3.Kultura starożytnego Egiptu

Prezentacja na temat: "3.Kultura starożytnego Egiptu"— Zapis prezentacji:

1 3.Kultura starożytnego Egiptu
II LO PR Opracowała Helena Tomaszewska

2 Mapa starożytnego Egiptu

3 1. Pismo Hieroglificzne

4 1. Pismo Hieratyczne Fragment z Księgi Umarłych

5 1. Pismo Demotyczne Fragment kamienia z Rosetty

6 1. Pismo Papirus 1. 2.

7 Odczytanie hieroglifów
1. Pismo Hieroglify Odczytanie hieroglifów Pismo demotyczne Starożytna greka 1. 2. Kamień z Rosetty – pochodzi z Memfis ze 196 r. p.n.e. Został przywieziony z Egiptu przez napoleońskiego żołnierza w 1799 r. Jean-François Champollion Odczytał hieroglify egipskie

8 2. Wierzenia Egipcjan Panteon bogów
Religia politeistyczna – wiara w wielu bogów. Oddawano cześć bogom utożsamianym z siłami przyrody. Bóstwo Opis Re bóg słońca i pan świata Amon bóg powietrza i urodzaju Ozyrys władca Królestwa Zmarłych, sędzia zmarłych symbol odrodzenia sił witalnych Izyda żona Ozyrysa, opiekunka magii, małżeństwa i rodziny Horus bóg – sokół, opiekun państwa egipskiego i dynastii; uważano że jego wcieleniem jest faraon Anubis bóg – szakal, bóg zmarłych, prowadzący ich dusze na sąd bogów, jeden z sędziów Set bóg śmierci i pustyni Maat bogini sprawiedliwości Hathor bóstwo miłości, radości, uciech, muzyki i tańca Sechmet bogini wojny, zemsty i chorób Thot bóg mądrości, wynalazca pisma, kalendarza i matematyki Ptah bóg sztuk i rzemiosła

9 WYOBRAŻENIA BOGÓW Maat Ozyrys Re Sechmet Anubis Toth Horus Hathor Izyda

10 Bogów wyobrażano sobie jako
WYOBRAŻENIA BOGÓW Bastet – bogini miłości i płodności Set Sebek Chepri - skarabeusz Bogów wyobrażano sobie jako Zoomorfizm przedstawianie bóstw pod postacią zwierząt, nadawanie cech zwierzęcych. ludzi zwierzęta pół-zwierzęta, pół-ludzi

11 Scena z Księgi Umarłych przedstawiająca sąd Ozyrysa
2. Wierzenia Egipcjan Scena z Księgi Umarłych przedstawiająca sąd Ozyrysa Zastanów się co przedstawia źródło. Kim są poszczególne postacie? Opisz trzy sceny rysunku. Jakie znaczenie miał sąd Ozyrysa?

12 Anubis mumifikuje ciało
2. Wierzenia Egipcjan Anubis mumifikuje ciało Mumifikacja balsamowanie zwłok Sarkofag egipski

13 2. Wierzenia Egipcjan Grobowce 3. 1. 4. 1. Mastaba – grobowiec egipski
2. Mastaba z szybem i komorą grobową 3. Mastaba Niankhkhum i Khnumhotep w Sakkara 4. Piramidy władców IV dynastii: Cheopsa, Chefrena i Mykerene w Giza 2.

14 Makieta wielkich piramid w Gizie
Piramidy 3. Architektura egipska Makieta wielkich piramid w Gizie

15 Dolina Królów w Egipcie
Grobowce 2. Wierzenia Egipcjan 1. 2. 3. Dolina Królów w Egipcie

16 Maski pośmiertne z Hawara
2. Wierzenia Egipcjan 1. 2. 3. Tutanchamon XIV w. p.n.e. Psusennes X w. p.n.e. Maski pośmiertne z Hawara Okres rzymski

17 2. Wierzenia Egipcjan Kanopy
Kanopy. W Okresie Późnym przedstawiano je w postaci czterech synów Horusa. Imset (głowa ludzka) – wątroba. Hapi (głowa pawiana) – płuca. Kebehsunf (głowa sokoła) – jelita. Duamutef (głowa szaka;a) – żołądek. Kanopy rytualne naczynia, w których umieszczano wnętrzności, wyjęte z ciała przed mumifikacją i zakonserwowane.

