PRAWO AUTORSKIE PRAWO AUTORSKIE

Prezentacja na temat: "PRAWO AUTORSKIE PRAWO AUTORSKIE"— Zapis prezentacji:

1 PRAWO AUTORSKIE PRAWO AUTORSKIE
w odniesieniu do działalności oświatowej. Na podstawie ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych.

2 Rozdział 1 Przedmiot prawa autorskiego
Art Przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia (utwór).

3 utwór jest rozumiany jako dobro niematerialne
musi być rezultatem pracy człowieka musi być oryginalny musi mieć indywidualny charakter

4 2. W szczególności przedmiotem prawa autorskiego są utwory:
wyrażone słowem, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi (literackie, publicystyczne, naukowe, kartograficzne oraz programy komputerowe); plastyczne; fotograficzne; lutnicze; wzornictwa przemysłowego; architektoniczne, architektoniczno-urbanistyczne i urbanistyczne; muzyczne i słowno-muzyczne; sceniczne, sceniczno-muzyczne, choreograficzne i pantomimiczne; audiowizualne (w tym filmowe).

5 Ustawa chroni wszystkie utwory
bez względu na ich wartość artystyczną i użytkową nawet te nieukończone a także opracowania innych utworów (np. przekłady, filmy będące adaptacją powieści) i nie wymaga podejmowania specjalnych działań przez autora w celu rejestracji, ani umieszczania specjalnego znaku 

6 Art. 4. Nie stanowią przedmiotu prawa autorskiego:
1) akty normatywne lub ich urzędowe projekty; 2) urzędowe dokumenty, materiały, znaki i symbole; 3) opublikowane opisy patentowe lub ochronne; 4) proste informacje prasowe.

7 Co można publikować bez zgody autora?
rozporządzenia ministerialne dane statystyczne opracowane np. przez GUS zdjęcia satelitarne wykonane np. przez NASA drobne ogłoszenia, repertuar kina, teatru, program telewizyjny utwory z domeny publicznej (public domain) jako zbiór informacji i wiedzy, stanowiącej dorobek kulturalny i intelektualny wszystkich ludzi

8 Treść prawa autorskiego
Autorskie prawa osobiste Są nieograniczone w czasie i nie podlegają zrzeczeniu się Autorskie prawa majątkowe Wynagrodzenie, za korzystanie z utworu. Mogą być dziedziczone i odsprzedawane.

9 Czas trwania prawa autorskiego
Autorskie prawa majątkowe wygasają po 70 latach od śmierci twórcy. Jeśli, twórca jest nieznany, to po 70 latach od daty pierwszego rozpowszechnienia utworu. W przypadku przekładów istotna jest data śmierci tłumacza. Po wygaśnięciu praw autorskich dzieło staje się własnością publiczną.

10 Kopiowanie zasobów internetowych jest niezgodne z zasadami prawa autorskiego
Artykuły, zdjęcia, filmy, obrazki, które są na stronach WWW, są objęte ochroną prawną. Do powielania i publikowania cudzych zasobów nie upoważnia brak adnotacji na stronie typu: Copyright by ,  lub wszelkie prawa zastrzeżone itp.

11 Na stronie WWW można zamieszczać
Odnośniki do innych stron internetowych Własną twórczość Utwory z domeny publicznej, których prawa autorskie majątkowe już wygasły np. Cudzą twórczość, na zasadach przepisów dotyczących prawa przedruku (Przedruk, można wykonać wyłącznie w celach informacyjnych i należy podać źródło informacji). Cudzą twórczość, na zasadach przepisów dotyczących prawa cytatu.

12 Dozwolony użytek publiczny
Działalność naukowa Działalność oświatowa i dydaktyczna Prawo cytatu niezbędne do podejmowania dyskusji i polemik Powszechność w dostępie do informacji

13 Oddział 3 Dozwolony użytek chronionych utworów
Art. 23. Bez zezwolenia twórcy wolno nieodpłatnie korzystać z już rozpowszechnionego utworu w zakresie własnego użytku osobistego. Art. 27. Instytucje naukowe i oświatowe mogą, w celach dydaktycznych lub prowadzenia własnych badań, korzystać z rozpowszechnionych utworów w oryginale i w tłumaczeniu oraz sporządzać w tym celu egzemplarze fragmentów rozpowszechnionego utworu.

