– zło, które czyha na każdego…

Prezentacja na temat: "– zło, które czyha na każdego…"— Zapis prezentacji:

1 – zło, które czyha na każdego…
AIDS – zło, które czyha na każdego…

2 SPIS TREŚCI Co to jest AIDS? CO to jest HIV? Historia choroby
Jak dochodzi do zakażenia? Drogi zakażenia Przebieg choroby Leczenie Profilaktyka Zapobieganie chorobie Czerwona wstążeczka Statystyki Koniec

3 Co to jest AIDS ? Acquired Immune Deficiency Syndrome - to zespół nabytego niedoboru odpornościowego. Zespół niedoboru odpornościowego AIDS spowodowany jest przez działanie jednego z dwóch poznanych dotychczas wirusów atakujących system immunologiczny człowieka HIV. Dla łatwiejszego rozróżnienia opatrzono je skrótowymi symbolami HIV-1 i HIV Wywołują one chorobę poprzez zarażanie i niszczenie komórek krwi zwanych limfocytami, chroniących organizm przed infekcjami ze strony wielorakich szczepów bakteryjnych, wirusowych i mikroorganizmów pasożytniczych, na których inwazję nieuchronnie wystawiamy się w toku normalnej codziennej egzystencji.

4 AIDS nie jest pojedynczą chorobą, lecz zespołem objawów różnych chorób, które w charakterystyczny sposób atakują osoby zakażone HIV. Wiele z tych chorób występuje powszechnie i nie są one specjalnie szkodliwe dla osób z nieuszkodzonym systemem immunologicznym. Niemniej jednak dla kogoś, kto ma poważnie uszkodzony system odpornościowy, niektóre z tych chorób mogą być nawet śmiertelne. Lekarze posługują się listą tak zwanych warunków określających występowanie AIDS. W przypadku, gdy u kogoś zakażonego HIV rozwinie się stan chorobowy określony jako czynnik warunkujący AIDS, zostaje uznany za chorego na AIDS. Niektóre z opisanych stanów wiążą się z poważnymi chorobami. Inne natomiast są mniej groźne dla ogólnego zdrowia pacjenta. W wielu przypadkach, nawet gdy system odpornościowy jest poważnie uszkodzony oraz gdy wiadomo już, że mamy do czynienia z AIDS, duża liczba osób czuje się na tyle dobrze, aby wykonywać swoją normalną pracę. Przeważająca większość osób zakażonych HIV ostatecznie choruje na AIDS. Czas trwania tego procesu jest różny i zależy od wielu czynników.

5 Co to jest HIV ? HIV - skrót od angielskiego określenia dla wirusa wywołującego brak odporności immunologicznej. Nasz organizm wyposażony jest w mechanizm obronny, który zwalcza atakujące nas infekcje oraz choroby. HIV powoli osłabia ten system, aż do jego ostatecznego zniszczenia. Wirus może przez wiele lat dokonywać uszkodzeń w systemie immunologicznym, zanim osoba zakażona zacznie chorować. Osoba żyjąca z HIV może mieć dobre samopoczucie i nie wiedzieć nawet o tym, że jest zakażona wirusem. To, że ktoś jest zakażony HIV, nie musi oznaczać, iż ma AIDS ani, że wkrótce będzie poważnie chory.

6 Historia choroby Pochodzenie wirusów HIV jest nieznane, aczkolwiek dane statystyczne i naukowe sugerują, iż po raz pierwszy pojawiły się w Afryce. Badania na obecność wirusa HIV-1 dokonane w Zairze pod koniec 1976 roku, ustaliły jego obecność we krwi niewielkiej liczby osób, które większość swojego życia spędziły w wioskach położonych z dala od centrów cywilizacji. Badania krwi afrykańskich małp zielonych, żyjących w tych samych rejonach geograficznych, doprowadziły do wyodrębnienia wirusa SIV-1, czyli Simian Immunodeficiency Virus (małpi wirus powodujący niedobór odpornościowy), bardzo ściśle spokrewnionego z ludzką odmianą wirusa HIV-2. Prawdopodobnie początek wirusowi HIV-1 dała właśnie mutacja SIV-1 czy też wirusów pochodnych. Poszlaki te nie mogą oczywiście w żaden sposób dowieść ponad wszelką wątpliwość afrykańskiego pochodzenia wirusa HIV-1.

