„UMOWY ŚMIECIOWE” W ŚWIETLE USTAWY O SYSTEMIE UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH Warszawa, listopad 2013
„UMOWY ŚMIECIOWE” W ŚWIETLE USTAWY O SUS Omawiane zagadnienia 1. „Umowy śmieciowe” 2. Umowy cywilnoprawne – obowiązek ubezpieczeń 3. Umowy cywilnoprawne i inne tytuły do ubezpieczeń społecznych 4. Umowa o dzieło 5. Podstawowe obowiązki płatników składek wynikające z ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych 6. Dane statystyczne 7. Wpływ umów cywilnoprawnych na sytuację zatrudnionych
„UMOWY ŚMIECIOWE” W ŚWIETLE USTAWY O SUS umowa-zlecenie, umowa agencyjna, inne umowy o świadczenie usług, do których zgodnie z art. 750 Kodeksu cywilnego stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, umowa o dzieło
Umowy cywilnoprawne – obowiązek ubezpieczeń „UMOWY ŚMIECIOWE” W ŚWIETLE USTAWY O SUS Umowy cywilnoprawne – obowiązek ubezpieczeń Umowy-zlecenia, umowy agencyjne, umowy o świadczenie usług, do których zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące umowy zlecenia powodują obowiązek objęcia ubezpieczeniami emertytalnym i rentowymi, jeśli zawarte są z: osobami, dla których jest to jedyny tytuł do ubezpieczeń społecznych, emerytami i rencistami, jeżeli wykonują pracę wyłącznie na podstawie ww. umów, osobami, które oprócz pracy na podstawie ww. umów są pracownikami u innego pracodawcy lecz osiągany przez nie przychód ze stosunku pracy w przeliczeniu na pełny miesiąc jest niższy od minimalnego wynagrodzenia za pracę (obecnie 1600 zł).
Umowy cywilnoprawne i inne tytuły do ubezpieczeń społecznych „UMOWY ŚMIECIOWE” W ŚWIETLE USTAWY O SUS Umowy cywilnoprawne i inne tytuły do ubezpieczeń społecznych Wykonywanie umowy cywilnoprawnej nie zawsze jest jedynym tytułem do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych. Zleceniobiorca może jednocześnie pozostawać w stosunku pracy, wykonywać drugą umowę-zlecenie, prowadzić pozarolniczą działalność, być rolnikiem, duchownym, czy osobą pozostającą w stosunku służby. Występuje wówczas zbieg tytułów do ubezpieczeń społecznych, gdzie jednym z tytułów jest wykonywanie pracy na podstawie umów cywilnoprawnych. art. 9 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2009 nr 205 poz. 1585 ze zm.)
„UMOWY ŚMIECIOWE” W ŚWIETLE USTAWY O SUS Umowa o dzieło Umowy o dzieło, co do zasady nie powodują obowiązku zgłoszenia do ubezpieczeń emerytalnego i rentowych. Wyjątkiem są tylko umowy zawarte z własnym pracodawcą lub wykonywane na rzecz własnego pracodawcy. Osoby wykonujące pracę na podstawie umowy o dzieło, które z tego tytułu nie są objęte obowiązkowo ubezpieczeniami społecznymi, nie podlegają również obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego (mogą ubezpieczyć się dobrowolnie). art. 68 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2008 r. nr 164, poz. 1027 ze zm.)
„UMOWY ŚMIECIOWE” W ŚWIETLE USTAWY O SUS Podstawowe obowiązki płatników składek wynikające z ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych zgłaszanie do ubezpieczeń społecznych, prawidłowe i rzetelne obliczanie, potrącanie i opłacanie składek oraz innych składek i wpłat, do których pobierania zobowiązany jest Zakład, ustalanie uprawnień do świadczeń z ubezpieczeń społecznych i wypłacanie tych świadczeń oraz dokonywanie rozliczeń z tego tytułu.
„UMOWY ŚMIECIOWE” W ŚWIETLE USTAWY O SUS Dane statystyczne Wg danych Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w grudniu 2012 r. ubezpieczeniom emerytalnym i rentowym z tytułu umów cywilnoprawnych podlegało ok. 815 tys. osób – tj. o 11 % więcej niż w grudniu 2011 r.
„UMOWY ŚMIECIOWE” W ŚWIETLE USTAWY O SUS Dane statystyczne – c.d. Wg danych Komisji Europejskiej: niemal co trzeci Polak jest zatrudniony na podstawie umowy tymczasowej, w całej UE na umowach czasowych zatrudnionych jest ok. 14 % pracowników, w Polsce odsetek ten wynosi 27 % i jest najwyższy spośród wszystkich krajów Wspólnoty (Hiszpania – 25 %, Rumunia i Litwa - tylko 2 %).
Wpływ umów cywilnoprawnych na sytuację zatrudnionych „UMOWY ŚMIECIOWE” W ŚWIETLE USTAWY O SUS Wpływ umów cywilnoprawnych na sytuację zatrudnionych zatrudnienie na podstawie umowy o dzieło pozbawia ochrony ubezpieczeniowej, a także możliwości uzyskania odszkodowania w związku z wypadkiem przy pracy, powodują uzyskanie niskich świadczeń – wysokość świadczenia zależy od kwoty „uzbieranej” na indywidualnym koncie ubezpieczonego, powodują konieczność wyrównywania przez Państwo świadczenia tym ubezpieczonym, których stan konta nie pozwoli na uzyskanie minimalnego świadczenia.
Dziękuje za uwagę Dziękuję za uwagę IMIĘ I NAZWISKO AUTORA/AUTORÓW PREZENTACJI Dziękuję za uwagę