Leczenie otyłości Magdalena Hurkacz

Prezentacja na temat: "Leczenie otyłości Magdalena Hurkacz"— Zapis prezentacji:

1 Leczenie otyłości Magdalena Hurkacz
Katedra i Zakład Farmakologii Klinicznej AM we Wrocławiu

2 Definicja otyłości Otyłość to uwarunkowane nadmiernym rozwojem tkanki tłuszczowej zwiększenie masy ciała znacznie powyżej wartości prawidłowych, ustalonych dla danego wieku, płci i rasy. Od 1985 roku uznaje się ją oficjalnie za chorobę przewlekłą

3

4 Przyczyny otyłości Przyczyną otyłości jest przyjmowanie nadmiaru energii w stosunku do jej zużycia. Nie zawsze jest ona bezpośrednią konsekwencją przejadania się i braku aktywności fizycznej. Występowanie otyłości warunkują: czynniki genetyczne (ok. 20% przypadków), zaburzenia czynności gruczołów wydzielania wewnętrznego, niewłaściwy skład diety, częstość i obfitość spożywanych posiłków, zażywanie niektórych leków uszkodzenie podwzgórza mózgu

5 Przyczyny otyłości Często jest uwarunkowana psychospołecznie („zajadanie stresów”, niekorzystne nawyki żywieniowe w rodzinie) i ekonomiczne. Otyłość może być także skutkiem niedożywienia płodu, które jest rekompensowane w okresie pourodzeniowym lepszą przyswajalnością pokarmu oraz wzmożonym łaknieniem. Stałe przekarmianie dziecka zwiększa prawdopodobieństwo jej wystąpienia

6 Przyczyny otyłości Zaburzenia przemiany materii
Obecność tzw. „oszczędnych genów” Programowanie otyłości w okresie płodowym Zaburzenia utleniania węglowodanów Brak uczucia sytości Ograniczenie termogenezy poposiłkowej

7 Przyczyny otyłości Zaburzenia czynności gruczołów wydzielania wewnętrznego Podwyższona aktywność białek stymulujących syntezę triglicerydów Nieodpowiednia dieta i nieregularne posiłki Ograniczenie ruchu i wysiłku fizycznego Zaburzenia funkcji neuronów

8

9 Ocena masy ciała Otyłość u osób dorosłych stwierdza się, gdy odsetek tłuszczu w ciele niezależnie od wieku przekracza 25% należnej masy ciała u mężczyzn i 30% u kobiet. Otyłość rozpoznaje się najczęściej na podstawie pomiarów antropometrycznych. W celu wyliczenia idealnej masy ciała (IMC) stosuje się wzór Lorenz’a: IMC = (wzrost [cm] - 100) 2- {(wzrost [cm] 2 150) : K} Współczynnik K dla kobiet wynosi 4, a dla mężczyzn 2.

10 Ocena masy ciała Za najlepszy sposób oceny masy ciała uważa się wyznaczenie wskaźnika masy ciała (WMC), zwanego także wskaźnikiem Queteleta, lub BMI (ang. body mass index). Jest to stosunek masy ciała wyrażonej w kilogramach do kwadratu wzrostu podanego w metrach. BMI = aktualna masa ciała [kg] / {wzrost [m]}2

11 Ocena masy ciała pacjentów dorosłych na podstawie średnich wartości BMI (w kg/m2).
Typ Kobiety Mężczyźni Norma Otyłość umiarkowana ,9 Otyłość znaczna ,9 Otyłość patologiczna > >40

12 Typy otyłości Otyłość typu "jabłko" - (inne określenia: otyłość brzuszna, wisceralna - tkanka tłuszczowa zlokalizowana jest głównie wewnątrz jamy brzusznej) częściej dotyczy mężczyzn. Otyłość typu "gruszka" - (udowo-pośladkowa) częściej występuje u kobiet. Obydwa typy otyłości można w prosty sposób zróżnicować, obliczając stosunek obwodu talii do obwodu bioder, tzw. wskaźnik talia/biodra lub WHR (ang. waist to hip circumference ratio)

13 Klasyfikacja otyłości u osób dorosłych wg kryterium WHR.
Typ otyłości Kobiety Mężczyźni Otyłość trzewna WHR  0,8 WHR 1,0 Otyłość udowo WHR < 0,8 WHR< 1,0 – pośladkowa

