Krótki przewodnik dla nauczycieli

Prezentacja na temat: "Krótki przewodnik dla nauczycieli"— Zapis prezentacji:

1 Krótki przewodnik dla nauczycieli
Prawo autorskie a TI Krótki przewodnik dla nauczycieli Opracowała Dorota Janczak

2 Rola nauczycieli Postęp techniczny kryzys prawa autorskiego
Sposób przeciwdziałania łamaniu prawa autorskiego „wychowywanie” Zadanie dla nauczycieli Opracowała Dorota Janczak

3 O czym będzie mowa? Przepisy prawne Podstawowe pojęcia
Przykładowe problemy szkolne Opracowała Dorota Janczak

4 POLSKIE PRZEPISY PRAWNE ZWIĄZANE Z PRAWEM AUTORSKIM - ustawy:
Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych r. Ustawa o ochronie baz danych – z roku w kształcie z Ustawa o świadczeniu usług drogą elektroniczną – z , weszła w życie Ustawa Prawo własności przemysłowej Ustawa o radiofonii i telewizji , z późniejszymi zmianami Opracowała Dorota Janczak

5 POLSKIE PRZEPISY PRAWNE ZWIĄZANE Z PRAWEM AUTORSKIM - ustawy:
Ustawa Prawo prasowe , z późniejszymi zmianami Ustawa o dostępie do informacji publicznej Ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów Ustawa o ochronie danych osobowych Ustawa o kinematografii Ustawa o podpisie elektronicznym Ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji z późniejszymi zmianami Opracowała Dorota Janczak

6 POLSKIE PRZEPISY PRAWNE ZWIĄZANE Z PRAWEM AUTORSKIM - inne akty normatywne:
Konstytucja RP z dn Kodeks Cywilny (tu szczeg.: roszczenia, współwłasność, umowy o dzieło, przyrzeczenie publiczne) Kodeks postępowania cywilnego Kodeks rodzinny i opiekuńczy Kodeks postępowania karnego Kodeks pracy Kodeks celny Ustawa o zamówieniach publicznych Ustawa Prawo budowlane ustawy podatkowe i inne Opracowała Dorota Janczak

7 Przedmiot prawa autorskiego
Podstawowe pojęcia Utwór Przedmiot prawa autorskiego Opracowała Dorota Janczak

8 Utwór czyli każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia, sposobu wyrażenia. Nie podlegają ochronie reguły matematyczne i logiczne zastosowane w programie, pomysły, metody i procedury, będące podstawą algorytmów, reguły posługiwania się językiem programowania, Opracowała Dorota Janczak

9 Przykłady: strona internetowa, praca dyplomowa, program komputerowy,
zdjęcie, artykuł, utwór muzyczny, film, książka ... Opracowała Dorota Janczak

10 Nie podlegają ochronie
pomysły, metody i procedury, będące podstawą algorytmów, znaki i symbole - w tym państwowe oraz dotyczące samorządu terytorialnego, akty normatywne (kodeksy, ustawy, rozporządzenia), proste informacje prasowe... Opracowała Dorota Janczak

11 Bazy danych - szczególny przypadek
„Twórcze” podlegają wyjątkowej ochronie Dozwolone jest: Zwielokrotnienie dla użytku prywatnego (wyjątek – elektroniczne) korzystanie w celach zilustrowania nauczania lub badań naukowych Opracowała Dorota Janczak

12 Utwór jest chroniony Bez rejestracji Bez adnotacji Bez formalności
Opracowała Dorota Janczak

13 Podmiotem prawa autorskiego
może być każda osoba, niezależnie od tego, czy posiada zdolności do czynności prawnych np. małoletni, ubezwłasnowolniony z powodu choroby psychicznej Nie może jedynie samodzielnie dysponować prawami autorskimi. Opracowała Dorota Janczak

14 Prawo autorskie przysługuje twórcy, o ile ustawa (o prawie autorskim i prawach pokrewnych) nie stanowi inaczej. Opracowała Dorota Janczak

15 Autorskie prawa: Osobiste Majątkowe Opracowała Dorota Janczak

16 Autorskie prawa osobiste
chronią nieograniczoną w czasie i nie podlegającą zrzeczeniu się lub zbyciu więź twórcy z utworem, Opracowała Dorota Janczak

17 W szczególności chronią prawo do:
autorstwa utworu, oznaczenia utworu swoim nazwiskiem lub pseudonimem albo do udostępniania go anonimowo, nienaruszalności treści i formy utworu oraz jego rzetelnego wykorzystania, decydowania o pierwszym udostępnieniu utworu publiczności, nadzoru nad sposobem korzystania z utworu. Opracowała Dorota Janczak

