Co lekarz w roku 2010 powinien wiedzieć o genetyce?

Prezentacja na temat: "Co lekarz w roku 2010 powinien wiedzieć o genetyce?"— Zapis prezentacji:

1 Co lekarz w roku 2010 powinien wiedzieć o genetyce?
Andrzej Ciechanowicz Co lekarz w roku powinien wiedzieć o genetyce?

2 Krótki kurs historii genetyki...

3

4 „Od genów kandydatów …”
Laurie Montgomery bada serię dziwnych zgonów w Manhattan General, szpitalu giganta medycznego AmeriCare Czy działający w szpitalu morderca i jego tajemniczy zleceniodawcy zdążą dopaść Montgomery, czy może przyjaciel, który bardzo skomplikował jej życie, stanie na wysokości zadania? Niezawodny jak zawsze Cook splata w tej książce w jedną całość ponure zbrodnie, gorącą miłość i diaboliczny spisek!

5 „Od genów kandydatów …”
Przysunąwszy krzesło do biurka, Laurie włączyła komputer i włożyła CD-ROM, po czym zaczęła na chybił trafił przewijać strony, aż zatrzymała się na wynikach badań laboratoryjnych Stephena Lewisa. Przesuwając palec w poziomie, znalazła wynik. Brzmiał: „MEF2A dodatni”.

6 „Od genów kandydatów …”
Science 2003, 302:

7 „Od genów kandydatów …”
Science 2003, 302:

8 „Od genów kandydatów …”
Science 2003, 302:

9 „Od genów kandydatów …”
J Clin Invest 2005, 115:

10 „Treasure your exceptions”
William Bateson

11 „Treasure your exceptions”
Pediatr Nephrol 2005, 20:

12 Przyczyny zgonów w Polsce

13 „Genocentryzm”

14 „Except for being hit by a car when crossing the street, all human disease is genetic”
Reed Pyeritz

15 „Genocentryzm” „Otwórz dowolny katalog ludzkiego genomu, a nie zobaczysz listy ludzkich możliwości, tylko listę chorób, w większości nazwanych od par mało znanych lekarzy z Europy Środkowej. Ten gen powoduje chorobę Niemanna-Picka; tamten powoduje zespół Wolfa-Hirschhorna. Robi to wrażenie, że geny istnieją po to, by powodować choroby” M.Ridley „Genom”

16 „Od genów kandydatów …”
Nature 1992, 359:

17 Polimorfizm I/D genu ACE
II DD II ID ID

18 „Od genów kandydatów …”
Arch Intern Med 2008, 168:

19 „Association study” Fenotyp Genotyp AA Aa aa „case” f1 f2 f3 p ?
„control” f4 f5 f6

20 Polimorfizm I/D genu ACE
Populacja Allel I Allel D Afro-Amerykanie Jamajczycy Nigeryjczycy Europejczycy Japończycy Indianie Pima Indianie Yanomamo Samoańczycy Australijscy Aborygeni

21 Predisposition but not predestination
Genetyka dla lekarzy Predisposition but not predestination S.B.Harrap

22 Nature 2001, 409:

23 „Entia non sunt multiplicada praeter necessitatem”
William (z) Ockham,

24 Homo sapiens 17804036 (9468384) SNPs cSNPs pSNPs iSNPs
BUILD 130, (

25 „HIGH-THROUGHPUT GENOTYPING”

26

27 „Większość leków jest skuteczna tylko u 30-40% populacji
„Większość leków jest skuteczna tylko u 30-40% populacji. Jedynie aspiryna działa prawie na wszystkich” Daniel Cohen, GENSET

28 Nauka o roli czynników genetycznych
FARMAKOGENETYKA Nauka o roli czynników genetycznych w odpowiedzi na lek F.Vogel. Ergebn Inn Med Kinderheilk 1959, 12:

29

30 Empiryczna strategia farmakoterapii
Leczenie chorych z tym samym rozpoznaniem tym samym lekiem w tej samej dawce

31 Empiryczna strategia farmakoterapii
Leczenie chorych z tym samym rozpoznaniem tym samym lekiem w tej samej dawce

32 A.B.Chapman. Kidney Int 2002, 61: 1047-1055

33 Empiryczna strategia farmakoterapii
BRAK ODPOWIEDZI DOBRA ODPOWIEDŹ TOKSYCZNOŚĆ

34 „Oto moja sekwencja ...” New Yorker

35

36

37 Hipoteza głębokiego rozdźwięku pomiędzy współczesnym stylem życia a starą, genetycznie uwarunkowaną naturą biologiczną człowieka S.B. Eaton et al. Am J Med. 1988, 84, 739

38 W kategoriach genetycznych ludzie są nadal myśliwymi-zbieraczami przeniesionymi w czasie do świata, który całkowicie różni się od tego, do jakiego nasz profil genetyczny był przeznaczony. S.B. Eaton et al. Am J Med. 1988, 84, 739

39 Dieta w paleolicie i współcześnie
PALEOLIT USA, 1988 BIAŁKA (%) WĘGLOWODANY (%) TŁUSZCZE (%) CHOLESTEROL (mg) SÓD (mg) WAPŃ (mg) WŁÓKNA (g) S.B. Eaton et al. Am J Med 1988, 84, 739

40 Zaburzenia glikemii w Polsce w roku 2002

41 Genetyka cukrzycy

42 Genetyka cukrzycy

43 Genetyka cukrzycy

44

45

46 „Except for being hit by a car when crossing the street, all human disease is genetic”
Reed Pyeritz

47 PREDISPOSITION or PREDESTINATION
Genetyka dla lekarzy PREDISPOSITION or PREDESTINATION

48 „If were not for the great variability among individuals medicine might as well be a science not an art” Sir William Osler, 1892 48

49

50 Caspar David Friedrich, Wędrowiec przed morzem mgły (1818)

51 Genetyka dla lekarzy „GENES” vs. „ENVIRONMENT”
„PREDISPOSITION” vs. „PREDESTINATION” „ PUBLIC GENES” vs. „ PRIVATE GENES” „COMMON VARIANT(S)” vs. „RARE ALLELES” „LUMPERS” vs. „SPLITTERS”