Odleżyna Rana przewlekła.

Prezentacja na temat: "Odleżyna Rana przewlekła."— Zapis prezentacji:

1 Odleżyna Rana przewlekła

2 Odleżyna jest to uszkodzenie skóry i tkanek leżących głębiej, które powstało pod wpływem ucisku i/lub bocznych sił ścinających zamykających lub niszczących naczynia włosowate. jest efektem niedokrwienia, niedotlenienia i śmierci komórek.

3 Czynniki wpływające na powstanie odleżyn
Zewnętrzne (otoczenie): Ciśnienie działające na skórę (czas trwanie i wielkość) Tarcie i boczne siły ścinające Stan skóry i jej narażenie na czynniki drażniące Unieruchomienie Wewnętrzne: Stan ogólny i odżywienie Typ budowy ciała (otyłość, kacheksja) Ograniczenie ruchomości, niedowłady, nietrzymanie moczu i/lub, stolca Czynniki neurologiczne (brak czucia bólu, ucisku, rozciągania) Czynniki naczyniowe (cukrzyca, miażdżyca, POCHP, niewydolność krążenia)

4 Miejsca występowania odleżyn
okolice guzów kulszowych, krętarze, kostki, pięty, potylica uszy, łopatki, okolica wyrostka łokciowego okolice kręgosłupa.

5 Podział odleżyn- wg Torranc’a
Stopień I. blednące zaczerwienienie . reaktywne przekrwienie i zaczerwienienie w odpowiedzi na uraz. pod wpływem ucisku palca blednie, co oznacza, że mikrokrążenie jest nieuszkodzone.

6 Stopień II . nieblednące zaczerwienienie rumień utrzymujący się po zniesieniu ucisku wskazuje na uszkodzenie mikrokrążenia, zapalenie i obrzęk tkanek. Może pojawić się powierzchniowy obrzęk, uszkodzenia naskórka i pęcherze.

7 Stopień III . uszkodzenie pełnej grubości skóry do granicy z tkanką podskórną. brzegi rany są otoczone obrzękiem i rumieniem. dno rany wypełnione jest czerwoną ziarniną lub żółtymi masami rozpadających się tkanek.

8 Stopień IV . uszkodzenie obejmuje również tkankę podskórną martwica tkanki tłuszczowej spowodowana jest zapaleniem i zakrzepicą małych naczyń. brzeg odleżyny jest zwykle dobrze odgraniczony, lecz martwica może również dotyczyć tkanek otaczających. dno bywa także pokryte brunatno-czarną martwicą.

9 Stopień V zaawansowana martwica przekracza powięź dochodzi do mięśni. uszkodzenia mogą dotyczyć również stawów i kości powstają jamy mogące się komunikować między sobą. w ranie znajdują się rozpadające masy tkanek i czarna martwica

10 Profilaktyka A. Pielęgnacja skóry. B. Pozycja ciała.
C. Sprzęt i urządzenia pomocnicze. D. Dieta.

11 Profilaktyka troskliwa pielęgnacja skóry (mycie, natłuszczanie) zapewnienie dostępu powietrza, bawełniana odzież i pościel eliminacja gumowych lub plastikowych podkładów; ochrona przed nietrzymaniem moczu i stolca, podpaski, zestaw zewnętrzny do odprowadzenia moczu, ostatecznie cewnik; w miarę możliwości, wpływ na aktywność własną chorego- nawet przez ćwiczenia bierne( rehabilitacja) regularna zmiana pozycji co 2 godziny, np. 24-godzinna karta stabilizacja pozycji chorego za pomocą odpowiednich podpórek i wałków profilaktyczne stosowanie cienkich opatrunków, np. błony poliuretanowe lub hydrokoloidy super cienkie edukacja rodziny dbałość o stan odżywienia odpowiednia podaż płynów; dobra kontrola objawów, bólu, przykurczy, duszności;