14 Konsekwencje otyłości
Udar mózgu Choroba niedokrwienna serca Cukrzyca Zmiany zwyrodnieniowe stawów Nowotwory złośliwe Żylaki kończyn dolnych Zaburzenia oddychania Schorzenia układu sercowo-naczyniowego Kamica żółciowa Zaburzenia hormonalne Dna moczanowa

15 Programy walki z otyłością mogą obejmować:

16 Programy walki z otyłością mogą obejmować:
Zmiany w środowisku życia tj. modyfikację stylu życia, zmianę zawodu, miejsca zamieszkania, sytuacji rodzinnej, sposobu wypoczynku oraz zainteresowań i celów życiowych. Zmiany zachowań indukowane za pomocą zajęć edukacyjnych oraz oddziaływań psychoterapeutycznych.

17 Programy walki z otyłością mogą obejmować:
Wprowadzenie kontrolowanego sposobu żywienia wg zaleceń lekarza lub dietetyka (5 posiłków dziennie z niedoborem energetycznym o różnym nasileniu). Zwiększenie ilości ruchu i wysiłku fizycznego.

18 PIRAMIDA ZDROWEGO ŻYWIENIA
                                                                                                                                                      

19 Zawartość cholesterolu w 100 g. niektórych produktów spożywczych
Produkt spożywczy Cholesterol (mg) mleko (2% tłuszczu) 11 makaron 2-jajeczny 56 śmietana (chuda) 66 wieprzowina cielęcina 90 smalec 95 sardynka w oleju 120 salceson 132 ser żółty 133 kawior 300 masło 336 łosoś 360 wątroba wieprzowa 430 jaja - całe; żółtko 535; 1480

20 Przykłady zamian produktów spożywczych Produkty zastępcze (g.)
Produkt zamienny (g.) Produkty zastępcze (g.) 100 g. mąki 135 g. chleba i bułki, 100 g. makaronu i kasz, 100 g. grochu i fasoli 100 g. mleka 100 g. maślanki i kefiru, 100 g. mleka pełnego w proszku, 50 g. mleka skondensowanego, 15 g. sera twarogowego, 15 g. sera żółtego 100 g. mięsa lub 100 g. jaj 400 g. zwykłego mleka, 100 g. sera twarogowego, 60 g. sera żółtego, 80 g. wędlin trwałych i szynki, 100 g. kiełbas świeżych (zwyczajnej), parówek itp., 300 g. kiszki pasztetowej i salcesonu, 80 g. podrobów (wątroba, serce, nerki), 100 g. podrobów (płuca, mózg, ozory), 150 g. podrobów (nogi, głowy), 80 g. konserw mięsnych i rybnych 100 g. masła 400 g. śmietany 18%, 100 g. margaryny witaminizowanej 100 g. smalcu 100 g. oleju roślinnego, 120 g. margaryny niewitaminizowanej, 120 g. masła, 135 g. słoniny 100 g. warzyw i owoców z witaminą C: 100 g. świeżych warzyw i owoców (sałata, szpinak itp.), 80 g. soków naturalnych i przecierów oraz 150 g. kompotów z produktów o dużej zawartości witaminy c (aronia, dzika róża) z karotenem: 100 g. świeżych warzyw i owoców (pomidory, papryka, marchew, kapusta i in.), 20 g. koncentratu pomidorowego 100 g. fasoli i grochu 135 g. chleba i bułki, 100 g. makaronu i kasz 100 g. cukru 125 g. miodu naturalnego i sztucznego, 20 g. marmolady i dżemu, 125 g. słodyczy

21 Dzienne zapotrzebowanie kaloryczne dla mężczyzn
Wzrost Masa ciała Praca lekka (urzędnik, nauczyciel) - zapotrzebowanie Praca ciężka (rolnik, murarz) - zapotrzebowanie (cm.) (kg.) kalorie WW 155 2100 30 3300 47 160 2200 31 3400 48 165 2300 33 3500 49 170 2400 34 3600 51 175 180 2500 35 3700 52 185 2600 37 3800 54

