1 LEADER na Mazowszu w Programie Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020. Urząd Marszałkowski Województwa Mazowieckiego w Warszawie.

Prezentacja na temat: "1 LEADER na Mazowszu w Programie Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020. Urząd Marszałkowski Województwa Mazowieckiego w Warszawie."— Zapis prezentacji:

1 1 LEADER na Mazowszu w Programie Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020. Urząd Marszałkowski Województwa Mazowieckiego w Warszawie

2 Wykorzystanie limitów środków przez mazowieckie LGD w PROW 2007-2013 (stosunek budżetu LGD do środków wypłaconych) Stan na 31.08.2015 r.

3 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1303/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. ustanawiające wspólne przepisy dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności, Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich oraz Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego oraz ustanawiające przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności i Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego oraz uchylające rozporządzenie Rady (WE) nr 1083/2006 Dz.U.UE.L.2013.347.320 Wejście w życie – 21 grudnia 2013 r.

4 Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014 – 2020 (PROW 2014 – 2020) Wejście w życie 12 grudnia 2014 r.

5 LEADER może być realizowany na obszarach wiejskich, przez które (odmiennie niż jest to określone we wspólnych definicjach dla niniejszego programu) rozumieć należy obszar całego kraju, z wyłączeniem obszaru miast o liczbie mieszkańców większej niż 20 000. Jedna LSR będzie realizowana na obszarze zamieszkanym przez minimum 30 000 mieszkańców z obszarów wiejskich i maksimum 150 000 mieszkańców oraz obejmować będzie obszar przynajmniej 2 gmin, których obszary stanowią (bądź zawierają) obszary wiejskie. Poddziałanie: Wsparcie na wdrażanie operacji w ramach strategii rozwoju lokalnego kierowanego przez społeczność. Poddziałanie: Przygotowanie i realizacja działań w zakresie współpracy z lokalną grupą działania. Poddziałanie: Wsparcie na rzecz kosztów bieżących i aktywizacji; Poddziałanie: Wsparcie przygotowawcze.

6 Zakres operacji:  wzmocnienie kapitału społecznego, w tym z wykorzystaniem rozwiązań innowacyjnych i wspieranie partycypacji społeczności lokalnej w realizacji LSR,  zakładanie działalności gospodarczej i rozwój przedsiębiorczości,  dywersyfikację źródeł dochodu, w tym tworzenie i rozwój inkubatorów przetwórstwa lokalnego tj. infrastruktury służącej przetwarzaniu produktów rolnych w celu udostępniania jej lokalnym producentom (produkty objęte i nieobjęte załącznikiem nr 1 do TFUE),  podnoszenie kompetencji osób z obszaru LSR w powiązaniu z zakładaniem działalności gospodarczej, rozwojem przedsiębiorczości lub dywersyfikacją źródeł dochodów, w szczególności rolników i osób długotrwale pozostających bez pracy,  podnoszenie wiedzy społeczności lokalnej w zakresie ochrony środowiska, zmian klimatycznych a także innowacji,  rozwój produktów lokalnych,  rozwój rynków zbytu, z wyłączeniem targowisk,  zachowanie dziedzictwa lokalnego,  rozwój ogólnodostępnej i niekomercyjnej infrastruktury turystycznej, rekreacyjnej lub kulturalnej,  rozwój infrastruktury drogowej gwarantującej spójność terytorialną w zakresie włączenia społecznego.

