Materiały pochodzą z Platformy Edukacyjnej Portalu

Prezentacja na temat: "Materiały pochodzą z Platformy Edukacyjnej Portalu"— Zapis prezentacji:

1 Materiały pochodzą z Platformy Edukacyjnej Portalu www.szkolnictwo.pl
Wszelkie treści i zasoby edukacyjne publikowane na łamach Portalu mogą być wykorzystywane przez jego Użytkowników wyłącznie w zakresie własnego użytku osobistego oraz do użytku w szkołach podczas zajęć dydaktycznych. Kopiowanie, wprowadzanie zmian, przesyłanie, publiczne odtwarzanie i wszelkie wykorzystywanie tych treści do celów komercyjnych jest niedozwolone. Plik można dowolnie modernizować na potrzeby własne oraz do wykorzystania w szkołach podczas zajęć dydaktycznych.

2 Co nas śmieszy w „Zemście” Aleksandra Fredry
Co nas śmieszy w „Zemście” Aleksandra Fredry? Zawiera ona, zgodnie z definicją komedii, składniki komizmu sytuacyjnego, postaci i słownego? Co nazwy te oznaczają? Zacznijmy od wyjaśnienia pojęć.

3 Komizm – zespół cech jakiejś osoby, przedmiotu, sytuacji, budzących pozytywne uczucia, wesołość, wywołujących u odbiorcy śmiech, zabawę. Innymi słowami komizm to to, co rozśmiesza. Stąd źródła komizmu mogą być różne – słowa, gesty, zachowanie, sytuacje. Stąd też rozróżniamy komizm słowny, sytuacyjny, postaci, charakteru.

4 Najtrudniejszy do wychwycenia w „Zemście” jest komizm słowny, który wynika z dialogu bohaterów. Opiera się on na właściwym doborze słów, które pozostają adekwatne zarówno do postaci, jak i sytuacji. Spójrzmy: - w tekście mamy mnóstwo zabawnych nieporozumień słownych,

5 - kwiecisty styl wypowiedzi Papkina, jego pompatyczne przemowy (błaha treść a wzniosłe słowa, przechwalanie się bohatera, komiczna sytuacja pisania przez niego testamentu): Zaraz... Idę sobie, A wtem jakaś księżna grecka - Anioł! Bóstwo! - zerk z karety Giną za mną te kobiety! - Zerk więc na mnie, zerk ja na nią... Koniec końców pokochała, Zawołała et caetera ... Książę, tygrys, ludzi zbiera...

6 O, królowo wszechpiękności. Ornamencie człowieczeństwa. (. ) (
O, królowo wszechpiękności! Ornamencie człowieczeństwa! (...) (...) Równowładna, równoczynna Prezencyja twoja miła, Starościanko miodopłynna (...) Strzelam gracko, rzecz to znana

7 komentarze Raptusiewicza: Niech cię czarci chwycą Z taką pustą mózgownicą! "Mocium panie" cymbał pisze! Ni tak, ni siak niby owa: "I chciałabym, i boję się". O! Już wiesz - no! na tym sztuka... Lecz nie waści w tym nauka. Pisz waść...

8 Komizm sytuacyjny dotyczy dowcipnych sytuacji, wynikających w przypadku „Zemsty” również z charakteru postaci. Zabawne jest samo zestawienie: proza życia skłóconych ludzi skontrastowana z poetyką starego zamku. Wśród wielu zabawnych sytuacji odbiorca komedii z pewnością zapamięta i powinien z komizmem sytuacyjnym kojarzyć następujące:

9 scena pisania listu do Milczka: "Bardzo proszę". mocium panie
scena pisania listu do Milczka: "Bardzo proszę" ... mocium panie... Mocium panie... "me wezwanie"... Mocium panie... "wziąć w sposobie"... Mocium panie... "wziąć w sposobie, Jako ufność ku osobie"... Mocium panie... "waszmość pana, Która lubo mało znana... Która lubo mało znana"... pokazując palcem Cóż to jest?

10 bójka o mur graniczny – zwaśnieni sąsiedzi obserwują i dopingują swoich ludzi z okien: CZEŚNIK w oknie Tak jest, każę, bo mam prawo. Dalej naprzód! dalej żwawo! - pobyt Papkina u Rejenta, niekulturalne zachowanie gościa i „grzeczne” pożegnanie go (zepchnięty ze schodów)

11 pisanie testamentu przez Papkina - śpiewanie piosenki przez zalotnika Klary – Papkina: (…) Córuś moja, dziecię moje, czy ma ten kot nogi? pani matko dobrodziejko, i śrebrne ostrogi. Oj, kot, pani matko, kot, kot, Narobił mi w pokoiku łoskot.

12 „zmuszanie” Wacława do ożenku z Klarą – ta scena przedrzeźnia wręcz schemat romantycznych historii, jest satyrycznym przerysowaniem: Co za wiele? - Tyś mi ukradł moją wdowę, By ją zmienić na synowę - Jam zatrzymał twego syna, By mu sprawić tu wesele; Masz więc byka za jendyka.

13 Komizm charakterów (postaci) zbudował Fredro w „Zemście” głównie na zasadzie zderzenia przeciwstawnych charakterów. W znaczący sposób charakteryzują już je nazwiska głównych bohaterów: Rejent to Milczek, czyli człowiek cierpliwy, powolny i opanowany. Cześnik natomiast to człowiek gwałtowny, wybuchowy, zapalczywy – po prostu raptus.

14 Cześnik to narwaniec. Dobrze określa go Papkin:
Cześnik – wulkan, aż niemiło. Żebym krótko go nie trzymał, Nie wiem, co by z światem było. W jego wypowiedziach pojawiają się zwroty i słówka, które czynią go sympatycznym i zabawnym. Powolny Rejent jest natomiast fałszywy w swej pobożności: Cierpliwości wiele trzeba; Niech się dzieje wola Nieba. Nie zyskuje takiej sympatii, jak jego sąsiad.

15 najbardziej komiczna postacią komedii, służącą prawie tylko i wyłącznie rozśmieszaniu odbiorcy jest Papkin. W przypadku tego bohatera nie musimy nawet zestawiać go z inną postacią. Wystarczy spojrzeć na jego słowa i czyny – ich zderzenie wywołuje uśmiech na twarzy odbiorcy komedii.

16 Tadeusz Dylak, szkic olejny
Bohater przedstawia się jako waleczny i odważny mąż: Jestem Papkin – lew północy a w rzeczywistości jest strachliwy i bojaźliwy. Do tego jest człowiekiem strasznie zachłannym i służy temu, kto mu więcej zapłaci. Tadeusz Dylak, szkic olejny

17 Z naszej analizy jasno wynika, że humor w „Zemście” pojawia się na trzech płaszczyznach: postaci, sytuacji i języka. Taka jego powszechność wynika z fantastycznej kreacji bohaterów. Stąd też, słusznie przecież, utwór hrabiego zwany jest komedią charakterów.