22 Dzienne zapotrzebowanie kaloryczne dla kobiet
Wzrost Masa ciała Praca lekka (urzędnik, nauczyciel) - zapotrzebowanie Praca ciężka (rolnik, murarz) - zapotrzebowanie (cm.) (kg.) kalorie WW 155 2000 28 3000 42 160 2100 30 3100 43 165 170 2200 31 3200 45 175 180 2300 33 3300 47 185

23 przy 3 posiłkach dziennie przy 4 posiłkach dziennie
Procentowy udział poszczególnych posiłków dziennego zapotrzebowania energetycznego organizmu Rodzaj posiłku Procentowy rozdział całodziennego zapotrzebowania energetycznego na posiłki przy 3 posiłkach dziennie przy 4 posiłkach dziennie przy 5 posiłkach dziennie I śniadanie % % II śniadanie - 5 - 10% Obiad % Podwieczorek Kolacja %

24 Wymiennik węglowodanowy - 1 WW (jednostka chlebowa) - jest to taka ilość pożywienia, w której znajduje się 10 gram cukru lub jej kaloryczna równoważność. Jako wzorzec przyjęto kromkę chleba o wadze 25 gram o wartości energetycznej ok. 40 kcal

25 Wymiennik białkowy (WB) - jest to taka ilość pożywienia, w której znajduje się 10 gram białka zwierzęcego lub jego równoważność. Jako wzorzec przyjęto porcję mięsa cielęcego o wadze 50 gram. Dostarcza ono ok. 40 kcal energii.

26 Wymienniki tłuszczowe (WT) - jest to taka ilość pożywienia, w której znajduje się 10 gram tłuszczu lub jego równoważność. Jako wzorzec przyjęto porcję masła o wadze 12 gram.

27 Produkt Ilość WW / porcję Ilość kcal / porcję Hamburger 3,5 229 Cheesburger 227 Big Mac 4,5 446 Coca - Cola 250 ml 3 104 Piwo jasne 500 ml 1 130 Piwo ciemne 500 ml 300 Wino wytrawne 100 ml 0,5 100 Wino półsłodkie 100 ml 150

28

29 Leczenie otyłości u dorosłych
dieta Tabela . Zasady diety niskokalorycznej u dorosłych   Okres trwania Kaloryczność 2 tygodnie kcal 2 tygodnie kcal 2 tygodnie kcal Stopniowo Powrót do diety o deficycie kcal w stosunku do zapotrzebowania wysiłek fizyczny farmakoterapia

30 Farmakologiczne leczenie otyłości u dorosłych
Wycofane z lecznictwa leki przyspieszające zużycie energii   Nazwa leku Działanie niepożądane Hormony tarczycy Nadczynność tarczycy Dinitrofenol Neuropatia i zaćma Aminorex Pierwotne nadciśnienie płucne Amfetamina Uzależnienie Fenfluramina wady zastawek, nadciśnienie płucne

31 Leki stosowane w terapii otyłości
Nazwa leku Teronac (syn. Mazindol) Sibutramina (syn. Meridia) Orlistat (syn. Xenical) Mechanizm działania Hamuje łaknienie ośrodkowo, hamuje wychwyt zwrotny noradrenaliny i dopaminy w OUN, jest jednym z najsilniejszych leków hamujących łaknienie  Hamuje wychwyt zwrotny: serotoniny - nasila poposiłkowe uczucie sytości, noradrenaliny – nasilając termogenezę zwiększa wydatek energetyczny, podwyższając przy tym częstość bicia serca i ciśnienie krwi Inhibitor lipazy trzustkowej, zmniejszający przyswajalność tłuszczów, stosuje się go z dietą ubogotłuszczową, aby nie wywołać biegunek tłuszczowych

32 Preparaty stosowane we wspomagającym leczeniu otyłości u dorosłych
Fucus – lek homeopatyczny L-karnityna Herbatki zawierające senes lub kruszynę Bio-Chrom Herbaton  Mechanizm działania Stymuluje wytwarzanie hormonów tarczycy, dzięki czemu zwiększa zużycie energii Zwiększa transport kwasów tłuszczowych do mitochondriów, gdzie zachodzi ich spalanie Działają przeczyszczająco, skracają czas przebywania pokarmu w jelicie cienkim, a tym samym wchłanianie składników odżywczych Preparaty zawierające chrom nasilają przemianę materii Preparat zawiera wyciągi: z morszczynu, owoców głogu, liści brzozy, ziela pokrzywy oraz kory kondurago; przyspiesza podstawową przemianę materii, poprawia trawienie poprzez pobudzanie wydzielania żółci oraz soku żołądkowego i trzustkowego, działa także słabo moczopędnie

