Stanisław Wyspiański, Autoportret, 1902 ur.1869 – zm.1907

Prezentacja na temat: "Stanisław Wyspiański, Autoportret, 1902 ur.1869 – zm.1907"— Zapis prezentacji:

1 Stanisław Wyspiański, Autoportret, 1902 ur.1869 – zm.1907

2 Stanisław Wyspiański (ur. 15 stycznia 1869 w Krakowie, zm. 28 listopada 1907 tamże) – polski dramaturg, poeta, malarz, grafik, architekt, projektant mebli. Jako pisarz związany z dramatem symbolicznym. Tworzył w epoce Młodej Polski. Nieoficjalnie nazywany Czwartym Wieszczem Polskim. W 1887 Wyspiański zapisał się na wydział filozoficzny Uniwersytetu Jagiellońskiego - gdzie w latach i uczęszczał na wykłady z historii, historii sztuki i literatury - i rozpoczął studia malarskie w Szkole Sztuk Pięknych w Krakowie, której dyrektorem był w tym czasie Jan Matejko. Jako wyróżniającemu się uczniowi, Matejko powierzył mu współudział w wykonaniu zaprojektowanej przez siebie polichromii w odnawianym kościele Mariackim. Pod koniec lat 90. XIX wieku artysta odegrał istotną rolę w ruchu modernistycznym. Zaprojektował i częściowo wykonał polichromię w restaurowanym kościele Franciszkanów złożoną z motywów kwiatowych, heraldycznych i geometrycznych oraz witraże: bł. Salomei i św. Franciszka oraz Boga Ojca zatytułowany Stań się. Zdobył Nagrodę Polskiej Akademii Umiejętności za pejzaże z kopcem Kościuszki. Jako malarz i dekorator nawiązał współpracę z Teatrem Miejskim w Krakowie pod dyrekcją Tadeusza Pawlikowskiego. Wkrótce na jego scenie rozwinął swoją twórczość dramatyczną.

3 W roku 1900 Wyspiański poślubił chłopkę Teodorę Teofilę Pytko.
W listopadzie 1900 wziął udział w weselu swego przyjaciela Lucjana Rydla w Bronowicach. Na kanwie tego wydarzenia powstało słynne Wesele, wydane w roku 1901, które przyniosło Wyspiańskiemu sławę i uznanie. W roku 1906 Wyspiański został profesorem krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych, był także członkiem krakowskiej Rady Miejskiej. W ostatnim okresie życia schorowany i niedomagający fizycznie artysta leczył się w Rymanowie i Bad Hall, a potem przeniósł się do swojej chaty we wsi. Wyspiański chorował przez wiele lat i zmarł na nieuleczalną wówczas kiłę. Pogrzeb Wyspiańskiego w Krakowie w 1907 stał się manifestacją narodową. Pochowany został w Krypcie Zasłużonych na Skałce.

4 Twórczość Dorobek artystyczny Wyspiańskiego jest bardzo szeroki i obejmuje dzieła różnego typu: malarstwo (rysunki, szkicowniki, obrazy olejne, pastele) przedstawiające widoki Krakowa, portrety i autoportrety, rośliny, projekty witraży i malowideł, ilustracje; grafika; projekty mebli i wnętrz; architektoniczny projekt zabudowy Wawelu; dramaty, wiersze i inne. Pierwsze znane dzieła Wyspiańskiego to rysunki - autoportret z 1890 roku, szkice z podróży po Polsce i Europie. Później rysował rośliny, tworząc zielnik. W jego twórczości plastycznej dominowały jednak obrazy wykonywane pastelami. Pierwsze z nich tworzył w latach , a wykorzystywał głównie do ukazywania postaci ludzkich - rodziny, przyjaciół, artystów. Malował przy pomocy płaszczyznowych plam barwnych, zamkniętych wyraźnym konturem. Chętnie przedstawiał swoje dzieci w nieupozowanych sytuacjach - np. śpiące albo karmione przez matkę: Helenka, 1900, pastel, Muzeum Narodowe, Kraków Śpiący Staś, 1902, pastel, Muzeum Śląskie, Katowice Śpiący Mietek, 1904, pastel, Muzeum Sztuki, Łódź Macierzyństwo, 1905, pastel, Muzeum Narodowe, Kraków Żona artysty z synkiem Stasiem, 1904, pastel, Muzeum Górnośląskie, Bytom

5 Portret dziewczynki 1893. Pastel na kartonie. Lwowska Galeria Sztuki.

6 Dziewczynka gasząca świecę 1893. Olej, płótno. 65 x 46 cm
Dziewczynka gasząca świecę Olej, płótno. 65 x 46 cm. Muzeum Narodowe, Warszawa

7 Helenka 1900. Pastel. Muzeum Narodowe, Wrocław.

8 Śpiący Staś 1904. Pastel. 47 x 67 cm. Fundacja Raczyńskich przy Muzeum Narodowym w Poznaniu.

