WOJEWÓDZKI PROGRAM EDUKACYJNY Wybierz Życie – Pierwszy Krok Małgorzata Czerniawska-Ankiersztejn Państwow y Wojewódzki Inspektor Sanitarn y w Warszawie

PAŃSTWOWA INSPEKCJA SANITARNA inicjuje, organizuje, prowadzi, koordynuje i nadzoruje działalność oświatowo – zdrowotną w celu ukształtowania odpowiednich postaw i zachowań zdrowotnych (ustawa z dn r. o PIS, DZ.U Nr 12 poz. 49)

POWSTANIE PROGRAMU 2007 Kampania edukacyjna Wybierz Życie – Pierwszy Krok Wojewódzka Stacja Centrum Onkologii Sanitarno - Epidemiologiczna - Instytut im. M. Skłodowskiej-Curie w Warszawie w Warszawie POROZUMIENIE ( ) Oddział Oświaty Zdrowotnej Wojewódzki Ośrodek i Promocji Zdrowia Koordynujący Populacyjny Program Profilaktyki i Wczesnego Wykrywania Raka Szyjki Macicy

POWSTANIE PROGRAMU Opracowanie programu edukacyjnego Wybierz Życie – Pierwszy Krok (wg założeń kampanii) Zespół programowy: Przedstawiciele Oddziału Oświaty Zdrowotnej i Promocji Zdrowia WSSE w Warszawie Przedstawiciel Wojewódzkiego Ośrodka Koordynującego Populacyjny Program Profilaktyki i Wczesnego Wykrywania Raka Szyjki Macicy Przedstawiciele Fundacji Edukacji Społecznej Przedstawiciele MSD Polska Sp. z o.o. Przedstawiciele Fabryki Komunikacji Społecznej

POWSTANIE PROGRAMU Opracowanie programu edukacyjnego Wybierz Życie – Pierwszy Krok (wg założeń kampanii) Rada Programowa: mgr Elżbieta Łata – Główny Inspektorat Sanitarny lek. Małgorzata Czerniawska - Ankiersztejn – WSSE w Warszawie prof. dr hab. Sławomir Majewski – Polskie Towarzystwo Profilaktyki Zakażeń HPV doc. dr hab. Tomasz Niemiec – Polskie Towarzystwo Ginekologiczne dr Paweł Trzciński – Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego lek. Jerzy Serafin – Mazowiecki Oddział Narodowego Funduszu Zdrowia mgr inż. Karol Semik – Kuratorium Oświaty w Warszawie mgr Zofia Cichalewska – Mazowieckie Samorządowe Centrum Doskonalenia Nauczycieli lek. Ewa Łagońska – Urząd Marszałkowski Województwa Mazowieckiego

ZAŁOŻENIA PROGRAMU Cel główny Zmniejszenie występowania raka szyjki macicy i umieralności na tę chorobę. Cele szczegółowe Zwiększenie poziomu wiedzy na temat profilaktyki raka szyjki macicy i roli wirusa HPV w jego powstawaniu. Podniesienie świadomości o czynnikach zwiększających ryzyko raka szyjki macicy (profilaktyka pierwotna i wtórna). Motywowanie kobiet do regularnego poddawania się badaniom profilaktycznym przez całe życie. Przygotowanie młodzieży do roli liderów edukacji zdrowotnej w środowisku lokalnym. Dostarczenie informacji o świadczeniodawcach wykonujących badania cytologiczne.

ZAŁOŻENIA PROGRAMU Adresaci Uczniowie szkół ponadgimnazjalnych (dziewczęta i chłopcy z klas I) Rodzice i opiekunowie uczniów Kadra pedagogiczna szkół Ramy czasowe wrzesień 2008 – czerwiec 2009 – I edycja od września 2009 – kolejna edycja programu w województwie mazowieckim z możliwością kontynuacji w latach następnych Pomoce dydaktyczne Poradnik dla szkolnych koordynatorów i realizatorów programu Prezentacja multimedialna dla młodzieży Ulotki – zakładki dla młodzieży Składanki dla rodziców Strona internetowa

MATERIAŁY I POMOCE

REALIZACJA DZIAŁAŃ Konferencja inaugurująca program – 25.IX.2008r., Biblioteka Narodowa w Warszawie. Uczestniczyło w niej 220 osób: przedstawiciele Inspekcji Sanitarnej na Mazowszu, przedstawiciele szkół ponadgimnazjalnych, media, przedstawiciele urzędów centralnych i urzędów woj. mazowieckiego oraz przedstawiciele instytucji działających na rzecz zdrowia kobiet. Przedstawienie oferty programowej dyrektorom szkół w województwie mazowieckim oraz uzyskanie ich zgody na realizację programu. Dystrybucja materiałów edukacyjnych. Szkolenia warsztatowe dla szkolnych koordynatorów i realizatorów programu – 13 szkoleń w terminie od 6.X do 26.XI zorganizowanych przez WSSE Warszawa (2 szkolenia), PSSE: Ciechanów, Garwolin, Ostrołęka, Płock, Radom (2 szkolenia), Siedlce, Warszawa (3 szkolenia), Wyszków – ogółem przeszkolono 399 osób;