33 Preparaty stosowane we wspomagającym leczeniu otyłości u dorosłych
Redusan Trimline  Mechanizm działania Preparat złożony (tabletki + kapsułki) - składniki tabletek (fosforany, siarczan cynku oraz drożdże wzbogacone w chrom) nasilają przemianę materii, składniki kapsułek (polisacharydy: gumy oraz glukomannan) pęcznieją powodując uczucie sytości Preparat złożony zawierający włókna ksantynowe oraz witaminy: A, C, D, PP, kompleks witamin B oraz sole mineralne: żelazo, miedź i cynk; pęcznienie włókien ksantynowych przyspiesza wystąpienie uczucia sytości; witaminy i minerały zapobiegają wystąpieniu niedoborów, którym sprzyja dieta z ograniczeniem ilości kalorii

34 Preparaty ziołowe wspomagające odchudzanie- środki wypełniające żołądek i jelita
Chudeus-syt zawierający włóknik buraka cukrowego, tabletki pomagają w zwalczaniu nadmiernego łaknienia, ponieważ błonnik pęczniejąc w żołądku wywołuje uczucie sytości. Ananas – tabletki zawierające błonnik i naturalny enzym z ananasa bromelinę, która dodatkowo wspomaga przemianę materii Bioslank – kapsułki zawierające: glukomannian (rodzaj błonnika), ekstrakt z mącznicy wywołujący działanie moczopędne i drożdże w połączeniu z chromem, które dodatkowo regulują poziom glukozy we krwi. Redusan – kapsułki zawierające min. glukomannian ułatwiający dietetyczne leczenie nadwagi.

35 Preparaty ziołowe wspomagające odchudzanie- preparaty pobudzające procesy podstawowej przemiany materii Biogal –olej z nasion ogórecznika w kapsułkach, reguluje min. przemiany związków tłuszczowych w organizmie. Citrin 500 – tabletki na bazie ekstraktu z rośliny Garcinia Cambogia zawierającej kwas hydroksycytrynowy, który wpływa na metabolizm węglowodanów i lipidów. Bio-Slim – kapsułki zawierające ekstrakt z Garcinia Cambogia, L-karnitynę, koenzym Q10, chrom, które mają dodatkowo wspomóc działanie wyciągu roślinnego.

36 Preparaty ziołowe wspomagające odchudzanie- środki działające żółciopędnie, żółciotwórczo oraz moczopędnie Korzeń mniszka – zioła do sporządzania odwaru. Cynacholin – płyn zawierający wyciąg z karczocha zwyczajnego. Slim – krople zawierające wyciągi z ziela dziurawca, liścia brzozy i melisy oraz ziela skrzypu. Herbaton – krople zawierające wyciągi z plechy morszczynu, owoców głogu, ziela pokrzywy, liści brzozy, kory kondurago i owocni pomarańczy gorzkiej. (Nie stosować u osób z nadczynnością tarczycy ze względu na jod zawarty w preparacie). Hipokrates – mieszanka ułatwiająca trawienie. Zawiera ziele mięty, koszyczek rumianku, ziele dziurawca, owoc kminku, owoc kopru włoskiego, ziele melisy i owoc jałowca.

37 Preparaty ziołowe wspomagające odchudzanie- środki przeczyszczające
ich stosowanie w leczeniu otyłości powinno być krótkotrwałe i dotyczyć jedynie przypadków wystąpienia zaparć w trakcie kuracji odchudzającej, których nie można zniwelować dietą, ani przyjmowaniem dużych ilości płynów. Błędnym jest przeświadczenie, że preparaty przeczyszczające wykazują działanie odchudzające!

