ARCHITEKTURA I SZTUKA ŚREDNIOWIECZA W EUROPIE I W POLSCE

SPIS TREŚCI ARCHITEKTURA ROMAŃSKA: cechy pojęcia schemat bazyliki schemat kościoła trójnawowego sklepienia przykłady budowli przykłady sklepień kamieniarstwo freski ARCHITEKTURA GOTYCKA cechy przykłady budowli witraże sklepienia krzyżowo – żebrowe freski Giotta kamieniarstwo iluminatorstwo rzeźba w drewnie Hans Memling – malarstwo

ARCHITEKTURA ROMAŃSKA CECHY ARCHITEKTURY: Najczęściej budowle o charakterze sakralnym Budowle na planie krzyża łacińskiego, rzadziej greckiego Najczęstszą formą kościoła – bazylika 3,5 nawowa, zakończona apsydami, z transeptem, wieżami przy wejściu, 3, 5 portalami Materiałem najczęściej kamień Grube mury Sklepienie najczęściej kolebkowe Małe okna - biforia i triforia

ARCHITEKTURA ROMAŃSKA Apsyda - pomieszczenie w kościele zamykające prezbiterium lub nawę. Biforium, triforium - okno arkadowe z podziałem na dwie części (triforium na trzy), gdzie elementem dzielącym jest kolumienka lub filarek. Transept - nawa poprzeczna przecinająca nawę główną w kościele zbudowanym na planie krzyża. Bazylika - kościół wielonawowy, zbudowany zwykle na planie prostokąta lub rzadziej krzyża, w którym nawą główną jest nawa środkowa, wyższa i szersza od pozostałych. Wnętrze oświetlone rzędami okien umieszczonych ponad dachami naw bocznych.

BAZYLIKA

KOŚCIÓŁ HALOWY TRÓJNAWOWY Nawa boczna Apsyda Nawa główna Transept

RODZAJE SKLEPIEŃ a) sklepienie kolebkowe, b) sklepienie klasztorne, c) sklepienie kolebkowe z lunetami, d) sklepienie beczułkowe, e) sklepienie krzyżowe, f) sklepienie krzyżowo – żebrowe.

Cluny, klasztor Benedyktynów. Romańska pięcionawowa bazylika, z 2 transeptami i 8 wieżami. Była naśladowana w całej Europie Zachodniej

Pizza – katedra Santa Maria Maggiore Bazylika na planie krzyża łacińskiego. Fasada, udekorowana czterema kondygnacjami delikatnych arkad — wyraźne odwołanie się do sztuki rzymskiej.

Biforium Apsydy ISSOIRE

z ozdobnym obramowaniem Portal - brama z ozdobnym obramowaniem Biforium Vézelay (Burgundia) klasztor Benedyktynów. Portal nawy głównej

KATEDRA ST. ETIENNE W CAEN

KOŚCIÓŁ W OPACTWIE MARIA LAACH

WENECJA – KATEDRA PW. ŚW. MARKA

KOLEGIATA W KRUSZWICY Kolegiata - kościół, nie będący katedrą, przy którym istnieje kolegium kanoników. Małe okna Grube mury KOLEGIATA W KRUSZWICY

KOLEGIATA W TUMIE POD ŁĘCZYCĄ

KOŚCIÓŁ W STRZELNIE ROTUNDA W CIESZYNIE

SKLEPIENIE – BAZYLIKA W VELEZAY

BAZYLIKA W VELEZAY – WNĘTRZE NAWY BOCZNEJ

SKLEPIENIE KOŚCIOŁA SAN MINIATO AL. MONTE

BAZYLIKA W VELEZAY KAPITEL KOLUMNY

SKLEPIENIE ROMAŃSKIE W WĄCHOCKU

LUND – KATEDRA ŚW. WAWRZYŃCA sklepienie podtrzymuje 20 filarów

KOLUMNY W KOŚCIELE W LUND I W STRZELNIE

KROKSZYNY

TYMPANON KATEDRY W AUTUN

PORTAL W KOŚCIELE SAN MICHELE

SZTUKA ROMAŃSKA - FRESKI Fresk z kościoła Saint - Savin Fresk z kościoła Saint-Pierre-des-Eglises

