FIZYKA KLASA I F i Z Y k A

Astronomia i grawitacja Dział I

Z bliska i z daleka Podstawowa jednostka odległości w układzie SI to METR W praktyce stosowane są jednostki większe niż 1 metr – wielokrotności W praktyce stosowane są również jednostki mniejsze niż 1 metr – podwielokrotności Andrzej Kulka

Z bliska … Andrzej Kulka

Z bliska … Andrzej Kulka

Z bliska … Jednostka astronomiczna (j.a.), odpowiada średniej odległości Ziemi od Słońca i wynosi około 150mln km. Andrzej Kulka

I z daleka Andrzej Kulka

I z daleka Andrzej Kulka

I z daleka Andrzej Kulka

Z bliska i z daleka Jednostka astronomiczna (j.a.), odpowiada średniej odległości Ziemi od Słońca i wynosi około 150mln km. 1 rok świetlny (1r. św.) - jest to odległość jaką światło, poruszające się z prędkością 300000km/s, przebędzie w ciągu jednego roku. 1 rok świetlny = 9500 mld km prędkość światła Andrzej Kulka

1000 km http://earthobservatory.nasa.gov/images/imagerecords/1000/1136/modis_poland_lrg.jpg 1x Polska

10 000 km http://visibleearth.nasa.gov/view_detail.php 2x Ziemia

100 000 km 3x 36 000 km orbita satelity geostacjonarnego

1 mln km 4x 380 000 km orbita Księżyca

8x 10 mld km Układ Słoneczny http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/38/Uklad_Sloneczny.svg 8x Układ Słoneczny

10 lat świetlnych (lś) 12x 4,2 lś najbliższa gwiazda Alfa Centauri 12x Alfa Centauri 4,2 lś Słońce najbliższa gwiazda Andrzej Kulka

Układ Słoneczny Mechanika ciał układu planetarnego Rys. Układ geocentryczny Ptolemeusza II w. n.e. Andrzej Kulka

Układ Słoneczny Mechanika ciał układu planetarnego Rys. Układ heliocentryczny Kopernika. Andrzej Kulka

Planety Układu Słonecznego Andrzej Kulka http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/38/Uklad_Sloneczny.svg

100 000 lś 16x 30 000 lś Droga Mleczna Słońce http://en.wikipedia.org/wiki/File:Universe_Reference_Map_%28Location%29_001.jpeg 16x 30 000 lś Słońce Droga Mleczna Andrzej Kulka

10 mln lś 18x 2 mln lś Grupa Lokalna Droga Mleczna galaktyka Andromedy http://en.wikipedia.org/wiki/File:Universe_Reference_Map_%28Location%29_001.jpeg 18x Droga Mleczna 2 mln lś galaktyka Andromedy Grupa Lokalna Andrzej Kulka

1 mld lś 20x zakres obserwowanego wszechświata Andrzej Kulka

Planety Planety to stosunkowo duże ciała niebieskie, obiegające Słońce lub inne gwiazdy. Są ciałami „zimnymi’’, nie emitują własnego światła i są widoczne dzięki oświetleniu przez gwiazdę, wokół której krążą. Posiadają atmosferę, a materia występuje na ich powierzchni jednocześnie w trzech stanach skupienia. Andrzej Kulka

Aleksander Wolszczan odkrywca egzoplanet W 1990 roku za pomocą radioteleskopu w Arecibo (Portoryko) odkrył pierwsze trzy planety poza Układem Słonecznym, krążą one wokół pulsara PSR 1257+12. http://torun.gazeta.pl/ Andrzej Kulka

Księżyc – towarzysz Ziemi Fazy Księżyca nów sierp pierwsza kwadra niepełna tarcza pełnia ostatnia kwadra Andrzej Kulka

Księżyc – towarzysz Ziemi pierwsza kwadra sierp światło słoneczne niepełna tarcza nów pełnia sierp niepełna tarcza ostatnia kwadra Andrzej Kulka

Księżyc – towarzysz Ziemi Zaćmienie Księżyca Podczas zaćmienia Księżyca jest on niewidoczny, ponieważ Ziemia zasłania Księżycowi światło Słoneczne. Jest on w cieniu Ziemi. Gdy Ziemia znajdzie się między Słońcem a Księżycem w jednej linii. Andrzej Kulka

Księżyc – towarzysz Ziemi Andrzej Kulka

Księżyc – towarzysz Ziemi Zaćmienie Słońca Podczas zaćmienia Słońca jest ono niewidoczne (tylko w części powierzchni Ziemi), ponieważ zasłania je Księżyc. Gdy Księżyc znajdzie się między Słońcem a Ziemią w jednej linii. Andrzej Kulka

Księżyc – towarzysz Ziemi Andrzej Kulka

Gwiazdy i galaktyki Gwiazdy to rozżarzone kule gazowe. Temperatura we wnętrzu gwiazd sięga milionów stopni. Najbliższą nam gwiazdą jest Słońce. Za pomocą naszego wzroku możemy dostrzec w nocy ok. 2500 gwiazd. Andrzej Kulka

Gwiazdy i galaktyki Słońce jest gwiazdą podobną do wielu innych tego typu obiektów w kosmosie, ale jedyną w układzie słonecznym. Widzimy je wyraźnie, ponieważ znajduje się najbliżej Ziemi. Galaktyki to skupiska (układy) złożone nawet z miliardów gwiazd. Siły grawitacji powodują, że gwiazdy tworzą takie układy. Andrzej Kulka

Andrzej Kulka

Wielki Obłok Magellana http://apod.nasa.gov/apod/archivepix.html Andrzej Kulka

Hickson 44 – zwarta grupa galaktyk http://apod.nasa.gov/apod/archivepix.html Andrzej Kulka

Wielkość gwiazd http://en.wikipedia.org/wiki/File:Star-sizes.jpg Andrzej Kulka

Cykl życia słońca http://apod.nasa.gov/apod/archivepix.html Andrzej Kulka

Zjawisko paralaksy – idea tło P – obserwowany przedmiot b – baza (odległość między oczami) d – odległość do przedmiotu – kąt paralaksy 1 i 2 – położenie na tle obserwowanego przedmiotu (widziane jednym i drugim okiem) Andrzej Kulka

Paralaksa geocentryczna Księżyc na tle gwiazd Ziemia Andrzej Kulka

Paralaksa heliocentryczna obserwowana gwiazda tło - gwiazdy odległe Ziemia Słońce Ziemia Andrzej Kulka

Parsek Gwiazda znajduje się w odległości jednego parseka (1pc) od Słońca, jeżeli jej paralaksa heliocentryczna wynosi 1 sekundę łuku (1’’). 1 pc = 30,9 bln km = 3,26 lś Gwiazda znajdująca się 2 razy dalej będzie miała paralaksę dwukrotnie mniejszą (wielkości te są odwrotnie proporcjonalne). Andrzej Kulka