Materiały pochodzą z Platformy Edukacyjnej Portalu www.szkolnictwo.pl Wszelkie treści i zasoby edukacyjne publikowane na łamach Portalu www.szkolnictwo.pl.

Prezentacja na temat: "Materiały pochodzą z Platformy Edukacyjnej Portalu www.szkolnictwo.pl Wszelkie treści i zasoby edukacyjne publikowane na łamach Portalu www.szkolnictwo.pl."— Zapis prezentacji:

1 Materiały pochodzą z Platformy Edukacyjnej Portalu www.szkolnictwo.pl Wszelkie treści i zasoby edukacyjne publikowane na łamach Portalu www.szkolnictwo.pl mogą być wykorzystywane przez jego Użytkowników wyłącznie w zakresie własnego użytku osobistego oraz do użytku w szkołach podczas zajęć dydaktycznych. Kopiowanie, wprowadzanie zmian, przesyłanie, publiczne odtwarzanie i wszelkie wykorzystywanie tych treści do celów komercyjnych jest niedozwolone. Plik można dowolnie modernizować na potrzeby własne oraz do wykorzystania w szkołach podczas zajęć dydaktycznych.

2

3 SPIS TREŚCI WODOROTLENKI BUDOWA WODOROTLENKÓW WZORY SUMARYCZNE I STRUKTURALNE OTRZYMYWANIE WODOROTLENKÓW WŁAŚCIWOŚCI WYBRANYCH WODOROTLENKÓW DYSOCJACJA ELEKTROLITYCZNA ZASAD ZACHOWANIE WSKAŹNIKÓW W ROZTWORACH ZASAD REAKCJE WODOROTLENKÓW Z KWASAMI ZASTOSOWANIE NIEKTÓRYCH WODOROTLENKÓW

4 Cząsteczki wodorotlenków zbudowane są z atomu metalu Me i grup wodorotlenowych OH Wartościowość grupy funkcyjnej –OH jest równa I. Ilość grup wodorotlenowych w cząsteczce danego wodorotlenku jest równa wartościowości metalu w tym wodorotlenku. Wzór ogólny: Nazwy wodorotlenków Tworzymy dodając do słowa „ wodorotlenek” nazwę metalu i jego wartościowość. Przykłady Fe(OH) 2 – wodorotlenek żelaza (II) Fe(OH) 3 - wodorotlenek żelaza (III) CuOH – wodorotlenek miedzi (I) Cu(OH) 2 – wodorotlenek miedzi (II) Mg(OH) 2 – wodorotlenek magnezu (II)

5 Pomiędzy atomem metalu i tlenu występuje wiązanie spolaryzowane. Wspólna para elektronowa, pochodząca od at. metalu i at. tlenu, przesunięta jest w kierunku tlenu ( tlen ma więcej elektronów walencyjnych). Ładunek w cząsteczce wodorotlenku jest nierównomiernie rozłożony. W pobliżu atomu metalu jest jego niedobór, a w pobliżu atomu tlenu nadmiar.

6 Przy ustalaniu wzorów sumarycznych pamiętajmy, że: Tlen jest zawsze dwuwartościowy, a wodór jedno Metal łączy się z grupą wodorotlenową poprzez tlen Wzór sumaryczny Wzór strukturalny NaOH KOH Ca(OH) 2 Mg(OH) 2 Al(OH) 3

7 Znane wodorotlenki to przede wszystkim związki metali 1 i 2 grupy układu okresowego. Wodorotlenki tych metali można otrzymać dwoma sposobami: 1. Reakcja metalu z wodą metal + woda → wodorotlenek + wodór Przykłady 2. Reakcja tlenku metalu z wodą Tlenek metalu + woda → wodorotlenek Przykłady Wapno palone Wapno gaszone

8 Wodorotlenki grup 3, 4 i pobocznych Są to wodorotlenki nierozpuszczalne w wodzie i otrzymuje się je w formie osadu ( zwykle żelowatego lub galaretowego) dodając zasadę do roztworu soli danego metalu. Przykłady

9 Wodorotlenek sodu ( soda żrąca; soda kaustyczna) Właściwości fizyczne: Stan skupieniastały Budowakrystaliczna Barwabiała Rozpuszczalność bardzo dobra Jest higroskopijny ( pochłania wilgoć z otoczenia) Właściwość chemiczna – jest substancją silnie żrącą ! Wodorotlenek potasu (potaż żrący, potaż kaustyczny) Stan skupienia stały Budowakrystaliczna Barwabiała Rozpuszczal ność bardzo dobra Jest higroskopijny ( pochłania wilgoć z otoczenia) jest substancją silnie żrącą !