7 Poddziałanie: Wsparcie na wdrażanie operacji w ramach strategii rozwoju lokalnego kierowanego przez społeczność Zakres wsparcia: Wsparcie w ramach tego poddziałania musi spełniać cele szczegółowe dla działania oraz cele określone w LSR. Pomoc ma formę refundacji lub płatności zryczałtowanej w zależności od rodzaju operacji. W przypadku operacji polegających na rozpoczęciu prowadzenia działalności gospodarczej pomoc ma formę płatności zryczałtowanej (premii). Beneficjenci: Osoby fizyczne, osoby prawne, w tym m.in. kółka rolnicze, JST z wyłączeniem województw, ich związki bądź ich jednostki organizacyjne, organizacje pozarządowe, spółdzielnie, kościoły, związki wyznaniowe, jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, którym ustawy przyznają zdolność prawną. Kryteria wyboru: Kryteria wyboru operacji oraz zasady dokonywania ich zmian określone zostaną przez LGD w LSR. Będą one podlegały ocenie przez komisję wybierającą w ramach konkursu na wybór LSR. Zmiana kryteriów wyboru będzie wymagała zgody samorządu województwa, z którym LGD podpisała umowę na realizację LSR. Stawka pomocy: Beneficjenci inni niż jednostki sektora finansów publicznych oraz LGD – do 300 tys. zł. Grantobiorcy – do 100 tys. zł. Limit na operacje – 300 tys. zł z wyłączeniem operacji z zakresu rozpoczęcie działalności gospodarczej, tworzenia inkubatorów oraz operacji realizowanych przez jednostki sektora finansów publicznych. Limit pomocy na utworzenie inkubatora przetwórstwa lokalnego - 500 tys. zł. Limit na operację z zakresu rozpoczęcia działalności gospodarczej – 100 tys. zł. Limit na operację własną – 50 tys. zł. Całkowita wartość operacji realizowanych poza projektem grantowym wynosi co najmniej 50 tys. zł. Całkowita wartość grantu wynosi nie więcej niż 50 tys. zł. Intensywność pomocy wynosi do 100%.

8 Poddziałanie: Wsparcie na wdrażanie operacji w ramach strategii rozwoju lokalnego kierowanego przez społeczność - zakres operacji (projekt rozporządzenia) W ramach ww. poddziałania pomoc przyznawana będzie na operacje w zakresie: 1) Wzmocnienia kapitału społecznego, w tym przez podnoszenie wiedzy społeczności lokalnej w zakresie ochrony środowiska i zmian klimatycznych, także z wykorzystaniem rozwiązań innowacyjnych; 2) Rozwoju przedsiębiorczości na obszarze wiejskim objętym strategią rozwoju lokalnego kierowanego przez społeczność przez: - podejmowanie działalności gospodarczej, - tworzenie i rozwój inkubatorów przetwórstwa lokalnego produktów rolnych, - rozwijanie działalności gospodarczej, - podnoszenie kompetencji osób realizujących powyższe; 3) Wspierania współpracy między podmiotami wykonującymi działalność gospodarczą na obszarze wiejskim objętym LSR: - w ramach krótkich łańcuchów dostaw, - w zakresie świadczenia usług turystycznych lub, - w zakresie rozwijania rynków zbytu produktów lub usług lokalnych;

9 Poddziałanie: Wsparcie na wdrażanie operacji w ramach strategii rozwoju lokalnego kierowanego przez społeczność - zakres operacji (projekt rozporządzenia) 4) Rozwoju rynków zbytu produktów i usług lokalnych (z wyłączaniem budowy targowisk; 5) Zachowania dziedzictwa lokalnego; 6) Budowy lub przebudowy ogólnodostępnej i niekomercyjnej infrastruktury turystycznej lub rekreacyjnej, lub kulturalnej; 7) Budowy lub przebudowy publicznych dróg gminnych lub powiatowych, które umożliwiają połączenie obiektów użyteczności publicznej albo skracają dystans lub czas dojazdu do tych obiektów; 8) Promowania obszaru objętego LSR, w tym produktów lub usług lokalnych.

10 Beneficjent 1) Osoba fizyczna, która: - jest obywatelem państwa członkowskiego unii europejskiej, - jest pełnoletnia, - ma miejsce zamieszkania na obszarze wiejskim objętym LSR (jeśli nie wykonuje działalności gospodarczej) albo - miejsce oznaczone adresem, pod którym wykonuje działalność gospodarczą, wpisanym do CEiDG, znajduje się na obszarze LSR – w przypadku, kiedy osoba fizyczna wykonuje działalność gospodarczą; 2) Osoba prawna, z wyłączeniem województwa, jeżeli siedziba tej osoby lub jej oddział znajduje się na terenie objętym LSR; 3) Jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, której ustawa przyznaje zdolność prawną, jeżeli siedziba jednostki lub jej oddział znajduje się na terenie objętym LSR; z zastrzeżeniem, iż spółka kapitałowa może ubiegać się o pomoc wyłącznie w zakresie podejmowania działalności gospodarczej;

