Nad wodą wielką i czystą, czy deficytową i skażoną?

Prezentacja na temat: "Nad wodą wielką i czystą, czy deficytową i skażoną?"— Zapis prezentacji:

1 Nad wodą wielką i czystą, czy deficytową i skażoną?
Mariusz Knop Damian Łabecki Jakub Wolny Arkadiusz Nyga

2 Badanie odczynu opadów w naszej okolicy
Określiliśmy za pomocą uniwersalnych papierków wskaźnikowych pH opadu atmosferycznego oraz pH wód powierzchniowych (stawku przy ulicy Szkolnej i Leśnej, i wody z rzeki Czarna Woda). Następnie uszeregowaliśmy próbki według wzrastającej wartości pH. Opady w naszej okolicy nie mają odczynu kwaśnego (wyjątek stanowi deszczówka), ponieważ teren ten nie jest uprzemysłowiony. Woda deszczowa ma odczyn słabo kwaśny, ponieważ zbieraliśmy ją w środku w wsi w okresie grzewczym, najczęściej używanym opałem jest drewno i węgiel (często zasiarczony). Powstałe w wyniku spalania gazy (dwutlenek węgla i tlenki siarki) mogły spowodować odczyn kwaśny opadu . Wody powierzchniowe pH Deszczówka 6 Woda ze stawku przy ulicy Leśnej 8 Woda z rzeki Czarna Woda 9

3 Badanie odczynu gleb w naszej okolicy
Pobraliśmy próbki gleb z różnych miejsc (nieużytku, ziemi przy ruchliwej drodze, lasu, pola uprawnego, brzegu rzeki). Próbkę gleby zmieszaliśmy z wodą destylowaną i odstawiliśmy na kilka minut. Następnie określiliśmy odczyn roztworów. Zadbaliśmy o to by wielkość próbek gleby i objętość wody za każdym razem była taka sama. Gleby w naszej okolicy mają odczyn zasadowy, wyjątek stanowi ziemia z brzegu rzeki. Ziemia ta ma odczyn lekko kwaśny, ponieważ rzeka płynie przez teren leśny, głównie drzewa iglaste, które rosną na ziemiach kwaśnych. Odczyn tej gleby nie jest spowodowany kwaśnymi opadami. Próbka gleby z danego miejsca pH ziemia z pobocza przy drodze nr 92 9 ziemia z lasu 8 ziemia z nieużytku ziemia z pola uprawnego ziemia z brzegu rzeki 6

4 Badanie odczynu opadów - galeria
Super grupa podczas pracy!

5 Klasy czystości wód Według Ministerstwa Ochrony Środowiska Zasobów Naturalnych i leśnictwa, w Polsce mamy 3 klasy czystości wód powierzchniowych. Klasa I Należą do niej wody które spełniają warunki dla zaopatrzenia w wodę ludności, oraz stwarzające optymalne warunki do życia i rozmnażania ryb z rodziny łososiowatych. Są one również wykorzystywane w przemyśle wymagającym czystej wody. Klasa II Wykorzystywane są w hodowli zwierząt, w celach przemysłowych, rekreacyjnych. Stwarzają dobre warunki bytowe dla ryb innych niż łososiowate. Klasa III Wody wykorzystywane do nawadniania obszarów rolniczych oraz do zaopatrywania w wodę tych zakładów przemysłowych, które nie wymagają wód I klasy. Wody poza klasowe Wody, które nie spełniają żadnych powyższych kryteriów. Zanieczyszczenie wód w Polsce jest wielkim problemem. W wyniku działalności przemysłowej większość polskich rzek oraz jezior jest bardzo silnie zanieczyszczona. Stan ten pogarszała mała liczba oczyszczalni ścieków, oraz niedostatecznie rozbudowana sieć kanalizacyjna (głównie na terenach wiejskich). Polska dostarcza do Bałtyku największy ładunek zanieczyszczeń spośród wszystkich krajów bałtyckich. Zanieczyszczenia te transportowane są głównie Wisłą i Odrą. W latach 60 tych w dobie szybkiego rozwoju przemysły ciężkiego i wydobywczego sytuacja była wręcz tragiczna. Wisła prowadziła wody o zasoleniu większym niż te w Bałtyku. Praktycznie nie zamarzała w zimie. W ostatnich latach na skutek likwidacji wielu zakładów "trucicieli" sytuacja ulega poprawie. Dodatkowo powstaję wiele nowych oczyszczalni ścieków. Zmniejszył się procentowy udział wód pozaklasowych. Według danych z lat 90 tych , Państwowego Inspektoratu Ochrony Środowiska, wody pierwszej klasy w Polsce nie występują, do II klasy należy 3,9% Polskich wód, do III klasy zaliczono 29,7% wód, natomiast aż 66,4% nie spełnia żadnych norm. Sytuacja ta poprawia się powoli, maleje liczba wód pozaklasowych i z III klasy.

