Materiały pochodzą z Platformy Edukacyjnej Portalu

Prezentacja na temat: "Materiały pochodzą z Platformy Edukacyjnej Portalu"— Zapis prezentacji:

1 Materiały pochodzą z Platformy Edukacyjnej Portalu www.szkolnictwo.pl
Wszelkie treści i zasoby edukacyjne publikowane na łamach Portalu mogą być wykorzystywane przez jego Użytkowników wyłącznie w zakresie własnego użytku osobistego oraz do użytku w szkołach podczas zajęć dydaktycznych. Kopiowanie, wprowadzanie zmian, przesyłanie, publiczne odtwarzanie i wszelkie wykorzystywanie tych treści do celów komercyjnych jest niedozwolone. Plik można dowolnie modernizować na potrzeby własne oraz do wykorzystania w szkołach podczas zajęć dydaktycznych.

2 Stefan Żeromski kreśli prawdziwy, bo oparty na wspomnieniach osobistych, obraz szkoły i uczącej się w niej młodzieży polskiej w latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych XIX wieku. Nad życiem szkolnym i pozaszkolnym młodzieży roztoczono ostry nadzór, uczniowie byli obserwowani a wszelkie przewinienia kończyły się represjami. Sprawą szczególnie niebezpieczną było osamotnienie młodzieży, brak wsparcia ze strony dorosłego społeczeństwa.

3 Stefan Żeromski w powieści ukazuje charakterystyczne dla ówczesnego pokolenia etapy rozwoju intelektualnego i dorastania do Polskości: I etap bierności i dezorientacji ideowej - postawa obojętności wobec spraw narodowych, lekceważenie obowiązków szkolnych, szukanie uciech i przyjemności w tym, co zabronione, - postawa uległości i poddawania się wpływom szkoły, - brak zainteresowania dla własnego rozwoju intelektualnego

4 - sporadyczny opór wobec metod rusyfikatorów,
II etap błądzenia i poszukiwania dróg - dążenie do wymiany myśli, poglądów, szukanie odpowiedzi na pytania, - sporadyczny opór wobec metod rusyfikatorów, - szukanie wsparcia u nauczycieli rosyjskich, którzy stosowali zachęcające metody, - postawa bliska wynarodowieniu

5 III etap samoodnalezienia się, dojrzałości narodowej i intelektualnej - przełomowe oddziaływanie takich jednostek, jak Zygier, - systematyczna praca nad poznawaniem polskiej literatury i historii (Mickiewicz, Słowacki), - koleżeństwo i przyjaźń chłopców, - solidarność w działaniu (konspiracyjne nielegalne spotkania)

6 Przyjrzyjmy się bliżej teraz metodom rusyfikacji w Królestwie Polskim Rusyfikacja – narzucanie języka, kultury rosyjskiej jako przejaw polityki wynaradawiania stosowany przez władze carskie w okresie zaborów.

7 Spowodowane nasilającym się rosyjskim uciskiem narodowym.
Powstanie styczniowe, powstanie narodowe przeciw Rosji, trwające od 22 I 1863 do wiosny 1864 i obejmujące swym zasięgiem Królestwo Polskie, Litwę i Białoruś. Spowodowane nasilającym się rosyjskim uciskiem narodowym. Powieść Stefana Żeromskiego „Syzyfowe prace” ukazuje, jak była realizowana polityka rusyfikacyjna stosowana przez zaborców wobec społeczeństwa polskiego, szczególnie wobec młodzieży, po upadku powstania styczniowego:

8 - zakaz posługiwania się językiem polskim na terenie szkoły, - nieobowiązkowe uczestnictwo w zajęciach języka polskiego, prowadzonych w języku rosyjskim, - tendencyjne (stronnicze, nieobiektywne) nauczanie historii Polski, - faworyzowanie uczniów ulegających rusyfikacji, - specjalna polityka personalna, - rusyfikacja dzieci wiejskich w szkołach elementarnych,

9 - egzamin wstępny w języku rosyjskim, - kary za mówienie po polsku, - zakaz czytania polskich książek, - rusyfikacja na stancjach i w kościele.