7 W 1981 roku lekarze w Los Angeles rozpoznali pierwsze przypadki AIDS na terenie Stanów Zjednoczonych. Wnikliwe analizy różnych przypadków AIDS doprowadziły do rozpoznania mechanizmu przenoszenia wirusa drogą kontaktów płciowych lub przez zetknięcie z krwią zakażonej nim osoby - czy to w wyniku transfuzji krwi lub produktów krwiopochodnych zawierających wirus, czy też poprzez używanie zabrudzonych nią strzykawek i igieł do iniekcji. Skala ludzkiego cierpienia i liczba zejść śmiertelnych będących następstwem tej choroby uczyniła z niej plagę zwaną czasami dżumą ostatnich dziesięcioleci dwudziestego wieku. Z początkiem roku 1992 na całym świecie żyło już 13 milionów chorych zarażonych jednym z dwu poznanych dotychczas wirusów wywołujących AIDS. Wirus rozprzestrzenia się i jak dotychczas nie posiadamy żadnej szczepionki uodparniającej na zakażenie ani żadnej metody skutecznego leczenia.

8 Jak dochodzi do zakażenia?
Do zakażenia może dojść tylko wtedy, gdy występują jednocześnie trzy czynniki: 1. Odpowiednia ilość wirusów. Do zakażenia potrzeba wiele wirusów. Pojedyncze nie są groźne. Wystarczająca do zakażenia porcja wirusów występuje tylko we krwi osoby zakażonej, nasieniu, wydzielinie kobiecych narządów płciowych i mleku kobiety Odpowiednia jakość wirusów. Do zakażenia potrzeba aktywnych "zjadliwych" wirusów. Poza organizmem człowieka wirusy HIV szybko tracą aktywność w wyniku wysychania na powietrzu, ogrzewania, działania mydła, środków do mycia i prania oraz chemicznych środków dezynfekujących Odpowiedni sposób wniknięcia wirusów do organizmu. Do zakażenia dochodzi poprzez stosunek płciowy oraz wtedy, gdy wirusy wnikną prosto do krwi. AIDS można się zarazić poprzez transfuzję czy wstrzyknięcie krwi zakażonej uprzednio wirusem HIV, lecz ogromna większość chorych w Ameryce Północnej, Afryce i Europie ulega zarażeniu wskutek homo- lub heteroseksualnego stosunku płciowego lub - w kręgach narkomanów - dzieląc z osobą zarażoną strzykawkę czy igły do iniekcji. Krew i nasienie stają się źródłem zakażenia natychmiast po wniknięciu wirusów do organizmu; źródłem zakażeń mogą również być inne płyny organiczne, na przykład ślina i mleko kobiet ciężarnych, szczególnie w bardzo wczesnym i w schyłkowym etapie choroby. Przekazywanie wirusa HIV-1 w trakcie kontaktów płciowych ułatwiają niedostrzegalne gołym okiem uszkodzenia błon śluzowych organów płciowych i mikroskopijne ranki skóry. Urazy te, stanowią drogę przenikania wirusa na zewnątrz organizmu nosiciela, skąd przenosi się do ciała zdrowego człowieka.

9 Drogi zakażenia Wirus HIV przenosi się poprzez:
krew (najbardziej efektywna droga zakażenia) i produkty krwiopochodne, spermę, płyn przedejakulacyjny, śluz szyjkowy (trudno się zarazić), mleko matki (udowodniono możliwość przeniesienia zakażenia tą drogą), przeniesienie z matki na dziecko (krew kobiety i dziecka nie mieszają się, jednak może do tego dojść np. podczas jakichś komplikacji porodowych). Do organizmu wirus może dostać się podczas stosunku płciowego. Możliwe jest także zakażenie przez transfuzję krwi, podczas dializ, przeszczepów, zabiegów chirurgicznych i przyjmowanie preparatów krwiopochodnych (zdarza się to obecnie bardzo rzadko, ze względu na badania dawców). Bardzo duże ryzyko stanowi używanie wspólnych żyletek, igieł i strzykawek (tatuaże, narkomania). Potencjalne ryzyko zarażenia występuje w klubach sportowych np. w sytuacji pobrudzonych krwią worków treningowych czy innych sprzętów do sportów walki oraz wstrzykiwanie środków dopingujących tą samą igłą i strzykawką przez wiele osób. Opisano przypadki zakażenia przez kontakt z krwią podczas bójki.

