Prawo gospodarcze.

Prezentacja na temat: "Prawo gospodarcze."— Zapis prezentacji:

1 Prawo gospodarcze

2 Prawo gospodarcze jest to zespół norm prawnych dotyczących obrotu gospodarczego rozumianego jako wymiana dóbr i usług odbywająca się z reguły za pośrednictwem pieniądza oraz związane z tą wymianą stosunki prawne między jej podmiotami (uczestnikami obrotu gospodarczego)

3 Cechą szczególną obrotu gospodarczego jest fakt, że co najmniej jeden z jego uczestników prowadzi swą działalność w sposób profesjonalny, czerpiąc z niej zyski, a działalność ta wykonywana jest w sposób ciągły, nie okazjonalnie

4 Działalność gospodarcza - w rozumieniu art
Działalność gospodarcza - w rozumieniu art. 2 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej - jest to działalność wytwórcza, budowlana, handlowa i usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodowa, prowadzona w sposób zarobkowy i ciągły

5 Przepisów ustawy o swobodzie działalności gospodarczej nie stosuje się do prowadzenia działalności gospodarczej w rolnictwie w zakresie upraw rolnych oraz chowu i hodowli zwierząt, ogrodnictwa, warzywnictwa, leśnictwa i rybactwa śródlądowego, a także do wynajmowania przez rolników pokoi i miejsc na ustawienie namiotów, sprzedaży posiłków domowych i świadczenia w gospodarstwach rolnych innych usług związanych z pobytem turystów

6 Wolność gospodarcza i jej ograniczenia

7 Wolność gospodarcza, w znaczeniu ekonomicznym, traktowana jest jako warunek istnienia i funkcjonowania gospodarki rynkowej i oznacza możliwość dokonywania osobistych wyborów, nieograniczoną zdolność jednostki do podejmowania i prowadzenia działań gospodarczych oraz ochronę własności prywatnej

8 Wolność gospodarcza, w znaczeniu politycznym, jest to ogół braku zagrożeń dla swobody podejmowania decyzji w dziedzinie gospodarczej przez jednostki

9 Przyjmuje się, że dla istnienia gospodarki rynkowej, konieczne jest zapewnienie przez państwo przynajmniej: • prawa do swobodnego tworzenia się podmiotów gospodarczych • swobodnej działalności gospodarczej wszystkich podmiotów • swobody przepływu towarów i usług, siły roboczej, dewiz i kapitałów • swobody umów

10 Wolność gospodarcza nie jest wartością absolutną
Wolność gospodarcza nie jest wartością absolutną. Zrozumiałe są więc jej ograniczenia, mające na celu zapewnienie bezpieczeństwa powszechnego i cywilizujące obrót gospodarczy, w tym ograniczenia wynikające z istniejących - tak długo, jak współczesne państwo - regulacji administracyjnych

11 Wykonywanie obowiązków kontrolują wyspecjalizowane służby, takie jak:
• Państwowa Inspekcja Sanitarna • Państwowa Inspekcja Ochrony Środowiska • Państwowa Inspekcja Pracy • Państwowa Inspekcja Handlowa • Państwowy Dozór Bezpieczeństwa Jądrowego • Urząd Dozoru Technicznego • Państwowa Straż Pożarna  Mają one prawo stosowania środków o charakterze władczym, nakazów i zakazów ograniczających swobodę podmiotów przedsiębiorców (w formie decyzji administracyjnych)

12 Ograniczenia wolności gospodarczej mogą przybierać formę administracyjnej reglamentacji podejmowania i prowadzenia działalności w niektórych dziedzinach, uznanych przez państwo za szczególnie istotne (głównie z punktu widzenia ochrony bezpieczeństwa państwa i obywateli). Ten rodzaj reglamentacji opiera się na decyzjach administracyjnych, określanych jako koncesje i zezwolenia

13 Koncesja jest wyrażaną w formie decyzji administracyjnej zgodą organu administracji publicznej na podjęcie działalności gospodarczej w sferze objętej wyłącznością państwa. Decyzja koncesyjna ma w dużej mierze charakter uznaniowy

14 Uzyskania koncesji wymaga obecnie wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie:
• poszukiwania lub rozpoznawania złóż kopalin, wydobywania kopalin ze złóż, bezzbiornikowego magazynowania substancji oraz składowania od­padów w górotworze, w tym w podziemnych wyrobiskach górniczych • wytwarzania i obrotu materiałami wybuchowymi, bronią i amunicją oraz wyrobami i technologią o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym • wytwarzania, przetwarzania, magazynowania, przesyłania, dystrybucji i obrotu paliwami i energią • rozpowszechniania programów radiowych i telewizyjnych • ochrony osób i mienia • przewozów lotniczych

15 Zezwolenie jest decyzją polegającą na ustaleniu, iż ubiegający się o zezwolenie podmiot spełnił wszystkie przewidziane prawem warunki pozwalające mu na rozpoczęcie działalności gospodarczej w danej dziedzinie. Decyzje te mają niekiedy inne nazwy, np. licencja, zgoda, ale bez względu na nazwę wszystkie traktowane są w taki sam sposób.

