RODZAJE NOTATEK.

Prezentacja na temat: "RODZAJE NOTATEK."— Zapis prezentacji:

1 RODZAJE NOTATEK

2 Notowanie jest to przelewanie na papier (w możliwie skróconej, ale wyraźnej i jasnej formie) naszych myśli, wniosków i skojarzeń. WYRÓŻNIAMY DWIE FORMY NOTATEK : FORMA LINEARNA FORMA GRAFICZNA

3 DLACZEGO WARTO NOTOWAĆ?
zwiększa ponad dwukrotnie poziom zrozumienia usłyszanych informacji to co zapisałeś- utrwaliłeś gdy notujesz- łatwiej jest Ci się skupić podczas słuchania referatu, czytania notując- organizujemy informacje w  przejrzystą strukturę zapamiętujemy główne idee i  tezy wymuszamy koncentrację otrzymujemy gotowy półprodukt- materiał do wypracowania, rozprawki uruchamiamy twórcze myślenie

4 JAK NOTOWAĆ? Własne notatki lepiej robić na oddzielnych kartkach jednakowego formatu i zbierać w segregatorach, teczkach lub używać notatników. Na każdej kartce należy podać hasło ( przedmiotowe, autorskie, problemowe, inne ) oraz opis bibliograficzny ( źródło ), Nie mieszaj notatek z kilku przedmiotów w jednym zeszycie Notuj datę zrobienia notatki, tytułuj działy, poddziały (wpisuj podawany temat zajęć), numeruj strony. Segreguj je tematycznie, opisuj i trzymaj w segregatorach z przekładkami lub w oddzielnych teczkach Interlinie (odstępy między wierszami) powinny być na tyle duże, abyś mógł zmieścić w nich uwagi lub dopiski. Notatki rób na jednej stronie kartki, drugą zostaw wolną na późniejsze uwagi, dopiski. Staraj się pisać starannie, abyś mógł odczytać własne pismo Rysuj diagramy, schematy, rysunki, podkreślaj ważne słowa, daty, używaj kolorów. Staraj się przejrzeć każdą notatkę zaraz po zrobieniu, masz wtedy większą szansę uzupełnić ją i poprawić błędy. -

5 JAK GROMADZIĆ NOTATKI na kartkach jednakowego formatu zapisanych wyłącznie na jednej stronie na każdej kartce należy podać hasło ( przedmiotowe, autorskie, problemowe, inne ) oraz opis bibliograficzny ( źródło ) należy podawać na jednej kartce tylko jedno zagadnienie kartki gromadzimy w kopertach, teczkach, kartotekach Sposoby porządkowania fiszek z notatkami:  rzeczowe, według haseł problemowych alfabetycznie, według haseł autorskich  chronologicznie inne( układ dowolny, ale musi być stosowany ?

6 TYPY NOTATEK LINEARNYCH
STRESZCZENIE WYCIĄGI SCHEMATY I ZESTAWIENIA TABELARYCZNE PLAN NOTATKA TERMINOLOGICZNA KONSPEKT NOTA BIBLIOGRAFICZNA

7 STRESZCZENIE PISZĄC STRESZCZENIE :
W takiej notatce staramy się oddać sens myśli autora własnymi słowami. PISZĄC STRESZCZENIE : należy stosować zasadę - mało słów, ale dużo treści używaj krótkich zdań, zawierających najważniejsze informacje nie przytaczaj dialogów nie oceniaj nie zamieszczaj opisów, charakterystyki, dialogów czy cytatów nie wyrażaj własnych sądów i opinii ani bohaterach, ani o utworze