14 Art. 25. 1. Wolno rozpowszechniać w celach informacyjnych w prasie, radiu i telewizji: 1) już rozpowszechnione: a) sprawozdania o aktualnych wydarzeniach, b) aktualne artykuły na tematy polityczne, gospodarcze lub religijne, chyba że zostało wyraźnie zastrzeżone, że ich dalsze rozpowszechnianie jest zabronione, c) aktualne wypowiedzi i fotografie reporterskie; 2) krótkie wyciągi ze sprawozdań i artykułów, o których mowa w pkt 1 lit. a i b; 3) przeglądy publikacji i utworów rozpowszechnionych; 4) mowy wygłoszone na publicznych zebraniach i rozprawach; nie upoważnia to jednak do publikacji zbiorów mów jednej osoby; 5) krótkie streszczenia rozpowszechnionych utworów.

15 Art. 28. Biblioteki, archiwa i szkoły mogą: udostępniać nieodpłatnie, w zakresie swoich zadań statutowych, egzemplarze utworów rozpowszechnionych; sporządzać lub zlecać sporządzanie egzemplarzy rozpowszechnionych utworów w celu uzupełnienia, zachowania lub ochrony własnych zbiorów; udostępniać zbiory dla celów badawczych lub poznawczych za pośrednictwem końcówek systemu informatycznego (terminali) znajdujących się na terenie tych jednostek.

16 Art. 29. Wolno przytaczać w utworach stanowiących samoistną całość urywki rozpowszechnionych utworów lub drobne utwory w całości, w zakresie uzasadnionym wyjaśnianiem, analizą krytyczną, nauczaniem lub prawami gatunku twórczości. Wolno w celach dydaktycznych i naukowych zamieszczać rozpowszechnione drobne utwory lub fragmenty większych utworów w podręcznikach i wypisach. Wolno w celach dydaktycznych i naukowych zamieszczać rozpowszechnione drobne utwory lub fragmenty większych utworów w antologiach. W przypadkach, o których mowa w ust. 2 i 3, twórcy przysługuje prawo do wynagrodzenia.

17 Art. 31. Wolno nieodpłatnie wykonywać publicznie rozpowszechnione utwory podczas ceremonii religijnych, imprez szkolnych i akademickich lub oficjalnych uroczystości państwowych, jeżeli nie łączy się z tym osiąganie pośrednio lub bezpośrednio korzyści majątkowych i artyści wykonawcy nie otrzymują wynagrodzenia, z wyłączeniem imprez reklamowych, promocyjnych lub wyborczych.

18 Art. 34. Można korzystać z utworów w granicach dozwolonego użytku pod warunkiem wymienienia imienia i nazwiska twórcy oraz źródła. Podanie twórcy i źródła powinno uwzględniać istniejące możliwości. Twórcy nie przysługuje prawo do wynagrodzenia, chyba że ustawa stanowi inaczej.

19 Rozdział 7 Przepisy szczególne dotyczące programów komputerowych
Art Programy komputerowe podlegają ochronie jak utwory literackie, o ile przepisy niniejszego rozdziału nie stanowią inaczej. 2. Ochrona przyznana programowi komputerowemu obejmuje wszystkie formy jego wyrażenia. Idee i zasady będące podstawą jakiegokolwiek elementu programu komputerowego, w tym podstawą łączy, nie podlegają ochronie. 3. Prawa majątkowe do programu komputerowego stworzonego przez pracownika w wyniku wykonywania obowiązków ze stosunku pracy przysługują pracodawcy, o ile umowa nie stanowi inaczej.

20 Rozdział 10 Ochrona wizerunku, adresata korespondencji i tajemnicy źródeł informacji
Art Rozpowszechnianie wizerunku wymaga zezwolenia osoby na nim przedstawionej. W braku wyraźnego zastrzeżenia zezwolenie nie jest wymagane, jeżeli osoba ta otrzymała umówioną zapłatę za pozowanie. 2. Zezwolenia nie wymaga rozpowszechnianie wizerunku: 1) osoby powszechnie znanej, jeżeli wizerunek wykonano w związku z pełnieniem przez nią funkcji publicznych, w szczególności politycznych, społecznych, zawodowych; 2) osoby stanowiącej jedynie szczegół całości takiej jak zgromadzenie, krajobraz, publiczna impreza.

21 Rozdział 14 Odpowiedzialność karna
Art Kto przywłaszcza sobie autorstwo albo wprowadza w błąd co do autorstwa całości lub części cudzego utworu albo artystycznego wykonania, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat Tej samej karze podlega, kto rozpowszechnia bez podania nazwiska lub pseudonimu twórcy cudzy utwór w wersji oryginalnej albo w postaci opracowania, artystyczne wykonanie albo publicznie zniekształca taki utwór, artystyczne wykonanie, fonogram, wideogram lub nadanie.