18 Wyposażenie grobowe grobowca Tutanchamona
2. Wierzenia Egipcjan Wyposażenie grobowe grobowca Tutanchamona

19 2. Wierzenia Egipcjan Zwyczaje pogrzebowe
mumifikowano zwłoki gdyż wierzono, że wraz z ciałem przetrwa dusza między zwoje bandaży wsuwano fragmenty Księgi Umarłych, które miały zapewnić przejście Sądu Ozyrysa na twarz zakładano maski pośmiertne, z wyobrażeniem twarzy zmarłego mumie wkładano do sarkofagów zmarłych chowano w mastabach (biedotę bezpośrednio w piaskach pustyni) faraonów chowano w piramidach (Stare Państwo), a później w grobowcach wykutych w Dolinie Królów. do grobowców wkładano posążki przedstawiające zmarłego. Ściany pokrywano freskami i hieroglifami

20 2. Wierzenia Egipcjan Zwyczaje pogrzebowe Co wkładano do grobów?
Do grobowców wkładano wszystko co mogło przydać się po śmierci. Wśród znalezionego wyposażania grobowca Tutanchamona znajdują się m.in trzy złote łoża posągi bogów opiekuńczych cztery złocone rydwany drewniana skrzynia bardzo bogato zdobiona liczne posągi, w tym jeden wykonany ze złota 1. 2. złoty tron

21 2. Wierzenia Egipcjan Zwyczaje pogrzebowe
W komorze grobowej Tutanchamona znajdował się m.in. cztery skrzynie grobowe ze złotej blachy, z tego największa, zewnętrzna, o wymiarach 5 × 3,3 × 2,73 m sarkofag z kwarcytu (2,75 × 1,5 × 1,5 m) w sarkofagu trzy włożone w siebie trumny w formie wykonanej ze złotej blachy figury faraona 1. Archeolog Howard Carter nad otwartym sarkofagiem faraona Tutanchamona – 1922 2.

22 1. 2. 3. 4. 5.

23 2. Wierzenia Egipcjan 3. Komputerowa rekonstrukcja twarzy Tutanchamona
4. 1. 2. Maska pośmiertna Tutanchamona Pierścienie z wizerunkiem skarabeusza

24 Piramida schodkowa Dżosera. Pierwsza piramida egipska.
Piramidy 3. Architektura egipska Piramida schodkowa Dżosera. Pierwsza piramida egipska. Zwróć uwagę na budulec .

25 3. Architektura egipska Piramidy 1. 2. Sfinks i piramida Cheopsa.
Piramidy w Giza – Cheopsa, Chefrena i Mykerene. Sfinks – co przedstawia? 3. Jaki kształt mają piramidy? Jakiej wielkości są te budowle? Z czego je budowano? Jaką funkcję pełniły piramidy?

26 Piramidy łamana faraona Snofru.
3. Architektura egipska 1. 2. Piramidy w Gizie Piramida Mykerinosa Piramidy łamana faraona Snofru. 3. Jak wygląda powierzchnia piramidy? Czym jest „czapa” na szczycie piramidy Cheopsa ?

27 3. Architektura egipska Świątynie 1. 1.
Dziedziniec 1. 1. Plan i grafika przedstawiająca świątynię w Luksorze Pylony Zwróć uwagę na plan budowli. Jak się nazywa plan budowli, w której przechodzi się z jednego pomieszczenia do drugiego ułożonych w jednej linii? Co to są pylony i gdzie się znajdują? Jaki mają kształt?