Fresk z kościoła St Gilles du Gard

Freski z kościoła Saint - Savin

Freski z kościoła St Gilles du Gard

ARCHITEKTURA GOTYCKA CECHY ARCHITEKTURY GOTYCKIEJ Wysokie budowle sakralne, na wschodzie Europy budowane z czerwonej cegły Wysokie, strzeliste okna z witrażami, zdobione maswerkiem Rozeta nad wejściem (witraż w kształcie kwiatu) Portale i okna o kształcie ostrych łuków Sklepienia krzyżowo – żebrowe Przypory podtrzymujące wysokie ściany

ARCHITEKTURA GOTYCKA Okna gotyckie z maswerkami Sklepienie krzyżowo - żebrowe Przypory

KATEDRA NOTRE-DAME W PARYŻU Rozeta Portale

KATEDRA NOTRE – DAME W PARYŻU Przypory KATEDRA NOTRE – DAME W PARYŻU

KATEDRA W CHARTRES

PORTAL KATEDRY W CHARTRES

PRZYPORY KATEDRY W CHARTRES

KATEDRA NOTRE DAME W AMIENS

KATEDRA NOTRE DAME W REIMS

KATEDRA W AMIENS NAWA GŁÓWNA

KATEDRA W AMIENS ROZETA ORGANY

OPACTWO WESTMISTERSKIE

OKNA GOTYCKIE

OPACTWO W RAYAUMONT

KATEDRA W LAON – NAWA GŁÓWNA

KATEDRA W LAON

KOŚCIÓŁ ŚWIĘTEGO FRANCISZKA W ASYŻU

PELPLIN, katedra pw. Najświętszej Marii Panny, Św. Bernarda z Clairvaux, Św. Benedykta i Św. Stanisława.

KATEDRA pw. WNIEBOWSTĄPIENIA NAJŚWIĘTSZEJ MARII PANNY. Największa ceglana świątynia późnego średniowiecza.

KWIDZYŃ, ZAMEK KAPITULARNY i KONKATEDRA pw. Najświętszej Marii Panny i Św. Jana Ewangelisty.

ROZETA Z NOTRE DAME

ROZETA

ROZETA MASWERKOWA

KATEDRA SAINT DENIS

KATEDRA W SAIN DENIS

ROZETA MASWERKOWA W SENLIS

ST. CHAPELLE PARYŻ

ST. CHAPELLE PARYŻ

KATEDRA W AMIENS WITRAŻE

BOURGES CHARTRES

WITRAŻE SAINT CHAPELLE

SKLEPIENIE GOTYCKIE

SKLEPIENIE KRZYŻOWO - ŻEBROWE

SZTUKA GOTYCKA – FRESKI GIOTTA

PORTAL W KATEDRZE W AMIENS

ILUMINATORSTWO BIBLIA KRÓLOWEJ ZOFII

MANUSKRYPTY ŚRDNIOWIECZNE

MANUSKRYPTY ŚREDNIOWIECZNE

KSIĘGA Z LINDISFARNE STRONA DYWANOWA

DREWNIANE DRZWI – WIT STWOSZ

WIT STWOSZ OŁTARZ W KOŚCIELE MARIACKIM

OŁTARZ SZAFKOWY - POZNAŃ

HANS MEMLING - ZWIASTOWANIE

HANS MEMLING – TURYŃSKA MĘKA PAŃSKA

HANS MEMLING – TRYPTYK MĘKA PAŃSKA

HANS MEMLING – TRYPTYK SĄD OSTATECZNY

VEN EYCK – MAŁŻEŃSTWO ARNOLFINICH

VAN EYCK – MADONNA I KANCLERZ ROLIN

Prezentację opracowała Helena Tomaszewska w oparciu o bogate zasoby Internetu Encyklopedia multimedialna PWN – cywilizacje europejczyków Encyklopedia WIEM – ze strony www.onet.pl