10 Wodorotlenek wapnia (wapno gaszone) Stan skupieniastały Budowakrystaliczna Barwabiała Rozpuszczalnośćsłaba Wykorzystywany do wykrywania tlenku węgla (IV) Nasycony roztwór Ca(OH) 2 nosi nazwę wody wapiennej Ma właściwości żrące

11 Zasady – wodorotlenki, które rozpuszczają się w wodzie Wodne roztwory zasad przewodzą prąd elektryczny Pod wpływem dipoli wody cząsteczki zasad dysocjują na kationy metali Me m+ i aniony wodorotlenowe OH - Następuje rozerwanie wiązania pomiędzy atomem metalu i atomem tlenu. Kationy metalu mają tyle ładunków dodatnich ile powstaje anionów wodorotlenowych ( tyle samo wynosi wartościowość metalu i ilość grup wodorotlenowych w cząsteczce). Wodorotlenki, które ulegają dysocjacji pod wpływem wody, nazywamy zasadami.

12 Ogólne równanie dysocjacji elektrolitycznej zasad: Uwaga: suma ładunków dodatnich = sumie ładunków ujemnych m+ = m ∙ (-1) Przykłady

13 PAPIEREK UNIWERSALNY FENOLOFTALEINA Z bezbarwnej na malinowo ORANŻ METYLOWY Z pomarańczowej na żółtą Zakres pH od 8 do 14

14 Reakcja zobojętniania polega na łączeniu się jonów wodorowych (hydroniowych H 3 O + ) z jonami wodorotlenkowymi na niezdysocjowane cząsteczki wody. Przykłady

15 WODOROTLENEK SODU jest jednym z głównych surowców chemicznych, dlatego jest szeroko stosowany w branży przemysłowej. jest surowcem wykorzystywanym w rozmaitych syntezach, w których produktem są jonowe środki powierzchniowo czynne, stosuje się go w przemyśle farmaceutycznym do wyrobu m.in. kwasu salicylowego i sulfonamidów, w reakcji otrzymywania z boksytów aluminium, służy do otrzymywania tłuszczy oraz mydeł, bierze udział w otrzymywaniu szkła wodnego z krzemionki, stanowi surowiec pomocniczy w branży celulozowo – papierniczej, jest używany w przemyśle włókienniczym oraz wiskozowym do procesu bielenia, barwienia i utrwalania barwnika. w procesie rafinacji olejów - przeróbka ropy naftowej, w procesach petrochemicznych, ddo otrzymywania barwników syntetycznych, ścieki i ciekłe produkty koksowania poddaje się przeróbce z użyciem wodorotlenku sodu, służy do uzdatniania wody do celów przemysłowych, posiada właściwości myjące i dezynfekujące, co wykorzystuje przemysł spożywczy, m.in. zakłady mleczarskie, browary, zakłady mięsne oraz cukrownie.

16 WODOROTLENEK MAGNEZU preparaty kosmetyczne (wymagające środowiska zasadowego), np. pasty do zębów w medycynie jako tzw. mleko magnezjowe (zawiesina wodorotlenku magnezu w wodzie) w przemyśle znalazł zastosowanie w procesie rafinacji cukru w niewielkich ilościach stosuje się go w wyrobach kakaowych i czekoladowych (jako E528) WODOROTLENEK WAPNIA w przemyśle wykorzystuje się do: produkcji materiałów budowlanych produkcji leków produkcji środków odkażających i dezynfekcyjnych w przemyśle cukierniczym

17 Bibliografia „Chemia i my” WSiP „Chemia1” wyd. GREG http://wikipedia.pl http://www.chemia-gimnazjum.info