DZIEDZICTWO KULTUROWE MAZOWSZA

Prezentacja na temat: "DZIEDZICTWO KULTUROWE MAZOWSZA"— Zapis prezentacji:

1 DZIEDZICTWO KULTUROWE MAZOWSZA
Tematem tego wystąpienia będzie ochrona dziedzictwa kulturowego na Mazowszu. 1 Warszawa, listopad 2013 r.

2 DZIEDZICTWO KULTUROWE FUNDAMENTEM TOŻSAMOŚCI
zabytki, dzieła sztuki, tradycja, dorobek kulturalny Zabytki, dzieła sztuki, tradycja i dorobek kulturalny są ważną częścią polskiego, europejskiego i światowego dziedzictwa. Stanowią o naszych korzeniach i naszej świadomości. Pozwalają uzyskać odpowiedź na pytanie kim jesteśmy oraz kształtują naszą tożsamość. Bez tożsamości trudno mówić o współpracy na rzecz przyszłości. Dziedzictwo kulturowe uważa się za istotny czynnik rozwoju społeczno-gospodarczego. W Raporcie o stanie samorządności terytorialnej w Polsce napisano, że „dziedzictwo jest zakumulowanym przez wcześniejsze pokolenia zasobem kapitałów”. rozwój społeczno-gospodarczy świadectwo naszej przeszłości budowa wspólnej przyszłości „Dziedzictwo jest zakumulowanym przez wcześniejsze pokolenia zasobem kapitałów” 2 Warszawa, listopad 2013 r.

3 ŚRODOWISKO KULTUROWE kultura materialna
kultura gospodarowania przestrzenią Przez wieki środowisko kulturowe budowane było w ramach trzech równoległych, wzajemnie zależnych nurtów: a) kultury materialnej; b) kultury gospodarowania przestrzenią; c) kultury duchowej. Dziedzictwo kulturowe utożsamia się najczęściej z architekturą i sztuką, należy jednak wziąć pod uwagę, że obejmuje ono wszystkie formy działalności ludzkiej w środowisku fizycznym. Jest źródłem wiedzy o życiu człowieka oraz o historycznej ewolucji jego zdolności artystycznych i technicznych. kultura duchowa 3 Warszawa, listopad 2013 r.

4 DZIEDZICTWO KULTURALNE W ŚWIETLE KONWENCJI ONZ O OCHRONIE KULTUROWEGO I NATURALNEGO DZIEDZICTWA
Paryż, r. Zabytki: dzieła architektury, dzieła monumentalnej rzeźby i malarstwa, elementy i budowle o charakterze archeologicznym, napisy, groty i zgrupowania tych elementów, mające wyjątkową powszechną wartość punktu widzenia historii, sztuki lub nauki. Zespoły: budowli oddzielnych lub łącznych, które ze względu na swą architekturę, jednolitość lub zespolenie z krajobrazem mają wyjątkową powszechną wartość z punktu widzenia historii, sztuki lub nauki. Miejsca zabytkowe: dzieła człowieka lub wspólne dzieła człowieka i przyrody, jak również strefy, a także stanowiska archeologiczne, mające wyjątkową powszechną wartość z punktu widzenia historycznego, estetycznego, etnologicznego lub antropologicznego. W świetle Konwencji ONZ o ochronie kulturowego i naturalnego dziedzictwa przyjętej w Paryżu w 1972 roku jako dziedzictwo kulturalne określa się zabytki: dzieła architektury, dzieła monumentalnej rzeźby i malarstwa, elementy i budowle o charakterze archeologicznym, napisy, groty i zgrupowania tych elementów, mające wyjątkową powszechną wartość z punktu widzenia historii, sztuki lub nauki zespoły: budowli oddzielnych lub łącznych, które ze względu na swą architekturę, jednolitość lub zespolenie z krajobrazem mają wyjątkową powszechną wartość z punktu widzenia historii, sztuki lub nauki miejsca zabytkowe: dzieła człowieka lub wspólne dzieła człowieka i przyrody, jak również strefy, a także stanowiska archeologiczne, mające wyjątkową powszechną wartość z punktu widzenia historycznego, estetycznego, etnologicznego lub antropologicznego. 4 Warszawa, listopad 2013 r.

