ZŁAMANIA, SKRĘCENIA,ZWICHNIĘCIA

Złamania Unieruchomienie w pozycji fizjologicznej Złamanie zamknięte Opatrunek i unieruchomienie w pozycji fizjologicznej Złamanie otwarte Unieruchomienie w pozycji fizjologicznej Skręcenie Unieruchomienie w pozycji optymalnej dla poszkodowanego Zwichnięcie W razie niemożliwości nadania pozycji fizjologicznej należy unieruchomić złamania w pozycji zastanej.

Złamania *Przerwanie ciągłości tkanki kostnej. *Niepełne przerwanie przekroju kości: pęknięcie, nadłamanie. *Złamanie podokostnowe typu „zielonej gałązki” przy zachowaniu ciągłości okostnej. Duża energia kinetyczna potrzebna do złamania zdrowej kości może doprowadzić też do martwicy mięśni, powięzi, naczyń i nerwów w sąsiedztwie szpary złamania.

Objawy Objawy złamania: ból w miejscu złamania (samositny, lub nasilający się przy próbie ruchu), zniekształcenie okolicy złamania spowodowane obrzękiem i przemieszczeniem odłamów, zniesienie lub zaburzenie czynności, nieprawidłowa ruchomość kości, tarcie odłamów.

PODZIAŁ ZŁAMAŃ ze względu na: przebieg płaszczyzny złamania – poprzeczne, podłużne skośne, spiralne, zachowanie ciągłości powłok zewnętrznych – złamania zamknięte i otwarte, współistnienie obrażeń dodatkowych – z przemieszczeniem, krwotokiem, odmą, wyciekiem płynu mózgowo-rdzeniowego.

POSTĘPOWANIE W ZŁAMANIACH zatamowanie krwotoków i zabezpieczenie przed infekcją w przypadku ran otwartych, badanie chorego z dużą ostrożnością, aby nie spowodować wtórnych obrażeń, unieruchomienie (przymocowanie chorej kończyny do zdrowej części ciała, środkami improwizowanymi, chustą trójkątną, szyną Kramera, szyną próżniową), opatrunek unieruchamiający zakładamy w pozycji leżącej lub siedzącej zgodnie z zasadą Potta: 1- w złamaniu kości długich unieruchamiamy dwa sąsiadujące ze złamaniem stawy, 2- przy złamaniu w stawie, unieruchamiamy względem siebie kości tworzące staw przestrzegać fizjologicznego ustawienia kończyny co gwarantuje dobry wynik czynnościowy,

POSTĘPOWANIE W ZŁAMANIACH szyna unieruchamiająca powinna być wymoszczona watą z dodatkowym zabezpieczeniem dla wystających elementów kostnych; szynę modelować na zdrowej kończynie, nie zmieniać prowizorycznego unieruchomienia transportowego, aż do momentu założenia opatrunku definitywnego, w celu zmniejszenia obrzęku można kończynę unieść nieco wyżej, okładać zimnymi okładami lub workiem z lodem, zachować ostrożność przy przenoszeniu i transporcie chorego.

Postępowanie urazach kręgosłupa Wypadki komunikacyjne, upadki z wysokości, skoki do wody, uderzenia w głowę mogą spowodować następujące urazy kręgosłupa: zwichnięcie kręgów (uszkodzenie więzadeł i mięśni), złamanie kręgów, uszkodzenie tarcz międzykręgowych, powodować ucisk na rdzeń z następowym porażeniem oddechu i kończyn oraz wstrząsem rdzeniowym jako następstwo uszkodzenia ośrodków współczulnych.

Postępowanie urazach kręgosłupa W przypadku złamania kręgosłupa z towarzyszącymi urazami innych narządów przede wszystkim wykonujemy konieczne czynności ratujące życie, dopiero w drugiej kolejności przystępujemy do unieruchomienia kręgosłupa. Uszkodzenie kręgosłupa należy podejrzewać u każdego chorego nieprzytomnego -ofiary w/w wypadków. W przypadku uszkodzenia kręgosłupa mogą wystąpić następujące objawy: ograniczenie ruchomości i przymusowe ustawienie głowy objawy duszenia się (oddech płytki lub bezdech) porażenie kończyn górnych i dolnych oraz mięśni tułowia bezwiedne oddawanie moczu, utrata czucia.