10 Matka seropozytywna (HIV+) może zakazić płód, jednak przy zachowaniu odpowiednich procedur podczas ciąży i porodu można znacząco obniżyć ryzyko. Wirus przenosi się także z mlekiem w czasie karmienia. Nie ma możliwości zakażenia przez owady z aparatem gębowym ssąco-kłującym (komary, kleszcze etc.). Prawdopodobieństwo zakażenia HIV jest różne przy różnych drogach zakażenia (1/15 - największe ryzyko, 1/ najmniejsze ryzyko): użycie zakażonej strzykawki: 1/15, stosunek analny: 1/30 (bierny) 1/125 (czynny), zakłucie zakażoną igłą, skalpelem: 1/150, stosunek dopochwowy: 1/600 (kobieta) 1/2000 (mężczyzna), transfuzja, przeszczep: 1/1 000 000 (w USA). W przypadku stosunku dopochwowego ryzyko jest większe dla kobiety, a mniejsze dla mężczyzny.

11 Można się zarazić także podczas:
przyjmowania krwi, produktów krwiopochodnych i narządów (zwłaszcza przed 1990), akupunktury, robienia tatuaży, bójki (jeśli doszło do kontaktu z krwią), uprawiania sportów kontaktowych, sportów walki lub sztuk walki, jeśli doszło do kontaktu z krwią, praktyk sadystyczno-masochistycznych, skaleczeń, ran, zadrapań podczas naprawiania sprzętu (zwłaszcza medycznego), używania dożylnie narkotyków, używania dożylnie środków dopingujących, karmienia piersią gdy matka jest zarażona, podczas ciąży i porodu, udzielania pierwszej pomocy ofiarom wypadków bez zachowania należytego zabezpieczenia, pracy z materiałem zakaźnym (np. w laboratorium) bez zachowania zasad bezpieczeństwa.

12 Przebieg choroby Przebieg infekcji wirusem HIV można podzielić na: - wczesną fazę wiremiczną - fazę środkową, w której pojawiają się nieliczne objawy choroby - fazę późną, objawową, w której mamy do czynienia z występowaniem rozmaitych innych infekcji o podłożu bakteryjnym, wirusowym i mikroorganicznym. W fazie wczesnej, tuż po zakażeniu, następuje okres o zmiennej długości, w czasie którego praktycznie brak objawów z wyjątkiem utrzymującego się czasami powiększenia węzłów chłonnych. Zarażone osoby łatwo padają ofiarą infekcji wywołanych przez mikroorganizmy, które już kiedyś atakowały ich organizm, lecz zostały zwalczone przez sprawnie wtedy działający układ immunologiczny. Owe mikroorganizmy w normalnym warunkach są wszechobecne w naszym otoczeniu - na skórze, w powietrzu, w spożywanym przez nas jedzeniu. Pojawienie się takich infekcji umożliwia dokonanie rozpoznania AIDS. Niektórym spośród zagrażających choremu infekcji można zapobiec poprzez profilaktyczne przyjmowanie odpowiednich lekarstw. Wszystko wskazuje na to, iż na wydłużenie życia i jego jakość ma też wpływ dobry ogólny stan zdrowia fizycznego i psychicznego pacjenta z rozpoznaniem AIDS. Chorzy powinni unikać stresów i wyczerpujących wysiłków fizycznych, stosować zrównoważoną dietę bogatą we wszystkie niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania organizmu minerały i substancje, bezzwłocznie odstawić narkotyki czy inne leki stosowane poza kontrolą lekarza, oraz w regularnych odstępach czasu poddawać się okresowym badaniom kontrolnym.