28 Medinet Habu – świątynia Totmesa III w Luksorze z lotu ptaka
Świątynie 3. Architektura egipska Amfilada Sala na barkę Sanktuarium szereg pomieszczeń (pokoi, sal) połączonych ze sobą drzwiami umieszczonymi w jednej linii Pylony Dziedziniec Sala hypostylowa Medinet Habu – świątynia Totmesa III w Luksorze z lotu ptaka

29 3. Architektura egipska Świątynie 1.
Pylony w Edfu od strony dziedzińca 2. Pylony świątyni Horusa w Edfu. Pylon  wieża o prostokątnej podstawie, wznoszona parami i zwężająca się ku górze (trapezoidalna). Zwróć uwagę na budulec. Jaką wielkość mają pylony.? Jaki mają kształt?

30 3. Architektura egipska Świątynie 1. 2. Aleja sfinksów w Karnaku
Świątynia w Abu Simbel. Świątynia w Luksorze. Świątynia grobowa królowej Hatszepsut 4. 4. 3.

31 3. Architektura egipska Świątynie
Sala hypostylowa w świątyni Ramzesa II w Luksorze. Sala hypostylowa pomieszczenie, w którym strop oparty jest na kolumnach rozmieszczonych w sposób równomierny na całej powierzchni pomieszczenia.

32 Zwróć uwagę na kształt kolumn i kapiteli oraz motywy zdobnicze.
Kolumny 3. Architektura egipska 2. 1. 3. Zwróć uwagę na kształt kolumn i kapiteli oraz motywy zdobnicze.

33 3. Architektura egipska Kolumny 2. Kolumny w świątyni w Karnaku
wzniesione przez Tothmesa III 1. 3. Kolumnada w świątyni w Luksorze

34 3. Architektura egipska Cechy
Architektura o charakterze sepulklarnym (grobowa) i sakralnym (świątynna) Budulcem kamień – granit, piaskowiec, wapień Budowle monumentalne - olbrzymie U wejścia do świątyni dwa pylony – wieże trapezoidalne Świątynie były budowane w szyku amfiladowym. W świątyni znajdował się dziedziniec , sala hypostylowa, sanktuarium Budowle zdobiono malowidłami, reliefami , posągami i sfinksami Filary, kolumny zdobiono motywami roślinnymi - kwiaty lotosu lub liście palmowe

35 4. Malarstwo egipskie Królowa ofiarowuje wazy bogini Hathor
Przyjrzyj się uważnie. Co widzisz na rysunku? Jaka jest wielkość obu postaci?

36 W jaki sposób przedstawiono kolejne sceny?
4. Malarstwo egipskie Żniwa z grobu Menny Przyjrzyj się uważnie. Co widzisz na rysunku? Jaka jest wielkość postaci? W jaki sposób przedstawiono kolejne sceny?

37 4. Malarstwo egipskie Polowanie na dzikie ptactwo
Przyjrzyj się uważnie. Co widzisz na rysunku? Które postacie przedstawiono większe, a które mniejsze? Od czego zależy wysokość postaci?

38 4. Malarstwo egipskie 1. 3. Żniwa Orka Winobranie Tancerki 2. 4.

39 4. Malarstwo egipskie 1. 2. Faraon na łowach Horus Płaczki z Ramill
Gęsi z Medium 4. Jaka była tematyka malowideł? W jaki sposób przedstawiano twarz, a w jaki sposób korpus człowieka – z profilu czy z przodu? 3.

40 Nefertari grająca w sinet
4. Malarstwo egipskie Nefertari grająca w sinet Nefertari – malowidło z grobowca Gdzie umieszczano malowidła? Czy obraz charakteryzuje dynamika czy statyka? Czy postać została przedstawiona realistycznie czy została wyidealizowana?

41 4. Malarstwo egipskie Cechy
Pokrywano nim ściany grobowców – malarstwo naścienne Malarstwo pasmowe – sceny przedstawiano w pasmach Tematyka - przedstawiało sceny z życia codziennego (uczty, polowania, sceny religijne, sceny batalistyczne ) Malarstwu towarzyszyły hieroglify Funkcje malarstwa – dekoracyjna i ideologiczna Kanon sztuki egipskiej Wielkość postaci zależała od miejsca jakie zajmowała w hierarchii społecznej. Na pierwszym planie ukazywano postaci bogów i faraona. Były one idealizowane. Twarze i stopy pokazywano z profilu podczas gdy resztę ciała z przodu.

