Gimnazjum w Boguchwale 2006

Prezentacja na temat: "Gimnazjum w Boguchwale 2006"— Zapis prezentacji:

1 Gimnazjum w Boguchwale 2006
Prawa autorskie Rev. 9/28/01 – Abridged version Gimnazjum w Boguchwale 2006

2 Copyright Intel 1999. All Rights Reserved.
Spis treści Prawa własności intelektualnej Prawo autorskie Dozwolony użytek Konsekwencje naruszenia praw autorskich Prawa autorskie w informatyce Co to jest licencja? Rodzaje licencji Zagadnienia związane z prawem autorskim Copyright Intel All Rights Reserved.

3 PRAWA WŁASNOŚCI INTELEKTUALNEJ
PRAWA WŁASNOŚCI PRZEMYSŁOWEJ PRAWA AUTORSKIE I POKREWNE Przysługujące twórcom dzieł literackich, muzycznych, fotografii, programów komputerowych itp. Własność intelektualna podlega ochronie cywilno-prawnej (istnieje ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych), podlega także ochronie na podstawie przepisów prawa karnego. ZNAKI WYRÓŻNIAJĄCE PROJEKTY WYNALAZCZE Wynalazki Wzory użytkowe Wzory przemysłowe Topografie układów scalonych Znaki gospodarcze Znaki towarowe Copyright Intel All Rights Reserved.

4 „Nie możemy używać utworu bez zgody autora (twórcy)”
Prawo autorskie: „Nie możemy używać utworu bez zgody autora (twórcy)” „Ochrona przysługuje twórcy niezależnie od spełnienia jakichkolwiek formalności.” Copyright Intel All Rights Reserved.

5 Czego dotyczy prawo autorskie?
„Przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia (utwór). ” „Utwór jest przedmiotem prawa autorskiego od chwili ustalenia, chociażby miał postać nie ukończoną.” Copyright Intel All Rights Reserved.

6 W szczególności przedmiotem prawa autorskiego są utwory:
wyrażone słowem, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi (literackie, publicystyczne, naukowe, kartograficzne oraz programy komputerowe), plastyczne, fotograficzne, lutnicze, wzornictwa przemysłowego, architektoniczne, architektoniczno-urbanistyczne i urbanistyczne, muzyczne i słowno-muzyczne, sceniczne, sceniczno-muzyczne, choreograficzne i pantomimiczne, audiowizualne (w tym wizualne i audialne). Copyright Intel All Rights Reserved.

7 Jak długo obowiązuje prawo autorskie?
Z zastrzeżeniem wyjątków przewidzianych w ustawie, autorskie prawa majątkowe gasną z upływem lat siedemdziesięciu od śmierci twórcy, a do utworów współautorskich - od śmierci współtwórcy, który przeżył pozostałych... Copyright Intel All Rights Reserved.

8 Czego nie obejmuje prawo autorskie?
urzędowe dokumenty, materiały, znaki i symbole, opublikowane opisy patentowe lub ochronne, proste informacje prasowe. Copyright Intel All Rights Reserved.

9 Kiedy nabywamy praw do używania utworu
Mamy zgodę autora Zakupimy prawa do używania utworu (poprzez kupienie np. książki, płyty, programu komputerowego itp..) od autora lub posiadacza praw autorskich (np. spadkobiercy) lub instytucji pośredniczących (np.. ZAIKS). Posiadamy program komputerowy z odpowiednią licencją Copyright Intel All Rights Reserved.

10 Chociaż... Dla edukacji jest ulga - klauzula "dozwolonego użytku" !
Copyright Intel All Rights Reserved.

11 Czym jest „dozwolony użytek”?
„Instytucje naukowe i oświatowe mogą, w celach dydaktycznych lub prowadzenia własnych badań, korzystać z opublikowanych utworów w oryginale i w tłumaczeniu oraz sporządzać w tym celu egzemplarze fragmentów opublikowanego utworu.” „Wolno przytaczać w utworach stanowiących samoistną całość urywki rozpowszechnionych utworów lub drobne utwory w całości, w zakresie uzasadnionym wyjaśnianiem, analizą krytyczną, nauczaniem lub prawami gatunku twórczości.” „Można korzystać z utworów w granicach dozwolonego użytku pod warunkiem wymienienia twórcy i źródła.” Copyright Intel All Rights Reserved.

12 Copyright Intel 1999. All Rights Reserved.
Czyli: Dozwolony użytek jest to możliwość korzystania z utworu bez zgody autora pod warunkiem: Copyright Intel All Rights Reserved.