REALIZACJA DZIAŁAŃ Edukacja młodzieży, rodziców i nauczycieli w szkołach prowadzona przez szkolnych realizatorów programy (pielęgniarki, pedagogów, nauczycieli, psychologów, itp.) z wykorzystaniem materiałów edukacyjnych – X VI Działania wzmacniające: nawiązanie współpracy w środowisku lokalnym na rzecz realizacji programu, nagłaśnianie programu w środkach masowego przekazu, popularyzacja działań podczas imprez szkolnych i w środowisku lokalnym, monitorowanie programu poprzez wizytacje oraz wspieranie szkół w realizacji działań, bieżące rozwiązywanie trudności i pomoc w rozwijaniu zadań szkoły. Ewaluacja programu i doskonalenie kolejnych edycji.

EWALUACJA I EDYCJI B adania wiedzy i postaw uczniów, rodziców i nauczycieli na wejściu i na wyjściu programu – ankieter zy firmy OBOP. Ocena ilościowa i jakościowa realizacji programu w województwie mazowieckim na poziomie szkoły, powiatu i województwa : koordynatorzy: szkolni, powiatowi, wojewódzki, termin: czerwiec ( po zakończeniu realizacji programu) zagadnienia: ( zasięg programu, realizator zy, partne rzy, form y realizacji, ocen a materiałów programowych, trudnoś ci przy realizacji działań, chę ć kontynuacji programu w kolejnych edycjach.

WYNIKI BADAŃ Pytania na temat wirusa HPV skierowane do: gimnazjalistów oraz licealistów - przed planowany m uruchomieniem programu edukacyjnego i po jego przeprowadzeniu. nauczyciel i i rodziców - po realizacji programu Metodologia: Badanie grupowe w losowo dobranych szkołach gimnazjalnych i licealnych Charakterystyka próby: Licealiści i gimnazjaliści (dziewczynki i chłopcy) Grupa celowa – N=407 Próba reprezentatywna dla województwa Mazowieckiego (N-121 wieś, N-127 małe miejscowości, N-158 duże miasta) Wiek : 12 – 19 lat Termin realizacji badania : Etap I – i – Liczba zrealizowanych wywiadów: Licealiści i gimnazjaliści N=400, nauczyciele N= 20, rodzice N=100

WYNIKI BADAŃ P o przeprowadzonym programie około 70 % badanych uczniów udzieliło prawidłowych odpowiedzi na temat HPV - Jest to blisko 20 % wzrost w porównaniu do wyników przed programem. Tylko kilkanaście procent uczniów udzieliło nieprawidłowych odpowiedzi Dziewczynki przed realizacją programu edukacyjnego. Chłopcy przed realizacją programu edukacyjnego. Dziewczynki po realizacji programu edukacyjnego. Chłopcy po realizacji programu edukacyjnego.

WYNIKI BADAŃ Ważne informacje z przeprowadzonych badań: Trzy czwarte matek (biorących udział w badaniu), których dzieci uczestniczyły w programie wykonało badanie cytologiczne. Około 80 % badanych rodziców rozmawiało ze swoim dzieckiem na temat wirus a HPV, bada ń cytologiczn ych, profilaktyk i w zakresie raka szyjki macicy. 48 % badanych nauczycieli oceniło wysoko przydatność poradnika edukacyjnego, natomiast 39 % ocenia bardzo wysoko. Ponad połowa badanych nauczycieli stwierdziła że lekcja poświęcona realizacji programu cieszyła się dużym zainteresowaniem uczniów. Według nauczycieli najbardziej atrakcyjna dla uczniów była prezentacja multimedialna - taką opinię wyraziło 57 % z badanych. 100 % badanych nauczycieli uzna ło program za potrzebny.

W wyniku prowadzonego programu edukacyjnego wzrosła o 77 % zgłaszalność na badania cytologiczne w woj. mazowieckim. 1 styczeń 2008 – 04 czerwiec 2008 r.- liczba badań: styczeń 2009 – 04 czerwiec 2009 r.- liczba badań: Dane uzyskane 17 czerwca 2009 r. z Wojewódzkiego Ośrodka Koordynującego Populacyjny Program Profilaktyki i Wczesnego Wykrywania Raka Szyjki Macicy EFEKT REALIZACJI PROGRAMU

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