Analiza przyczynowości

Prezentacja na temat: "Analiza przyczynowości"— Zapis prezentacji:

1 Analiza przyczynowości
Causality

2 Literatura M. Osińska (2006) Ekonometria finansowa, PWE
Maddala (2008) Ekonometria, PWN Podręcznik SGH do ekonometrii Dodatkowo: Cheung, Y. and L. K. Ng, 1996, A causality-in-variance test and its application to financial market prices, Journal of Econometrics 72,

3 Co to jest przyczynowość?
Zdarzenie B zależy od zdarzenia A Zdarzenie A miało miejsce wcześniej niż zdarzenie B Zdarzenia A i B następują zaraz po sobie

4 Przyczynowość w ekonomii
Problem czy zmienna X ma wpływ na zmienną Y, czy na odwrót? Czy dynamika kredytu zależy od wzrostu PKB, czy też jest na odwrót? Czy stopy zwrotu na giełdzie w USA zależą od stóp zwrotu na giełdzie w Japonii?

5 Przyczynowość w ekonomii
Przyczynowość w sensie Grangera: Kiedy przy pomocy zmiennej X jesteśmy w stanie dokładniej/lepiej prognozować wartości zmiennej Y

6 Rodzaje przyczynowości w sensie Grangera
Przyczynowość „w średniej” / „w równaniu regresji” (causality in mean) – dotyczy średniej wartości zmiennej Y Przyczynowość „w wariancji” (causality in variance) - dotyczy średniej wartości zmiennej Y Przyczynowość „w rozkładzie” (causality in distribution, in quantiles)

7 Przyczynowość w sensie Grangera
Przyczynowość w równaniu regresji (causality-in-mean) X  Y

8 Przyczynowość w modelu regresji
Modele autoregresyjne z rozkładem opóźnień (autoregressive distributed lag) Mnożniki krótko i długookresowe

9 Przyczynowość w modelu regresji
Testowanie przyczynowości w modelu ADL H0: parametry przy X-ach są równe zero, czyli historyczne wartości X nie wpływają na aktualne wartości Y H1: przynajmniej jeden parametr przy X-ach jest różny od zera

10 Testowanie Statystyki do testowania przyczynowości
statystyka t-Studenta statysyka F statystyka Walda statystyki LM, LR Ustawiamy restrykcje zerowe na parametry przy opóźnionych zmiennych X

11 Przykład (1) Przykładowe obliczenia w programie GRETL

12 Przykład (2) Test F (test pominiętych zmiennych)
Test Walda (test pominiętych zmiennych)

13 Przykład (3) Model dla Y Model dla X
Standaryzowane składniki losowe z dwóch różnych równań regresji:

14 Przykład (3a) Model objaśniający zmienną X
Model objaśniający zmienną Y

15 Przykład (3b)

16 Przykład (3d) Testowanie przyczynowości w równaniu średniej z opóźnieniami od j do k:

17 Interpretacja ekonomiczna
Zmiany rynkowych stóp procentowych wpływają z opóźnieniem na zmiany inflacji …ale istnieje też zależność odwrotna (patrz: korelogram) Istnieje też zależność „natychmiastowa”, kierunek oddziaływania nie jest znany

18 Przyczynowość w wariancji
Czy zmienność (volatility) zmiennej X pozwala lepiej prognozować zmienność zmiennej Y (np. wariancję zmian kursu walutowego)? causality in variance

19 Testowanie przyczynowości w wariancji
Wykorzystaj model GARCH lub MGARCH (na kolejnych zajęciach) Test Cheunga i Ng (1996): wykorzystaj wystandaryzowane reszty (i podniesione do kwadratu) z dwóch wcześniejszych regresji

20 Przyczynowość w wariancji
Statystyka testu do testowania przyczynowości w wariancji z opóźnieniami od j do k

21 Przykład (4)

22 Interpretacja ekonomiczna
Przyczynowość w wariancji na rynkach finansowych interpretowana jest często jako przepływ informacji / newsów / turbulencji między rynkami / instrumentami Zmienność rynkowych stóp zwrotu (zaburzenia na rynku) wpływa z opóźnieniem na zmienność inflacji