Zaburzenia cyklu miesiączkowego

Prezentacja na temat: "Zaburzenia cyklu miesiączkowego"— Zapis prezentacji:

1 Zaburzenia cyklu miesiączkowego

2 Klasyfikacja zaburzeń miesiączkowania wg WHO
Niewydolność podwzgórzowo-przysadkowa Zaburzenia czynności osi podwzgórze-przysadka Pierwotna niewydolność jajników Wady lub nabyte uszkodzenia macicy Guzy okolicy podwzgórzowo-przysadkowej wytwarzające prolaktynę Zaburzenia czynności podwzgórzowo-przysadkowej połączone z hyperprolaktynemią Guzy pourazowe lub pozapalne, uszkodzenie okolicy podwzgórzowo-przysadkowej

3 Klasyfikacja zaburzeń miesiączkowania na podstawie stężeń gonadotropin
Hypogonadotropowy hypogonadyzm Eugonadotropowy hypogonadyzm Hypergonadotropowy hypogonadyzm

4 Przyczyny pierwotnego braku miesiączki

5 Przyczyny pierwotnego braku miesiączki
19% 15% 14% 9% 8% 7% 6% 4% Dysgenezja gonad Hypoplazja jajników Niewydolność podwzgórza Zespół Rokitansky-Mayer-Kuster Interseksualizm Wrodzony przerost nadnerczy Zespół braku wrażliwości na androgeny Zarośnięcie błony dziewiczej Guzy przysadki

6 Klasyfikacja zaburzeń miesiączkowania
Pierwotna niewydolność jajników Zespół Turnera Czysta dysgenezja gonad Niedorozwój jajników Przedwczesne wygasanie czynności jajników

7 Diagnostyka hirsutyzmu

8 Badanie podmiotowe Dolegliwości
Menarche, cykl miesiączkowy, regularność, długość cyklu miesiączkowego, charakterystyka krwawień miesiączkowych, występowanie krwawień międzymiesiączkowych, daty ostatnich miesiączek Wywiad położniczy Leczenie Wywiad chorobowy Wywiad rodzinny

9 Badanie przedmiotowe Skóra – ucieplenie, barwa, grubość, marmurkowatość skóry, rogowacenie ciemne, barwa otoczki brodawki, wyciek z brodawki trądzik, hirsutyzm, hypertrichosis, rozstępy, ocena włosów na głowie Sylwetka ciała Ocena rozwoju wtórnych cech płciowych Ocena tarczycy objawy wirylizacji Badanie ginekologiczne – śluz szyjkowy, macica, przydatki Srom – zabarwienie i przerost warg sromowych mniejszych, łechtaczka, śluzówka pochwy Ocena hirsutyzmu

10 Badania dodatkowe i zabiegi w diagnostyce endokrynologicznej
USG HSG hysteroskopia Laparoskopia KT NMR

11 Pochodzenie androgenów
DHEA-s w 90% z nadnerczy DHEA w 80% z nadnerczy Androstendion w 50% z nadnerczy i 50% z jajników Dihydrotestosteron powstaje w tkankach docelowych

12 Androgenizacja pochodzenia nadnerczowego
Wzrost stężenia DHEAS – 90% siarczanu dehydroepiandrosteronu jest syntetyzowana w nadnerczach Wzrost stężenia DHEA – 80% dehydroepiandrosteronu jest syntetyzowana w nadnerczach Wzrost stężenia 17 KS, 17 OHCS, pregnandiolu, pregnantriolu, 17 OH progesteronu

13 Androgenizacja pochodzenia jajnikowego
próba z deksametazonem ujemna podwyższenie stężenia testosteronu w naczyniach jajnikowych dodatnia próba z HCG: LH androstendionu i testosteronu agoniści GnRH hamują wydzielanie androstendionu i testosteronu

14 Hyperprolaktynemia

15 PRL - formy biologiczne
Mała PRL - „Little” masa cz D Duża PRL - „Big” masa cz D Bardzo duża PRL - „Big-Big” masa cz. > D Forma glikozylowana - masa cz D

