E DUKACYJNE F ORUM K WALIFIKACJI Z AWODOWYCH Program Operacyjny Kapitał Ludzki Priorytet III Wysoka jakość systemu oświaty Działanie 3.4 Otwartość systemu edukacji w kontekście uczenia się przez całe życie Poddziałanie Upowszechnianie uczenia się przez całe życie M ULTIMEDIALNY K ATALOG Z AWODÓW ZAWÓD: KOSZYKARZ -PLECIONKARZ

KOSZYKARZ-PLECIONKARZ

C ZYM ZAJMUJE SIĘ KOSZYKARZ - PLECIONKARZ ? ZADANIA ZAWODOWE : wykonywanie prac związanych z uprawą i przetwarzaniem wikliny, wykonywanie i wykańczanie wyrobów koszykarsko-plecionkarskich, ręcznym wyplataniem wyrobów użytkowych i dekoracyjnych z wikliny, słomy, rafii, bambusa, rotangu. wykorzystuje się w tych czynnościach różnego rodzaju sploty i połączenia konstrukcyjne, wykonywanie koszy, mebli, płotów wiklinowych, skrzyń, pojemników, sprzętów gospodarskich, a także uszlachetnianie wyrobów oraz ich renowacja i naprawa.

Miejsce wykonywania pracy Charakter pracy Praca koszykarza-plecionkarza jest pracą fizyczną z przedmiotami, ale też w bliskim kontakcie z ludźmi. J AKA JEST SPECYFIKA ŚRODOWISKA PRACY KOSZYKARZA - PLECIONKARZA ? warsztaty, pracownie, stolarnie, pomieszczenia mieszkalne, pomieszczenia produkcyjne.

J AKA JEST SPECYFIKA ŚRODOWISKA PRACY KOSZYKARZA - PLECIONKARZA ? Możliwości zatrudnienia Przedsiębiorstwa produkcyjne i budowlane, warsztaty stolarskie, zakłady produkcji mebli, pracownie konserwacji zabytków, możliwość prowadzenia własnej działa- lności gospodarczej. Stanowiska pracy koszykarz-plecionkarz.

Czas pracy Zakład produkcyjny - 8 godzin dziennie. Własna działalność - dowolna organizacja pracy uzależ- niona od umowy z klientem. Zarobki Średnie wynagrodzenie ok zł brutto ( ). Czynniki zagrażające zdrowiu praca w zapyleniu, praca w hałasie, maszyny w ruchu, opary farb i lakierów. J AKA JEST SPECYFIKA ŚRODOWISKA PRACY KOSZYKARZA - PLECIONKARZA ?

J AKICH MASZYN I NARZĘDZI UŻYWA KOSZYKARZ - PLECIONKARZ ? Nóż wikliniarski Rozłupnik Nożyce koszykarskie Ubijak Kleszcze Korowarka Taśmiarka Szydło

M ASZYNY, NARZĘDZIA, MATERIAŁY w czasie plecenia ubija się nim splot, aby był gęstszy i bardziej zwarty. Ubijak

M ASZYNY, NARZĘDZIA, MATERIAŁY skraca się nim pręty. Nóż wikliniarski w kształcie sierpa

M ASZYNY, NARZĘDZIA, MATERIAŁY służy do rozcinania pręta wiklinowego na całej długości. Rozłupnik

M ASZYNY, NARZĘDZIA, MATERIAŁY służą do cięcia i przycinania wikliny, usuwa się za ich pomocą zbędne końcówki prętów wiklinowych. Nożyce koszykarskie (sekator)

M ASZYNY, NARZĘDZIA, MATERIAŁY jedno z narzędzi w warsztacie koszykarza-plecionkarza. Szydło (szpikulec, szpilart)

M ASZYNY, NARZĘDZIA, MATERIAŁY służą do ręcznego korowania wikliny. Kleszcze, szczypce

M ASZYNY, NARZĘDZIA, MATERIAŁY maszyna do mechanicznego korowania wikliny. Korowarka

M ASZYNY, NARZĘDZIA, MATERIAŁY służy do rozłupywania prętów wiklinowych do postaci taśmy wylotowej. Taśmiarka

J AKIE PREDYSPOZYCJE POWINIEN POSIADAĆ KOSZYKARZ - PLECIONKARZ ? Koszykarz - plecionkarz powinien mieć rozwinięte poczucie estetyki. Musi umieć samodzielnie zaplanować i wykonać swoją pracę oraz umieć pracować według instrukcji. Liczy się również systematyczność oraz szybkie tempo pracy. Powinien być osobą dokładną. W dzisiejszych czasach w zawodach takich jak koszykarz - plecionkarz liczy się przedsiębiorczość, dzięki której można otrzymać dotację na rozwój swojej działalności, a także korzystnie sprzedać wykonane wyroby. Cechami niezbędnymi w tym zawodzie są: zdolności manualne i plastyczne, organizacyjne, dobrze rozwinięta wyobraźnia przestrzenna, cierpliwość, precyzja.