8 PRZYKŁAD STRESZCZENIA
Szybki przegląd książki Z.Piertrasiński: Sztuka uczenia się. Wyd. 4 Warszawa 1964, s. 56 Bibl. Miejska Filia nr 5 Nr inw Sztuka czytania polega m.in.. Na umiejętności szybkiego przeglądu tekstu. Celem przeglądu jest zorientowanie się, czy warto ten tekst przeczytać. Trzeba zwrócić uwagę na nazwę wydawcy, spis treści i przedmowę- to da pogląd o charakterze książki. Jeśli szukamy odpowiedzi na konkretne pytanie-sięgamy do skorowidza. To jest alfabetyczny spis tematów poruszanych w książce. Dokładniejsze zapoznanie się z treścią daje przekartkowanie książki. Trzeba szybko przejrzeć strony, czytając tylko pojedyncze zdania, aby zorientować się w treści i stylu autora. Omówienie przeglądu wstępnego ująć na pocz. referatu

9 Podstawowa zasada brzmi:
CYTAT, WYCIĄG Robienie wyciągów jest dosłownym wynotowywaniem z tekstu ważniejszych fragmentów, twierdzeń, myśli i wniosków z obszernej całości. Ten rodzaj notatki występuje najczęściej przy pracy z tekstem podręcznikowym lub utworem literackim. Sporządzone w ten sposób wyciągi można użyć przy pisaniu wypracowań, sprawozdań i referatów. Podstawowa zasada brzmi: WYPISZ RZECZY NAJWAŻNIEJSZE, W JAK NAJKRÓTSZEJ FORMIE

10 PLAN Plan ujmuje treść w punktach, które mogą być sformułowane w postaci tytułów, tez, zdań pytających lub oznajmujących. Plan pozwala na wyodrębnienie poszczególnych elementów treści i na ich wiązanie we wzajemne zależności współrzędne i podrzędne, niekiedy wielostopniowe. Rodzaje planów: Plan równoległy albo porównawczy polega na tym, że zestawiamy ze sobą dwie treści, dwa tematy, na przykład czas akcji w dwu lub trzech utworach, miejsca akcji, a także różne sądy w tej samej sprawie (sądy Mickiewicza i Słowackiego o przyczynach upadku powstania listopadowego, sądy Prusa i Orzeszkowej o poszczególnych hasłach pozytywizmu itp.). Planowi porównawczemu nadaje się często formę tabelaryczną.

11 Porównywana treść 1 temat 2 temat Plan punktowy - to wyszczególnienie wszystkich ważnych myśli i obrazów występujących w danym tekście. W takim planie nadaje się kolejny numer każdej nowej myśli i wypisuje jedną pod drugą. Zaleta tego planu jest wyodrębnienie członów informacyjnych w treści z uwzględnieniem ich kolejności i następstwa w czasie. PLAN PUNKTOWY 1. ………………………… 2. ………………………… 3. ………………………… 4. ……………………….. 5. …………………………

12 Plan rozwinięty (szczegółowy) - wyszczególnione są w nim wszystkie punkty treści, a jednocześnie ukazana jest ich zależność (czyli są też podpunkty). Punkty takiego planu określa się różnymi symbolami. Najczęściej główne punkty są oznaczane cyframi arabskimi, a informacje dalszego stopnia literami alfabetu łacińskiego, w końcu myślnikami. PLAN SZCZEGÓŁOWY I. ……………… A. …………………… 1. …………………… 2. ………………….. B. …………………… II. ……………. A. ………………….. B. ………………….

13 PRZYKŁADY PLAN PORÓWNAWCZY Porównywana treść Sparta Ateny
Położenie kraju na Peloponezie w Grecji środkowej Ustrój polityczny królestwo Republika arystokratyczna Sprawujący władzę 2 królowie, 5 eforów, geruzja Apella = zgroma -dzenie ludowe 9 archontów 1=głowa państwa 2=główny kapłan 3=wodz naczelny Pozostali =sędziowie areopag zgromadzenie ludowe

14 PLAN PUNKTOWY ZAGADNIENIE - Maria Pawlikowska-Jasnorzewska
Wachowski Stanisław: Życie i twórczość Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej. Londyn 1980 Losy poetki po 1939 r. 2. Wpływ Omara Chajjama na twórczość M. Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej. 3. Omówienie tomiku poetki „Czterolistna koniczyna albo Szachownica”.

