Materiały pochodzą z Platformy Edukacyjnej Portalu

Prezentacja na temat: "Materiały pochodzą z Platformy Edukacyjnej Portalu"— Zapis prezentacji:

1 Materiały pochodzą z Platformy Edukacyjnej Portalu www.szkolnictwo.pl
Wszelkie treści i zasoby edukacyjne publikowane na łamach Portalu mogą być wykorzystywane przez jego Użytkowników wyłącznie w zakresie własnego użytku osobistego oraz do użytku w szkołach podczas zajęć dydaktycznych. Kopiowanie, wprowadzanie zmian, przesyłanie, publiczne odtwarzanie i wszelkie wykorzystywanie tych treści do celów komercyjnych jest niedozwolone. Plik można dowolnie modernizować na potrzeby własne oraz do wykorzystania w szkołach podczas zajęć dydaktycznych.

2 Akademia Szwedzka w 1924 roku przyznaje Nagrodę Nobla Reymontowi
Akademia Szwedzka w 1924 roku przyznaje Nagrodę Nobla Reymontowi. Spora część polskiego społeczeństwa, patrząc na ten wybór, nie kryje swojego oburzenia i rozżalenia. Pominięto bowiem pisarza, który od wielu lat był niekwestionowanym autorytetem moralnym i literackim. Mowa o Stefanie Żeromskim (1864 – 1925), który posługiwał się pseudonimami Maurycy Zych, Józef Katerla.

3 Stefan Żeromski urodził się 14 października 1864 roku w Strawczynie na Kielecczyźnie. Pochodził ze starej, choć zubożałej rodziny szlacheckiej – jego ojciec był dzierżawcą. Wcześnie stracił rodziców.

4 W 1874 roku rozpoczyna naukę w gimnazjum kieleckim
W 1874 roku rozpoczyna naukę w gimnazjum kieleckim. Lata nauki w tej szkole przypadają na czas bezwzględnej, wzmożonej rusyfikacji przeprowadzanej konsekwentnie zarówno przez gubernatora, jak i kuratora. Dodatkowo utrzymuje się sam – pracuje jako guwerner, opiekun młodszych chłopców na stancjach, korepetytor. Doświadczenia życiowe wyniesione z gimnazjum właśnie, bolesne i trudne, a także wątek szkoły, wychowania i jego wpływu na umysłowość i osobowość będą motywami często powracającymi w twórczości Żeromskiego, najpełniej właśnie w poznanych przez nas „Syzyfowych pracach”.

5 Młody Żeromski odkrywa w sobie talent pisarski już na tym etapie szkolnym. Jego pierwsze próby literackie zaginęły. Prawdopodobnie nie były to utwory większych rozmiarów, poza intymnymi „Dziennikami” z lat , które opublikowane dopiero zostaną po II wojnie światowej, w latach , jednak okażą się wybitnym osiągnięciem pisarskim.

6 Dziennik – gatunek epicki, ukazuje osobowość narratora – bohatera.
„Dzienniki” Żeromskiego zawierają: przeżycia z lat dziecinnych, miłość do matki, ból po jej śmierci, obraz nauczycieli i kolegów, pierwsze próby pisarskie, przeżycia erotyczne. Już tutaj znajdują się wzmianki o planowanym utworze, którego bohaterem ma być Borowicz.

7 W 1886 roku Stefan Żeromski wstępuje do Szkoły Weterynaryjnej w Warszawie. Studiuje weterynarię, bowiem bez matury nie mógł podjąć wymarzonych studiów medycznych. Musi ją jednak opuścić z braku środków do życia. Pieniądze z przygodnie udzielanych korepetycji starczają mu jedynie na chleb i herbatę. Znowu zostaje guwernerem we dworach szlacheckich, w rodzinach ziemiańskich. Posada ta pozwala mu nie tylko utrzymać się, ale i poznać mentalność, zwyczaje, zalety i wady tej warstwy społecznej. W roku 1890 w Nałęczowie, gdzie często przebywa dla ratowania zdrowia, poznaje w jednym z takich domów swoja przyszłą żonę – Oktawię z Radziwiłłowiczów Rodkiewiczową.

8 Dopiero w 1892 roku Żeromski podejmuje pierwszą stałą pracę
Dopiero w 1892 roku Żeromski podejmuje pierwszą stałą pracę. Zostaje zastępcą bibliotekarza w Muzeum Polskim w Rapperswilu (Szwajcaria). Może teraz zapoznać się z licznymi materiałami i dokumentami poświęconymi dziejom polskiego uchodźstwa. Ma dodatkowo dobry kontakt z najmłodszym pokoleniem emigracyjnym, ludźmi kultury i politykami. Po powrocie do Polski pracuje w bibliotece ordynacji Zamoyskich w Warszawie. Sytuacja finansowa Żeromskiego stabilizuje się po roku 1904, teraz dopiero pisarz może poświęcić się pracy literackiej, która daje mu utrzymanie.