38 Preparaty ziołowe wspomagające odchudzanie- środki przeczyszczające c
Preparaty ziołowe wspomagające odchudzanie- środki przeczyszczające c.d Degrosan – mieszanka ziołowa regulująca wadliwą przemianę materii. Zawiera korzeń kruszyny, morszczyn, ziele mniszka, ziele krwawnika, ziele fiołka, kłącze perzu, kwiatostan lipy..      Chudeus-fix – mieszanka ziołowa stosowana w nadwadze, zaparciach nawykowych, przy nadmiernej fermentacji i wzdęciach. Zawiera liść senesu, miętę pieprzową, nasiona babki płesznik, ziele nawłoci, kwiat hibiskusa i liście herbaty czarnej.     Neonormosan – zioła stosowane w zaparciach nawykowych, niestrawności, zaburzeniach w trawieniu i wadliwej przemianie materii. Zawierają korzeń rzewienia, kłącze perzu, owoc kminku, ziele mięty, owoc bzu czarnego, korzeń mniszka.     Normosan– zioła stosowane w zaparciach nawykowych, niestrawności, zaburzeniach w trawieniu i wadliwej przemianie materii. Zawierają korę kruszyny, liść senesu, kłącze perzu, owoc kminku, ziele mięty, owoc bzu czarnego, korzeń mniszka.     Regulavit – składniki mieszanki wykazują działanie rozkurczające mięśnie gładkie jelit, przywracające prawidłowe ruchy perystaltyczne, pobudzające wydzielanie soku żołądkowego i żółci, przeczyszczające, regulujące przemianę materii, słabo moczopędne. Zawiera ona korę kruszyny,liść mięty, koszyczek rumianku, korzeń mniszka, kłącze tataraku..     Slimvar – zioła wykazujące słabe działanie przeczyszczające, żółciopędne i moczopędne. Zawierają korzeń kruszyny, morszczyn, kłącze perzu, korzeń lukrecji i korzeń mniszka.

39

40 Leczenie otyłości u dzieci
Dieta niskotłuszczowa Terapia ruchowa Modyfikacja zachowań

41

42 Aby skuteczniej zapobiegać otyłości u dzieci należy:
Zwiększyć częstotliwość i czas karmienia niemowląt piersią. U dzieci do 2 roku życia zmniejszyć zawartość białka w diecie, zwiększyć natomiast zawartość tłuszczu. W żywieniu dzieci w wieku szkolnym zmniejszyć zawartość tłuszczu na rzecz węglowodanów i błonnika.

43 Aby skuteczniej zapobiegać otyłości u dzieci należy:
4. Uzmysłowić rodzicom, że potrzeby psychiczne dziecka można zaspokajać bez podawania słodyczy, stosowanego jako metoda „nagradzania” bądź „pocieszania”. Poprzez nacisk organizacji konsumenckich doprowadzić do ograniczenia liczby reklam niezdrowej żywności, emitowanych w godzinach najwyższej oglądalności telewizji przez dzieci i młodzież

44

45

46 Leki przeciwlipemiczne dr Ewa Jaźwińska-Tarnawska

47 Miażdżyca

48 Czynniki ryzyka zachorowania na miażdżycę
czynniki wewnątrzpochodne : zaburzenia przemiany tłuszczowej (hiperlipemia, hipercholesterolemia), nadciśnienie tętnicze, przewlekłe zakażenia, różnorodne czynniki alergiczne, choroby przemiany materii (cukrzyca, dna, otyłość)

49 Czynniki ryzyka zachorowania na miażdżycę
czynniki zewnątrzpochodne różne przewlekłe toksyny (np. nikotyna, tlenek węgla), nadmierne obciążenie emocjami psychicznymi, ciągły pośpiech, siedzący tryb życia oraz, nieodpowiednie nawyki żywieniowe (spożywanie zbyt dużej ilości tłuszczów, które zawierają dużą ilość nasyconych kwasów tłuszczowych, i węglowodanów (zwłaszcza cukrów prostych), a także spożywanie w codziennej diecie zbyt małej ilości owoców i warzyw, co powoduje niedobory witamin, zwłaszcza witaminy B1, E i C (minimum dziennego spożycia owoców i warzyw powinno wynosić co najmniej 250 g).