22 Art. 116. Kto bez uprawnienia albo wbrew jego warunkom rozpowszechnia cudzy utwór w wersji oryginalnej albo w postaci opracowania, artystyczne wykonanie, fonogram, wideogram lub nadanie, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. Jeżeli sprawca dopuszcza się czynu określonego w ust. 1 w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3. Jeżeli sprawca uczynił sobie z popełniania przestępstwa określonego w ust. 1 stałe źródło dochodu albo działalność przestępną, określoną w ust. 1, organizuje lub nią kieruje, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 5. Jeżeli sprawca czynu określonego w ust. 1 działa nieumyślnie, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.

23 Art. 117. Kto bez uprawnienia albo wbrew jego warunkom w celu rozpowszechnienia utrwala lub zwielokrotnia cudzy utwór w wersji oryginalnej lub w postaci opracowania, artystyczne wykonanie, fonogram, wideogram lub nadania podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. Jeżeli sprawca uczynił sobie z popełniania przestępstwa określonego w ust. 1 stałe źródło dochodu albo działalność przestępną, określoną w ust. 1, organizuje lub nią kieruje, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.

24 Art. 118. Kto w celu osiągnięcia korzyści majątkowej przedmiot będący nośnikiem utworu, artystycznego wykonania, fonogramu, wideogramu rozpowszechnianego lub zwielokrotnionego bez uprawnienia albo wbrew jego warunkom nabywa lub pomaga w jego zbyciu albo przedmiot ten przyjmuje lub pomaga w jego ukryciu, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5. Jeżeli sprawca uczynił sobie z popełniania przestępstwa określonego w ust. 1 stałe źródło dochodu albo działalność przestępną, określoną w ust. 1, organizuje lub nią kieruje, podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 5. Jeżeli na podstawie towarzyszących okoliczności sprawca przestępstwa określonego w ust. 1 lub 2 powinien i może przypuszczać, że przedmiot został uzyskany za pomocą czynu zabronionego, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.

25 Art Kto wytwarza urządzenia lub ich komponenty przeznaczone do niedozwolonego usuwania lub obchodzenia skutecznych technicznych zabezpieczeń przed odtwarzaniem, przegrywaniem lub zwielokrotnianiem utworów lub przedmiotów praw pokrewnych albo dokonuje obrotu takimi urządzeniami lub ich komponentami, albo reklamuje je w celu sprzedaży lub najmu, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 3. Kto posiada, przechowuje lub wykorzystuje urządzenia lub ich komponenty, o których mowa w ust. 1, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.

26 Prawa autorskie nauczyciela
scenariusze lekcji nowatorskie metody pracy zbiór zadań (tekstowych, problemowych) zbiór ćwiczeń sprawdziany, karty pracy prezentacje multimedialne pomysły na pomoce dydaktyczne

27 Klasówki, sprawdziany itp.
Utwór, to każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze. Banalne równanie, czy fragment tekstu do interpretacji przez ucznia, przepisany z kanonu literatury bądź taki, który wszedł do języka potocznego, nie jest utworem w rozumieniu prawa i nie podlega ochronie. Utwór musi być oryginalny i mieć indywidualny charakter.

28 Klasówki, sprawdziany itp.
Spod ochrony prawno-autorskiej wyłączone są idee, działania i koncepcje matematyczne. W przypadku klasycznych sprawdzianów, w których uczeń odpowiada na postawione przez nauczyciela pytania lub rozwiązuje zadania opisowe, matematyczne, fizyczne czy chemiczne, autorem, któremu przysługują prawa autorskie do testu, jest właśnie ten uczeń.

29 Prezentacja multimedialna
Dozwolone jest tworzenie multimedialnych prezentacji, które zawierają cudze utwory (zdjęcia, filmy, animacje, muzykę, ilustracje) i wykorzystywanie ich jako pomoc dydaktyczną na zajęciach w szkole, czy też udostępnianie w bibliotece szkolnej. Zabronione jest jednak rozpowszechnianie takich prac w internecie (jeśli nie otrzymaliśmy na to zgody autorów wszystkich użytych w prezentacji dzieł).

30 Rozpowszechnianie fotografii własnego autorstwa
Ochrona wizerunku osób znajdujących się na zdjęciu. Niedopuszczalne jest takie wykadrowanie, które narusza prawo do prywatności. Zezwolenie na fotografowanie obiektów – tło zdjęcia. Zabytki, pomniki, budynki ciekawe pod względem architektonicznym, kościoły, kapliczki. Zakaz rozpowszechniania utworów znajdujących się we wnętrzach budynków: muzeach, galeriach. Zakaz dotyczy nawet rzeźby stojącej w hollu banku.

31 Dziękuję za uwagę