Aspekty toksykologiczne

Prezentacja na temat: "Aspekty toksykologiczne"— Zapis prezentacji:

1 Aspekty toksykologiczne
Dodatki do żywności Aspekty toksykologiczne

2 Dodatki do żywności Dozwolone substancje dodatkowe mogą być zastosowane tylko wtedy, kiedy ich użycie jest technologicznie uzasadnione i nie stwarza zagrożenia dla życia człowieka

3 Dodatki do żywności można stosować wtedy gdy:
Istnieje uzasadniona i możliwa do wykazania technologiczna potrzeba ich użycia, a zamierzonego celu nie można osiągnąć innymi ekonomicznymi technologiami Nie stanowią zagrożenia dla zdrowia konsumenta przy proponowanym dawkowaniu Użycie danej substancji nie wprowadza w błąd konsumenta co do jakości zdrowotnej produktu

4 Dodatków do żywności nie można stosować:
W celu ukrycia wad żywności spowodowanych złą jakością surowca lub nieprawidłowościami na dowolnym etapie produkcji, transportu, przechowywania, włącznie z brakiem higieny W celu upodobnienia produktów do innych, lepszych, bardziej wartościowych Wtedy gdy nie spełniają kryteriów czystości chemicznej

5 Ocena bezpieczeństwa substancji dodatkowych dla zdrowia konsumenta
W UE zajmuje się tym Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (European Food Safety Authority - EFSA) EFSA co kilka lat ocenia bezpieczeństwo stosowania wszystkich dopuszczonych w Unii dodatków do żywności

6 EFSA na podstawie wyników badań może zmieniać (obniżać) ADI dla danej substancji dodatkowej np. EFSA obniżyła ADI dla barwnika –likopenu, a inny barwnik – czerwień 2G usunęła z listy substancji dodatkowych dopuszczonych w UE

7 Barwniki organiczne naturalne
Otrzymywane z surowców roślinnych i zwierzęcych Nie budzą zastrzeżeń zdrowotnych ale EFSA np. dla likopenu (E160d) obniżyła ADI biorąc pod uwagę jego pobranie ze wszystkich źródeł – jako barwnika i jako składnika żywności (pomidory i przetwory z nich)

8 Barwniki organiczne syntetyczne
W przypadku 6 barwników Tartrazyna E 102 Żółcień chinolinowa E 104 Żółcień pomarańczowa E 110 Azorubina E 122 Czerwień koszenilowa E 124 Czerwień Allura E 129 w 2007r. przeprowadzono badania nad ich wpływem na zachowanie dzieci

9 Barwniki organiczne syntetyczne
Rezultatem tych badań jest obowiązek umieszczania na etykiecie środków spożywczych, zawierających którykolwiek z tych barwników, ostrzeżenia: może mieć szkodliwy wpływ na aktywność i skupienie uwagi u dzieci

10 Barwniki organiczne syntetyczne
W 2009r. EFSA w trybie priorytetowym dokonała ponownej oceny tych barwników i dla 3 z nich: żółcieni chinolinowej (E104) żółcieni pomarańczowej (E110) czerwieni koszenilowej (E124) obniżyła znacznie ADI

11 Barwniki organiczne syntetyczne
Trwają badania nad obniżeniem dopuszczalnych dawek ww. barwników w żywności lub nawet wycofaniem ich dopuszczenia do wybranych środków spożywczych

12 Substancje słodzące Substancje intensywnie słodzące Poliole

13 Substancje intensywnie słodzące
Acesulfam E950 Aspartam E951 Cyklaminiany E952 Sacharyna E954 Sukraloza E955 Taumatyna E957 Neohesperydyna DC E959 Neotam E961

14 Poliole Sorbitol Mannitol Izomalt Maltitol Ksylitol

15 Substancje słodzące To najlepiej przebadane substancje dodatkowe pod względem bezpieczeństwa ich stosowania i spożywania ale ze względu wzrostu ich spożycia należy prowadzić ciągłą kontrolę ich bezpieczeństwa – co robi m.in. EFSA

16 Substancje konserwujące
Zapobiegają psuciu się żywności pod wpływem bakterii Przedłużają jej trwałość

17 Substancje konserwujące
Ich stosowanie jest ograniczone do niezbędnego minimum – tylko wtedy kiedy nie jest możliwe zastosowanie fizycznych (suszenie, mrożenie) lub biologicznych metod (kwaszenie) utrwalania żywności

18 Bezwodnik kwasu siarkawego i jego sole
Spożyty w nadmiernych ilościach może powodować podrażnienie przewodu pokarmowego i alergie

19 Kwas benzoesowy i jego sole
U niektórych osób może wywoływać alergie Nie wykazano działania teratogennego i kancerogennego

20 Kwas sorbowy i jego sole
Jest nietoksyczny Nie wykazano działania teratogennego i kancerogennego

21 Przeciwutleniacze zapobiegające utlenianiu tłuszczów

22 Przeciwutleniacze syntetyczne
Estry kwasu galusowego propylowy (E310) oktylowy (E311) dodecylowy (E312) Tetrabutylohydrochinon TBHQ (E319) Butylohydroksyanizol – BHA (E320) Butylohydroksytoluen – BHT (E321)

23 Galusany W badaniach na zwierzętach podawane w dużych ilościach powodowały: anemię (zmniejszały wchłanianie Fe) hamowały wzrost uszkadzały wątrobę wywoływały alergię U ludzi mogą powodować: Podrażnienie przewodu pokarmowego

24 BHA W badaniach na zwierzętach w dużych dawkach powodował:
obniżenie krzepliwości krwi odczyny alergiczne zaburzenia pracy wątroby owrzodzenia dwunastnicy

25 BHT W badaniach na zwierzętach w dużych dawkach powodował:
obniżenie krzepliwości krwi odczyny alergiczne zaburzenia pracy wątroby i tarczycy teratogenność ale nie był rakotwórczy

26 Przeciwutleniacze naturalne
Tokoferole E306 – występują w olejach roślinnych i chronią przed utlenieniem nienasycone kwasy tłuszczowe Działanie słabsze niż syntetycznych

27 Przeciwutleniacze stosowane w zapobieganiu enzymatycznemu utlenieniu substancji nietłuszczowych: Kwas askorbinowy E300 i jego sole: sodowa E301 i potasowa E303 Tokoferole E