Postępowanie urazach kręgosłupa Udrożnić drogi oddechowe i prowadzić oddech zastępczy. Nie zmieniać pozycji poszkodowanego bez potrzeby. Starać się utrzymać głowę, szyję, tułów w jednej linii (z ewentualnym stałym, niewielkim naciąganiem głowy w linii ciała), aby nie spowodować ucisku na rdzeń. Niebezpieczne są ruchy skrętu na boki nie wolno unosić chorego za głowę i biodra lub za barki i biodra gdyż powoduje to nadmierne wygięcie kręgosłupa mogące doprowadzić do ucisku na rdzeń kręgowy, a w efekcie do bardzo ciężkich powikłań. Jeżeli przy wynoszeniu chorego z miejsca gdzie uległ wypadkowi nie można użyć nawet prowizorycznych noszy, należy przestrzegać zachowania przez chorego pozycji leżącej na brzuchu trzymając go za wyciągnięte kończyny dolne i górne, co daje wyprostne ułożenie kręgosłupa. Ma to istotne znaczenie w złamaniu kręgów czy zwichnięciach w stawach międzykręgowych.

Postępowanie urazach kręgosłupa Najlepiej transportować chorego na plecach, gdyż wówczas istnieje najmniejsze niebezpieczeństwo ucisku na rdzeń kręgowy Transportować chorego na twardych noszach. W uszkodzeniach kręgosłupa w odcinku szyjnym, pod łopatkami chorego umieszczamy niewielki rulon np. z koca; W uszkodzeniach odcinka piersiowego lub lędźwiowego rulon z koca podkładamy bezpośrednio pod miejsce uszkodzone.

Zwichnięcie Przemieszczenie względem siebie kości tworzących staw. Kości znajdują się poza naturalnymi granicami stawu, co powoduje zniesienie ruchomości, a sama kończyna znajduje się w przymusowym ułożeniu. Więzadła, torebka stawowa i otaczające tkanki ulegają rozerwaniu. Zwichnięcie może być otwarte lub zamknięte. Zwichnięciu może towarzyszyć uszkodzenie sąsiadujących naczyń i nerwów, podobnie jak w złamaniu.

Objawy zwichnięcia ból zniekształcenie stawu przymusowe ułożenie zasinienie kończyny, ochłodzenie, brak wyczuwalnego tętna – obwodowo w stosunku do zwichnięcia – jeśli ma miejsce ucisk na naczynia brak czucia, porażenie kończyny – obwodowo w stosunku do zwichnięcia – jeśli ma miejsce uszkodzenie nerwów.

Skręcenie Jest to uszkodzenie struktur okołostawowych (więzadeł, torebki stawowej itp.) jako następstwo przekroczena prawidłowego zakresu ruchu w danym stawie. Po ustaniu siły działającej powierzchnie stawowe kości wracają do swego położenia, ale konsekwencją jest naderwanie więzadeł, torebki stawowej, wylew krwi do jamy stawu i otaczających tkanek Zazwyczaj ruchy są możliwe, jednak próby obciążenia skręconego stawu są bolesne

Objawy skręcenia ból obrzęk oraz zmiana zabarwienia skóry (zasinienie) zniekształcenie stawu na skutek narastającego obrzęku utrata ruchomości stawu.

Postępowanie Usunięcie odzieży znad miejsca uszkodzenia, można rozciąć Jeśli są obecne rany - przykrycie jałowym opatrunkiem Jeśli jest obecne krwawienie – zatamować Natychmiast mocno schłodzić staw, aby przeciwdziałać dalszemu obrzękowi Stabilizacja uszkodzonej kończyny poprzez unieruchomienie w pozycji w jakiej się znajduje nie obciążać uszkodzonego stawu, zapewnić mu swobodne ułożenie jeśli to możliwe, ułożyć staw wyżej uszkodzony staw powinien obejrzeć lekarz, czy nie nastąpiło złamanie kości lub zerwanie więzadła

Nastawianie zwichniętego barku sposobem Hipokratesa

Przednie zwichnięcie barku i złamanie guzka większego kości ramiennej

Zwichnięcie stawu łokciowego: a – tylne (najczęstsze); b – przednie (z odłamaniem wyrostka łokciowego) a b

Złamanie kości promieniowej w miejscu typowym: a – złamanie Collesa; b – złamanie Smitha