Jajko obiektem badań chemika i fizyka.

Prezentacja na temat: "Jajko obiektem badań chemika i fizyka."— Zapis prezentacji:

1 Jajko obiektem badań chemika i fizyka.
Przez białko do jaja od jaja do kraszanki Jajko obiektem badań chemika i fizyka.

2 Białko jako rodzaj substancji chemicznej: ALBUMINA-pierwsze poznane białko z jaja kurzego: C237H386O78N58S2 HEMOGLOBINA- czerwony barwnik krwi: (C738H1160O208N203S2Fe)4 KAZEINA-białko w mleku: C1864H3012O576N468S21

3 Białko jako rodzaj substancji chemicznej cd.:
CHLOROPLASTYNA- zielony barwnik; ADRENALINA- hormon stresu; PEPSYNA- enzym trawiący białko.

4 Budowa białek Naturalne polimery,
Zbudowane z kilkuset aminokwasów połączonych wiązaniem peptydowym: Przykłady aminokwasów budujących białka: alanina, glicyna, cysteina, lizyna.

5 Skład pierwiastkowy białek:
C : 50% - 54% O2 : 21% - 23% N2 : 15% - 17% H2 : 6% - 7% S : 0% - 2,5% P : 0%-0,5%

6 Reakcje charakterystyczne pozwalające na wykrycie białka:
Reakcja ksantoproteinowa (ksanto-żółty, proteina-białko): białko ścina się i żółknie pod wpływem stężonego HNO3, Reakcja biuretowa: pod wpływem Cu(OH)2 białko ścina się i zmienia zabarwienie na ciemnofioletowe.

7 Wrogowie białek: Temperatura.
Kwasy, Zasady (wodorotlenki), Alkohole, Sole metali lekkich, Sole metali ciężkich, Roztwór cukru, Coca cola, Zalewa z ogórków korniszonów. Temperatura. Pod wpływem tych czynników białko ulega ścięciu. Jeśli proces ścinania się białka jest odwracalny to nazywamy go koagulacją, gdy nie- proces zwany jest denaturacją.

8 Skład i budowa jaja kurzego:
Woda 74%(37g) Białko 12%(6g) Tłuszcz 12%(6g) Substancje mineralne 2% (1g) Masa jaja 50g

9 Badanie składu skorupki jaja:
Pierwszą reakcję możesz sam wykonać w domu, a drugą w pracowni chemicznej przy zachowaniu należnej ostrożności!

10 Zjawisko osmozy-powiększanie jaja kurzego do rozmiarów jaja krokodyla:
Polega na zdolności przenikania cząsteczek ciała rozpuszczonego przez błonę półprzepuszczalną , jaką jest w przypadku jajka błonka znajdująca się między skorupką jajka, a białkiem i żółtkiem w środku. W jajku, które pozbawione jest skorupki i zanurzone jest w wodzie proces osmozy zachodzi ku środkowi jajka, cząsteczki białka nie mogą przeniknąć przez błonę na zewnątrz ze względu na duże rozmiary w porównaniu z porami w błonie, co jest możliwe dla małych cząsteczek wody.

11 Efekt Tyndalla: Białko jaja kurzego rozpuszcza się w wodzie, tworząc tzw. roztwór koloidalny. Dla roztworu tego charakterystyczny jest efekt Tyndalla- smuga światła staje się widoczna w tym roztworze podobnie jak promienie Słońca jest widoczny w zakurzonym powietrzu. Światło rozprasza się na większych cząsteczkach białka w tym roztworze.

12 Zgadnij czyje to jajo?

13

14 Czy słyszeliście o jajku Ledy i jajku Kolumba i o zwyczaju obrzucania się jajkami nie tylko tymi zepsutymi z zapachem siarkowodoru, ale żarty na stronę. Teraz poważnie!

15 Ciekawostki o jajkach:
Pierwsze zdobione jajko pojawiły się w starożytności (Egipcjanie, Persowie, Chińczycy, Fenicjanie, Rzymianie), Najdawniejsze polskie pisanki pochodzą z X wieku, Jajko jest symbolem nowego życia, Jajko zakopane w piaskach Sahary może zostać ugotowane na twardo, Białka jest więcej w żółtku niż w samym białku jaja kurzego (o 4 %), Białka żółtek bogate w enzymy i związki fosforu i siarki polecane są dla intelektualistów i uczących się, czyli dla nas wszystkich. Od XI do XV wieku w budownictwie sakralnym w Europie stosowano białko jaja kurzego do zaprawy murarskiej.

16 Po powrocie do domu zjedz jajko!
Młodzieży wystarczy 7 sztuk tygodniowo, a dorosłym 5 sztuk, natomiast tym, którzy boją się sklerozy wystarczy tylko 2 jaja na tydzień. Jajka są bogate w witaminy: A(zapobiega kurzej ślepocie) ,D(zapobiega krzywicy), B(zapobiega między innymi zahamowaniu wzrostu i zajadom), F (skutkiem niedoboru jest bezpłodność),K(reguluje krzepliwość krwi). Ale dlatego, że są tak doskonałe nie należy ich jadać zbyt wiele!

17 Przesądy dotyczące jajek:
W ludowych wierzeniach jajko rozlane na ciele leczyło chorobę, zamurowanie jajka w ścianie domu miało zapewnić jego mieszkańcom bezpieczeństwo, wydmuszka pozostawiona pod drzewem chroniła je przed szkodnikami, jajko pomagało zdobyć dziewczynę lub chłopaka, zapewniało szczęście i pomyślność: Staropolskie życzenie: „Komu miłuję, temu daruję!”

18 Anglicy wierzą, że: złodziej, który ukradłby jajka będzie skazany przez los na nędzę trwającą po 7 lat za każde jajko, nie można też pożyczać ani darować jajek w niedzielę, bo przynosi to obu stronom nieszczęście.

19 Co było pierwsze jajko czy kura
Co było pierwsze jajko czy kura? Jest to jedno z pierwszych pytań filozoficznych. Pierwsze zdecydowanie było jajko z kurą, albo kura z jajkiem albo jedno i drugie, albo nie było ani jajka ani kury, ale z drugiej strony mogło być samo jajko bez kury, natomiast z trzeciej strony mogłaby być sama kura bez jajka, a może na odwrót?

20 Niestety nie ma możliwości poprawnej odpowiedzi!
Tak postawione pytanie sugeruje nam tylko dwie możliwości odpowiedzi, ale obie możemy podważyć: Jeżeli jajko, to skąd się wzięło, musiało zostać złożone przez kurę...? Jeżeli kura, to skąd się wzięła, musiała się przecież wykluć z jajka...?

21 Z okazji zbliżających się świąt wielkanocnych:
Kolorowych jajeczek, wacianych owieczek, rozkicanych króliczków. Pyszności w koszyczku, a przede wszystkim udanego lania w dniu „suchego ubrania” życzą Organizatorzy Wielkanocnego Spotkania z Jajkiem

22 Dziękujmy za obejrzenie prezentacji, zapraszamy na dalszą część pokazu
Dziękujmy za obejrzenie prezentacji, zapraszamy na dalszą część pokazu. Prezentację przygotowała: Anna Beryzewska