J AKIE WARUNKI FIZYCZNE SĄ NIEZBĘDNE W TYM ZAWODZIE ? Koszykarz - plecionkarz musi mieć zręczne palce i ręce - to podstawowy wymóg, któremu musi sprostać osoba chcąca podjąć kształcenie w tym kierunku. Ważna jest także niezaburzona koordynacja wzrokowo-ruchowa oraz percepcja kształtów, koncen- tracja uwagi - wszystkie te czynniki umożliwiają wykonywanie czynności zawodowych na najwyższym poziomie. Przeciwwskazaniem do podjęcia kształcenia są poważne zaburzenia układów: kostno-stawowego (znaczne skrzywienia kręgosłupa, reumatyzm), nerwowego, mięśniowego oraz poważne wady serca. Przeszkodą w wykonywaniu pracy koszykarza- plecionkarza są również: skłonność do alergii i uczuleń, przewlekłe choroby płuc i oskrzeli.

I NFORMACJE DLA OSÓB Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ Praca dostępna dla osób z niepełnoprawnością, jeżeli stan zdrowia nie uniemożliwia wykonywania czynności zawodowych. W każdym przypadku należy konsultować możliwość podjęcia kształcenia w kierunku wybranego zawodu z lekarzem medycyny pracy, doradcą zawodowym.

Istnieje możliwość uzyskania kwalifikacji na Kwalifikacyjnym Kursie Zawodowym. JAKIE SĄ MOŻLIWOŚCI ROZWOJU W TYM ZAWODZIE? Po uzyskaniu wykształcenia średniego i zdaniu egzaminu maturalnego istnieje możliwość kontynuowania nauki na studiach wyższych: Edukacja artystyczna w zakresie sztuk plastycznych, Włókiennictwo, Kulturoznawstwo, Etnologia, Technika rolnicza i leśna, Leśnictwo, Architektura wnętrz, Ogrodnictwo, Technologia drewna. Koszykarz- plecionkarz JAK ZOSTAĆ KOSZYKARZEM - PLECIONKARZEM ? Zasadnicza szkoła zawodowa - 3 lata Egzamin potwierdzający kwalifikację A.17. Zasadnicza szkoła zawodowa - 3 lata Egzamin potwierdzający kwalifikację A.17. GIMNAZJUM

C ZY WIESZ, ŻE …? C IEKAWOSTKI Kolebką plecionkarstwa są Afryka i Azja. Ta sztuka wyplatania przedmiotów z pędów roślinnych znana była już w paleolicie. Żeby obsadzić wikliną 1 ha powierzchni potrzeba około sadzonek. Z 1 ha można uzyskać od 12 do 15 t wikliny zielonej świeżej. Pierwsza polska szkoła koszykarska powstała w 1878 r. w Rudniku nad Sanem. Nauka w szkole trwała 2 lata. Praca koszykarza wykonywana była w systemie nakładczym. Gotowe wyroby wolno było kupować tylko u majstrów. Nie ma prawnego określenie „wiklina” – jest to zwyczajowe określenie wierzby purpurowej. „Trzcielska amerykańska” to jedna z odmian wikliny. Została podstępem sprowadzona z USA przez niemieckiego plantatora wikliny Ernsta Hoedta. Chciał on przywieźć do kraju pęczki amerykańskiej wikliny, wyjątkowo dorodnej i giętkiej. Nie dostał jednak pozwolenia na przewiezienie surowca z obawy przed konkurencją. Hoedt wpadł na pomysł, aby przed podróżą upleść kilka koszyków z różnych odmian wikliny. Gotowe kosze nie wzbudziły podejrzeń amerykańskich celników. Na statku Hoedt rozplótł kosze, odpowiednio zabezpieczył wiklinę i w ten sposób zrealizował swój plan. Sadzonki posadził na plantacji w okolicach Trzciela – stąd drugi człon nazwy.

Program nauczania dla zawodu koszykarz-plecionkarz o strukturze modułowej, materiały wydane w ramach programu „Szkoła zawodowa szkołą pozytywnego wyboru”, dostępne na stronach „Koszykarstwo”, B. Kański, „Wyplatanie koszyków”, G. Markova, „Ręczne wyplatanie koszyków”, S. Vaughan, Wiklina.wordpress.com C O CZYTAĆ ? L ITERATURA FACHOWA

B IBLIOGRAFIA Podstawa programowa kształcenia w zawodzie, opracowano na podstawie dokumentu z dnia 7 lutego 2012 r. Koszykarz- plecionkarz Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2011 r. w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego z późn. zmianami. Informator o egzaminie potwierdzającym kwalifikacje w zawodzie Koszykarz-plecionkarz , CKE, Warszawa Materiały projektu „Poznaj swoje zainteresowania i świat szkolnictwa zawodowego”, tacja tacja Strony internetowe szkół prowadzących kształcenie w poszcze- gólnych zawodach

WYWIAD FILMOWY Obejrzyj w Multimedialnym Katalogu Zawodów wywiad z K OSZYKARZEM - PLECIONKARZEM

SPRAWDŹ SWOJĄ WIEDZĘ - QUIZY Zapoznałeś się z charakterystyką zawodu. Teraz sprawdź swoją wiedzę i predyspozycje do zawodu rozwiązując quizy interaktywne.