16 Aktywna PRL PRL występuje we krwi w formie aktywnego monomeru (tzw. little prolactin) oraz form o mniejszej aktywności biologicznej: oligomerów (tzw. big i big-big prolactin) i makroprolaktyny (kompleksy mono i/lub oligomerów z IgG). W warunkach normalnego wydzielania PRL przeważającą forma są monomery hormonu (>85%) natomiast w hiperprolaktynemii te proporcje mogą ulec zmianie. Podaje się, że u od 18 do 45% pacjentek z hiperprolaktynemią we krwi występują nieaktywne biologicznie oligomery i makroprolaktyna Ocena poziomu aktywnej PRL jest zalecana u pacjentek z hiperprolatynemią a w szczególności u tych, u których wysokie stężenie PRL we krwi współwystępuje z brakiem objawów klinicznych hiperprolaktynemii

17 Wydzielanie PRL Czynniki hamujące Czynnik pobudzający PRF
PIF - dopamina GABA (kwas gamma-aminomasłowy) GAP (prohormon GnRH) Czynnik pobudzający PRF TRH VIP

18 Czynniki zwiększające uwalnianie PRL
Beta-endorfiny TRH VIP serotonina neurotensyna bombezyna, angiotensyna II, wazopresyna, substancja P, nabłonkowy czynnik wzrostu

19 Przyczyny zwiększonego wydzielania PRL
Patologiczne: zmiany organiczne: nowotworowe, zwyrodnieniowe, zapalne w obszarze podwzgórza, okolicy nadsiodłowej i lejka przysadki gruczolaki przysadki ektopowe wydzielanie PRL zaburzenia innych gruczołów: niedoczynność tarczycy, PCOS, choroba Chushinga, choroba Addisona niewydolność nerek choroba Parkinsona

20 Leki zwiększające stężenie PRL
neuroleptyki leki przeciwdepresyjne leki przeciwwymiotne leki obniżające ciśnienie krwi leki przeciwhistaminowe estrogeny opiaty

21 Klimakterium

22 ! Starzenie się Starzenie – rozpoczyna się około 30 roku życia
i postępuje w tempie około 1% rocznie Starzenie nie powoduje chorób Starzenie toruje drogę chorobom Funkcja narządu Choroba Wiek

23 Zmiany stężenia hormonów towarzyszące starzeniu
Hormony, których stężenie z wiekiem się obniża Estrogeny Dehydroepiandrosteron Hormon wzrostu Melatonia RAA Hormony, których stężenie z wiekiem nie zmienia się ACTH Kortyzol Tyroksyna Hormony, których stężenie z wiekiem podwyższa się Parathormon Wazopresyna

24 Diagnostyka klimakterium
Objawy wypadowe Zaburzenia snu Uderzenia gorąca Zlewne poty Rozdrażnienie Zaburzenia koncentracji Diagnostyka hormonalna FSH > 30IU/l

25 HTZ a układ naczyniowy Wpływ zmian hormonalnych związany z przekwitaniem na ściany naczyń, wynika z mechanizmu działania estrogenów (receptorowego i pozareceptorowego) Doprowadza do: Zmian napięcia ścian naczyń i jej funkcji W wyniku działania prozapalnego prokoagulacyjnego promiażdżycowego Notelovitz M 1999

26 „Strach” przed rakiem piersi
43% kobiet obawia się raka piersi 33% boi się raka ogólnie 66% kobiet przesadnie przewiduje u siebie wystąpienia raka piersi 38% ocenia prawdopodobieństwo rozwoju raka piersi jako bardzo wysokie 14% przekonanych jest o śmiertelnym zagrożeniu J.Pitkin, Menopause, 2003, 2:93-102

27 Ryzyko raka piersi Zależność od wieku:
w 45 roku życia : 93 kobiet w 75 roku życia : 11 kobiet Ryzyko zachorowania na raka piersi: w populacji bez terapii hormonalnej - 2,3% w popolacji stosującej HTZ ,7% M. Birkhauser, Internat. Jour. Of Gynecol. 2003; 362

28 HTZ Zadanie lekarza: określenie indywidualnej proporcji miedzy korzyściami i ryzykiem, wykluczenie przeciwwskazań, zlecenia badań poprzedzających terapię, dobór leków, ustalenie dawkowanie, wybór sposób podania, postępowanie nadzorujące leczenie przeciwwskazania bezwzględne