11 Poddziałanie: Wsparcie na wdrażanie operacji w ramach strategii rozwoju lokalnego kierowanego przez społeczność LGD może być Beneficjentem jedynie w przypadku: - „operacji własnych LGD” (bez uszczerbku dla art. 34 ust. 3 lit b rozporządzenia ogólnego wskazującego na konieczność stosowania niedyskryminującej i przejrzystej procedury wyboru, pozwalającej unikać konfliktów interesów); - „projektów grantowych” tj. operacji, gdzie beneficjentem ubiegającym się o wsparcie przed podmiotem wdrażającym jest LGD, i to LGD jest wskazywana w systemie jako beneficjent; operacja taka składa się z szeregu grantów, których realizatorami są różnorodne podmioty działające na obszarze objętym LSR; wszystkie granty wchodzące w skład projektu grantowego, są projektami komplementarnymi i łącznie przyczyniają się do realizacji, założonych dla danego projektu grantowego, celów i wskaźników. W przypadku projektów grantowych, grantobiorcami mogą być również sformalizowane grupy nieposiadające osobowości prawnej (np. koła gospodyń wiejskich). Grantobiorcami nie mogą być podmioty prowadzące działalność gospodarczą lub deklarujące jej podjęcie.

12 Poddziałanie: Przygotowanie i realizacja działań w zakresie współpracy z lokalną grupą działania Zakres wsparcia: Przygotowanie projektu współpracy i realizacja projektu współpracy. Projekty współpracy mogą dotyczyć współpracy międzyterytorialnej (pomiędzy LGD w ramach jednego województwa lub z różnych województw) lub międzynarodowej. Beneficjenci: LGD, których LSR zostały wybrane do realizacji i finansowania ze środków Programu. Kryteria wyboru: Każda operacja będzie oceniana pod kątem spełniania kryteriów wyboru. Projekty wybrane do dofinansowania muszą osiągnąć minimum 60% punktów w ramach oceny prowadzonej zgodnie z kryteriami wyboru (jednolitymi dla całego kraju, skonsultowanymi z Komitetem Monitorującym). Kryteria wyboru będą dotyczyć w szczególności innowacyjności oraz działań przyczyniających się do tworzenia miejsc pracy. Przy wyborze premiowane będą projekty współpracy międzynarodowej. Stawka pomocy: Całkowity planowany koszt jednego projektu międzyterytorialnego wynosi minimum 50 000 zł. Intensywność pomocy wynosi do 100% kosztów kwalifikowanych operacji. Limit pomocy na LGD: do 5% wsparcia kierowanego z Programu na daną LSR w ramach poddziałań „Wsparcie na wdrażanie operacji…”, oraz „Wsparcie na rzecz kosztów bieżących…”

13 Poddziałanie: Wsparcie na rzecz kosztów bieżących i aktywizacji Zakres wsparcia: Wsparcie bieżącego funkcjonowania LGD zapewniające sprawną i efektywną pracę LGD, w tym sprawne funkcjonowanie biura LGD oraz doskonalenie zawodowe osób uczestniczących w realizacji tych LSR. Pomoc ma formę rozliczenia ryczałtowego. Beneficjenci: LGD, których LSR zostały wybrane do realizacji i finansowania ze środków Programu. Kryteria wyboru: Nie ustala się. Stawka pomocy: Kwota i wielkość wsparcia w formie zryczałtowanej zostanie określona w przepisach krajowych z uwzględnieniem wyników analizy i będzie uwzględniać wielkość obszaru objętego LSR.

14 Poddziałanie: Wsparcie przygotowawcze Zakres wsparcia: Podnoszenie kompetencji LGD i społeczności lokalnych, szkolenie i tworzenie sieci kontaktów oraz wypracowanie mechanizmów współpracy i włączania lokalnych społeczności w celu przygotowania i wdrożenia LSR. Beneficjenci: Stowarzyszenie, fundacja lub związek stowarzyszeń, z wyłączeniem stowarzyszeń JST. Kryteria wyboru: Nie ustala się. Pomoc zostanie przyznana wszystkim wnioskodawcom, którzy spełnią warunki kwalifikowalności. Stawka pomocy: Wysokość kwot ryczałtowych zostanie określona w przepisach krajowych z uwzględnieniem wyników analizy i będzie uwzględniać wielkość obszaru objętego LSR.