16 Zezwolenie jest decyzją związaną, gdyż spełnienie warunków przewidzianych prawem stanowi podstawę wydania zezwolenia

17 Zezwolenia wymaga wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie określonym w bardzo rozmaitych przepisach, poczynając od ustawy o wychowaniu w trzeźwości i zwalczaniu alkoholizmu, a kończąc na ustawie o funduszach inwestycyjnych

18 Działalność regulowana jest to działalność gospodarcza, której wykonywanie wymaga spełnienia szczególnych warunków określonych przepisami prawa. Taka działalność jest rejestrowana, a wpis do rejestru podlega opłacie skarbowej. Organ prowadzący rejestr działalności regulowanej (na podstawie przepisów regulujących daną działalność gospodarczą) dokonuje wpisu na wniosek przedsiębiorcy, po złożeniu przez niego oświadczenia na piśmie o spełnieniu warunków wymaganych prawem do prowadzenia działalności regulowanej

19 PRZRDSIĘBIORCY

20 Przedsiębiorcą jest wykonująca we własnym imieniu działalność gospodarczą osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną

21 mikroprzedsiębiorców małych przedsiębiorców średnich przedsiębiorców
Ustawodawca wyróżnił w ustawie o swobodzie działalności gospodarczej trzy szczególne kategorie przedsiębiorców: mikroprzedsiębiorców małych przedsiębiorców średnich przedsiębiorców

22 Mikroprzedsiebiorca to przedsiębiorca, który w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych zatrudniał średniorocznie nie mniej niż 10 pracowników oraz osiągnął roczny obrót netto nieprzekraczający równowartości w złotych 2 milionów euro (lub suma aktywów jego bilansu w jednym z ostatnich dwóch lat nie przekroczyła równowartości w złotych 2 milionów euro)

23 Mały przedsiębiorca to przedsiębiorca, który w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych zatrudniał średniorocznie mniej niż 50 pracowników oraz osiągnął roczny obrót netto nieprzekraczający równowartości w złotych 10 milionów euro (lub suma aktywów jego bilansu w jednym z ostatnich dwóch lat nie przekroczyła równowartości w złotych 10 milionów euro)

24 Średni przedsiębiorca to przedsiębiorca, który w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych zatrudniał średniorocznie mniej niż 250 pracowników oraz osiągnął roczny obrót netto nieprzekraczający równowartości w złotych 50 milionów euro (lub suma aktywów jego bilansu w jednym z ostatnich dwóch lat nie przekroczyła równowartości w złotych 43 milionów euro)

25 Nie uważa się za należących do wyróżnionych kategorii przedsiębiorców, nawet jeśli spełniają wymienione wyżej wymagania, w których Skarb Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego posiadają: • 25% i więcej wkładów, udziałów i akcji • prawa do 25% i więcej udziału w zysku • 25% i więcej głosów w zgromadzeniu wspólników, walnym zgromadzeniu akcjonariuszy lub walnym zgromadzeniu spółdzielni

26 Przedsiębiorstwo (według Kodeksu cywilnego) to zorganizowany zespół składników materialnych i niematerialnych przeznaczony do prowadzenia działalności gospodarczej. Przedsiębiorstwo, według art. 551 KC, obejmuje w szczególności: • oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa) • własność nieruchomości lub ruchomości (w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów) oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości, • prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych, • wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne, • koncesje, licencje i zezwolenia, • patenty i inne prawa własności przemysłowej, • majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne, • tajemnice przedsiębiorstwa, • księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej

27 Obowiązek rejestracji dotyczy wszystkich przedsiębiorców, choć realizowany jest w różnych formach. Przedsiębiorca może podjąć działalność gospodarczą dopiero po uzyskaniu wpisu do rejestru przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym albo w Ewidencji Działalności Gospodarczej

28 Każdy przedsiębiorca powinien posiadać - zgodnie z przepisami ustawy z dnia r. o statystyce publicznej (Dz.U. Nr 88 póz. 439 ze zm.) - numer w prowadzonym przez Główny Urząd Statystyczny systemie identyfikacji i klasyfikacji REGON

29 Art. 432 § l Kodeksu cywilnego mówi, że przedsiębiorca działa pod firmą. Tak określa się nazwę przedsiębiorcy ujawnioną we właściwym rejestrze. Firmą osoby prawnej jest jej nazwa, a osoby fizycznej - jej imię i nazwisko

30 Do rejestru przedsiębiorców w KRS wpisuje się następujących przedsiębiorców:
• osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, • spółki jawne, • spółki partnerskie, • spółki komandytowe, • spółki komandytowo-akcyjne, • spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, • spółki akcyjne, • przedsiębiorstwa państwowe, • spółdzielnie, • jednostki badawczo-rozwojowe, • przedsiębiorców zagranicznych, w rozumieniu przepisów o zasadach prowadzenia na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej działalności gospodarczej w zakresie drobnej wytwórczości przez zagraniczne osoby prawne (tzw. przedsiębiorstwa polonijne), • oddziały przedsiębiorstw zagranicznych, • inne osoby prawne, jeśli prowadzą działalność gospodarczą i podlegają wpisowi do rejestru przedsiębiorców

31 WOLNA KONKURENCJA

32 Wolna konkurencja jest podstawą gospodarki rynkowej, a ograniczenia konkurencji mogą mieć na celu jedynie ochronę konsumenta bądź ochronę ważnych interesów publicznych

33 Na system ochrony konkurencji składają się trzy podstawowe grupy uregulowań prawnych dotyczące:
• przeciwdziałania praktykom monopolistycznym, • zwalczania nieuczciwej konkurencji, • ustanawiania zakazów działalności konkurencyjnej