9 Wcześniej, w 1895 roku ukazują się dwa ważne zbiory krótszych form narracyjnych, takich, jak nowela, opowiadanie, szkic: „Rozdziobią nas kruki, wrony” oraz „Opowiadania”. Kolejny okres twórczości zaczyna się w 1899 roku, kiedy to powstają wielkie jego powieści: „Ludzie bezdomni”, później „Popioły”, „Wierna rzeka”. Po klęsce rewolucji w 1905 roku pisarz spędza trzy lata w Paryżu, w 1912 roku osiedla się w Zakopanem, sześć lat później – w 1918, kiedy Polska odzyskuje niepodległość, przenosi się do Warszawy. Tutaj w uznaniu wybitnych zasług otrzymuje mieszkanie na Zamku Królewskim.

10 20 listopada 1925 roku. Jego pogrzeb przerodził się
Pisarz umiera 20 listopada 1925 roku. Jego pogrzeb przerodził się w narodową manifestację. Stefan Żeromski był bardzo wyczulony na problematykę społeczną. Stworzył typ bohatera, który przewijał się przez cała jego twórczość. Jest nim inteligent, gotowy całkowicie poświęcić się dla najuboższych. Poświęcają karierę, zdrowie, a nawet szczęście bliskiej osoby i jest to wynik spontanicznego odruchu, sprzeciwu wobec nędzy i zła, niezgody na zastaną rzeczywistość.

11 Badacze twórczości pisarza przyjmują umownie lata za okres wstępnej pracy nad „Syzyfowymi pracami”, a rok 1892 za datę ukończenia pierwszej redakcji. 27 października 1892 roku Stefan Żeromski zwrócił się do Bolesława Wysłoucha, ówczesnego redaktora „Kuriera Lwowskiego”, z prośbą o druk powieści pt. „Wybawiciel”, w której „przedstawił wychowanie w szkołach wiejskich i w gimnazjum w Królestwie”. Utwór ten nie ukazał się jednak w czasopiśmie.

12 Prace nad ostatecznym kształtem „Syzyfowych prac” trwały do roku 1896
Prace nad ostatecznym kształtem „Syzyfowych prac” trwały do roku Żeromski ukończył dzieje Marcina Borowicza w ostatnim okresie swego pobytu w Szwajcarii i w pierwszych miesiącach po powrocie do kraju. Wówczas też zaczął starania o druk utworu. Ze względu na poruszaną treść i problematykę nie miał możliwości wydania go w Królestwie. Nawiązał więc kontakt z redaktorem krakowskiej „Nowej Reformy”, Michałem Konopińskim.

13 „Syzyfowe prace”, bo tak ostatecznie zatytułował powieść, ukazywały się w tym piśmie w odcinkach od 7 lipca do 24 września 1897 roku. Wydanie książkowe, na którym bardzo zależało autorowi, ukazało się rok później we Lwowie pod pseudonimem Maurycego Zycha (podobnie jak odcinki drukowane w czasopiśmie). W roku 1909 powieść została ocenzurowana i wydana w Warszawie pod zmienionym tytułem „Andrzej Radek, czyli Syzyfowe prace”. Do tytułu „Syzyfowe prace” pisarz powrócił już w następnym wydaniu.

14 O autobiografizmie powieści można mówić ze względu na: - przedstawienie ze szczególną miłością krajobrazu regionu, - Klerykowskie gimnazjum jest obrazem szkoły w Kielcach, do której uczęszczał Stefan Żeromski, - problemy młodego Borowicza z matematyką są zakorzenione w doświadczeniach samego pisarza (miał problemy z algebrą, która wykładana była w języku rosyjskim), - postaci i wydarzenia to w dużej mierze wspomnienia Żeromskiego z jego lat gimnazjalnych.

15 Na czym polega wartość i piękno „Syzyfowych prac”, dlaczego warto przeczytać ten utwór?
Jest to powieść – dokument, ukazująca głównie postawy młodzieży wobec rusyfikacji. Utwór Żeromskiego pokazuje dorastanie młodych ludzi często pozbawionych oparcia w dorosłym społeczeństwie. Powieść pokazuje trudną sytuację społeczeństwa polskiego w latach nasilonych represji po upadku powstania styczniowego.

16 4) „Syzyfowe prace” ukazują zmaganie młodzieży polskiej z zaborcami w okresie wzmożonej rusyfikacji w szkołach. 5) Realizm w odzwierciedleniu życia społeczeństwa polskiego (miasto – wieś). 6) Wnikliwa charakterystyka bohaterów. 7) Bogactwo pokazanych uczuć. 8) Indywidualizacja języka postaci: wyrażenia gwarowe, żargon uczniowski, rusycyzmy. 9) Przepiękne, często zharmonizowane z przeżyciami bohatera, opisy przyrody.