5 DZIAŁALNOŚĆ WIODĄCYCH ORGANIZACJI I INSTYTUCJI
Narodowy Instytut Dziedzictwa Rada Europy Warto zaprezentować profile czołowych organizacji oraz instytucji działających na rzecz dziedzictwa. O nowoczesnym postrzeganiu problematyki dziedzictwa w naszym kraju świadczy zastąpienie dotychczasowego Krajowego Ośrodka Badań i Dokumentacji Zabytków przez Narodowy Instytut Dziedzictwa. Misją tej instytucji jest „tworzenie podstaw dla zrównoważonej ochrony dziedzictwa poprzez gromadzenie i upowszechnianie wiedzy o zabytkach, wyznaczanie standardów ich ochrony i konserwacji oraz kształtowanie świadomości społecznej celem zachowania dziedzictwa kulturowego Polski dla przyszłych pokoleń”. Bogaty i różnorodny dorobek traktatowy ma w tej dziedzinie Rada Europy, która jest osobną organizacją międzynarodową zrzeszającą państwa Europy. Rada opracowała i zatwierdziła szereg dokumentów związanych z różnymi aspektami ochrony dziedzictwa kulturalnego. Przywiązanie państw Europy do duchowych i moralnych wartości, będących wspólnym dziedzictwem ich narodów, zostało podkreślone w Statucie Rady Europy z 5 maja 1949 roku. Organizacja stawia sobie za cel ochronę europejskiego dziedzictwa i realizuje go przede wszystkim poprzez podejmowanie wspólnych inicjatyw oraz podpisywanie porozumień między państwami członkowskimi. W 1946 roku została utworzona Organizacja Narodów Zjednoczonych do spraw Oświaty, Nauki i Kultury – zwana w skrócie UNESCO. Polska jest jednym z 44 państw-założycieli. Organizacja koordynuje działania służące międzynarodowej współpracy kulturalnej, edukacyjnej i naukowej. Podstawowym założeniem UNESCO jest wspieranie wzajemnego poznawania się i zrozumienia narodów w celu stworzenia globalnej „kultury pokoju”. Ważną formę aktywności organizacji stanowi ochrona oraz zachowanie dla przyszłych pokoleń światowego dziedzictwa kulturowego i naturalnego. ICOMOS jest międzynarodową organizacją pozarządową afiliowaną przy UNESCO. Jej zadaniem jest rozpowszechnianie metod konserwacji zabytków i ochrony dziedzictwa kulturowego oraz wspieranie badań służących przetrwaniu tego dziedzictwa. ICOMOS opiniuje obiekty zgłaszane do wpisania na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturalnego i Naturalnego, a także monitoruje miasta, miejsca i obiekty znajdujące się na Liście. UNESCO Organizacja Narodów Zjednoczonych do spraw Oświaty, Nauki i Kultury United Nations Educational Scientific and Cultural Organization ICOMOS Międzynarodowa Rada Ochrony Zabytków  International Council on Monuments and Sites 5 Warszawa, listopad 2013 r.

6 LISTA ŚWIATOWEGO DZIEDZICTWA UNESCO
Najczęściej prezentowane i najbardziej rozpoznawalne osiągnięcie procesu stosowania Konwencji dotyczącej ochrony światowego dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego z 1972 roku. 14 miejsc w Polsce wpisanych na Listę - wśród nich m.in. Stare Miasto w Warszawie (dotychczas jedyne z obszaru Mazowsza) Konwencję dotyczącą ochrony światowego dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego przyjęto podczas siedemnastej sesji konferencji generalnej UNESCO w Paryżu w 1972 roku. Konwencja weszła w życie w 1975 roku, a nasz kraj ratyfikował ją rok później. Biorąc pod uwagę, że do 2012 roku przystąpiło do niej 189 państw, uznaje się ją za najszerzej akceptowany instrument ochrony światowego dziedzictwa. U podstaw Konwencji leży uznanie przez społeczność międzynarodową faktu istnienia dziedzictwa wspólnego dla ogółu ludzkości. Efektem jej działania jest Lista Światowego Dziedzictwa Kulturalnego i Przyrodniczego UNESCO, na którą wpisuje się unikatowe obiekty kultury lub przyrody. Obszar historycznego centrum Warszawy w dniu 2 września 1980 r. został wpisany na Listę jako dobro kultury XX wieku stanowiące wyjątkowy przykład rekonstrukcji w ujęciu historycznym (od XIII do XX wieku). Stanowi on świadectwo odrodzenia się miasta, polskiej kultury i historii po II wojnie światowej. Obszar ten jest jednym z 14 miejsc w Polsce umieszczonych na Liście. 6 Warszawa, listopad 2013 r.

7 PODSTAWOWE ŹRÓDŁA FINANSOWANIA PROJEKTÓW ZWIĄZANYCH Z OCHRONĄ DZIEDZICTWA
środki publiczne z budżetu państwa - przyznawane przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu „Dziedzictwo kulturowe” - przyznawane przez wojewódzkiego konserwatora zabytków budżety samorządów terytorialnych wszystkich szczebli (gminy, powiatu, województwa) znaczący udział funduszy pochodzących z Unii Europejskiej W ostatnich latach widoczny jest stały wzrost wydatków publicznych (na poziomie centralnym i samorządowym) na kulturę i ochronę dziedzictwa. Zadania związane z zachowaniem zabytkowych obiektów w największym stopniu finansuje państwo. Z kolei jednostki samorządu terytorialnego najwięcej środków przeznaczają na podległe im instytucje kultury. Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego w każdym roku budżetowym ogłasza programy, w ramach których przeznacza środki finansowe na zadania w poszczególnych obszarach kultury i sztuki. Działania związane ze wspieraniem dziedzictwa mieszczą się w głównej mierze w programie „Dziedzictwo kulturowe”. Do zmiany myślenia o kulturze i bardziej efektywnego zarządzania jej potencjałem przyczyniły się w ostatnim czasie projekty unijne w sektorze kultury. Rozwój kultury i turystyki postrzegany jest w Unii Europejskiej jako narzędzie realizacji celów polityki regionalnej obejmujących np. pobudzenie rynku pracy czy wzrost aktywności gospodarczej. 7 Warszawa, listopad 2013 r.