15 Wsparcie przygotowawcze - nabór W dniach 15 – 31 lipca 2015 r. Zarząd Województwa Mazowieckiego przeprowadził nabór wniosków w ramach działania poddziałania 19.1 „Wsparcie przygotowawcze”, objętego PROW na lata 2014 – 2020. 31 lokalnych grup działania (LGD) otrzymało wsparcie w ramach ww. działania, a w dniu 16 września umowy zostały podpisane przez przedstawicieli Zarządu Województwa Mazowieckiego oraz przez przedstawicieli zarządów poszczególnych LGD. Dofinansowanie zostało przydzielone w ramach trzech progów – 110 tys. zł, 132 tys. zł oraz 154 tys. zł. Wysokość wsparcia zależała od ilości osób, które zamieszkują obszar działania danej LGD. LGD stały się jednocześnie pierwszymi Beneficjentami, którym Samorząd Województwa Mazowieckiego udzielił wsparcia w ramach PROW 2014-2020. W sumie do mazowieckich LGD trafi 2 750 000,00 zł.

16 USTAWA z dnia 20 lutego 2015 r. o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 (Dz. U. z dnia 13 marca 2015 r.) Wejście w życie – 15 marca 2015 r.

17 USTAWA z dnia 20 lutego 2015 r. o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności (Dz. U. z dnia 18 marca 2015 r.) Wejście w życie – 1 kwietnia 2015 r.

18 System instytucjonalny USTAWA z dnia 20 lutego 2015 r. o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 Art. 5. 1. Minister właściwy do spraw rozwoju wsi jest instytucją zarządzającą, w tym również w zakresie rozwoju lokalnego kierowanego przez społeczność. 3. Zadanie instytucji zarządzającej, o którym mowa w art. 66 ust. 1 lit. a rozporządzenia nr 1305/2013, wykonuje Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, zwana dalej "Agencją", jako instytucja pośrednicząca. 4. Zadania, o których mowa w art. 34 ust. 3 lit. f rozporządzenia nr 1303/2013, w przypadku poddziałania, o którym mowa w art. 3 ust. 1 pkt 14 lit. c, są zadaniami instytucji zarządzającej, które wykonuje samorząd województwa jako instytucja pośrednicząca. 5. Zadania instytucji zarządzającej w zakresie rozwoju lokalnego kierowanego przez społeczność, określone w rozporządzeniu nr 1303/2013 oraz w przepisach wydanych w trybie tego rozporządzenia, wykonuje samorząd województwa jako instytucja pośrednicząca na podstawie przepisów o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności. Art. 6. 1. Agencja pełni funkcję akredytowanej agencji płatniczej.

19 Art. 6. 1. Agencja pełni funkcję akredytowanej agencji płatniczej. 2. Oprócz zadań określonych w przepisach, o których mowa w art. 1 pkt 1, agencja płatnicza wykonuje zadania związane z przyznawaniem, wypłatą i zwrotem pomocy i pomocy technicznej. W przypadku gdy o pomoc techniczną ubiega się Agencja, pomoc tę przyznaje instytucja zarządzająca. 3. Zadania agencji płatniczej związane z przyznawaniem, wypłatą i zwrotem pomocy, z wyjątkiem dochodzenia zwrotu nienależnych kwot pomocy oraz z wyjątkiem dokonywania płatności, o którym mowa w art. 7 ust. 1 akapit drugi rozporządzenia nr 1306/2013, wykonują, jako zadania delegowane zgodnie z pkt 1.C.1 załącznika I do rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) nr 907/2014 z dnia 11 marca 2014 r. uzupełniającego rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1306/2013 w odniesieniu do agencji płatniczych i innych organów, zarządzania finansami, rozliczania rachunków, zabezpieczeń oraz stosowania euro (Dz. Urz. UE L 255 z 28.08.2014, str. 18), następujące podmioty wdrażające: 1) podmiot, któremu agencja płatnicza powierzyła wykonywanie tych zadań - w przypadku działań, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 1 i 2; 2) Agencja Rynku Rolnego - w przypadku działań, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 3 i 13; 3) samorząd województwa - w przypadku poddziałania, o którym mowa w art. 3 ust. 1 pkt 4 lit. c, oraz działań, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 7 i 14.