50 Wynikiem działania miażdżycy może być:
choroba wieńcowa, zawał serca, udar mózgu, chromanie przystankowe czyli inaczej miażdżyca tętnic kończyn dolnych wszelkie inne choroby spowodowane przez zmiany zwyrodnieniowe niedokrwionych narządów (np. niedokrwienie nerek może być powodem dokuczliwej choroby nadciśnieniowej).

51 Celem leczenia hiperlipidemii jest:
obniżenie ryzyka choroby niedokrwiennej serca, zahamowanie bądź uzyskanie regresji zmian miażdżycowych, zmniejszenie zmian skórnych (żółtaków), zapobieganie ostremu zapaleniu trzustki u osób z wysoką trójglicerydemią, dodatkowo na podstawie ostatnich badań zmniejszenie incydentów sercowo-naczyniowych.

52 Zasady leczenia miażdżycy
zmniejszenie stężenia cholesterolu we krwi normalizacja składu lipoprotein leczenie antyagregacyjne

53 Zasady leczenia miażdżycy
zahamowanie wchłaniania cholesterolu z jelit zahamowanie syntezy cholesterolu w wątrobie zwiększenie katabolizmu VLDL i LDL zahamowanie wytwarzania bogatych w cholesterol frakcji lipoprotein zahamowanie syntezy VLDL zahamowanie agregacji płytek krwi

54 Leczenie dyslipidemii
1) wyrównanie metaboliczne cukrzycy, 2) normalizacja masy ciała, 3) zastosowania wysiłku fizycznego, 4) u osób z hipertrójglicerydemią bezwzględny zakaz picia alkoholu, 5) dieta hipolipemizująca: a) ograniczenie cholesterolu w diecie do 300 mg/dobę, b) zmniejszenie wartości energetycznej spożywanych pokarmów o kcal/dobę, c) ograniczenie ogólnej zawartości tłuszczów do 30% wartości energetycznej diety w tym: – 7% energii zawierających kwasy tłuszczowe nasycone, – 7% energii zawierających kwasy tłuszczowe wielonienasycone, – 10-15% energii zawierających kwasy jednonienasycone.

55 Leczenie dyslipidemii
6) wprowadzenie do diety: a) błonnika, owoców i warzyw (około 35 g/dobę), b) węglowodanów głównie złożonych – 50-55% energii, c) białka: 15-20% energii. Wskazaniem do włączenia leczenia hipolipemizującego jest poziom LDL-cholesterolu powyżej 3,35 mmol/l (130 mg%), a celem tego leczenia jest osiągnięcie wartości LDL-cholesterolu poniżej 2,60 mmol/l (100 mg%).

56 Preparaty roślinne stosowanie w leczeniu zaburzeń lipidowych
siemię babki jajowatej (Semen Plantaginis ovatae), ziele bratka (Herba Violae Tricoloris), liść bobrka (Folium Menyanthidis), korzeń mniszka (Radix Taraxaci), czosnek (Allium Sativum), poziomka pospolita (Fragaria Vesca), morszczyn pęcherzykowaty (Fucus Vesiculosus), wiesiołek (Oentherae Biennis) oraz preparaty lecytyny sojowej i pyłków kwiatowych. ziela karczocha (Cynarae herba)

57 Zasady leczenia miażdżycy
hipercholesterolemia żywice statyny fibraty kwas nikotynowy (KN) probukol terapia skojarzona (żywice+statyny, żywice+fibraty, żywice+KN, żywice+probukol) hiperlipidemia mieszana KN hipertrójglicerydemia terapia skojarzona:fibraty + KN i oleje rybne

58 Statyny inhibitory enzymu kontrolującego biosyntezę cholesterolu (reduktazy 3-hydroksy-3-metyloglutarylokoenzymu A) zmniejszają pulę cholesterolu wewnątrz komórek, pobudza to biosyntezę i aktywność receptorów komórek dla LDL. Cząstki te są aktywnie wychwytywane przez komórki dla uzupełnienia niedoboru cholesterolu wynikającego z zahamowania jego biosyntezy przez statyny

59 Statyny hamują syntezę VLDL w wątrobie.
obniżają stężenie cholesterolu całkowitego o 15-30%, LDL-Ch o 20-40%, podwyższają natomiast stężenie HDL-Ch o 5-10%. stwierdzono również, że po podaniu statyn stężenie trójglicerydów zmniejsza się o 10-20%.