13 Dozwolony użytek pod warunkiem:
Użycia utworu do celów edukacyjnych Wymienienia twórcy i źródła oraz Nie odbierania potencjalnych możliwości handlowych oryginałowi np.. Nie wolno robić kopii książki po to tylko aby za nią nie płacić Używania fragmentów by przekazać swoją myśl, nie podawania całych sekcji Oryginalny materiał zawiera w większości fakty, nie jest specjalnie oryginalny i został opublikowany; Copyright Intel All Rights Reserved.

14 Konsekwencje naruszenia praw autorskich
Jeżeli naszym działaniem, świadomym bądź pozbawionym złych intencji, naruszymy prawa autorskie twórcy, to przysługuje mu szereg środków prawnej ochrony. Twórca może żądać przed sądem cywilnym nie tylko odszkodowania ale także zaprzestania działalności naruszającej jego interes czy zniszczenia w ten sposób wytworzonych towarów, może także wystąpić z oskarżeniem prywatnym do sądu karnego przeciwko naruszycielowi. Copyright Intel All Rights Reserved.

15 Copyright Intel 1999. All Rights Reserved.
TAK WIĘC PRZESTRZEGAJMY PRAW AUTORSKICH OSÓB TRZECICH PAMIĘTAJĄC, IŻ NIEJEDNOKROTNIE PRAWA TAKIE I NAM PRZYSŁUGUJĄ. Copyright Intel All Rights Reserved.

16 Programy (aplikacje) komputerowe
Prawa autorskie w informatyce Strony internetowe Programy (aplikacje) komputerowe Copyright Intel All Rights Reserved.

17 Czy strona WWW podlega ochronie ?
Strona WWW podlega ochronie tak samo jak każde inne dzieło. Podstawowym warunkiem jest to, by strona była rezultatem osobistej twórczości jakiegoś autora (człowieka). Nie są chronione zatem strony automatycznie generowane przez programy komputerowe. W takim wypadku, ochrona ogranicza się tylko do generującego programu komputerowego. Copyright Intel All Rights Reserved.

18 Copyright Intel 1999. All Rights Reserved.
Programy komputerowe Program komputerowy (aplikacja) podlega ochronie tak samo jak każde inne dzieło Używanie programu następuje na podstawie Licencji (umowy na korzystanie z programu) Copyright Intel All Rights Reserved.

19 Copyright Intel 1999. All Rights Reserved.
Co to jest licencja ? Licencja na oprogramowanie to umowa na korzystanie z utworu jakim jest aplikacja komputerowa, zawierana pomiędzy podmiotem, któremu przysługują majątkowe prawa autorskie do utworu,a osobą, która zamierza z danej aplikacji korzystać. Copyright Intel All Rights Reserved.

20 Copyright Intel 1999. All Rights Reserved.
Rodzaje licencji: Freeware, Shareware, Adware, Demo Trial GPU Pełna wersja Copyright Intel All Rights Reserved.

21 Copyright Intel 1999. All Rights Reserved.
Freeware… Freeware — oprogramowanie bezpłatnie udostępniane (często przez internet) określonym użytkownikom bez żadnych ograniczeń co do prawa jego kopiowania. Copyright Intel All Rights Reserved.

22 Copyright Intel 1999. All Rights Reserved.
Shareware… Licencja shareware — rodzaj licencji, która zezwala na bezpłatne korzystanie z oprogramowania przez okres próbny (zazwyczaj 1 miesiąc), mający zachęcić użytkownika do zakupu oprogramowania. W czasie okresu próbnego funkcjonalność programu może (lecz nie musi) być ograniczona. Po tym okresie program może przestać funkcjonować, ograniczyć dostępną funkcjonalność lub nadal działać bez żadnych ograniczeń. Użytkowanie programu shareware po upłynięciu okresu próbnego bez rejestrowania go lub usuwanie licznika okresu próbnego jest zabronione i karalne. Copyright Intel All Rights Reserved.

23 Copyright Intel 1999. All Rights Reserved.
Licencja typu Adware   Adware - jest oprogramowaniem rozpowszechnianym za darmo, ale zawiera funkcję wyświetlającą reklamy, zwykle w postaci banerów reklamowych. Wydawca oprogramowania zarabia właśnie na tych reklamach. Zwykle jest też możliwość nabycia wersji programu bez reklam za opłatą. Copyright Intel All Rights Reserved.