13 Leczenie Medycyna nie dysponuje jak dotychczas ani szczepionką uodparniającą przeciw AIDS, ani skuteczną metodą leczenia tej choroby. Naukowcy prowadzą prace zmierzające do otrzymania szczepionki. Wyprodukowano już w tym celu kilka rodzajów preparatów. Jeden z nich zawiera genetycznie wytworzone białko identyczne z białkiem obecnym na powierzchni wirusa HIV-1. Został on w trakcie badań podany osobom już zarażonym wirusem. Ta swoista immunoterapia zahamowała tempo niszczenia limfocytów przez wirus HIV-1 Preparat zostanie być może w niedalekiej przyszłości sprawdzony jako szczepionka dla ludzi jeszcze nie zarażonych wirusem. Pamiętajmy, że jedyną skuteczną metodą na AIDS jest PROFILAKTYKA.

14 Profilaktyka Unikanie sytuacji w których będzie możliwe przeniesienie wirusa poprzez drogi (i przykłady niebezpiecznych zachowań) wymienione powyżej, jest najskuteczniejszą metodą zabezpieczenia. W przypadku utrzymywania dużej liczby kontaktów seksualnych z licznymi partnerami ryzyko zakażenia zmniejsza unikanie ryzykownych technik seksualnych oraz stosowanie prezerwatyw. Prezerwatywy zmniejszają prawdopodobieństwo zarażenia się wirusem o 80-95% (wg WHO). Na świecie istnieją dwa trendy profilaktyki HIV: ABC - Abstinence, Be faithful, Condoms - który kładzie nacisk na edukację w zakresie przede wszystkim unikania ryzykownych zachowań seksualnych (abstynencja seksualna do ślubu, wierność w stałym związku) oraz stosowanie prezerwatyw we wszystkich pozostałych przypadkach. Programy zakładające konieczność jak najwcześniejszej edukacji seksualnej, zwłaszcza w zakresie stosowania prezerwatyw, zwiększanie ich dostępności oraz dostępności terapii antyretrowirusowej. Różnice pomiędzy tymi strategiami są w dużym stopniu ideologiczne. Strategia ABC jest w pierwszych dwóch punktach zgodna ze stanowiskiem Kościoła katolickiego, części kościołów protestanckich, Kościołami prawosławnymi, Islamem, według których seks powinien być uprawiany tylko w małżeństwie, zaś prezerwatywa - jako środek sztucznej antykoncepcji - nie powinna być stosowana.

15 Zapobieganie chorobie
W obliczu braku efektywnej metody leczenia czy szczepionki uodparniającej jedyną drogą pozwalającą uchronić się od zarażenia jest unikanie sytuacji niosących ze sobą ryzyko infekcji. Jedynym pewnym sposobem zapobiegającym zarażeniu wirusem HIV poprzez kontakty płciowe jest wstrzemięźliwość lub utrzymywanie związku z jednym niezarażonym partnerem. Stosowanie prezerwatyw zapewnia znaczną ochronę, podobnie jak stosowanie prezerwatyw dla kobiet. Tych ostatnich można używać w połączeniu z tradycyjną męską prezerwatywą dla zwiększenia bezpieczeństwa. Środki te same w sobie nie stanowią jednakże całkowicie skutecznego zabezpieczenia przed infekcją wirusem HIV. Prezerwatywy nie powinny być smarowane substancjami nawilżającymi produkowanymi na bazie substancji oleistych, które mogą spowodować pękanie jej ścianek. Można pokrywać powierzchnię prezerwatywy środkiem plemnikobójczym stosowanym w antykoncepcji, zawierającym chemiczny związek nonoksynol-9, który - jak wynika z eksperymentów laboratoryjnych - zabija również wirusy HIV-1 i HIV-2. Jak wynika z praktyki, nosiciel wirusa HIV utrzymujący kontakty płciowe bez jakichkolwiek zabezpieczeń, prędzej czy później przekaże infekcję swojemu partnerowi czy też partnerom.

