Jak liczyć po japońsku? 日本語での数え方 Dr Krzysztof Wojciech Olszewski.

Prezentacja na temat: "Jak liczyć po japońsku? 日本語での数え方 Dr Krzysztof Wojciech Olszewski."— Zapis prezentacji:

1 Jak liczyć po japońsku? 日本語での数え方 Dr Krzysztof Wojciech Olszewski

2 Podstawy - liczebniki Patrz: artykuł Liczebniki w Słowniku online gramatyki języka japońskiegoLiczebniki

3 Podawanie czasu Patrz: klasyfikatory dla godzin, minut, sekund w Słowniku online gramatyki języka japońskiegogodzinminut sekund Kolejność: godzina – minuta – sekunda Na początku można dodać słowa: 午前 gozen a.m. 午後 gogo p.m. Połowa godziny to 半 han; dodaje się po pełnych godzinach, np. 三時半 sanjihan 3:30

4 Podawanie czasu – c.d. Jeśli mówimy „po jakiejś godzinie”, dodajemy na końcu (opcjonalnie) 過ぎ sugi; jeśli mówimy „przed jakąś godziną”, dodajemy na końcu (wymagane!) 前 mae Przykłady: 四時半 yojihan 4:30 午後七時二十分過ぎ gogo shichiji nijippun sugi 19:20 午前九時十三分前 gozen kuji juusanpun mae 8:47 午後十時十分四十秒 gogo juuji juppun yonjuubyou 22:10:40

5 Podawanie czasu – c.d. Uwaga: jeśli podajemy godziny w systemie 12- godzinnym, to: a) Od 0:01 – 12:00 włącznie jest 午前 gozen; b) Od 12:01 do 12:59 jest 午後零時～ gogo reiji; c) Do 24:00 włącznie obowiązuje 午後 gogo; d) Od 0:01 – 0:59 jest 午前零時 gozen reiji Przykłady: 0:12 午前零時十二分 gozen reiji juunifun 12:33 午後零時三十三分 gogo reiji sanjuusanpun

6 Podawanie daty Patrz: klasyfikatory dla lat, miesięcy, dni miesiąca ( か・にち ) w Słowniku online gramatyki języka japońskiegolatmiesięcy かにち Kolejność: rok – miesiąc – dzień + (godzina) Uwaga: odnośnie dat japońskich stosuje się system er cesarskich 年号 nengou – patrz: artykuł nt. podawania lat w Słownikupodawania lat

7 Podawanie daty – c.d. Wiek – 世紀 seiki, np. 十八世紀 juuhasseiki XVIII w. Przed naszą erą – 紀元前 kigenzen, np. 紀 元前五世紀の半ばごろ kigenzen goseiki no nakaba goro w poł. V w. p.n.e. Przykład daty: 1981 年 12 月 13 日午前 6 時 20 分 sen kyuuhyaku hachijuu ichinen juunigatsu juusannichi gozen rokuji nijippun 6:20 13 XII 1981

8 Podawanie okresu czasu Jednostki: 秒 byou sekunda, 分 fun minuta, 時 ji godzina, 日 ka/nichi dzień, 週 shuu tydzień, 月 (kagetsu *) miesiąc, 年 nen rok Przy podawaniu okresu czasu dodaje się na końcu sufiks ~ 間 kan. Jest on konieczny po: godzinach, tygodniach; opcjonalnie używa się go po: sekundach, minutach i latach. Miesiące jako okresy czasu liczy się zupełnie inaczej – przez interfiks ka + klasyfikator getsu – patrz: hasło kagetsu w Słowniku.kagetsu

9 Podawanie okresu czasu – c.d. Przykłady okresów czasu: 十秒 juubyou 10 sekund 四十分 yonjuppun 40 minut 三時間半 sanjikanhan 3,5 godziny 二週間 nishuukan 2 tygodnie 十カ月 jukkagetsu 10 miesięcy 二年間半 ninenkanhan 2 i pół roku

10 Określanie frekwencji Bierzemy daną jednostkę okresu czasu (zawsze z liczebnikiem ‘1’) + dodajemy postpozycję に + określamy, ile razy w tym okresie coś robimy (z klasyfikatorem 回 kai)kai Przykłady: 一時間に二回 ichijikan ni nikai 2 x godzinę 一週間に五回 isshuukan ni gokai 5 x tydzień 一か月に四回 ikkagetsu ni yonkai 4 x miesiąc

11 Określanie frekwencji – c.d. Odnośnie tygodnia, miesiąca, roku można używać form skróconych – bierzemy tylko 1 znak na określenie okresu czasu: 週 shuu, 月 tsuki, 年 nen + dodajemy liczbę razy (bez postpozycji に !) Przykłady: 週三回 shuu sankai 3 x tydzień 月二回 tsuki nikai 2 x miesiąc 年四回 nen yonkai 4 x rok