8 WOJEWÓDZTWO MAZOWIECKIE HISTORYCZNO-ETNOGRAFICZNE
A MAZOWSZE HISTORYCZNO-ETNOGRAFICZNE Zróżnicowanie historyczne i etnograficzne ziem wchodzących w skład obecnego województwa mazowieckiego jest znaczące w perspektywie strategicznej i musi być brane pod uwagę przy diagnozie stanu kultury. Województwo mazowieckie zajmuje na mapie Polski miejsce szczególne, nie tylko w kontekście kultury. To województwo o największej powierzchni, najliczniejszej populacji mieszkańców, mające na swoim terenie miasto stołeczne Warszawę – największe polskie miasto i zarazem znaczącą metropolię europejską. Mimo że województwo mazowieckie jest często określane jako Mazowsze, nie pokrywa się geograficznie z historyczno-kulturowym regionem Mazowsza. Wschodnia część województwa, obejmująca powiaty: sokołowski, łosicki i częściowo siedlecki, jest historycznie częścią Podlasia. Z kolei podregion radomski należy historycznie do ziemi sandomierskiej będącej częścią Małopolski. 8 Warszawa, listopad 2013 r.

9 WIZJA WOJEWÓDZTWA MAZOWIECKIEGO
nowoczesna, otwarta przestrzeń zwrócona ku przyszłości realizowanie nowych idei, pomysłów rozwój talentów innowacja i kreacja - nowa jakość gospodarki turystycznej dziedzictwo kulturowe fundamentem dla rozwoju regionu. Województwo mazowieckie to nowoczesna, otwarta przestrzeń zwrócona ku przyszłości, w której realizują się nowe idee, pomysły, rozwijają się talenty, gdzie innowacja i kreacja są szczególnymi wartościami, wyznaczającymi nową jakość gospodarki turystycznej, w której dziedzictwo kulturowe stanowi fundament dla rozwoju regionu. 9 Warszawa, listopad 2013 r.

10 OCHRONA DZIEDZICTWA KULTUROWEGO CZYNNIKIEM ROZWOJU WOJEWÓDZTWA
Ochrona dziedzictwa kulturowego jest istotnym czynnikiem rozwoju województwa mazowieckiego w wielu obszarach, m.in.: turystyki, kultury, edukacji, promocji, tożsamości lokalnej, społeczeństwa obywatelskiego. Ochrona dziedzictwa kulturowego stanowi znaczący czynniki rozwoju województwa mazowieckiego w wielu obszarach, takich jak np.: turystyka, kultura, edukacja promocja, tożsamość lokalna, społeczeństwo obywatelskiego. 10 Warszawa, listopad 2013 r.

11 TURYSTYKA KULTUROWA TURYSTYKA KULTURA optymalne wykorzystanie
walorów dziedzictwa kulturowego TURYSTYKA KULTURA stymulacja rozwoju, szczególnie w zakresie produktowym Rozwój turystyki województwa polega na optymalnym wykorzystaniu walorów dziedzictwa kulturowego. Działalność turystyczna wzbogaca i promuje zasoby kulturalne, podczas gdy kultura stymuluje rozwój turystyki, szczególnie w zakresie produktowym. Turystyka kulturowa staje się jednym z najszybciej rozwijających się segmentów globalnego rynku turystycznego, co wskazuje na fakt, że nie jest już ona udziałem wąskiej elity. W dzisiejszych czasach kultura może być źródłem bardzo różnorodnych przeżyć i doświadczeń turystycznych. Zwalcza się stereotyp turystyki kulturowej jako muzealnej, nieinteresującej, biernej, przeznaczonej dla starszych ludzi. Celem polityki turystycznej państwa oraz samorządu terytorialnego jest rozwój rynku turystycznego przy jednoczesnym zachowaniu składników dziedzictwa kulturowego. I odwrotnie – prowadzenie odpowiedniej polityki kulturalnej, sprzyjającej ochronie dóbr kultury przyczynia się do wzrostu ruchu turystycznego. promocja zasobów kultury 11 Warszawa, listopad 2013 r.