24 Copyright Intel 1999. All Rights Reserved.
Licencja typu Demo Celowo zubożona przez autorów wersja programu, która jest udostępniana za darmo (na przykład w internecie). Taki zabieg marketingowy ma na celu wzbudzić zainteresowanie danym produktem - najczęściej grą komputerową. Istnieją trzy rodzaje oprogramowania demo. Prezentacja pozwalająca jedynie oglądać przygotowane przez autorów możliwości programu lub komputera, Wersja interaktywna pozbawiona pewnych funkcji w stosunku do pełnej wersji oprogramowania oraz Wersja pełna, ale o ograniczonym czasie działania (zwykle 7, 30 lub 60 dni) (Trial) Copyright Intel All Rights Reserved.

25 Copyright Intel 1999. All Rights Reserved.
Licencja typu Trial  Trial (z ang. próba) – rodzaj licencji Demo na programy komputerowe polegający na tym, że można go używać przez z góry ustalony czas (od 7 do 60 dni). Programy na tej licencji są w pełni funkcjonalne. Po upływie ustalonego czasu, jedyną rzeczą, na którą pozwoli program to rejestracja albo usunięcie z dysku twardego. Zazwyczaj wersje próbne rozprowadzane są na tej licencji. Copyright Intel All Rights Reserved.

26 Copyright Intel 1999. All Rights Reserved.
Licencja typu GPU  Podstawową ideą licencji GPL jest swoboda modyfikowania i rozpowszechniania oprogramowania. W praktyce oznacza to, że każdy kto rozpowszechnia (zmodyfikowane lub nie) oprogramowanie GPL, musi zagwarantować przyszłym użytkownikom prawo do dalszego kopiowania i modyfikowania rozpowszechnianej aplikacji. . Copyright Intel All Rights Reserved.

27 Copyright Intel 1999. All Rights Reserved.
Pełna wersja  Pełne wersje to produkty publikowane jednorazowo na płytach, za zgodą ich autorów, a także najczęściej po uiszczeniu opłaty licencyjnej. Użytkowanie takich produktów jest legalne tylko dla posiadaczy oryginalnej płyty i czasopisma, do której była ona dołączona. Wszelkie dalsze rozpowszechnianie oprogramowania z licencją pełna wersja jest nielegalne. (Także programy zakupione legalnie w sklepie) Copyright Intel All Rights Reserved.

28 Zagadnienia związane z prawem autorskim
Muzyka w Internecie Kupiłem płytę CD z muzyką. Czy mogę nagrania przerobić na pliki Mp3…….. Imprezy charytatywne w świetle prawa autorskiego Czy mogę wykorzystać "znalezione" w sieci zdjęcia…… Czy do powstanie ochrony autorskoprawnej utworu konieczne jest spełnienie jakiś formalności ?...... Chciałbym na mojej stronie umieścić odnośnik do innej strony Czy nie jest zgodne z prawem "dozwolone użycie" oprogramowania……. Co to jest prawo do cytatów Wykorzystywanie twórczości w szkołach Korzystanie z cudzych utworów podczas uroczystości Copyright Intel All Rights Reserved.

29 Copyright Intel 1999. All Rights Reserved.
Muzyka w Internecie Jeśli twórca sam umieszcza na swojej stronie WWW swoje utwory, wyraża tym samym zgodę na odbiór utworów przez innych. Nie znaczy to jednak, że odbiorca może te utwory eksploatować według swojego widzimisie – odtwarzać publicznie, kopiować, sprzedawać itd. Może zapoznawać się z nimi wyłącznie dla własnych osobistych celów. Pamiętać powinni jednak wszyscy artyści wykonawcy wykonujący cudze utwory, że nawet jeśli podejmą decyzję o umieszczeniu w Internecie swojej interpretacji, to na umieszczenie utworu, który wykonują, muszą uzyskać zgodę autorów (kompozytora, tekściarza) a jeśli nagranie jest cudzej produkcji, to także zgodę producenta – on ma prawo do fonogramu. Copyright Intel All Rights Reserved.

30 Copyright Intel 1999. All Rights Reserved.
Muzyka w Internecie cd Oczywiście umieszczenie utworu muzycznego w Internecie, bez względu na jego formę dźwiękową czy graficzną (nuty), nie jest zezwoleniem na korzystanie z niego przez innych, w tym przez muzyków, w działalności koncertowej, nagraniach fonograficznych i wszelkich innych polach eksploatacji charakterystycznych dla muzyki. Takie skorzystanie z cudzego utworu nawet, jeśli był rozpowszechniony w Internecie, stanowić będzie naruszenie praw autorskich. „Umieszczenie” utworu w Internecie nie upoważnia także do jego powielania w celu dalszego rozpowszechniania a tym bardziej do wprowadzania do obrotu (sprzedaży) na jakichkolwiek nośnikach, w tym MP3. Wytwarzanie egzemplarzy techniką cyfrową jest polem eksploatacji utworów, artystycznych wykonań, fonogramów i nadań. Copyright Intel All Rights Reserved.