9 Portret dziewczynki 1904. Pastel.
Muzeum Okręgowe, Radom.

10 Śpiący Mietek 1904. Pastel. Muzeum Sztuki, Łódż.

11 Studium dziecka - Mietek 1904. Pastel. Muzeum Narodowe, Kraków.

12 Portret dziewczynki 1895. Pastel.
Muzeum Narodowe, Warszawa.

13 Portret dziecka (Portret Mietka) 1900. Pastel
Portret dziecka (Portret Mietka) Pastel. Muzeum Narodowe, Warszawa.

14 Portret dziewczynki w stroju regionalnym 1901. Pastel. 48,5 x 30 cm
Portret dziewczynki w stroju regionalnym Pastel. 48,5 x 30 cm. Muzeum Narodowe, Warszawa.

15 Józio Feldman 1905. Pastel. 38 x 38 cm. Muzeum Narodowe, Kraków.

16 Żona artysty w chłopskim kaftanie 1902. Pastel. 63 x 47 cm
Żona artysty w chłopskim kaftanie Pastel. 63 x 47 cm.  Muzeum Narodowe, Warszawa.

17 Portret artysty z żoną 1904. Pastel
Portret artysty z żoną Pastel. 47,7 x 62,2 cm  Muzeum Narodowe, Kraków.

18 Portret Ireny Solskiej 1904. Pastel. 48 x 62 cm
Portret Ireny Solskiej Pastel. 48 x 62 cm.  Muzeum Narodowe, Poznań.

19 Portret Wandy Siemaszkowej jako Panny Młodej z "Wesela" 1902-1903
Portret Wandy Siemaszkowej jako Panny Młodej z "Wesela" Pastel. 61,5 x 47,2 cm  Muzeum Górnośląskie, Bytom.

20 Portret Elizy Pareńskiej 1902. Pastel. 62,6 x 46 cm. Własność prywatna.

21 Macierzyństwo 1902. Pastel. 62 x 46,5 cm.  Muzeum Narodowe, Warszawa.

22 Macierzyństwo 1905. Pastel. 91 x 58,8 cm. Muzeum Narodowe, Kraków.

23 Krajobraz znad Rudawy. 1905. Pastel. 45 x 63,5 cm
Krajobraz znad Rudawy Pastel. 45 x 63,5 cm. Muzeum Narodowe, Kraków.

24 Chochoły (Planty nocą). 1898-99. Pastel. 69 x 107 cm
Chochoły (Planty nocą) Pastel. 69 x 107 cm. Muzeum Narodowe, Warszawa.

25 Barki na Sekwanie 1894. Olej na desce. 23,5 x 32,5 cm
Barki na Sekwanie Olej na desce. 23,5 x 32,5 cm. Muzeum Narodowe, Kraków.

26 Widok z okna pracowni na Kopiec Kościuszki 1904. Pastel. 48 x 62,5 cm
Widok z okna pracowni na Kopiec Kościuszki Pastel. 48 x 62,5 cm. Muzeum Śląskie, Katowice.

27 Planty o świcie. 1894. Olej na płótnie. 101x201,5 cm
Planty o świcie Olej na płótnie. 101x201,5 cm. Własność prywatna, depozyt w Muzeum Narodowym w Krakowie

28 Fragment polichromii w kościele OO. Franciszkanów w Krakowie 1895.

29 Wnętrze paryskiej pracowni artysty 1892. Olej na kartonie. 50 x 65 cm
Wnętrze paryskiej pracowni artysty Olej na kartonie. 50 x 65 cm.  Muzeum Narodowe, Poznań.

30 Żona artysty z synkiem Stasiem 1904. Pastel. 61 x 46,5 cm
Żona artysty z synkiem Stasiem Pastel. 61 x 46,5 cm.  Muzeum Górnośląskie, Bytom.

31 Ludwik Solski jako stary wiarus w "Warszawiance" 1904. Pastel
Ludwik Solski jako stary wiarus w "Warszawiance" Pastel. 48 x 63 cm.  Zaginiony.

32 Hermes wiedzie duchy bohaterów do głębin Hadesu 1897. Rys
Hermes wiedzie duchy bohaterów do głębin Hadesu Rys. ołówkiem na papierze. 22,5 x 31,3 cm. Własność prywatna.

33 Apollo razi grotami pomoru Ok. 1897. Rys. ołówkiem. 10 x 12,5 cm
Apollo razi grotami pomoru Ok Rys. ołówkiem. 10 x 12,5 cm. Własność prywatna.

34 Agamemnon powstaje na Achillesa i Menelaosa Ok. 1897. Rys
Agamemnon powstaje na Achillesa i Menelaosa Ok Rys. czarną kredką. 20,7 x 25 cm. Muzeum Narodowym, Kraków.

35 Apollo na Olimpie (Apollo grający harmonię sprzeczności) 1897 (?). Rys. ołówkiem. 21 x 24 cm.