wiena Rys. 3 Wykres niedokładności obliczeń wzorami przybliżonymi :1-UR [14] i UX [15] dla jednoczesnych odstrojeń rezystorów R1 i R3 w trzech przedziałach: a - (0,01 - 0,1) [%], b - (0,1 - 1)[%], c - (1 - 10) [%]  R [%]  U[%]

Tablica 1. Wzory do przybliżonego obliczania napięcia nierównowagi mostka Wiena przy zasilaniu symetrycznych par ramion mostka rys.2a i par ramion niesymetrycznych mostka

3. Jednoczesny pomiar zmian wartości dwóch rezystancji Sposoby niezależnego jednoczesnego pomiaru dwóch rezystancji: Rezystory zmienne: R1 i R3, Ux=f(  R1), UR=f(  R3), Rezystory zmienne: R1 i R4, Ux=f(  R1), UR=f(  R4), Rezystory zmienne: R2 i R3, Ux=f(  R2), UR=f(  R3), Rezystory zmienne: R2 i R4, Ux=f(  R2), UR=f(  R4),

3. Jednoczesny pomiar zmian wartości dwóch rezystancji R2 = R4 = R(4) R1 = R+DR1 (6) R3 = R+DR3 (7)

4. Jednoczesny pomiar zmian wartości dwóch pojemności R2 = R1 = R(16) C1 = C+DC1 (18) C3 = C+DC3 (19)

Jednoczesny pomiar zmian wartości dwóch indukcyjności R1 = R2 = R, R3 = R4 = 0(27) L1 = L+DL1 (29) L3 = L+DL3 (30)

3. Jednoczesny pomiar zmian wartości dwóch rezystancji detektor synchro. wzm. całkujący wzm. różnicowy A/C pole odczytowe wzm. przes. fazy  /2. generator R1R1 R2R2 R3R3 R4R4 Rys. 3 Schemat blokowy przyrządu do jednoczesnego pomiaru zmian dwóch rezystancji czujnika w wiatromierzu

4. Model laboratoryjny przyrządu do jednoczesnego pomiaru dwóch rezystancji oscylosko p xy generator 1kHz 480  1F1F 1F1F Rys.4 Układ do sprawdzenie działania szczególnego niezrównoważonego mostka Wiena do jednoczesnego pomiaru zmiany wartości 2 rezystancji. Tablica 2 Wyniki pomiarów szczególnym mostkiem Wiena

5. Wnioski Z przeprowadzonej analizy teoretycznej wynika, że mostek Wiena przy zasilaniu niesymetrycznych par ramion mostka posiada cechę umożliwiającą niezależny i jednoczesny pomiar tym samym mostkiem zmian wartości dwóch rezystancji. Wstępne badania takiego mostka Wiena potwierdzają wynik analizy teoretycznej. Tego typu mostek można zastosować np. : - w wiatromierzu z przetwornikami rezystancyjnymi do identyfikacji kierunku i siły wiatru, - w wielopunktowych pomiarach naprężeń obiektów technicznych, wówczas ilość przetworników pomiarowych (mostków) współpracujących z tensometrami może być dwukrotnie mniejsza, do jednego mostka dołącza się 2 tensometry i uzyskuje się 2 niezależne informacje na jego wyjściu, - w wielopunktowych pomiarach temperatury czujnikami rezystancyjnymi itp. Zastosowanie tego typu mostka powoduje: dwukrotne zmniejszenie ilości przetworników pomiarowych (mostków) w wielopunktowych pomiarach, poprawę dokładności dla mierzonych par sygnałów, tym samym mostkiem w tym samym czasie dokonuje się ich pomiaru, zmniejszenie wpływu zakłóceń na wynik pomiaru.