Poszukiwanie informacji w bibliotece oprac. Iwona Basak

Prezentacja na temat: "Poszukiwanie informacji w bibliotece oprac. Iwona Basak"— Zapis prezentacji:

1 Poszukiwanie informacji w bibliotece oprac. Iwona Basak

2 Warsztat informacyjny biblioteki szkolnej
Warsztat informacyjny biblioteki to zbiór dokumentów, urządzeń, napisów oraz system informacyjno-wyszukiwawczy. Najważniejsze elementy warsztatu informacyjnego: księgozbiór podręczny, katalogi, kartoteki, wydawnictwa multimedialne, Internet.

3 Księgozbiór podręczny
Celowo dobrana i wydzielona część zbiorów biblioteki, składająca się głównie z wydawnictw informacyjnych, książek o treści ogólnej, poradników i podręczników.

4 Wydawnictwa informacyjne
Wszelkie publikacje służące szybkiemu uzyskaniu informacji. Podział wydawnictw informacyjnych: - wydawnictwa informacji pośredniej, - wydawnictwa informacji bezpośredniej.

5 Wydawnictwa informacji pośredniej
Kierują do innych źródeł informacji. Są to np. bibliografie, katalogi księgarskie i wydawnicze, drukowane katalogi bibliotek.

6 Wydawnictwa informacji bezpośredniej
Wydawnictwa zawierające wiadomości z jednej lub z różnych dziedzin wiedzy, opracowane w układzie umożliwiającym szybkie dotarcie do poszukiwanych informacji, publikowane w formie tradycyjnej a także multimedialnej na płytach CD i w Internecie.

7 Wydawnictwa informacji bezpośredniej
Najważniejsze rodzaje wydawnictw informacji bezpośredniej: encyklopedie, słowniki, atlasy, informatory, przewodniki, poradniki, roczniki statystyczne książki adresowe i telefoniczne.

8 Encyklopedie Zbiory wiadomości ze wszystkich lub wybranych dziedzin wiedzy, opracowanych w postaci artykułów zawierających ogólne informacje na dany temat, często również ilustracje. Informacje najczęściej są uporządkowane alfabetycznie według haseł.

9 Podział encyklopedii Ogólne wiadomości ze wszystkich dziedzin wiedzy
Specjalne wiadomości dotyczą jednej dziedziny, epoki, terytorium

10 Słowniki Zbiory wyrazów lub pojęć danego języka z wyjaśnieniami znaczeń w tym samym lub innym języku. Informacje uszeregowane najczęściej alfabetycznie.

11 Rodzaje słowników Dziedzinowe ( np. Słownik terminów literackich).
Językowe • ogólne (np. Słownik języka polskiego) • specjalne (np. Słownik frazeologiczny języka polskiego) • przekładowe (np. Słownik polsko-angielski).

12 Katalog biblioteczny Zbiór opisów dokumentów znajdujących się w danej bibliotece uporządkowany według określonych zasad.

13 Katalog biblioteczny Podział według kryterium wyszukiwania:
Podział według nośnika informacji: - tradycyjny kartkowy, - komputerowy. Podział według kryterium wyszukiwania: - alfabetyczny, - tytułowy, - systematyczny według UKD, - przedmiotowy, - serii wydawniczych.

14 Najważniejsze elementy opisu katalogowego
opis bibliograficzny, hasło – element decydujący o zaszeregowaniu danej pozycji w katalogu, sygnatura - oznaczenie miejsca przechowywania dokumentu w bibliotece.

15 Katalog kartkowy Sporządzany w postaci kart katalogowych umieszczonych w skrzynkach katalogowych. Rodzaje katalogów kartkowych: alfabetyczny, systematyczny według UKD (dziedzinowy).

16 Katalog komputerowy Prowadzony w komputerowym systemie bibliotecznym jako baza danych, np. w programie MOL Posiada większe możliwości wyszukiwawcze niż katalog tradycyjny. Pozwala na tworzenie i drukowanie zestawień tematycznych. Daje odpowiedź czy dany dokument jest aktualnie dostępny w bibliotece (lub określa datę jego zwrotu).

17 Katalog komputerowy Wyszukiwanie informacji w indeksach – odpowiednikach katalogów tradycyjnych. ~ Rodzaje indeksów w programie MOL 2000+: alfabetyczny, tytułowy, systematyczny wg UKD, przedmiotowy, serii wydawniczych. ~ Wyszukiwanie swobodne wg słów kluczowych.