12 instytucje kultury na Mazowszu
KULTURA instytucje kultury na Mazowszu 18 muzeów 4 teatry (2 muzyczne) 3 centra kultury i sztuki 1 biblioteka 2 inne Czynnikami w istotny sposób wpływającymi na wizerunek regionu są instytucje kultury. Mazowsze oferuje szansę najpełniejszego obcowania z polską kulturą dawną i współczesną zarówno starszemu pokoleniu, jak i młodzieży. Muzea i skanseny przyciągają bogactwem eksponatów dziedzictwa przeszłości, tradycji i historii, jak również przybliżając twórczość współczesnych artystów. Miłośnicy bardziej ekspresyjnych form artystycznych mogą wybrać wizytę w mazowieckich teatrach czy operach lub wziąć udział w licznych festiwalach, koncertach czy warsztatach sztuki. 12 Warszawa, listopad 2013 r.

13 EDUKACJA KULTURALNA programy mające na celu edukacje, podnoszenie
świadomości i upowszechnianie informacji nieformalne środki przekazywania wiedzy Uwrażliwienie dzieci i młodzieży na treści i wartości dziedzictwa kulturowego, szczególnie w wymiarze regionalnym, może w znaczący sposób wpływać na zainteresowanie własnymi „korzeniami” - rodzimą historią i tradycją, a także współczesnymi problemami związanymi z rozwojem regionu . Edukacja stanowi niezwykle istotny czynnik, który w decydujący sposób wpływa na podniesienie świadomości wspólnoty regionalnej i narodowej. działania mające na celu rozwój potencjału w dziedzinie ochrony dziedzictwa, szczególnie w zakresie zarządzania i badań naukowych 13 Warszawa, listopad 2013 r.

14 PROMOCJA DZIEDZICTWA „Strefa Mazowsze”
- program TVP poświęcony szeroko pojętej kulturze na Mazowszu. Paszport Turystyczny Mazowsza konkurs skierowany do mieszkańców regionu i turystów odwiedzających Mazowsze. Ma on zachęcić do odwiedzania ciekawych miejsc oraz placówek kulturalnych. Promocja województwa mazowieckiego oparta jest na zasobach dziedzictwa kulturowego regionu. Poprzez dofinansowanie prac rewitalizacyjnych oraz projektów kulturalnych i turystycznych wzrasta potencjał regionu, który skutecznie wykorzystywany jest w kampaniach promujących województwo. Mazowiecki Fundusz Filmowy - wspieranie projektów filmowych (fabularnych, dokumentalnych lub animowanych) realizowanych w Województwie Mazowieckim, mogących przyczynić się zarówno do turystycznej i gospodarczej promocji regionu, jak i do budowania jego korzystnego wizerunku. 14 Warszawa, listopad 2013 r.

15 OBSZAR TOŻSAMOŚCI LOKALNEJ
świadomość dziedzictwa aktywność i odpowiedzialność społeczna integracja i identyfikacja Świadomość lokalna oparta na wartościach historyczno-kulturowych (świadomość dziedzictwa) pozwala lepiej zrozumieć rzeczywistość społeczną, identyfikować się z nią oraz angażować w rozwiązywanie różnych problemów. Jednocześnie tworzone są warunki do przejawów aktywności i odpowiedzialności społecznej, powstają i zmieniają się więzi społeczne, poszerza i intensyfikuje się proces integracji społecznej. Szczególne znaczenie dla Samorządu Województwa ma utrwalanie świadomości dziedzictwa w małych miejscowościach, obfitujących w cenne obiekty historyczne, istotne dla dziedzictwa kulturowego regionu m.in. w Płocku, Ciechanowie, Iłży, Pułtusku, Szydłowcu. 15 Warszawa, listopad 2013 r.

16 NGO NGO NGO NGO SPOŁECZEŃSTWO OBYWATELSKIE organizacje pozarządowe
12 tys. fundacji 71 tys. stowarzyszeń 31% organizacji prowadzi działalność związaną z kulturą i sztuką, 33% organizacji podejmowała działania w zakresie tradycji narodowych, regionalnych, zabytków, miejsc pamięci oraz działalności muzealnej Z badań wynika, że w 2010 roku w Polsce zarejestrowanych było 12 tysięcy fundacji i 71 tysięcy stowarzyszeń. Niemal jedna trzecia z nich (31%) zajmowała się w jakiś sposób z kulturą i sztuką, a 14% wskazało tę dziedzinę jako najważniejszą w swoich działaniach. 33% z tych organizacji podejmowała inicjatywy w zakresie tradycji narodowych i regionalnych, zabytków, miejsc pamięci oraz działalności muzealnej. Godne uwagi i wyjątkowo cenne są inicjatywy podejmowane przez organizacje pozarządowe, które stawiają sobie za cel ratowanie wiekowych alei lipowych, zapomnianych nagrobków na miejscowych cmentarzach, a także niszczejących przydrożnych kapliczek. Wiele istotnych sukcesów w tym zakresie mają stowarzyszenia, takie jak np. Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Dobrzańskiej w Dobrem, Towarzystwo Miłośników Ziemi Węgrowskiej czy oddziały regionalne Polskiego Towarzystwa Turystyczno – Krajoznawczego. NGO NGO NGO NGO 16 Warszawa, listopad 2013 r.