6 Zanieczyszczenia wód naturalnych - podział
Zanieczyszczenia wód można podzielić na: Zanieczyszczenia komunalne - są to wody wykorzystane do celów higienicznych i gospodarczych, zarówno w gospodarstwach domowych, jak i zakładach pracy. Zanieczyszczenie przemysłowe - powstają na skutek odprowadzania z fabryk i zakładów przemysłowych wód wykorzystanych w różnego rodzaju procesach technologicznych. Zanieczyszczenia opadowe - są to głównie wody deszczowe i roztopowe. Należy pamiętać, iż podczas opadów woda może pochłaniać różnego rodzaju szkodliwe substancje z atmosfery. W ten sposób powstają między innymi kwaśne deszcze. Zanieczyszczenia rolnicze - dostające się do wód na skutek działalności rolniczej (są to między innymi nawozy, środki ochrony roślin, pestycydy itp.) Zanieczyszczenia rolnicze spowodowały zarastanie stawu.

7 Zanieczyszczenia wód naturalnych - wskażniki jakości wód
Szczególnie niebezpieczne są zanieczyszczenia szkodliwe dla człowieka, które dostaną się do ujęć wody pitnej. Mogą wówczas powodować ciężkie zatrucia, a nawet doprowadzić do śmierci. W celu określenia stopnia zanieczyszczenia wody dokonuje się analizy tzw. wskaźników jakości wód. Można je podzielić na: wskaźniki fizyczne - barwa, temperatura, stopień zmętnienia, wskaźniki chemiczne - takie jak: pH, BZT (biochemiczne zużycie tlenu), ChZT (chemiczne zużycie tlenu), twardość wody, a także zawartość wszelkiego rodzaju związków i pierwiastków chemicznych, wskaźniki biologiczne - określające zawartość bakterii w pobranej próbce wody. Zespół podczas badania pH wód powierzchniowych i gleby.

8 Zanieczyszczenia wód naturalnych - usuwanie zanieczyszczeń
Podstawowym sposobem walki z zanieczyszczeniami wód jest ograniczenie emisji szkodliwych substancji poprzez uprzednie ich oczyszczenie w specjalnie do tego celu zbudowanych oczyszczalniach ścieków (chemicznych lub biologicznych). Należy ponadto zwrócić uwagę na oszczędne gospodarowanie zasobami wody. Konieczne jest przestrzeganie surowych norm gromadzenia odpadów (z dala od zbiorników wodnych), a także rozsądne korzystanie przez rolników ze środków ochrony roślin, a także wszelkiego rodzaju nawozów. Bardzo potrzebna jest również edukacja społeczeństwa, mające na celu uświadomienie występujących zagrożeń, oraz wyrobienie nawyków zapobiegających zanieczyszczeniom wód nawet w najmniejszym stopniu (chociażby zapobieganie wykorzystywaniu szkodliwych detergentów w pobliżu zbiorników wodnych - np. mycie samochodów w miejscach do tego nieprzeznaczonych). Wszelkie działania mające na celu poprawę stanu wód, mimo wysokich kosztów, są konieczne i w krajach rozwiniętych przykłada się do nich coraz większą wagę. Woda jest bowiem niezbędna do życia człowieka, pod warunkiem że jest to czysta woda. Woda zanieczyszczona może powodować więcej szkód niż pożytku. Oczyszczalnia Ścieków w Bolewicach

9 Zanieczyszczenia wód naturalnych w naszej miejscowości
W naszej miejscowości występują zanieczyszczenia rolnicze oraz komunalne. Nie występują natomiast zanieczyszczenia przemysłowe, ponieważ nie ma u nas fabryk oraz wielkich koncernów przemysłowych. Stawek przy Ul. Leśnej Stawek przy Ul. Szkolnej