18 Katalog alfabetyczny Ułożony alfabetycznie według haseł autorskich (lub tytułowych dla dokumentów o nieoznaczonym autorstwie – anonimowych lub zbiorowych). Udziela informacji, czy biblioteka posiada dzieło określonego autora (lub o określonym tytule dla dzieł anonimowych lub zbiorowych) oraz jakie dzieła danego autora znajdują się w bibliotece.

19 Katalog tytułowy Uporządkowany w alfabetycznej kolejności tytułów wszystkich dokumentów. Udziela informacji, czy dokument o określonym tytule znajduje się w zbiorach biblioteki.

20 Katalog systematyczny według UKD
Szereguje opisy dokumentów według ustalonego schematu (klasyfikacji) w wielostopniowym układzie logicznym działów oraz poddziałów o węższym zakresie treściowym. Uniwersalna Klasyfikacja Dziesiętna (UKD) dzieli wiedzę na 10 działów głównych i każdy z działów na 10 poddziałów. Odpowiada na pytanie, jakie dokumenty z określonej dziedziny wiedzy posiada biblioteka.

21 Katalog systematyczny według UKD
Działy główne Uniwersalnej Klasyfikacji Dziesiętnej: 0 Dział ogólny 1 Filozofia 2 Religia. Teologia. Religioznawstwo. 3 Nauki społeczne. Prawo. Administracja 4 Dział wolny (zarezerwowany dla nowej dziedziny wiedzy) 5 Matematyka. Nauki przyrodnicze 6. Nauki stosowane. Medycyna. Nauki techniczne. Rolnictwo 7. Sztuka. Rozrywki. Sport 8 Językoznawstwo. Nauka o literaturze. Literatura piękna 9 Archeologia. Prehistoria. Geografia. Biografie. Historia

22 Katalog przedmiotowy Szereguje opisy katalogowe według treści dokumentu w porządku alfabetycznym haseł, którymi są tematy (doprecyzowane określnikami). Nie odzwierciedla logicznej struktury dziedzin wiedzy (w przeciwieństwie do katalogu systematycznego). Odpowiada na pytanie, jakie dokumenty na dany temat znajdują się w bibliotece.

23 Katalog serii wydawniczych
Szereguje opisy dokumentów należących do serii wydawniczych w kolejności alfabetycznej nazw serii. Informuje jakie serie wydawnicze i jakie dokumenty z określonej serii gromadzi biblioteka.

24 Wyszukiwanie swobodne w programie MOL 2000+
Wyszukiwanie na podstawie informacji zawartych w całym opisie bibliograficznym dokumentu. Wyszukiwanie złożone – łączenie kilku informacji wyszukiwawczych wybranymi spójnikami logicznymi. Możliwość ograniczenia typu dokumentu i zakresu lat wydania publikacji.

25 Wyszukiwanie swobodne w programie MOL 2000+

26 Kartoteki biblioteczne
Zbiory kart zawierających określone informacje, ułożonych według ustalonego systemu w skrzynkach, teczkach, segregatorach, itp. Podział kartotek: bibliograficzne, tekstowe.

27 Kartoteki bibliograficzne
Rejestrują opisy bibliograficzne dokumentów dotyczących określonych zagadnień. W odróżnieniu od katalogów, dotyczą także artykułów z czasopism i fragmentów książek.

28 Kartoteki tekstowe Gromadzą teksty artykułów z czasopism, teksty recenzji, ilustracji – w postaci odbitek lub wycinków. Przechowywane w teczkach (kopertach) zaopatrzonych w hasła i ułożonych w określonym porządku.

29 Wydawnictwa multimedialne
Łączą w jednym dokumencie wiele mediów, czyli środków zapisu i wyrazu, takich jak: tekst (hipertekst), grafika, dźwięk, animacje (film). Umożliwiają użytkownikowi interaktywną pracę.

30 Internet Globalna sieć komputerowa.
Umożliwia dostęp do zasobu informacji zgromadzonych na komputerach całego świata oraz wymianę informacji i komunikację między użytkownikami (usługi sieciowe). Korzystanie z Internetu wymaga m.in. umiejętności oceny i selekcji informacji.