16 Kiedy nic mi nie grozi? Bezpieczne są kontakty z osobą zakażoną w życiu codziennym: dotykanie jej, przytulanie, pieszczoty i pocałunki, używanie tych samych naczyń stołowych i sztućców, korzystanie ze wspólnej wanny, muszli i deski sedesowej, wspólne używanie bielizny pościelowej, jedzenie potraw przez nią przygotowanych, przebywanie w pobliżu, gdy kaszle lub kicha, wspólne mieszkanie i wspólna praca. Bez ryzyka można też korzystać z basenów i kąpielisk, telefonów publicznych, restauracji, środków komunikacji, hoteli. Żadne zwierzęta, ani domowe, ani dzikie, nie przenoszą zakażenia HIV od osoby zakażonej na zdrową. Komary i inne owady nie przenoszą wirusa HIV. W laboratoriach naukowych udowodniono, że HIV nie rozmnaża się w ciele komara, a sposób w jaki komary wysysają krew uniemożliwia zakażenie. Bezpieczne jest oddawanie krwi w stacjach krwiodawstwa, ponieważ używa się tam sprzętu jednorazowego użytku, bezpieczne są też zabiegi medyczne wykonywane sprzętem jednorazowego użytku lub wyjałowionym.

17 Czerwona wstążeczka To symbol solidarności z ludźmi żyjącymi z HIV i AIDS, ich rodzinami i przyjaciółmi. Symbolizuje poświęcenie i zaangażowanie w walkę z AIDS. Stanowi pierwszy krok na drodze upowszechnienia problematyki HIV i AIDS i oswojenia ludzi ze słowem AIDS. Idea czerwonej wstążeczki powstała w 1991 r. Pomysł znaku został zainspirowany żółtą wstążeczką, upamiętniającą żołnierzy amerykańskich uczestniczących w wojnie w Zatoce Perskiej. Czerwony kolor wybrano ze względu na skojarzenia, jakie wywołuje: krew, namiętności - nie tylko gniew, walka, ale i miłość. Czerwona wstążeczka jest w kształcie odwróconego V, ponieważ jeszcze nie odniesiono zwycięstwa nad epidemią HIV i AIDS. Symbol - czerwona wstążeczka - został wymyślony przez członków Visual AIDS - organizację charytatywną działającą w Nowym Jorku zrzeszającą artystów. Celem grupy było zachęcenie wszystkich do upamiętnienia zmarłych i umierających kolegów z powodu AIDS, zwiększenie świadomości na temat HIV i AIDS, uświadomienie potrzeb ludzi żyjących z HIV i AIDS oraz ich bliskich, a także wezwanie rządów do zwiększenia funduszy na opiekę nad zakażonymi i badania.

18 1 grudnia – Światowy Dzień Walki z AIDS

19 Statystyki mówią… Każdego dnia na świecie przybywa ok. 14 tysięcy nowo zakażonych HIV osób. W grupie wiekowej lata nowe zakażenie następuje co 14 sek.

20 Ogólna ilość ludzi żyjących z HIV/AIDS

21 Nowe zakażenia HIV tylko w 2007r.

22 Szacowana liczba zgonów w wyniku AIDS w 2007r.

23 Autorzy poniższej analizy, z 2002r
Autorzy poniższej analizy, z 2002r., przeprowadzonej przez amerykański wywiad przedstawiają szacunkową liczbę osób zakażonych HIV do roku 2010, podobnie oceniają także eksperci z ONZ. Wynika z niej m. in., że do roku 2010 w w Indiach wirus zaatakuje od 20 do 25 milionów ludzi, w Chinach ponad 10 milionów. W krajach Federacji Rosyjskiej prognozuje się w roku 2010 ok. 7 mln. osób żyjących z HIV/AIDS (obecnie 5,5 tys. zakażeń miesięcznie).

24 Od wdrożenia badań w roku 1985 do 31 sierpnia 2008r w Polsce zanotowano:
zakażeń HIV 2.117 zachorowań na AIDS 936 osób zmarło Powyższa liczba osób zakażonych, to przypadki zdiagnozowane i potwierdzone, jednak szacuje się, że w Polsce z HIV/AIDS żyje ok. 30 tysięcy osób.   W Polsce leczenie ARV jest bezpłatne. Jak podaje Krajowe Centrum ds. AIDS, na początku lutego 2007r. terapią tą, prowadzoną w 14 ośrodkach na terenie całego kraju, objętych było osób.