20 Nowa definicja obszarów wiejskich (Ustawa o rozwoju lokalnych z udziałem lokalnej społeczności) Art. 5. 1. Wyboru LSR dokonuje się spośród LSR, które oprócz warunków określonych w regulaminie konkursu spełniają następujące warunki: 1) oprócz elementów określonych w art. 33 ust. 1 rozporządzenia nr 1303/2013, LSR zawiera plan komunikacji z lokalną społecznością; 2) obszar objęty LSR jest spójny przestrzennie, zamieszkany nie więcej niż przez 150 tys. mieszkańców oraz:, a co najmniej dwie gminy spośród gmin objętych tym obszarem nie są miastami zamieszkanymi przez więcej niż 20 tys. mieszkańców, a) w przypadku gdy realizacja LSR ma być współfinansowana ze środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich - jest zamieszkany nie mniej niż przez 30 tys. mieszkańców, nie licząc mieszkańców miast zamieszkanych przez więcej niż 20 tys. mieszkańców, a co najmniej dwie gminy spośród gmin objętych tym obszarem nie są miastami zamieszkanymi przez więcej niż 20 tys. mieszkańców, b) w przypadku gdy realizacja LSR ma być współfinansowana wyłącznie ze środków pochodzących z Europejskiego Funduszu Społecznego lub Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, a jej obszarem objęte jest wyłącznie miasto lub część miasta - jest zamieszkany nie mniej niż przez 20 tys. mieszkańców, c) w pozostałych przypadkach - obejmuje co najmniej dwie gminy i jest zamieszkany nie mniej niż przez 30 tys. mieszkańców;

21 LGD w RLKS (ustawa o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności) Art. 4. 1. LGD działa jako stowarzyszenie posiadające osobowość prawną. 2. Siedziba LGD znajduje się w miejscowości położonej w województwie, którego obszar jest objęty LSR, a w przypadku gdy LSR obejmuje obszar więcej niż jednego województwa - w miejscowości położonej w jednym z tych województw. 3. Do tworzenia i działania LGD stosuje się przepisy ustawy z dnia 7 kwietnia 1989 r. - Prawo o stowarzyszeniach (Dz. U. z 2001 r. Nr 79, poz. 855, z późn. zm.), z tym że: 1) członkami zwyczajnymi LGD mogą być osoby fizyczne i osoby prawne, w tym jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem województw; 2) nadzór nad LGD sprawuje marszałek województwa; 3) LGD, w zakresie określonym w jej statucie, może prowadzić działalność gospodarczą służącą realizacji LSR; 4) LGD, oprócz organów wymaganych na podstawie art. 11 ustawy z dnia 7 kwietnia 1989 r. - Prawo o stowarzyszeniach, jest obowiązana posiadać organ, do którego właściwości należy: a) wybór operacji w rozumieniu art. 2 pkt 9 rozporządzenia nr 1303/2013, zwanych dalej "operacjami", które mają być realizowane w ramach LSR, oraz b) ustalenie kwoty wsparcia - zgodnie z art. 34 ust. 3 lit. f rozporządzenia nr 1303/2013, zwany dalej "radą", chyba że w statucie LGD przewidziano, że zadania te należą do właściwości zarządu.

22 LGD w RLKS (ustawa o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności) 4. Rada jest wybierana przez walne zebranie członków albo przez zebranie delegatów LGD, spośród członków LGD. Członek rady nie może być równocześnie członkiem organu kontroli wewnętrznej LGD, zarządu LGD lub pracownikiem LGD. 5. Członkowie rady będący osobami fizycznymi uczestniczą w jej pracach, w tym biorą udział w głosowaniu nad jej uchwałami, osobiście, a członkowie będący osobami prawnymi - przez organ uprawniony do reprezentowania tej osoby prawnej albo pełnomocnika umocowanego do uczestniczenia w pracach rady. Udzielenie dalszego pełnomocnictwa do uczestniczenia w pracach rady jest niedopuszczalne. 6. W przypadku gdy do właściwości zarządu należy wybór operacji, które mają być realizowane w ramach LSR, i ustalanie kwoty wsparcia, zgodnie z art. 34 ust. 3 lit. f rozporządzenia nr 1303/2013, członkowie zarządu nie mogą być zatrudnieni przez LGD na stanowisku związanym ze świadczeniem doradztwa na rzecz podmiotów ubiegających się o wsparcie, o którym mowa w art. 35 ust. 1 lit. b rozporządzenia nr 1303/2013. 7. Ilekroć w dalszych przepisach ustawy jest mowa o radzie należy przez to rozumieć zarząd, jeżeli do właściwości zarządu należy wybór operacji, które mają być realizowane w ramach LSR, i ustalanie kwoty wsparcia, zgodnie z art. 34 ust. 3 lit. f rozporządzenia nr 1303/2013.

23 Urząd Marszałkowski Województwa Mazowieckiego Departament Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich 03-469 Warszawa, ul. Skoczylasa 4 (V piętro) tel. (+22) 5979700, 5979701 rolnictwo@mazovia.pl