42 5. Rzeźba egipska 1. 2. Chefren Ramzes II z Nefertari. Świątynia
w Karnaku Przyjrzyj się uważnie. Zwróć uwagę na materiał, z którego wykonano posągi, ich wielkość i sposób przedstawienia postaci. Kogo przedstawiają?

43 5. Rzeźba egipska 1. 2. Imhotep Bogowie Horus, Ozyrys i Hathor
Przyjrzyj się uważnie. Z jakiego materiału wykonano posążki? Kogo przedstawiają? Zwróć uwagę na sposób przedstawienia postaci i pozę.

44 5. Rzeźba egipska 1. 2. Nefretete XIV w. Hatszepsut Kleopatra
I w. p.n.e. Przyjrzyj się uważnie. Zwróć uwagę na wygląd postaci . Czy postacie przedstawiono realistycznie czy idealistycznie? 3.

45 5. Rzeźba egipska 1. 2. 3. Mykerinos z żoną XXVI w. p.n.e. Totmes III
XV w. p.n.e. Amenhotep III XIV w. p.n.e. Przyjrzyj się uważnie. Zwróć uwagę na wygląd postaci . Czy postacie przedstawiono realistycznie czy idealistycznie?

46 5. Rzeźba egipska Faraon Horemheb dający dar bogowi Atum.
Przyjrzyj się uważnie. Zwróć uwagę na wielkość postaci?

47 5. Rzeźba egipska Kolosy Memnona – posągi Amenhotepa III
Przyjrzyj się uważnie. Zwróć uwagę na wielkość postaci.

48 5. Rzeźba egipska Pisarz Armia egipska 1. 2. 3. Portret kobiety
Stare Państwo Skryba . Stare Państwo Rahotep z żoną Norfu Stare Państwo Przyjrzyj się uważnie. Z jakiego materiału wykonano posążki? Czy postacie przedstawiono realistycznie czy idealistycznie?

49 5. Rzeźba egipska 1. 2. Żołnierze nubijscy Żona Ka-apera Ka-aper 3.
Przyjrzyj się uważnie. Z jakiego materiału wykonano posążki? Czy postacie przedstawiono realistycznie czy idealistycznie? 3.

50 przedstawiania postaci na przełomie tysiącleci?
5. Rzeźba egipska 1. 2. 3. Pepi I XXIII w. p.n.e. Ramzes IV XII w. p.n.e. Necho VII/VI w. p.n.e. Przyjrzyj się uważnie. Czy rzeźba egipska ulegała ewolucji? Jak zmienił się sposób przedstawiania postaci na przełomie tysiącleci? 3.

51 5. Rzeźba egipska Relief – Wracające stado Relief
  kompozycja rzeźbiarska wykonana na płycie kamiennej, metalowej lub drewnianej z pozostawieniem na niej tła. Przyjrzyj się uważnie. Jak wykonano relief ? Co przedstawia?

52 5. Rzeźba egipska 2. Amenhotep IV Echnaton 3. 1.
Przyjrzyj się uważnie. Porównaj wygląd Chefrena i Echnatona. Czy przedstawiono ich realistycznie czy idealistycznie? Chefren

53 5. Rzeźba egipska 1. Echnaton i Nefretete z dziećmi. Relief. 2.
Echnaton. Relief Przyjrzyj się uważnie. Zwróć uwagę na przedstawienie postaci. Czy postacie przedstawiono realistycznie czy idealistycznie? Czy zachowano kanon sztuki?

54 Cechy 5. Rzeźba egipska Rzeźba monumentalna - postacie faraonów czy bogów wykonane w granicie, bazalcie, piaskowcu – były olbrzymie. Postacie bogów, faraonów przedstawiane były idealistycznie. Posążki zwykłych ludzi wkładane do grobowców były realistyczne. W grobowcach umieszczano postacie osób tam pochowanych w formie rzeźby, najczęściej wykonanej z drewna, gliny lub nawet mułu rzecznego. Sposób przedstawiania postaci – osoba albo stała z rękami wyciągniętymi wzdłuż ciała albo siedziała z rękoma na kolanach, albo klęczała. Ustalony kanon przedstawiania postaci nie zmieniał się przez tysiąclecia (wyjątkiem okres panowania Echnatona). W reliefach zachowano kanon dotyczący sposobu przedstawiania postaci. Reliefom towarzyszyły hieroglify. Rzeźby cechowała statyka, dostojeństwo, prostota. Za panowania Echnatona postacie faraona i jego rodziny były przedstawiane realistycznie.