17 DZIAŁANIA PODEJMOWANE PRZEZ SAMORZĄD WOJEWÓDZTWA MAZOWIECKIEGO W CELU PIELĘGNOWANIA DZIEDZICTWA KULTUROWEGO Wojewódzki program opieki nad zabytkami Dotacje na prace konserwatorskie, restauratorskie lub roboty budowlane przy zabytkach • Wsparcie dla organizacji pozarządowych • Projekty inwestycyjne w podległych instytucjach kultury Europejskie Dni Dziedzictwa na Mazowszu • Stolica Kultury Mazowsza Samorząd Województwa Mazowieckiego podejmuje różnorodne działania w celu pielęgnowania dziedzictwa kulturowego. Jako przykłady można wymienić następujące: • Wojewódzki program opieki nad zabytkami • Dotacje na prace konserwatorskie, restauratorskie lub roboty budowlane przy zabytkach • Wsparcie dla organizacji pozarządowych • Projekty inwestycyjne w podległych instytucjach kultury • Europejskie Dni Dziedzictwa na Mazowszu • Stolica Kultury Mazowsza 17 Warszawa, listopad 2013 r.

18 WOJEWÓDZKI PROGRAM OPIEKI NAD ZABYTKAMI NA LATA 2012-2015
Zaopiniowany przez Mazowieckiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków 19 stycznia 2012 r. Przyjęty przez Sejmik Województwa Mazowieckiego uchwałą nr 42/12 z 12 marca 2012 r. Główne zamierzenie Programu: Stworzenie warunków dla kreowania i realizowania zadań z zakresu ochrony zabytków na terenie województwa mazowieckiego oraz wykorzystanie dziedzictwa kulturowego jako czynnika wpływającego na rozwój gospodarczy i społeczny regionu Cel strategiczny: Zachowanie regionalnej przestrzeni kulturowej i kultywowanie tradycji jako podstawa budowania tożsamości kulturowej regionu i kształtowania postaw społecznych w sferze opieki nad zabytkami oraz wykorzystania dziedzictwa dla rozwoju regionu Cele operacyjne: Ochrona i zachowanie materialnego i niematerialnego dziedzictwa regionu; Kształtowanie tożsamości regionalnej; Wzrost społecznej akceptacji dla ochrony zasobów dziedzictwa kulturowego regionu; Efektywne zarządzanie zasobami dziedzictwa kulturowego regionu oraz kreowanie pasm turystyczno-kulturowych. Wojewódzki Program Opieki nad Zabytkami na lata został pozytywnie zaopiniowany przez Mazowieckiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków 19 stycznia 2012 r., a następnie przyjęty przez Sejmik Województwa Mazowieckiego uchwałą nr 42/12 z 12 marca 2012 r. Głównym zamierzeniem Programu jest stworzenie warunków dla kreowania i realizowania zadań z zakresu ochrony zabytków na terenie województwa mazowieckiego oraz wykorzystanie dziedzictwa kulturowego jako czynnika wpływającego na rozwój gospodarczy i społeczny regionu. W ramach Programu zdefiniowano następujący cel strategiczny: „Zachowanie regionalnej przestrzeni kulturowej i kultywowanie tradycji jako podstawa budowania tożsamości kulturowej regionu i kształtowania postaw społecznych w sferze opieki nad zabytkami oraz wykorzystania dziedzictwa dla rozwoju regionu” oraz cztery cele operacyjne: Ochrona i zachowanie materialnego i niematerialnego dziedzictwa regionu; Kształtowanie tożsamości regionalnej; Wzrost społecznej akceptacji dla ochrony zasobów dziedzictwa kulturowego regionu; Efektywne zarządzanie zasobami dziedzictwa kulturowego regionu oraz kreowanie pasm turystyczno-kulturowych. Realizacja ww. celów służyć ma wypełnieniu wizji Mazowsza jako regionu o bogatym i różnorodnym dziedzictwie kulturowym oraz wyrazistej i opartej na tradycji tożsamości regionalnej, wykorzystującym potencjał przeszłości dla rozwoju regionu oraz kreowania pasm turystyczno-kulturowych i umacniania więzi społecznych. 18 Warszawa, listopad 2013 r.