10 Eutrofizacja Jednym ze skutków zanieczyszczeń wód jest eutrofizacja. Eutrofizacja jest definiowana jako wzmożony rozwój fitoplanktonu spowodowany nadmiernym dostarczaniem do wody składników odżywczych. Zwiększenie zawartości związków chemicznych w wodzie, głównie związków azotu i fosforu, których źródłem są nawozy wymywane z gleby do wód, jest przyczyną gwałtownego wzrostu glonów, co prowadzi do nadmiernego zużycia tlenu w zbiornikach wodnych. Powoduje to obumieranie organizmów takich, jak ryby. Wzrastająca ilość glonów oraz bakterii ponadto sprawia, że w zbiorniku pojawiają się osady denne i jezioro powoli zarasta. Eutrofizacja może być pochodzenia naturalnego lub antropogenicznego. Eutrofizacja naturalna przebiega bardzo powoli od chwili powstania jeziora. Wywołana głównie zmianami klimatycznymi. Jej rola w środowisku wodnym jest znikoma i niezauważalna dla człowieka. Natomiast eutrofizacja antropogeniczna (cywilizacyjna, sztuczna) związana jest z gospodarką ludzką, tzn. z dopływem ścieków, wycinaniem lasów czy intensyfikacją rolnictwa. Eutrofizacja jezior.

11 Skutki eutrofizacji 1. Wysokie stężenie substancji odżywczych może prowadzić do dużych zakwitów wody. Powodują one pokrycie całej powierzchni wody danego akwenu przez fitoplankton, co uniemożliwia przenikanie światła do niższych warstw wody. Powoduje to zatrzymanie wzrostu roślin żyjących w głębszych warstwach wody i zmniejsza różnorodność biologiczną. 2. Kiedy fitoplankton obumiera zostaje zremineralizowany (czyli po prostu zjedzony) przez bakterie. W procesie tym jest zużywany tlen z wody. Jeśli zakwity są duże to rozkład materii organicznej przez bakterie może pochłonąć tak dużo tlenu w głębszych warstwach wody, że nie braknie go dla ryb do oddychania; muszą one odpłynąć do innych obszarów lub skazane są na śmierć. 3. Nadmierna ilość składników odżywczych może czasem prowadzić do rozrostu takich gatunków fitoplanktonu, które produkują szkodliwe toksyny. Mogą one powodować śmierć innych gatunków łącznie z rybami. Skorupiaki kumulują w swoich organizmach te toksyny kiedy zjadają fitoplankton, my z kolei też jesteśmy narażeni na działanie tych toksyn kiedy zjadamy skorupiaki. Zatrucia wywołane przez te toksyny mogą, oprócz sensacji żołądkowych, prowadzić nawet do zatrzymania akcji serca i przez to być zagrożeniem dla naszego życia. Zakwity na zbiornikach wodnych.

12 Niwelowanie skutków eutrofizacji
Do walki z eutrofizacją używa się specjalnych preparatów chemicznych. Istnieją też naturalne metody ochrony zbiorników przed tym procesem. Rośliny błotne (oczerety), które rosną na brzegach zbiorników wodnych, wychwytują spływające do wody związki azotu oraz fosforu i ograniczają w ten sposób nadmierny rozwój glonów. Naturalna walka z eutrofizacją - kępa oczeretu jeziornego.

13 Badanie wód powierzchniowych-galeria

14 Badanie czystości wód powierzchniowych
Woda ze stawku przy ul. Szkolnej ul. Leśnej Woda z rzeki "Czarna Woda" Zapach roślinny roslinny naturalny Barwa lekko zielona lekko żółta pH 7,2 7 Oznaczanie azotynów (w mg/l) 0,03 Oznaczanie azotanów Oznaczanie związków amonowych (w mg/l) 1 Oznaczanie fosforanów 0,25 Twardość wody węglanowa (w stopniach niemieckich) 8 15 - średnio twarda 17 - twarda Oznaczanie żelaza (w mg/l) 0,1 stawek szkolna 1 klasa stawek leśna 1 klasa

15 Określenie klas czystości i stopnia eutrofizacij wód powierzchniowych
Wodę ze stawów można zaliczyć do I klasy czystości, natomiast wodę z rzeki Czarna Woda do II. Stawek przy ul. Szkolnej w ubiegłym roku został poddany oczyszczeniu. Wszelka roślinność przybrzegowa została usunięta, stawek został oczyszczony i pogłębiony, a dno zostało wysypane żwirem. W tej chwili nie zauważa się rozrostu glonów, czyli do stawku nie przedostają się związki azotu i fosforu powodujące eutofizację antropogeniczną. Występuje tutaj prawdopodobnie eutrofizacja naturalna niezauważalna przez człowieka. Natomiast stawek przy ul. Leśnej stopniowo zarasta, co widać na zdjęciu, przedostają się tutaj związki azotu i fosforu, których źródłem są nawozy wymywane z gleby. Stawek ten też jest co jakiś czas oczyszczany za pomocą specjalnych preparatów chemicznych, które hamują proces eutrofizacji. Stawek przy Ul. Szkolnej Stawek przy Ul. Leśnej