25 Średnia roczna liczba nowo wykrywanych zakażeń HIV w latach 2002-2008 według województw

26 Średnia roczna zapadalność na AIDS w latach 2002-2008, według województw

27 Zachorowania na AIDS rozpoznane w latach 2002-2008, według drogi zakażenia

28 Mity dotyczące HIV W społeczeństwie istnieje mnóstwo mitów i zakłamań na temat sposobu roznoszenia się wirusa jak i osób seropozytywnych; oto kilka z nich: "HIV i AIDS to to samo". HIV jest wirusem, który może wywołać chorobę AIDS. Nosiciele HIV mogą żyć latami bez objawów klinicznych choroby. Obecnie (2006) stosowane terapie antyretrowirusowe pozwalają zahamować rozwój AIDS u nosicieli HIV, aczkolwiek są bardzo kosztowne (powyżej 1000 EUR miesięcznie). "Infekcje HIV dotyczą tylko homoseksualistów i narkomanów". Nieprawda - wirus ten dotyka w takim samym stopniu także hetero- i biseksualne osoby, a także nieuzależnionych od narkotyków; W tej chwili nie używa się już pojęcia "grupa podwyższonego ryzyka", lecz "grupa zachowań ryzykownych". Należy do nich np. uprawianie seksu bez zabezpieczenia czy korzystanie z niezabezpieczonych strzykawek przez różne osoby[. "HIV można zarazić się przez ukąszenie komara, wspólne przebywanie w jednym pomieszczeniu, dotyk". Jest to niemożliwe, w przeciwnym razie byłaby obecnie kilkukrotnie większa liczba zakażonych.

29 "Kobieta zarażona HIV nie może urodzić zdrowego dziecka. ”
"Kobieta zarażona HIV nie może urodzić zdrowego dziecka.”. HIV jest czasami zdolny przenieść się na płód albo zakazić dziecko podczas porodu, ale nie zawsze. Ryzyko takiego zakażenia wynosi 20-30%. Poród przez cesarskie cięcie oraz odpowiednie leki przeciwwirusowe zmniejszają prawdopodobieństwo nawet do 1-2%. "Można zarazić się przez pocałunek”. Ocenia się, że do zakażenia podczas pocałunku głębokiego trzeba by około pół litra śliny. Może to jednak nastąpić poprzez krew w przypadku ranek na wargach. "Wirus HIV jest świadomym wytworem człowieka." Wirusy HIV-1 i HIV-2 występują naturalnie w populacjach małp afrykańskich, odpowiednio: szympansów i mangab szarych. Jest udowodnione, że ludzka epidemia powstała w wyniku przeniesienia małpich wirusów do populacji ludzkiej. Najprawdopodobniej miało to związek z częstą w niektórych regionach Afryki praktyką polowania na małpy w celach konsumpcyjnych - uważa się, że poprzez skaleczenie do krwiobiegu jednego z myśliwych dostała się krew świeżo upolowanego zwierzęcia, w konsekwencji zaraził się on wirusem HIV.

30 AIDS wyleczone przeszczepem
42-letni mieszkaniec Berlina cierpiał nie tylko na AIDS, ale także na białaczkę, był więc kandydatem do przeszczepu szpiku kostnego. Operacja tego typu jest standartową metodą leczenia białaczki, Lekarze zdecydowali się przy okazji na podanie szpiku od dawcy genetycznie odpornego na AIDS. Od zabiegu minęły dwa lata, i jak podają eksperci z berlińskiego szpitala Charite, dziś u pacjenta nie wykryto wirusa HIV. Poprzednie tego typu próby kończyły się niepowodzeniem, toteż sukces niemieckich naukowców może zapoczątkować serię nowych badań nad metodą leczenia AIDS. Według szacunków, jeden na tysiąc mieszkańców Europy i Ameryki jest genetycznie odporny na wirusy HIV.

31 KONIEC