19 Dotacje udzielane w latach 2009 – 2013 (w zł)
DOTACJE NA PRACE KONSERWATORSKIE, RESTAURATORSKIE LUB ROBOTY BUDOWLANE PRZY ZABYTKACH Nabór wniosków ogłaszany jest przez Zarząd na podstawie uchwały nr 54/11 Sejmiku z dnia 18 kwietnia 2011 r. w sprawie zasad udzielania i rozliczania dotacji na prace konserwatorskie, restauratorskie lub roboty budowlane przy zabytkach wpisanych do rejestru zabytków, położonych na obszarze województwa mazowieckiego Dotacje przyznawane są na zadania związane z zachowaniem: zabytków nieruchomych zabytków ruchomych obiektów małej architektury Samorząd realizuje zadania z zakresu ochrony zabytków wynikające z ustawy o samorządzie województwa oraz ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. Od ponad 10 lat stara się wspierać działania właścicieli i posiadaczy zabytków. Nabór wniosków ogłaszany jest przez Zarząd na podstawie uchwały nr 54/11 Sejmiku z dnia 18 kwietnia 2011 r. Uchwała określa zasady ubiegania się o dotacje na prace konserwatorskie, restauratorskie lub roboty budowlane przy zabytkach wpisanych do rejestru zabytków, położonych na obszarze województwa mazowieckiego. Uchwała bardzo szeroko reguluje krąg podmiotów uprawnionych do ubiegania się o dotacje celowe. Wystąpić z wnioskiem może każdy, kto jest właścicielem, posiadaczem bądź trwałym zarządcą zabytku dostępnego publicznie i posiadającego istotne znaczenie dla mieszańców województwa. Dotacje obejmują prace przy zabytkach nieruchomych, murowanych i drewnianych, będących dziełami architektury sakralnej i świeckiej oraz zabytkach ruchomych, takich jak wytwory dawnej sztuki malarstwa, rzeźby czy polichromii. Wsparciem z budżetu województwa objęte są również obiekty małej architektury, np. kapliczki, nagrobki, posągi. Wysokość środków przeznaczonych na ochronę zabytków i opiekę nad zabytkami Dotacje udzielane w latach 2009 – 2013 (w zł) Łącznie: 11,6 mln zł 19 Warszawa, listopad 2013 r.

20 PRACE KONSERWATORSKIE, RESTAURATORSKIE LUB ROBOTY BUDOWLANE PRZY ZABYTKACH
Drogiszka - kościół filialny pw. Świętego Krzyża przed … po … 20 Warszawa, listopad 2013 r.

21 PRACE KONSERWATORSKIE, RESTAURATORSKIE LUB ROBOTY BUDOWLANE PRZY ZABYTKACH
Iłża - ruiny gotycko-renesansowego zamku przed … po … 21 Warszawa, listopad 2013 r.

22 PRACE KONSERWATORSKIE, RESTAURATORSKIE LUB ROBOTY BUDOWLANE PRZY ZABYTKACH
Korczew - pałac przed … po … 22 Warszawa, listopad 2013 r.

23 PRACE KONSERWATORSKIE, RESTAURATORSKIE LUB ROBOTY BUDOWLANE PRZY ZABYTKACH
Ratowo - zespół kościelno-klasztorny pw. św. Antoniego Padewskiego po … przed … 23 Warszawa, listopad 2013 r.

24 PRACE KONSERWATORSKIE, RESTAURATORSKIE LUB ROBOTY BUDOWLANE PRZY ZABYTKACH
Warszawa – kościół pw. Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny przed … po … 24 Warszawa, listopad 2013 r.

25 PRACE KONSERWATORSKIE, RESTAURATORSKIE LUB ROBOTY BUDOWLANE PRZY ZABYTKACH
Węgrzynowo – ołtarz główny w kościele pw. Świętego Ducha po … przed … 25 Warszawa, listopad 2013 r.

26 WSPARCIE DLA ORGANIZACJI POZARZĄDOWYCH
Otwarte konkursy ofert dla organizacji pozarządowych oraz innych podmiotów wymienionych w art. 3 ust. 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, na realizację zadań publicznych Województwa Mazowieckiego w obszarze kultury i dziedzictwa narodowego Uchwalany corocznie „Program współpracy z organizacjami pozarządowymi oraz innymi podmiotami prowadzącymi działalność pożytku publicznego” Otwarte konkursy ofert na realizację zadań publicznych województwa mazowieckiego w obszarze kultury i dziedzictwa narodowego ogłaszane są przez Zarząd. W konkursach biorą udział organizacje pozarządowe oraz inne podmioty wymienione w art. 3 ust. 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Zgodnie z ustawą na wsparcie mogą liczyć m.in. zadania z zakresu kultury, sztuki, ochrony dóbr kultury i dziedzictwa narodowego. Projekty współfinansowane przez Samorząd realizuje się na rzecz mieszkańców województwa mazowieckiego. Sejmik Województwa corocznie uchwala „Program współpracy z organizacjami pozarządowymi oraz innymi podmiotami prowadzącymi działalność pożytku publicznego”. Program jest dokumentem określającym zasady, formy oraz obszary współdziałania Samorządu Województwa i podmiotów sektora pozarządowego na Mazowszu. Można zapoznać się z nim, wchodząc na stronę internetową Samorządowego Forum Dialogu Obywatelskiego Strona internetowa „Samorządowe Forum Dialogu Obywatelskiego” ważne źródło informacji o współpracy Samorządu Województwa Mazowieckiego z organizacjami pozarządowymi i innymi partnerami 26 Warszawa, listopad 2013 r.