15 PLANU SZCZEGÓŁOWY Zachowanie się mew F. Król: Mewy. Warszawa 1982
Bibl. Mirjska Filia nr 5 Nr inw Obserwacja jako metoda badawcza etologia- (nazwa pochodzi od grec. ethos – obyczaj metoda badawcza polegająca na obserwacji zachowania zwierząt w ich środowisku. A) K. Darwin B) K. Lorenz (nagroda Nobla- 1972) Obserwacja mew jako przykład zastosowania metody Zajmowanie terytoriów A) Walki samców- zwłaszcza w przypadku spóźnionego przylotu do gniazdowiska Kojarzenie się par A) Samice szukają partnerów B) Przyjęcie pokarmu od samca przyjęcie oferty małżeńskiej C) Wysiadywanie jaj na przemian przez samicę i samca Opieka nad młodymi A) Sygnały ostrzegawcze B) Karmienie przez wyrzucenie zawartości wola

16 NOTATKA TERMINOLOGICZNA
Zapisujemy w niej znaczenie jakiegoś terminu, pojęcia zawartego w tekście i podajemy stronę(y), z której zaczerpnęliśmy to pojęcie. Jak powstały słowniki?- Terminy S. Urbańczyk: Słowniki i encyklopedie. Ich rodzaje i użyteczność. Wyd. 3 Kraków 1991, s Egz. pożyczony od Basi Kwiatkowskiej Terminy: Glosa- objaśnienia („słówka”) zapisywane na marginesach książki, czasami między wersami właść. tekstu, początkowo obj. do „Iliady” i „Odysei”. Mamotrekty (lub mamotrepty- dosł. Karmiony piersią)- słowniczki objaśniające początkującym studentom średniow. słowa łacińskie z Biblii na ich języki narodowe (lingua vulgaris) Wokabularz- z łac. vocabulum- słowo, nazwa; słownik- określenie z XV w.

17 NOTATKA BIBLIOGRAFICZNA
Jest to najprostsza forma notatki. Zapisujemy w niej dane o tekście, który czytamy lub dopiero mamy przeczytać. Sporządzamy ją w formie skróconego opisu bibliograficznego książki czy artykułu. Powinna zawierać podstawowe dane o tekście, umożliwiające powtórne dotarcie do niego. PRZYKŁAD (opis bibliograficzny z adnotacją) Kuhn Thomas: Przewrót kopernikowski. Astronomia planetarna w dziejach myśli. Tł. z ang. S. Amsterdamski. Warszawa s. Praca ta ukazuje wielostronne znaczenie przewrotu kopernikowskiego. Autor przedstawia dzieje przewrotu w trzech wzajemnie powiązanych aspektach: astronomicznym, naukowym i historycznym. Pierwsze rozdziały poświęca analizie żywotności starożytnych teorii astronomicznych, sytuacji społecznej i ekonomicznej, w jakiej uprawiano astronomię i odbiciu pojęciowego schematu astronomii w życiu codziennym. Następnie analizuje szczegółowo dzieło Kopernika, jego recepcję i wkład Kopernika do nowej, naukowej koncepcji Wszechświata.

18 KONSPEKT Termin konspekt pochodzi z łac. Conspectus, oznaczającego rozpatrywanie czegoś. Polega on na przedstawieniu treści w punktach, ale dokładniej, bo z podaniem zawartości poszczególnych punktów W konspektach uwydatnia się treść w formie tez i ukazuje związki zachodzące między tymi tezami. Oprócz zawartości treściowej konspekt powinien zawierać informacje dotyczące kompozycji i metody opracowania. Opracowanie konspektu może ułatwić przygotowanie ustnej lub pisemnej wypowiedzi np. podczas egzaminu czy wygłaszania referatu. .