10 Gdy spojrzymy na postawy bohaterów w tej perspektywie, nikt nie zaprzeczy, że „Syzyfowe prace” są powieścią o dorastaniu. Powieść ukazuje koleje losu młodych chłopców w latach, kiedy zostały nasilone represje popowstaniowe, wzmogły się procesy rusyfikacyjne. Żeromski kreśli w niej prawdziwy, bo oparty na osobistych wspomnieniach, obraz szkoły i uczącej się w niej młodzieży polskiej.

11 Wrócić musimy do wskazanych etapów rozwoju intelektualnego i dorastania do polskości. Na początku jest to etap bierności i dezorientacji ideowej. Uczniowie byli obojętni wobec spraw narodowych, lekceważyli obowiązki szkolne, szukając uciech i przyjemności w tym, co zabronione. Przykładem takiego zachowania jest postępowanie Marcina. Nie wzruszyła go opowieść Szymona Nogi o powstańcu listopadowym. Za namową kolegów wagarował, przy tym przestał się uczyć. Młodzież nie była początkowo zainteresowana własnym rozwojem, łatwo ulegała wpływom szkoły i wchodziła w proces rusyfikacji.

12 Na drugim etapie dorastania tej młodzieży potrzebne były osoby takie, jak Zygier. Uczniowie dążyli do wymiany myśli i poglądów. Szukali odpowiedzi na pytania, a jednocześnie wsparcia u nauczycieli rosyjskich. Postawa tychże profesorów sprzyjała wynarodowieniu. Schlebiano uczniom wybitnym, starając się na stałe pozyskać ich uczucia i akceptację sytuacji politycznej. Właśnie główny bohater dostąpił zaszczytu bywania w domu inspektora Zabielskiego, zyskał poszanowanie wśród nauczycieli, dzięki temu uratował Andrzeja przed wydaleniem z gimnazjum.

13 Czy coś może usprawiedliwiać dotychczasowe zachowanie bohaterów
Czy coś może usprawiedliwiać dotychczasowe zachowanie bohaterów? Argumentem, który częściowo usprawiedliwia zachowanie chłopców, jest ich osamotnienie. Z dala od rodziny szukali ideałów. Metody rusyfikatorów, ich podejście do uczniów były skuteczne, gdyż młodzież widziała w nich dobrych ludzi. Nie mogła liczyć na pomoc nauczycieli Polaków, którzy bali się o swoje posady. W tym okresie życia chłopcy zakładali kółka, na których poznawali rosyjską literaturę, chodzili również na przedstawienia teatralne z profesorami gimnazjum klerykowskiego.

14 Cały czas dorastali jednak do uczuć patriotycznych, czego najlepszym dowodem są ich działania na trzecim etapie życia szkolnego. Kiedy wydawało się, że praca inspektora zakończyła się powodzeniem, pojawił się nowy uczeń – Bernard Zygier. On to na lekcji pogardzanej przez uczniów pokazał piękno i patriotyzm literatury narodowej na przykładzie „Reduty Ordona”.

15 Lekcja ta stała się momentem przełomowym w życiu młodzieży klerykowskiej. Losy Borowicza i jego kolegów potoczyły się inaczej. Po raz pierwszy polscy chłopcy usłyszeli o powstaniu listopadowym. Marcin dopiero w tym momencie przypomniał sobie opowieść Szymona Nogi. Osamotniona młodzież, która nie mogła liczyć na swych nauczycieli, zaczęła spotykać się na „górce Gontali”.

16 Uczniowie zaczęli systematyczną pracę nad poznawaniem polskiej literatury i historii. Czytali utwory poetów wówczas zakazanych, jak Mickiewicz czy Słowacki. Od pamiętnej lekcji „nudów” stali się solidarni w działaniu. Prowadzili nielegalne spotkania. Marcin zdobył się na obrzucenie błotem profesora Majewskiego, gdy ten śledził go w drodze na „górkę Gontali”.

17 Bohaterowie „Syzyfowych prac” ukazują drogę, jaką musiała przejść polska młodzież, aby stać się dojrzałymi patriotami, gotowymi do miłości, przyjaźni, poświęcenia w imię dobra ojczyzny.