60 Statyny- mechanizm działania
1. Modyfikują strukturę śródbłonka poprzez: – tworzenie się „twardszych” blaszek miażdżycowych, – zmniejszenie liczby złogów lipidowych, – zwiększenie puli kolagenu, – zwiększenie liczby komórek mięśni gładkich, – neowaskularyzację w błonie wewnętrznej.

61 Statyny- mechanizm działania
2. Modyfikują czynność śródbłonka poprzez: – poprawę rozkurczu naczyniowego związanego z działaniem tlenku azotu. 3. Osłabiają reakcję zapalną poprzez: – zahamowanie aktywności makrofagów oraz limfocytów T, – hamowanie produkcji wolnych rodników tlenowych przez stymulowane makrofagi, co w następstwie zmniejsza zdolność tych makrofagów do modyfikacji oksydatywnej LDL-Ch.

62 Statyny- mechanizm działania
4. Wpływają na układ hemostazy – (niejednorodnie) poprzez: – hamowanie wydzielania czynnika tkankowego (kofaktor osoczowego czynnika VII), – upośledzenie agregacji płytek przez obniżenie zawartości cholesterolu w błonach płytek, – obniżenie biosyntezy tromboksanu w płytkach, – zmniejszenie stężenia fibrynogenu w surowicy krwi, – zmniejszenie lepkości krwi całkowitej.

63 Statyny- działania niepożądane
– zwiększenie aktywności transaminaz – miopatia i rabdomioliza (zwiększenie stężenia CPK, haptoglobiny) – zaburzenia żołądkowe – objawy ze strony OUN (bóle głowy, bezsenność), – wysypka skórna

64 Statyny- preparaty – Lowastatyna, – Prawastatyna, – Simwastatyna
– Fluwastatyna – Atorwastatyna

65 Statyny- preparaty Siła działania Lowastatyny i Prawastatyny jest podobna, dwukrotnie silniej działa Simwastatyna, zaś czterokrotnie słabiej Fluwastatyna, która może obniżyć stężenie cholesterolu całkowitego o 55%, a trójglicerydy o 35%. Fluwastatyna daje najmniej działań niepożądanych, w związku z tym można ewentualnie próbować ją kojarzyć z fibratami. Ponieważ synteza cholesterolu zachodzi w znacznej mierze w nocy stąd preferencja podawania statyn w czasie kolacji.

66 Fibraty pochodne kwasu fibrynowego.
pobudzają lipazę lipoproteinową zwiększając w ten sposób rozpad lipoprotein bogatych w trójglicerydy. hamują syntezę VLDL oraz apoliporoteiny ApoB w komórkach wątrobowych, zwiększają klirens LDL-Ch z krążenia poprzez aktywację receptora LDL i zwiększenie jego powinowactwa do LDL-Ch, zmieniają dystrybucję podfrakcji LDL-Ch z podtypu B na podtyp A (większe cząstki, mniej aterogenne).

67 Fibraty pochodne kwasu fibrynowego.
również mogą obniżać stężenie fibrynogenu. podnoszą stężenie LDL-Ch u pacjentów z wysokimi stężeniami trójglicerydów Fibraty obniżają stężenie trójglicerydów o około 50%, podwyższają HDL-Ch. o ok %, obniżają stężenie LDL-Ch o około 15%.

68 Fibraty Do grupy tej zaliczamy: Clofibrat, Gemfibrozil, Fenofibrat,
Bezofibrat, Lifibrol. Fibraty nowszej generacji mają silniejszy wpływ na LDL-Ch i mogą być podawane raz dziennie.

69 Fibraty Do działań niepożądanych tych leków zaliczamy:
dolegliwości gastryczne, pokrzywkę, miopatię, wzrost aktywności transaminaz, impotencję. przeciwwskazaniem do stosowania tych leków jest uszkodzenie wątroby, nerek oraz zespół nerczycowy. Fibraty mogą nasilać działanie leków przeciwzakrzepowych, dlatego w przypadku jednoczesnego stosowania dawkę fibratów należy odpowiednio zmniejszyć dawkę.