27 PROJEKTY INWESTYCYJNE W PODLEGŁYCH INSTYTUCJACH KULTURY
Rewaloryzacja Zespołu Pałacowo-Parkowego im. Fryderyka Chopina Europejskie Centrum Artystyczne im. Fryderyka Chopina w Sannikach Przedmiot projektu: kapitalny remont oraz modernizacja zabytkowego Zespołu Pałacowo-Parkowego w Sannikach. Po zakończeniu procesu inwestycyjnego obiekt dostosowany zostanie do nowych funkcji – ponadregionalnego centrum kultury i twórczości Fryderyka Chopina. Projekt realizowany w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Mazowieckiego , Priorytet VI – Wykorzystanie walorów naturalnych i kulturalnych dla rozwoju turystyki i rekreacji, Działanie 6.1. – Kultura. Zaprezentuję trzy przykładowe inwestycje prowadzone w samorządowych instytucjach kultury. Jedna z nich dotyczy Pałacu w Sannikach - ośrodka pamięci ku czci wielkiego kompozytora jakim był Fryderyk Chopin. Corocznie, począwszy od 1981 r., w okresie od lutego do października odbywają się tu koncerty chopinowskie połączone z recytacją poezji polskiej. Przedmiotem projektu jest remont kapitalny oraz modernizacja zabytkowego Zespołu Pałacowo-Parkowego w Sannikach. Po zakończeniu procesu inwestycyjnego obiekt dostosowany zostanie do nowych funkcji – ponadregionalnego centrum kultury i twórczości Fryderyka Chopina. Projekt realizowany w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Mazowieckiego , Priorytet VI – Wykorzystanie walorów naturalnych i kulturalnych dla rozwoju turystyki i rekreacji, Działanie 6.1. – Kultura. Całkowita wartość projektu – ,99 zł dofinansowanie z EFRR – ,95 zł Środki z budżetu Województwa Mazowieckiego – ,83 zł 27 Warszawa, listopad 2013 r.

28 PROJEKTY INWESTYCYJNE W PODLEGŁYCH INSTYTUCJACH KULTURY
na Mazowieckie Centrum Sztuki Współczesnej „Elektrownia” w Radomiu Zmiana sposobu użytkowania budynku elektrociepłowni Zaadoptowanie na potrzeby Mazowieckiego Centrum Sztuki Współczesnej "ELEKTROWNIA" budynku starej elektrowni oraz dobudowanie nowej części. W wyniku rozbudowy powstanie: zespół kinowy, sale dydaktyczne, pomieszczenia dla administracji, pomieszczenia techniczne, 8 sal ekspozycyjnych, magazyny na 5 000 szt. dzieł sztuki, pomieszczenia konserwatorskie, księgarnia, mediateka oraz biblioteka. W wyniku realizacji projektu powstanie nowa siedziba Mazowieckiego Centrum Sztuki Współczesnej "ELEKTROWNIA" poprzez zaadoptowanie na potrzeby jednostki budynku starej elektrowni oraz dobudowanie nowej części. Zabytkowa część budynku zostanie zmodernizowana i odrestaurowana zgodnie z wytycznymi konserwatora, zachowane zostaną zewnętrzne i charakterystyczne elementy obiektu. Parametry inwestycji: powierzchnia użytkowa 4 106 m2, powierzchnia całkowita 6 517 m2, kubatura całkowita 24 850,8 m3. W wyniku rozbudowy powstanie: zespół kinowy, sale dydaktyczne, pomieszczenia dla administracji, pomieszczenia techniczne, 8 sal ekspozycyjnych, magazyny na 5 000 szt. dzieł sztuki, pomieszczenia konserwatorskie, księgarnia, mediateka oraz biblioteka. Środki z budżetu Województwa Mazowieckiego – ,94 zł 28 Warszawa, listopad 2013 r.