31 Copyright Intel 1999. All Rights Reserved.
Muzyka w Internecie cd Wydaje się, przynajmniej na dziś, usprawiedliwione stosowanie do utworów rozpowszechnionych w sieciach komputerowych, przepisów o dozwolonym użytku publicznym, a więc w procesie edukacji i nauki przez instytucje oświatowe i naukowe, w sprawozdaniach prasowych o aktualnych wydarzeniach, w prawie do cytowania, przedruków w prasie internetowej. Copyright Intel All Rights Reserved.

32 Copyright Intel 1999. All Rights Reserved.
Kupiłem płytę CD z muzyką. Czy mogę nagrania przerobić na pliki Mp3 i słuchać ich na swoim komputerze ? Czy mogę takie pliki Mp3 podarować mojemu bratu lub przyjacielowi ? Przepis art. 23 pr. aut. stanowi, że " Bez zezwolenia twórcy wolno nieodpłatnie korzystać z już rozpowszechnionego utworu w zakresie własnego użytku osobistego W ramach dozwolonego użytku będziemy mogli zatem odsłuchiwać w kręgu rodziny utwory muzyczne, nagrać na dyskietkę utwory Mp3 i podarować je bratu lub przyjacielowi czy wykonać kuzynowi kopie artykułu prasowego. (zakres dozwolonego użytku osobistego obejmuje osoby pozostające w "związku osobistym, w szczególności pokrewieństwa, powinowactwa lub stosunku towarzyskiego.) Korzystanie z utworu w ramach dozwolonego użytku nie może łączyć się z otrzymywaniem z tego tytułu wynagrodzenia. …..więcej Copyright Intel All Rights Reserved.

33 Imprezy charytatywne w świetle prawa autorskiego
Prawo autorskie w ramach przepisów o „dozwolonym użytku chronionych utworów” nie przewiduje zwolnienia z tytułu imprezy charytatywnej. Co prawda znajdziemy w ustawie przepis zwalniający z konieczności uzyskiwania zgody autorów i z zapłaty im wynagrodzenia w przypadku imprez okazjonalnych, ale tylko wtedy, gdy w imprezie wykonujący utwory na żywo artyści wykonawcy robią to nieodpłatnie i nie łączy się z tym osiąganie korzyści majątkowych. Ustawodawca za okazjonalne uznaje imprezy religijne, szkolne, państwowe itp. W każdym więc przypadku imprezy charytatywnej trzeba przed jej odbyciem zapytać o zgodę autorów lub organizację zbiorowego zarządzania – ZAiKS, który mocą woli zarządzających nim twórców może zwolnić organizatora z zapłaty tantiem lub je obniżyć, ale nie musi. Gdyby podczas takiej imprezy były wykorzystywane artystyczne wykonania z nośników, czyli nie byłoby żywych artystów, np. charytatywna dyskoteka, projekcja filmu, trzeba by o zgodę zapytać także organizacje zarządzające prawami pokrewnymi. Copyright Intel All Rights Reserved.

34 Copyright Intel 1999. All Rights Reserved.
Czy mogę wykorzystać "znalezione" w sieci zdjęcia, ilustracje, "gify" na własnej stronie internetowej. Zgodnie z art. 1 prawa autorskiego każdy twórczy przejaw działalności człowieka o indywidualnych charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, stanowi utwór i podlega ochronie przewidzianej w ustawie. Nie ma przy tym znaczenie jego wartość, przeznaczenie i sposób wyrażania. W związku z powyższym większość znajdujących się w sieci różnego rodzaju zdjęć, ilustracji, elementów graficznych itd., będą to utwory w rozumieniu prawa autorskiego i z tego tytułu będą podlegać ochronie na zasadach określonych w ustawie. Samowolne skopiowanie ich i umieszczenie na własnej stronie internetowej będzie stanowiło naruszenie prawa autorskiego…...więcej Copyright Intel All Rights Reserved.

35 Copyright Intel 1999. All Rights Reserved.
Czy do powstanie ochrony autorskoprawnej utworu konieczne jest spełnienie jakiś formalności ? Czy na stronie internetowej musze umieszczać jakiekolwiek adnotacje, zastrzeżenia, notę copyright ? Do ochrony strony www, jako takiej czy zamieszczonych na niej poszczególnych materiałów nie jest konieczne z punktu widzenia prawa polskiego, umieszczanie jakichkolwiek dodatkowych adnotacji na stronie, opatrywanie jej znakiem "©" czy wskazanie uprawnionego z praw autorskich. . …..więcej Copyright Intel All Rights Reserved.