19 PRZYKŁAD KONSPEKTU Konstytucja 3 Maja na tle dorobku konstytucjonalizmu epoki I. WSTĘP A. rozumienie tematu: analiza w odniesieniu do konst. 1) amerykańskiej, 2) francuskiej. B. Zakres chronologiczny- koniec XVIII w. II. ROZWINIĘCIE A. Okoliczności powstania Konst. 3. V. B. Ich wpływ na zawartość Konst. 3. V. C. System polit. W Konst. 3. V. 1. Władza ustawodawcza 2. Władza wykonawcza 3. Prawa obywat. 4. Charakter państwa D. Podobieństwa i różnice systemów ustrojowych E. Konstytucja a porządek społ. III. ZAKOŃCZENIE A. Podsumowanie B. Moje zdanie

20 TYPY NOTATEK GRAFICZNYCH
MAPY MYŚLI TECHNIKA ROZGAŁĘZIEŃ TECHNIKA DENDRYTÓW

21 MAPY MYŚLI (MIND MAP) To rodzaj notowania pobudzający obie półkule ludzkiego mózgu w przeciwieństwie do tradycyjnego notowania linearnego. Dzięki użyciu między innymi słów, symboli, kolorów, rytmu, efektu trójwymiarowości i rysunków uaktywniają się wszystkie ośrodki mózgu. Pobudzona zostaje prawa półkula odpowiadająca za wyobraźnię, marzenia, rytm, postrzeganie przestrzeni, rozpoznawanie kolorów i obrazu całości, jaki i lewa, której domeną są: logika, linearność, analiza, słowa i liczby. Sporządzanie mapy myśli zaczynamy od wyszukania słów-kluczy, czyli takich, które szczególnie silnie działają na naszą zdolność tworzenia skojarzeń. Najlepiej, jeśli jest to rzeczownik lub czasownik, któremu może towarzyszyć przymiotnik lub przysłówek.

22 ZALECENIA PRZY TWORZENIU MAP MYŚLI
Rysowanie zaczyna się od środka – temat, główna idea lub bardziej ogólne zagadnienie (rysunek) Idee drugorzędne czy zagadnienia szczegółowe – w pewnej odległości od centrum; odległość odzwierciedla ważność.. Jest tu miejsce na fantazję i kreatywność. Używamy, strzałek, linii o różnej grubości – prostych lub krzywych, figur geometrycznych, symboli i kolorowych rysunków. Słów używamy oszczędnie – kluczowe wyrazy, skróty. Piszemy je na liniach. Graficzny opis faktów. Każda mapa nosi piętno indywidualności twórcy - uwolnienie od monotonii

23 Kryteria wyboru słów-kluczy:
Tworzenie map myśli przede wszystkim wymaga wybierania słów kluczy (pamięci lub wyobraźni). Kryteria wyboru słów-kluczy: obrazowe słowa działające na wyobraźnię opisowe adekwatne dobre do zapamiętania wywołujące skojarzenia

24 Uwaga! Należy pamiętać, aby słowa – klucze, na podstawie których będziemy przypominać sobie informację zawartą w tekście wywoływały właściwy rodzaj skojarzeń. Np.. Słowa piękny czy przerażający są wprawdzie obrazowe lecz jednocześnie zbyt ogólne. Posiadają wiele innych znaczeń, które mogą nie mieć nic wspólnego z tym co chcemy zapamiętać. Poza tym jako słowo-klucz wybieraj to, które odpowiada właśnie tobie, a nie takie, które ktoś inny uważa za odpowiednie. W wielu przypadkach słowa – klucze nie muszą być brane bezpośrednio z treści czytanego materiału. Najlepsze jest słowo, które ustalasz sam i które najpełniej ujmuje cudze myśli.

