Materiały pochodzą z Platformy Edukacyjnej Portalu www.szkolnictwo.pl Wszelkie treści i zasoby edukacyjne publikowane na łamach Portalu www.szkolnictwo.pl mogą być wykorzystywane przez jego Użytkowników wyłącznie w zakresie własnego użytku osobistego oraz do użytku w szkołach podczas zajęć dydaktycznych. Kopiowanie, wprowadzanie zmian, przesyłanie, publiczne odtwarzanie i wszelkie wykorzystywanie tych treści do celów komercyjnych jest niedozwolone. Plik można dowolnie modernizować na potrzeby własne oraz do wykorzystania w szkołach podczas zajęć dydaktycznych.

BUDOWA I FUNKCJE ŁODYGI Agata Koprowska

Łodyga Łodyga to główna, osiowa część pędu rośliny, podtrzymująca liście, kwiaty i owoce.

Funkcje łodygi: utrzymuje w pozycji pionowej roślinę oraz odpowiednio kwiaty, liście, owoce; umożliwia przepływ wody z solami mineralnymi od korzeni do liści, kwiatów i owoców; transportuje produkty fotosyntezy z liści do pozostałych części rośliny; służy do rozmnażania wegetatywnego.

Rodzaje łodyg: łodygi zdrewniałe łodygi zielne Rozróżniamy dwa rodzaje łodyg, a mianowicie: łodygi zdrewniałe łodygi zielne

Łodygi zielne: są nietrwałe, obumierają pod koniec sezonu wegetacyjnego; występują u roślin jednorocznych (słonecznik, rumianek), dwuletnich (marchew) i wieloletnich czyli bylin (cebule, bulwy);

Łodygi zdrewniałe: są trwałe, charakterystyczne dla wieloletnich form drzewiastych, krzewów i krzewinek;

Budowa zewnętrzna łodygi Wszystkie łodygi posiadają: WĘZŁY PĄKI MIĘDZYWĘŻLA

Budowa zewnętrzna łodygi

Budowa zewnętrzna łodygi Pojęcia: pąki w których znajdują się zawiązki kwiatów. pąki boczne, które nie rozwijają się od razu. PĄKI KWIATOWE PĄKI UŚPIONE

Budowa zewnętrzna łodygi WĘZŁY Miejsca osadzenia liści oraz pąków bocznych.

Budowa zewnętrzna łodygi MIĘDZYWĘŻLA Bezlistne odcinki łodyg pomiędzy węzłami.

Budowa wewnętrzna łodygi: W budowie wewnętrznej łodygi wyróżniamy: skórkę korę pierwotną walec osiowy wiązki przewodzące.

Budowa wewnętrzna łodygi: SKÓRKA JEDNOLISCIENA ROŚLINA ŁYKO DREWNO MIĘKISZ KORA PIERWOTNA DWULISCIENNA ROŚLINA

Budowa wewnętrzna łodygi: SKÓRKA * zbudowana z warstwy ściśle ułożonych komórek; * przesycona woskowatą substancją, która utrudnia parowanie wody z powierzchni rośliny; posiada aparaty szparkowe oraz włoski; zadaniem skórki jest okrywanie łodygi i chronienie jej przed wpływem szkodliwych czynników środowiska.

Budowa wewnętrzna łodygi: KORA PIERWOTNA zbudowana głownie z komórek miękiszowych jej zewnętrzną część stanowi tkanka wzmacniająca

Budowa wewnętrzna łodygi:

Budowa wewnętrzna łodygi: WIĄZKI PRZEWODZĄCE ŁYKO DREWNO

Przekształcenia łodyg: Łodygi niektórych gatunków roślin zmieniając kształt, przystosowują się do specyficznych środowisk i różnych sposobów życia. Pozwala im to również pełnić dodatkowe funkcje. Takimi przekształconymi łodygami są: bulwy, kłącza, rozłogi, ciernie i łodygi czepne.

Bulwy: Jadalna część ziemniaka. Pełni funkcje spichrzowe. Służy do rozmnażania bezpłciowego (wegetatywnego). Wiosną z tzw.“oczek“ – boczne pąki ziemniaka, wyrastają nowe pędy nadziemne. Bulwa ziemniaka magazynuje substancje odżywcze w postaci skrobi.

Kłącza: Występują u: szpraaga, rabarbaru,konwalii,irysa, imbiru. Są to łodygi podziemne, rosną zawsze równolegle do powierzchni gleby. Mają skrócone międzywęźla, a z ich węzłów wyrastają korzenie przybyszowe i łuskowate liście. Gromadzą się w nim substance zapasowe, które umożliwiają roślinie przetrwanie. Z pąków wyrastają na wiosnę nowe pędy nadzemne. Występują u: szpraaga, rabarbaru,konwalii,irysa, imbiru.

Rozłogi: Są to odgałęzienia dolnej części pędu. Mają wydłużone mięzywęźla. W węzłach mogą się rozwijać rośliny potomne. Mogą też służyć do rozmnażania bezpłciowego. Wystęouja np. u poziomki, truskawki.

Ciernie: Łodygi niektórych roślin przekształciły się w ciernie np. u śliwy tarniny. Służą do ochrony soczystych owoców prze roślinożercami. Przyjmują postać sztywnych, ostro zakończonych igieł. Centrum każdego ciernia stanowi wiązka przewodząca.

Łodygi czepne: Są bardzo cienkie dlatego mogą owijać się dookoła podpór np. pni drzew. Występuje np. u fasoli. U innych roślin łodyga pnie się ku górze, utrzymując swój ciężar za pomocą odgałęzień tzw. wąsów czepnych.np. winorośl

Bibliografia i netografia: Podręcznik do biologii do gimnazjum ,, Plus życia 1,, M.Jefimow, M.Sęktas, wyd. Nowa era 2009; Zeszyt ćwiczeń do biologii do gimnazjum ,, Plus życia 1,, M.Jefimow, M.Sęktas, wyd. Nowa era 2009; Podręcznik do biologii do gimnazjum ,, Biologia XXI, cz.1 praca zbiorowa pod redakcja A.Jerzmanowskiego, wyd. WSiP 2003 www.wikipedia.pl encyklopedia multimedialna PWN www.wiem.pl Vademecum gimnazjalisty ,,Biologia,, Szkolny przewodnik ,,Biologia,,