36 Copyright Intel 1999. All Rights Reserved.
Chciałbym na mojej stronie umieścić odnośnik do innej strony. Czy umieszczenie odnośników jest zgodne z prawem ? Czy muszę najpierw uzyskać zgodę właściciela strony docelowej ? Generalnie należy stwierdzić, że samo użycie odnośników jest zgodne z prawem. Nie jest konieczne uzyskanie zgody właściciela strony docelowej. Umieszczenie odnośnika na stronie można porównać bowiem do podania numeru telefonu. Można przyjąć, że właściciel strony www, przez umieszczenie jej w sieci godzi się na umieszenie odnośnika do takiej strony. . …..więcej Copyright Intel All Rights Reserved.

37 Copyright Intel 1999. All Rights Reserved.
Czy nie jest zgodne z prawem "dozwolone użycie" oprogramowania, jeśli jest to użycie wyłącznie dla celów edukacyjnych? Istotnie, prawo autorskie zostało zmodyfikowane aby zezwolić na określone wykorzystanie materiałów chronionych prawem autorskim w celach edukacyjnych bez ograniczeń. Jednakże "dozwolone użycie" ograniczone zostało przez prawo autorskie do niewielkich części prac, i to dla materiałów drukowanych. Dla większości oprogramowania jest w oczywisty sposób nielegalne wykonywanie i dystrybucja w pełni funkcjonalnych kopii dla studentów w celu ich indywidualnego użycia. …..więcej Copyright Intel All Rights Reserved.

38 Co to jest prawo do cytatów
Art. 29 ust. 1 prawa autorskiego stanowi, iż: "Wolno przytaczać w utworach stanowiących samoistną całość urywki rozpowszechnionych utworów lub drobne utwory w całości, w zakresie uzasadnionym wyjaśnianiem, analizą krytyczną, nauczaniem lub prawami gatunku twórczości." (oczywiście pod warunkiem podania autora i źródła) Copyright Intel All Rights Reserved.

39 Wykorzystywanie twórczości w szkołach
Zgodnie z ustawą o prawie autorskim i prawach pokrewnych (tekst jedn. Dz.U. Nr 80 z 2000 r. poz.904, Dz.U. z 2002 r. Nr 197 poz.1662) i ostatnią jej nowelizacją uchwaloną przez Sejm 1 kwietnia 2004 roku (Dz.U z 2004 r. Nr 91 poz.869) instytucje oświatowe (czyli te, które zostały wpisane do rejestrów Ministra Edukacji lub kuratora oświaty: szkoły podstawowe, gimnazja, licea, szkoły zawodowe, muzyczne itp.) mogą bez zgody twórców, artystów wykonawców, producentów, nadawców, wydawców i bez zapłaty im wynagrodzenia korzystać z rozpowszechnionych utworów i pozostałych dóbr pokrewnych, jedynie w celach dydaktycznych. Copyright Intel All Rights Reserved.

40 Wykorzystywanie twórczości w szkołach cd
W szkole wolno też wykorzystać cudze utwory podczas imprez szkolnych – rozpoczęcia i zakończenia roku, święta patrona, święta sportu, balu maturalnego odbywającego się na terenie szkoły itp., jeśli utwory na żywo wykonują uczniowie (np. szkolny chór, zespół muzyczny) a nikt na takiej imprezie nie odnosi korzyści majątkowych, ani bezpośrednio ani pośrednio i artyści wykonawcy nie otrzymują wynagrodzenia. Zgodę na takie korzystanie z twórczości przez szkoły i uczelnie ustawodawca udzielił w art.31 ustawy. Copyright Intel All Rights Reserved.

41 Korzystanie z cudzych utworów podczas uroczystości
Art. 31 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (w brzmieniu ustalonym nowelizacją z 1 kwietnia 2004 r. a obowiązującym od 1 maja br., Dz.U. z 2004 r. Nr 91 poz.869), przy spełnieniu przepisem określonych warunków ogranicza monopol twórców, zwalniając użytkowników twórczości z obowiązku uzyskania zezwolenia na publiczne wykonywanie utworów i zapłaty wynagrodzeń autorskich podczas ceremonii religijnych i oficjalnych uroczystości państwowych. Copyright Intel All Rights Reserved.

42 Copyright Intel 1999. All Rights Reserved.
Koniec Opracowano na podstawie prezentacji dla uczestników szkolenia „Intel. Nauczanie ku przyszłości” Definicje licencji wg „Komputer Świat” Odpowiedzi na pytania wg oraz Copyright Intel All Rights Reserved.