25 ZASADY TWORZENIA MAP MYŚLI
Napisy raczej drukowane niż pisane – przy powtarzaniu mniej czasu Słowa piszemy na liniach – które się łączą Rysunki – stymulują współpracę półkul mózgowych, przyciągają oczy, wspomagają pamięć Kolory – stymulują prawą półkulę, cieszą oczy, wspomagają pamięć Struktura odzwierciedla hierarchię związków między pojęciami i wątkami

26 KORZYŚCI Z TWORZENIA MAP MYŚLI
Oszczędność czasu Pogłębienie rozumienia Wspomaganie pamięci Pobudzanie myślenia Rozwijanie twórczości Współpraca obu półkul mózgu

27 PRZYKŁAD NOTATKI W FORMIE MAPY MYŚLI
OSTRZEGANIE KARMIENIE LĘGOWISKO CEREMONIAŁ KARMIENIA MŁODE PLAŻA TERYTORIUM PARY KOJARZENIE SIĘ MEWY WALKI SPÓŹNIENIE OBSERWACJA MYSLIWI SAMCE K.DARWIN MIEJSCE NA GNIAZDO K.LORENZ NOBEL 1973 NAUKA ETOLOGIA

28

29

30

31 TECHNIKA ROZGAŁĘZIEŃ Ta forma opiera się na zasadach podobnych do map myśli. Zagadnienie główne umieszczamy w centrum i zakreślamy kółkiem Od koła rozchodzą się rozgałęzienia poboczne. Nie stosuj rysunków i komentarzy. Zagadnienia należy wpisywać w postaci schematu ukazującego połączenia między nimi.

32 PRZYKŁAD NOTATKI W FORMIE ROZGAŁĘZIEŃ
STRUKTURA OPARTA NA WERSACH STRUKTURA HIERARCHICZNA WYCIĄG STRESZCZENIE LINEARNE PLAN NOTOWANIE MAPY MYŚLI GRAFICZNE SCHEMATY DENDRYTY (DRZEWA) ROZGAŁĘZIENIA

33 TECHNIKA DENDRYTÓW Jak sama nazwa tej techniki wskazuje, rozgałęzienia od kluczowego zagadnienia będą się rozchodziły nie ze środka strony jak przy dwóch pierwszych technikach, lecz od dołu ku górze i stopniowo na boki, na podobieństwo drzewa, które ma pień, konary, gałęzie, gałązki.

34 PRZYKŁAD NOTATKI SPORZĄDZONEJ TECHNIKĄ DENDRYTÓW
BIEŻĄCY DZIENNY ROZKŁAD DNIA ROZKŁAD TYGODNIA TYGODNIOWY KRÓTKOTERMINOWY KWARTALNY PLAN CZYNNOŚCI ŚREDNIOTEMINOWY ROCZNY ANALIZA CZYNNOŚCI WIELOLETNI DŁUGOTERMINOWY TERMINY REALIZM ŻYCIOWY ELASTYCZNOŚĆ REGUŁY PLANOWANIA RODZAJE PLANÓW CELE PLANOWANIE

35 BIBLIOGRAFIA ARASZCZUK Zofia, Super pamięć - poznajemy efektywne techniki zapamiętywania, Biblioteka w Szkole 2000 nr 10 s BRZEŚKIEWICZ Zbigniew, Doskonalenie pamięci: jak uczyć się trzy razy szybciej, Warszawa 1996. BRZEŚKIEWICZ Zbigniew, Superpamięć: jak uczyć się trzy razy szybciej, Warszawa 1996. BRZEŚKIEWICZ Zbigniew, Superumysł: jak uczyć się trzy razy szybciej, Warszawa 1996. KNOBLAUCH Jorg, Sztuka uczenia się, Wyd. 3, Warszawa 2000. LACHOWSKA Elżbieta. Sztuka szybkiego czytania, Biblioteka w Szkole 1997 nr 10 s. 8-9. MINAKOWSKA Krystyna, Kuj z wyobraźnią, W: Czas na studia: Przewodnik dla maturzystów 2006. TURKINGTON Carol, Doskonalenie pamięci, Warszawa 2003.     

36