12 Podawanie prędkości Jednostki: 秒 byou sekunda, 分 fun minuta, 時 ji godzina Schemat: Jednostka czasu + 速 soku + liczba + jednostka miary odległości Przykłady: 秒速１０メートル byousoku juu meetoru 10 m/sek. 時速百キロメートルで走った車 jisoku hyaku kiromeetoru de hashitta kuruma samochód jadący z prędkością 100 km/h

13 Podawanie nr telefonu Nr telefonu (jak również inne nr identyfikacyjne) podajemy pojedynczymi cyframi (nie łączymy ich w większe jednostki); rozdzielenie nr („-”) czytamy jako の Uwaga: często w liczebnikach 1-morowych ( に、 ご ) wydłuża się samogłoskę, by zrównać je pod względem iloczasu z pozostałymi ( にい、ごお ) Przykład: 私の携帯番号は 123 － 456 － 789 です。 Watashi no keitai bangou wa ichi nii san no yon goo roku no nana hachi kyuu desu. Mój nr komórki to 123- 456-789.

14 Numeracja w adresach Przykład: 兵庫県神戸市中央区三宮二丁目 1-23 神戸ハイツ 489 号 Hyougoken Koubeshi Chuuouku Sannomiya nichoume 1-23 Koube Haitsu 489 gou

15 Czytanie ułamków Dziesiętne: czytamy część całkowitą, potem kropkę ( 点 ten), a potem część ułamkową jako pojedyncze cyfry Przykład: 685,12 六百八十五点一二 roppyaku hachijuu go ten ichi ni

16 Czytanie ułamków – c.d. Ułamki zwykłe – zaczynamy od mianownika + dodajemy 分 bun + postpozycję の + licznik Przykład: 留学生の三分の二しか来なかった。 Ryuugakusei no sanbun no ni shika konakatta. Przyszło zaledwie 2/3 studentów zagranicznych.

17 Ułamki – c.d. Zwyczajowe określanie ułamków: a) 割 wari = 0,1 b) 分 bu = 0,01 Przykład: 二割七分 niwari nanabu 0,27

18 Podstawowe działania matematyczne + 足す tasu dodać - 引く hiku odjąć X 掛ける kakeru mnożyć : 割る waru dzielić Przykłady: 二足す四は六 ni tasu yon wa roku 2+4=6 三掛ける五は十五 san kakeru go wa juugo 3x5=15 三十二割る八は四 sanjuuni waru hachi wa yon 32:8=4

19 Działania matematyczne – c.d. Potęgowanie 累乗 ruijou Przykład: 三の二乗は九 san no nijou wa kyuu. Pierwiastkowanie 開方 kaihou Przykład: 八の三乗根は二 hachi no sanjoukon wa ni

20 Liczebniki porządkowe Patrz: u dołu artykułu Liczebniki w Słowniku online gramatyki języka japońskiegoLiczebniki

21 Użycie klasyfikatorów Kolejność A: Liczebnik + odpowiedni klasyfikator + postpozycja の + liczony rzeczownik + odpowiednia postpozycja (wymagana przez czasownik) Przykłady: 二人の留学生を見ました。 Futari no ryuugakusei o mimashita. Widziałem 2 studentów zagranicznych. 二台の車が走りました。 Nidai no kuruma ga hashirimashita. Przejechały 2 auta.

22 Użycie klasyfikatorów – c.d. Kolejność B (bardziej naturalna): Liczony rzeczownik + odpowiednia postpozycja (wymagana przez czasownik) + liczebnik + odpowiedni klasyfikator Przykłady: 留学生を二人見ました。 Ryuugakusei o futari mimashita. ‘ts.’ jak wyżej 車が二台走りました。 Kuruma ga nidai hashirimashita. ‘ts.’ jak wyżej

23 Użycie klasyfikatorów – c.d. Ograniczenia w stosowaniu kolejności B: Nie można jej stosować, jeśli – a) Po liczonym rzeczowniku występuje inna postpozycja, niż が、を, np. 四人の研究者と話 しました。 Yonin no kenkyuusha to hanashimashita. Rozmawiałem z 4 badaczami. b) Liczebnik wraz z klasyfikatorem określają rzeczownik, a nie liczą go, np. 二リットルの やかん ni rittoru no yakan czajnik 2-litrowy 、 二百円の切符 nihyakuen no kippu bilet 200- jenowy.

24 Dziękuję za uwagę Dziękuję za uwagę