12 Strategia TIME w leczeniu odleżyn
Ocena według TIME obejmuje „T” jak tissue (tkanki) Badanie przedmiotowe i charakterystykę rany – ocenę dna i tkanek wypełniających/pokrywających owrzodzenie „ I” jak inflammation (zapalenie), infection (zakażenie) Kontrolę zapalenia i ocenę stanu mikrobiologicznego rany „M” jak moisture (wilgotność) Ocenę wysięku i poziomu wilgotności powierzchni rany „E” jak edge/epidermis (naskórek, nieprawidłowe brzegi). Ocenę brzegów owrzodzenia i zaburzenia naskórkowania

13 T Kolorowy system oceny rany informacja o fazie procesu gojenia:
Rany czarne – sucha lub miękka czarna lub brązowa martwica wypełniająca dno odleżyny IV lub V. Rany żółte – kolor odleżyny pochodzi od martwiczych mas  głównie z tkanki tłuszczowej ; często są to rany zainfekowane. Rany czerwone – oznaczają fazę ziarninowania; ziarnina jest bardzo delikatna, nawet przy mikrourazach krwawi. Rany różowe – oznaczają  fazę naskórkowania.

14 I rozszerzający się rumień wokół rany,
Do znaczących objawów klinicznych zakażenia rany przewlekłej należą: rozszerzający się rumień wokół rany, zwiększone miejscowe ocieplenie skóry, zmiana charakteru lub nasilenie bólu w obrębie owrzodzenia, wzrost lepkości i intensywności wysięku zapalenie tkanki podskórnej, zapalenie naczyń chłonnych (obrzęk) nagłe pojawienie się nieprzyjemnego zapachu z rany lub jego intensyfikacja, zmiana koloru ziarniny z lśniaco czerwonego na matowy i brunatny, pojawienie się włóknika i wzrost ranliwości ziarniny, nowe ogniska uszkodzenia w obrębie toczącego się procesu zapalnego, inne, nagle pojawiające się zmiany w wyglądzie i cechach ran

15 M Dopuszczalna ilość wysięku to taka, która nie powoduje maceracji otaczających tkanek dynamika wysięku – zmniejszenie jego ilości towarzyszące gojeniu rany i ograniczaniu się procesu zapalnego świadczy o właściwym wyborze terapii zmiana zabarwienia, np. towarzysząca zakażeniu rany, wiąże się zwykle z nasileniem, zwiększeniem ilości wysięku i intensyfikacja zapachu opatrunek – jego obserwacja uzupełnia dane na temat ww. cech wysięku, informuje o poziomie wilgotności rany i trafności doboru terapii miejscowych.

16 E Implikacje mogące budzić wątpliwości co do dalszego procesu gojenia
zahamowanie epitalizacji wałowate, zrolowane lub pogrubiałe brzegi owrzodzenia, brzegi podminowane, twarde i zwłókniałe, hiperkeratoza na brzegach owrzodzenia, zmacerowane lub objete procesem zapalnym.

17 Cechy idealnego opatrunku
utrzymanie wysokiej wilgotności między opatrunkiem a raną brak uszkodzeń tkanek podczas wymiany usuwanie nadmiaru wysięku i toksycznych cząstek nie przyleganie do rany nieprzepuszczalny dla bakterii prawidłowa wymiana gazowa utrzymywanie odpowiedniej temperatury nietoksyczny i niealergizujący

18 Podział opatrunków specjalistycznych
błony półprzepuszczalne –przepuszczają gazy - w tym parę wodną, ale nie dopuszczają do tego, aby do rany dostała się woda i bakterie; nie stosuje się ich w ranach z dużym wysiękiem; używane są głównie w profilaktyce odleżyn, a także w podtrzymywaniu innych opatrunków; (Bioclusive,OpSite) hydrożele – stosowane w ranach ziarninujących ze średnią lub dużą ilością wydzieliny, bo doskonale ją pochłaniają; przepuszczają też tlen, parę wodną i białka, chłodzą ranę i nie dopuszczają do niej bakterii; ( Aqua-gel, Granugel, Hydrosorb)