70 NADCIŚNIENIE TĘTNICZE

71

72

73

74

75

76

77 Wpływ ciśnienia tętniczego na ryzyko sercowo-naczyniowe
Udar mózgu obniżenie ciśnienia rozkurczowego już o 5 mmHg powoduje zmniejszenie tego zagrożenia o 35-40% Choroba wieńcowa Niewydolność serca i choroby nerek -u chorych na nadciśnienie ryzyko wystąpienia niewydolności serca jest 6-krotnie większe niż u osób z prawidłowym ciśnieniem tętniczym Nawracające incydenty sercowo-naczyniowe Ciśnienie tętna i podatność tętnic

78 PIRAMIDA ZDROWEGO ŻYWIENIA
                                                                                                                                                      

79 Strategia leczenia Plan ten powinien uwzględniać:
monitorowanie ciśnienia tętniczego i innych czynników ryzyka zmiany stylu życia w celu obniżenia ciśnienia tętniczego i kontroli pozostałych czynników ryzyka leczenie farmakologiczne w celu obniżenia ciśnienia tętniczego, kontroli pozostałych czynników ryzyka i towarzyszących stanów klinicznych

80 Strategia leczenia Zmiany stylu życia powinno się wdrożyć zawsze, gdy istnieje taka potrzeba, u wszystkich pacjentów, także tych, którzy wymagają leczenia farmakologicznego Zmiany stylu życia: zaprzestanie palenia tytoniu, zmniejszenie masy ciała, ograniczenie spożycia alkoholu, zmniejszenie spożycia soli kuchennej kompleksowe zmiany diety czynniki psychologiczne i stres

81 Cele leczenia hipotensyjnego
Skuteczne obniżenie ciśnienia krwi Przywrócenie prawidłowej struktury serca i naczyń Korekcja innych czynników ryzyka Korzystny wpływ na choroby współistniejące

82 Farmakoterapia nadciśnienia tętniczego
W leczeniu nadciśnienia tętniczego stosuje się 6 głównych grup leków: leki moczopędne, -blokery, antagoniści wapnia, inhibitory konwertazy angiotensyny (ACE), antagoniści angiotensyny II i -blokery.

83 Zasady leczenia farmakologicznego
Zasady te obejmują: rozpoczęcie leczenia od najmniejszych dostępnych dawek leków, w celu zminimalizowania działań niepożądanych stosowanie leków w odpowiednich połączeniach w celu osiągnięcia maksymalnego efektu hipotensyjnego przy minimalnych działaniach niepożądanych stosowanie długo działających leków hipotensyjnych, zapewniających 24-godzinną skuteczność przy podawaniu raz na dobę

84 Rozpoczęcie leczenia farmakologicznego
W grupie dużego lub bardzo dużego ryzyka leczenie farmakologiczne należy rozpocząć w ciągu kilku dni, gdy powtarzane pomiary ciśnienia tętniczego potwierdzą rozpoznanie. W grupie średniego lub małego ryzyka rozpoczęcie leczenia farmakologicznego zależy od: przedyskutowania z chorym preferowanych strategii leczenia stopnia obniżenia ciśnienia tętniczego, uzyskanego dzięki zmianom stylu życia stopnia kontroli innych czynników ryzyka możliwości systemu opieki zdrowotnej w danym kraju

85 Skuteczne połączenia leków
diuretyk i -bloker diuretyk i inhibitor ACE (lub antagonista angiotensyny II) antagonista wapnia (z grupy dihydropirydyn) + -bloker antagonista wapnia i inhibitor ACE -bloker i -bloker

86 Nadciśnienie tętnicze łagodne
– diuretyki tiazydowe, inhibitory konwertazy, angiotensyny lub leki -adrenolityczne oraz leki kojące

87 Nadciśnienie tętnicze umiarkowane
– diuretyki tizydowe i -blokery, pochodne inhibitory konwertazy angiotensyny oraz sartany i blokery kanału wapniowego

88 Nadciśnienie tętnicze ciężkie
diuretyki tiazydowe, -adrenolityki, poch. hydrazynoftalazyny, prazosyna, klonidyna, metyldopa, blokery kanału wapniowego, sartany antagoniści receptora angiotensyny