55 Paleta Narmera 3000 lat p.n.e. – paleta do rozrabiania farb
6. Rzemiosło egipskie Paleta Narmera 3000 lat p.n.e. – paleta do rozrabiania farb

56 Fragmenty naszyjnika z grobowca Tutenchamona
6. Rzemiosło egipskie 2. 1. Fragmenty naszyjnika z grobowca Tutenchamona 3. Przyjrzyj się uważnie. Zwróć uwagę materiał, z którego wykonano biżuterię. Jakich kamieni użyto?

57 6. Rzemiosło egipskie 1. Złoty sokół z grobowca Tutenchamona 2.
Przedmiot z grobowca Tutenchamona Złoty pierścień Ramzesa II Bardzo wysoki poziom obróbki złota, kamieni szlachetnych i półszlachetnych, 3.

58 7. Osiągnięcia cywilizacyjne Egipcjan
PISMO stworzyli własny system pisma – hieroglificzne – hieratyczne – demotyczne do pisania używali papirusu powstały pierwsze zabytki literackie – Księga umarłych, Księga piramid. MEDYCYNA znali budowę ciała człowieka potrafili przeprowadzać operację trepanacji czaszki umieli składać złamane kości znieczulali chorych do operacji stosowano ziołolecznictwo ASTRONOMIA stworzyli kalendarz słoneczny – 365 dni; podzielili rok na 12 miesięcy umieli obliczyć dzień zaćmienia Słońca, wylewu Nilu znali najbliższe planety np. Wenus obserwowali gwiazdy; kluczową dla nich gwiazdą był Syriusz MATEMATYKA znali pierwiastki kwadratowe i sześcienne, umieli obliczać powierzchnię i objętość brył geometrycznych

59 Źródła zdjęć Nr slajdu Źródło zdjęcia 2. 3. 4. 5. 6. 7. 11. 12. 13.
3. 4. pismo hieratyczne 5. 6. 1. 2. 7. 1. 2. 11. 12. 1. 2. 13. 1. 2. 3. 4.

60 Źródła zdjęć Nr slajdu Źródło zdjęcia 14. 15. 16. 17. 18. 20. 21. 22.
15. 1. 2. 3. 16. 1. 2. 3. 17. 18. 20. 1. 2. 21. 1. 2. 22. 1. 2. 3. 4.

61 Źródła zdjęć Nr slajdu Źródło zdjęcia 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29.
1. 2. 3. 4. 24. 25. 1. 2. 3. _Pyramids.jpg 26. 1. 2. 3. 27. 1. 2. 28. 1. 29. 1. 2.

62 Źródła zdjęć Nr slajdu Źródło zdjęcia 30. 31. 32. 33. 35. 36. 37.
1. 2. 3. 4. 31. 32. 1. 2. 3. 33. 1. 2. 3. .jpg 35. 36. 37.

63 Źródła zdjęć Nr slajdu Źródło zdjęcia 38. 39. 40. 42. 43. 44. 45
1. 2. 3. 4. 39. 1. 2. 3. 4. 40. 1. 2. 42. 1. 2. 43. 1. 2. 44. 1. 2. 3. 45 1. 2. 3.

64 Źródła zdjęć Nr slajdu Źródło zdjęcia 46. 47. 48. 49. 50. 51. 52. 53.
47. 48. 1. 2. 3. 49. 1. 2. 50. 1. 2. 3. 51. 52. 1. 2. 3. 53. 1. 2. 55.

65 Źródła zdjęć Nr slajdu Źródło zdjęcia 56 57.
1. 2. 3. 57. 1. 2. 3.