18 Autorskie prawa majątkowe
Wyrażają się w wyłącznym prawie twórcy do: korzystania i rozporządzania utworem, do wynagrodzenia za korzystanie z utworu przez inne osoby. Opracowała Dorota Janczak

19 Przenoszenie praw majątkowych
Autorskie prawa majątkowe mogą przejść na inne osoby w drodze dziedziczenia lub na podstawie umowy. Opracowała Dorota Janczak

20 Z utworu może korzystać
Lub nim rozporządzać tylko osoba uprawniona: Twórca, Osoba, która nabyła prawa majątkowe, Osoba posiadająca licencję. Opracowała Dorota Janczak

21 Ograniczenia monopolu autorskiego
Dozwolony użytek prywatny (osobisty) Dozwolony użytek publiczny Nie można: naruszać normalnego korzystania z utworu, godzić w słuszne interesy twórcy. Opracowała Dorota Janczak

22 Dozwolony użytek prywatny
Bez zezwolenia twórcy wolno nieodpłatnie korzystać z rozpowszechnionego utworu w zakresie własnego użytku osobistego Opracowała Dorota Janczak

23 Zakres własnego użytku osobistego obejmuje
Krąg osób pozostających w związku osobistym (rodzina) W stosunku towarzyskim (koledzy) Warunek - brak korzyści materialnych Opracowała Dorota Janczak

24 Uwaga! Tak określany użytek osobisty nie dotyczy programów komputerowych !!! Opracowała Dorota Janczak

25 Dozwolony użytek publiczny
Prawo przedruku Prawo cytatu Specjalne uprawnienia instytucji o charakterze oświatowym i ośrodków informacyjnych Opracowała Dorota Janczak

26 Cytowanie Urywków rozpowszechnionych utworów lub drobne utwory w całości, Dozwolone jest jedynie w utworach stanowiących samoistną całość W zakresie uzasadnionym: wyjaśnianiem, analizą krytyczną, nauczaniem, prawami gatunku twórczości (pastisz, parodia, karykatura) Opracowała Dorota Janczak

27 Warunek Podajemy źródła
Dozwolony użytek nie może naruszać normalnego korzystania z utworu lub godzić w słuszne interesy twórcy. Opracowała Dorota Janczak

28 Specjalne uprawnienia szkół
Szkoły mogą w celach dydaktycznych: Korzystać z opublikowanych utworów Sporządzać w tym celu egzemplarze fragmentów opublikowanych utworów Opracowała Dorota Janczak

29 Specjalne uprawnienia szkół
Szkoły mogą w celach dydaktycznych: Udostępniać nieodpłatnie egzemplarze utworów opublikowanych (biblioteki, gazetki szkolne) Opracowała Dorota Janczak

30 Przykładowe problemy szkolne
Prace nauczycieli i uczniów Szkolna strona internetowa Gazetka szkolna Opracowała Dorota Janczak

31 Prace nauczycieli i uczniów
Do wykorzystania na zajęciach w szkole Specjalne uprawnienia szkół Do publikacji Autorskie prawa osobiste Opracowała Dorota Janczak

32 Szkolna strona internetowa
Rozpowszechnianie Ochrona wizerunku Opracowała Dorota Janczak

33 1.Rozpowszechnianie na stronach WWW
Dopóki nie uzyskamy zgody autora na umieszczenie dzieła na stronie WWW, nie mamy prawa tego zrobić. Twórcy przysługuje wyłączne prawo do korzystania z utworu i rozporządzania nim oraz do wynagrodzenia. Opracowała Dorota Janczak

34 Zgoda na rozpowszechnianie
Najczęściej wyrażona w formie umowy licencyjnej – może być ustna. Umieszczona bezpośrednio w publikacji. Opracowała Dorota Janczak

35 2. Ochrona wizerunku: Dwa wyjątki:
1) rozpowszechnianie wizerunku osoby znanej, jeśli fotografię wykonano w związku z pełnieniem przez nią funkcji publicznych 2) osoby stanowiącej jedynie szczegół całości, np. jest ona elementem zgromadzenia, krajobrazu czy imprezy publicznej. Opracowała Dorota Janczak

36 Gazetka szkolna Wersja drukowana (bezpłatna) Wersja internetowa
Specjalne uprawnienia szkół Prawo cytatu Wersja internetowa Opracowała Dorota Janczak

37 Przestrzeganie prawa Znajomość przepisów Ich umiejętna interpretacja
Chęć przestrzegania Opracowała Dorota Janczak

38 Dziękuję za uwagę Artykuł z rozwinięciem tematu: www.oeiizk.edu.pl
Kontakt: Opracowała Dorota Janczak