Lectio VII Deklinacja III – przymiotniki zaimek wskazujący is, ea, id.

Prezentacja na temat: "Lectio VII Deklinacja III – przymiotniki zaimek wskazujący is, ea, id."— Zapis prezentacji:

1 Lectio VII Deklinacja III – przymiotniki zaimek wskazujący is, ea, id

2 Typ samogłoskowy  według tego podtypu odmieniają się przymiotniki III deklinacji:  o trzech zakończeniach, innych dla każdego rodzaju np. : acer, -is, -e  o dwóch zakończeniach, taki sam w m. oraz f. np. : nobilis, -e  o jednym zakończeniu, takim samym dla wszystkich rodzajów np. : felix, -cis  Przypomnienie: również rzeczowniki rodzaju nijakiego zakończone na: -e, -al, -ar np. mare, maris; exemplar, exemplaris; animal, animalis odmieniają się w ten sposób.

3 Przymiotniki o 3 zakończeniach (inne dla każdego rodzaju) SingularisPluralis mfnmfn N. acer G. acris D. acri Acc. acrem Abl. acri V. acer N. acris G. acris D. acri Acc. acrem Abl. acri V. acris N. acre G. acris D. acri Acc. acre Abl. acri V. acre N. acres G. acrium D. acribus Acc. acres Abl. acribus V. acres N. acres G. acrium D. acribus Acc. acres Abl. acribus V. acres N. acria G. acrium D. acribus Acc. acria Abl. acribus V. acria

4 Przymiotniki o 2 zakończeniach (takie same dla masc. oraz fem. i inne dla neutr.) SingularisPluralis mfnmfn N. nobilis G. nobilis D. nobili Acc.nobilem Abl. nobili V. nobilis N. nobilis G. nobilis D. nobili Acc.nobilem Abl. nobili V. nobilis N. nobile G. nobilis D. nobili Acc.nobile Abl. nobili V. nobile N. nobiles G. nobilium D. nobilibus Acc. nobiles Abl.nobilibus V. nobiles N. nobiles G. nobilium D. nobilibus Acc. nobiles Abl.nobilibus V. nobiles N. nobilia G. nobilium D. nobilibus Acc. nobilia Abl.nobilibus V. nobilia

5 Przymiotniki o 1 zakończeniu (takie same dla wszystkich rodzajów) SingularisPluralis mfnmfn N. felix G. felicis D. felici Acc.felicem Abl. felici V. felix N. felix G. felicis D. felici Acc.felicem Abl. felici V. felix N. felix G. felicis D. felici Acc. felix Abl. felici V. felix N. felices G. felicium D. felicibus Acc. felices Abl. felicibus V. felices N. felices G. felicium D. felicibus Acc. felices Abl. felicibus V. felices N. felicia G. felicium D. felicibus Acc. felicia Abl. felicibus V. felicia

6 Ćwiczenie 1  utwórz acc. i abl sing. oraz gen. plur. i abl. plur. acc. sing.abl. sing.gen. plur.abl. plur acer canis gravis barbarus orator nobilis verbum clarum

7 Ćwiczenie 1  utwórz acc. i abl sing. oraz gen. plur. i abl. plur. acc. sing.abl. sing.gen. plur.abl. plur acer canis acrem canemacri caneacrium canumacribus canibus gravis barbarus orator nobilis verbum clarum

8 Ćwiczenie 1  utwórz acc. i abl sing. oraz gen. plur. i abl. plur. acc. sing.abl. sing.gen. plur.abl. plur acer canis acrem canemacri caneacrium canumacribus canibus gravis barbarus gravem barbarumgravi barbaro gravium barbarorum gravibus barbaris orator nobilis verbum clarum

9 Ćwiczenie 1  utwórz acc. i abl sing. oraz gen. plur. i abl. plur. acc. sing.abl. sing.gen. plur.abl. plur acer canis acrem canemacri caneacrium canumacribus canibus gravis barbarus gravem barbarumgravi barbaro gravium barbarorum gravibus barbaris orator nobilis oratorem nobilemoratore nobili oratorum nobilium oratoribus nobilibus verbum clarum

10 Ćwiczenie 1  utwórz acc. i abl sing. oraz gen. plur. i abl. plur. acc. sing.abl. sing.gen. plur.abl. plur acer canis acrem canemacri caneacrium canumacribus canibus gravis barbarus gravem barbarumgravi barbaro gravium barbarorum gravibus barbaris orator nobilis oratorem nobilemoratore nobili oratorum nobilium oratoribus nobilibus verbum clarum verbo claro verborum clarorum verbis claris

11 Ćwiczenie 2  Przyporządkuj rzeczowniki do przymiotników: matresmagna corporaantiquam hominemagnis virtutemantiquorum morumbonae laboresclaro honoribusmagni

12 Ćwiczenie 2  Przyporządkuj rzeczowniki do przymiotników: matresbonaematki dobre corpora homine virtutem morum labores honoribus

13 Ćwiczenie 2  Przyporządkuj rzeczowniki do przymiotników: matresbonaematki dobre corporamagnaciała wielkie homineclaroczłowiekiem sławnym virtutemantiquamcnotę starożytną morumantiquorumzwyczajów antycznych laboresmagniprace wielkie honoribusmagnistytułami wielkimi

14 Zaimek wskazujący – is, ea, id (ten, ta, to) Singularis mfn N. G. D. Acc. Abl. is eius ei eum eo ea eius ei eam ea id eius ei id eo Pluralis N. G. D. Acc. Abl. ei (ii) eorum eis (iis) eos eis eae earum eis (iis) eas eis ea eorum eis (iis) ea eis  zaimek idem, eadem, idem (ten sam, ta sama, to samo) powstał z połączenia zaimka is, ae, id (odmiennego) oraz przyrostka –dem (nieodmiennego); w toku odmiany „m” przed „d” przechodzi w „n” np. Acc. sg. eundem