19 hydrokoloidy – stosowane w ranach ziarninujących, bez zakażenia, z małym i średnim wysiękiem; obniżają pH rany, hamując namnażanie się w niej bakterii; (Granuflex, Confeel, Hydrocoll) dekstranomery – stosowane w ranach z obfitym wysiękiem – także zakażonych; zawierają polisacharydy o dużych właściwościach chłonnych - mogą pochłonąć 30 razy więcej wysięku niż same ważą;

20 - alginiany -mają właściwość przechodzenia ze stanu włókienkowego w żel; mają też właściwości hemostatyczne; pochłaniają wysięk i utrzymują w ranie stałą wilgotność; wymagają pokrycia opatrunkiem wtórnym; ( Kaltostat, Sorbalgon) - poliuretany – zbudowane z cząstek poliuretanowych otoczonych błoną poliestrową podobną do plastra miodu; ta przestrzenna struktura sprawia, że stosowane są do głębokich ran z dużym wysiękiem; (Bioclusive, Opsite)

21 - inne/mieszane - mogą zawierać węgiel aktywowany lub specjalny superabsorbent, dzięki czemu pochłaniają i wydzielinę i zapach; opatrunki takie potrafią też aktywnie przepłukiwać ranę oraz absorbują zanieczyszczające i zakażające ranę mikroorganizmy; w ostatnich latach zaczęto też produkować opatrunki ze srebrem, które wykorzystuje się w miejscowym leczeniu ran zainfekowanych oraz w profilaktyce zakażeń u chorych z obniżoną odpornością (Versiva XC, Aquacel Ag, Granugel)

22 Zalety wilgotnego leczenia ran
mniejszy ból – mniejsza stymulacja uwodnionych zakończeń nerwowych mniejsze ryzyko infekcji – naturalne mechanizmy obronne, mniej suchych tkanek, będących pożywką dla bakterii– mniejsze ryzyko przeniesienia bakterii mniejsza dyspersja bakterii drogą powietrzną mniejsza możliwość uszkodzenia nowych tkanek – wilgotna powierzchnia rany i opatrunku skuteczne mechanizmy autolizy w porownaniu z suchymi opatrunkami – enzymy hydrolizują białko w obecności wilgoci

23 leczenie jest wynikiem współpracy pielęgniarki, lekarza, rodziny chorego i ewentualnie samego chorego ZASADY ZACHOWAWCZEGO LECZENIA ODLEŻYN redukcja ciśnienia oczyszczanie z tkanek martwiczych płukanie kontrola bólu kontrola kolonizacji lub infekcji rany stosowanie opatrunków zapewniających wilgotne środowisko gojącej się rany

24 Leczenie- drogie, długotrwałe
Martwica czarna Problem: rozpuścić tkankę martwiczą i oczyścić Wysięk: brak lub skąpy Cel: utrzymanie wilgotnego środowiska w ranie Postępowanie: oczyszczanie chirurgiczne, enzymatyczne, pasta hydrokoloidowa, hydrożele

25 Martwica żółta: Problem: oczyszczanie Wysięk: obfity Cel: pochłanianie wysięku, utrzymanie wilgotności Postępowanie: alginiany, hydrokoloidy, hydrożele, dekstranomery

26 Rana czerwona- ziarninowanie
Problem: pobudzenie i utrzymanie ziarninowania Wysięk: obfity, średni lub mały Cel: pochłanianie wysięku, utrzymanie wilgotnego środowiska Postępowanie: alginiany, hydrokoloidy, hydrożele, opatrunki poliuretanowe

27 Rana różowa- naskórkowanie
Problem: pobudzenie i utrzymanie naskórkowania Wysięk: mały Cel: stymulacja wzrostu naskórka i ochrona już powstałych komórek Postępowanie: błony półprzepuszczalne, hydrożele, hydrokoloid super cienki

28 Rana zakażona: Problem: zniszczyć drobnoustrój Wysięk: obfity Cel: zahamowanie wzrostu bakterii, pochłanianie wysięku, utrzymanie wilgotnego środowiska Postępowanie: leczenie ogólne zgodnie z antybiogramem, zastosowanie opatrunków ze srebrem

29 Dziękuję za uwagę.