29 PROJEKTY INWESTYCYJNE W PODLEGŁYCH INSTYTUCJACH KULTURY
Rozbudowa i modernizacja Biblioteki Głównej Województwa Mazowieckiego Dzięki rozpoczętej w kwietniu br. przebudowie powstanie budynek o łącznej powierzchni użytkowej przekraczającej 5 400 m2. Będzie to miejsce o dużym komforcie pracy dla czytelników, w pełni dostępne dla osób niepełnosprawnych. Nowy gmach stworzy lepsze warunki gromadzenia i udostępniania zbiorów. Oddanie nowego gmachu biblioteki jest planowane na początku 2015 r. Biblioteka Publiczna m.st. Warszawy – Biblioteka Główna Województwa Mazowieckiego popularnie zwana „Biblioteką na Koszykowej” jest jedną z największych i najstarszych bibliotek publicznych w Polsce. Jest miejscem gdzie można się uczyć, poszerzać swoje zainteresowania, realizować pasje. Dzięki rozpoczętej w kwietniu br. przebudowie powstanie budynek o łącznej powierzchni użytkowej przekraczającej 5 400 m2. Będzie to miejsce o dużym komforcie pracy dla czytelników, w pełni dostępne dla osób niepełnosprawnych. Nowy gmach stworzy lepsze warunki gromadzenia i udostępniania zbiorów. Oddanie nowego gmachu biblioteki jest planowane na początku 2015 r. Szacowana wartość projektu – zł Przewidywane dofinansowanie z UE w ramach POIiŚ – zł Środki z budżetu Województwa Mazowieckiego – zł 29 Warszawa, listopad 2013 r.

30 EUROPEJSKIE DNI DZIEDZICTWA NA MAZOWSZU
Główne zadanie Europejskich Dni Dziedzictwa bezpłatne udostępnianie lokalnym społecznościom zabytków i innych obiektów kultury Podstawowy cel EDD na Mazowszu upowszechnianie wiedzy o regionie w kontekście dziedzictwa kulturowego, opieki nad zabytkami, edukacji i kształtowania świadomości lokalnej. Europejskie Dni Dziedzictwa organizowane są corocznie od 1985 roku z inicjatywy Rady Europy i pod patronatem Unii Europejskiej, na wzór francuskich "Dni otwartych zabytków". Polska po raz pierwszy zorganizowała EDD w 1993 roku. Głównym zadaniem Europejskich Dni Dziedzictwa jest bezpłatne udostępnianie lokalnym społecznościom zabytków i innych obiektów kultury, które na co dzień są niedostępne, lub też ich zwiedzanie wiąże się z opłatami. Obchody Europejskich Dni Dziedzictwa mają za zadanie dodatkowo uwrażliwić społeczeństwo na problematykę ochrony zabytków i dziedzictwa kulturowego. Europejskie Dni Dziedzictwa na Mazowszu, co roku odbywają się pod honorowym patronatem Marszałka Województwa Mazowieckiego. Jednym z podstawowych celów EDD na Mazowszu jest upowszechnianie wiedzy o regionie w kontekście dziedzictwa kulturowego, opieki nad zabytkami, edukacji i kształtowania świadomości lokalnej. Od 2006 r. Samorząd Województwa Mazowieckiego przeznaczył na współfinansowanie imprez realizowanych w ramach EDD blisko pół miliona złotych. Honorowy patronat Marszałka Województwa Mazowieckiego 30 Warszawa, listopad 2013 r.

31 STOLICA KULTURY MAZOWSZA
Do projektu włączają się: urzędy gminy z terenu zwycięskiego powiatu, instytucje samorządowe, muzea, domy kultury, szkoły muzyczne, organizacje pozarządowe, twórcy ludowi inne podmioty i jednostki zajmujące się upowszechnianiem i rozwojem kultury, działające na terenie powiatu. Kolejni laureaci otrzymują wsparcie finansowe z budżetu Województwa Mazowieckiego na realizację rocznego programu imprez kulturalnych organizowanych w obrębie danego powiatu, a od swoich poprzedników symboliczny klucz do "Stolicy Kultury Mazowsza". Samorząd Województwa Mazowieckiego przez kultywowanie tradycji lokalnych buduje wspólną tożsamość regionalną. Przez popularyzację różnorodności kulturowej sprzyja tworzeniu społeczeństwa świadomego i otwartego, kreuje potencjał intelektualny regionów, jest spoiwem integracji społecznej. Celowi temu służy m.in. realizowany z powodzeniem od 2001 roku projekt „Stolica Kulturalna Mazowsza”. Kolejni laureaci otrzymują wsparcie finansowe z budżetu Województwa Mazowieckiego na realizację rocznego programu imprez kulturalnych organizowanych w obrębie danego powiatu, a od swoich poprzedników symboliczny klucz do "Stolicy Kultury Mazowsza". Do projektu włączają się urzędy gminy z terenu zwycięskiego powiatu, instytucje samorządowe, muzea, domy kultury, szkoły muzyczne, organizacje pozarządowe, twórcy ludowi oraz inne podmioty i jednostki zajmujące się upowszechnianiem i rozwojem kultury, działające na terenie powiatu. Środki przyznawane przez Samorząd przyczyniają się do aktywizacji kulturalnej ośrodków miejskich, gminnych i powiatowych na Mazowszu, a finanse przeznaczone przez samorząd pomagają rozwinąć propozycję kulturalną i dzięki wzrostowi jej atrakcyjności również lokalni przedsiębiorcy chętniej obejmują mecenat nad imprezami kulturalnymi. 31 Warszawa, listopad 2013 r.

32 Dziękuję za uwagę. 32 Warszawa, listopad 2013 r.