NARKOMANIA i AIDS

Czym jest narkotyk? Narkotyk to środek wywołujący uzależnienie. Należy przy tym pamiętać, iż pojęcie to obejmuje zarówno substancje uzależniające o działaniu pobudzającym, jak i o działaniu silnie hamującym a także środki psychodysleptyczne (halucynogenne).

SKUTKI BRANIA NARKOTYKÓW Drażliwość i agresywność Formikacje (wrażenie obecności insektów na skórze) Przymglona świadomość Napięcie emocjonalne Depersonalizacja Niepokój mogący przerodzić się w panikę Nadwrażliwość na bodźce z zewnątrz Poczucie utraty kontroli Nieprzyjemne halucynacje i depresja Zwiększenie wrażliwości wzrokowej i słuchowej Brak kontaktu z otoczeniem Uczucie opuszczenia ciała Bierność i obojętność na sygnały zewnętrzne I wiele innych...

NARKOMANIA Według Komitetu Ekspertów Światowej Organizacji Zdrowia narkomania jest to uzależnienie zdefiniowane jako „stan psychiczny” a czasem także fizyczny, będący wynikiem interakcji między żywym organizmem a środkiem odurzającym, charakteryzujący się reakcjami w zachowaniu i innymi reakcjami, wśród których występuje zawsze przymus brania leku stale lub okresowo w celu doznania jego psychicznych efektów, a czasem dla uniknięcia dolegliwości spowodowanych jego brakiem.

UZALEŻNIENIE Światowa Organizacja Zdrowia WHO definiując uzależnienie wprowadziła pojecie „zespół uzależnienia” Na zespół uzależnienia składają się takie zjawiska fizjologiczne, behawioralne* i poznawcze, kiedy zachowania związane z używaniem substancji uzyskują wyraźną przewagę nad innymi, które były charakterystyczne dla danej osoby. * behawioralny - dotyczący zachowania

Kiedy możemy rozpoznać zespół uzależnienia? Najistotniejsze cechy i objawy zespołu uzależnienia to: · silna potrzeba lub przymus używania substancji psychoaktywnej, · utrata samokontroli w używaniu substancji psychoaktywnej (niemożność przerwania przyjmowania, utrata kontroli dawek), · wystąpienie zespołu abstynencyjnego po przerwaniu przyjmowania substancji, · charakterystyczny indywidualny sposób używania substancji, · postępujące zaniedbywanie innych zainteresowań lub przyjemności na rzecz zdobywania i przyjmowania substancji uzależniającej, · zażywanie środka mimo wyraźnych szkód fizycznych, psychicznych, społecznych, o których wiadomo, że mają związek z przyjmowaniem środka.

I FAZA UZALEŻNIENIA eksperymentowanie Przełamanie strachu przed działaniem narkotyku i społecznymi konsekwencjami jego zażywaniem. Osoba na tym etapie czerpie korzyści z zażycia środka czując się bardziej dorosłą zyskując aprobatę grupy itp. Eksperymentuje z różnymi środkami.

II FAZA UZALEŻNIENIA używanie okazjonalne Używanie środków odurzających ma najczęściej miejsce w kontaktach towarzyskich. Osoba na tym etapie odczuwa przyjemność ze stanu odurzenia. Charakteryzują ja postawa: NIE ROBIE NIC ZŁEGO, BIORĘ BO CHCĘ.

III FAZA UZALEŻNIENIA Nawyk Silne pragnienie przyjmowania substancji psychoaktywnej. „Branie” przyjmuje formę przyzwyczajenia, wyuczonego zachowania. Narkotyk staje się coraz ważniejszy, jego brak coraz bardziej dokuczliwy.

IV FAZA UZALEŻNIENIA uzależnienie Jeżeli w ciągu roku występują łącznie trzy charakterystyczne dla uzależnienia objawy: silne pragnienie lub poczucie przymusu sięgania po narkotyk, trudności w kontrolowaniu siebie, wystąpienie zespołu abstynencyjnego, stwierdzenie tolerancji, utrata zainteresowań i przyjemności, przyjmowanie narkotyku mimo złego wpływu na zdrowie fizyczne i kontakty społeczne.

Narkotyki a HIV U osób zażywających narkotyki drogą dożylną istnieje duże ryzyko zakażenia wirusem HIV. Osoby te często wstrzykują sobie narkotyki lub inne substancje używając strzykawek, igieł już wcześniej użytych. Korzystanie z używek typu alkohol lub narkotyki może spowodować złą ocenę sytuacji lub brak odpowiedniej ostrożności w niektórych sytuacjach. Może to zwiększyć ryzyko zakażenia HIV.

HIV I AIDS

Czym różni się HIV od AIDS ? Ludzki wirus upośledzenia odporności. H – human (ludzki) I – immunodeficiency (upośledzenia odporności) V – virus (wirus) AIDS Zespół nabytego upośledzenia odporności. A – acquired (nabyty) I – immuno D – deficiency (upośledzenia odporności) S – syndrome (zespół)

w 1983 r. przez francuskiego prof. L. Montagniera, HIV Wirus HIV został odkryty w 1983 r. przez francuskiego prof. L. Montagniera, Za co otrzymał 06 października 2008 r. nagrodę Nobla w zakresie medycyny.

HIV Wirus HIV do organizmu człowieka wnika w sposób nieodwracalny i niezauważalny. Atakuje komórki głównie limfocyty T4, wnikając do komórki namnaża się a następnie niszczy ją. Po śmierci komórki uwalniają się duże ilości nowych wirusów atakujących następne komórki, których liczba systematycznie zmniejsza się. System odpornościowy człowiek słabnie, a organizm staje się podatny na nowe zakażenia innymi wirusami, bakteriami lub zarazkami.

Co to jest okienko serologiczne ? Czas od chwili kontaktu z wirusem, do momentu w którym można zdiagnozować infekcję za pomocą typowych testów to tzw. okienko serologiczne. W przypadku infekcji HIV trwa zwykle około sześciu tygodni. W ciągu kilku dni po zakażeniu może rozwinąć się tzw. ostra choroba retrowirusowa trwająca do kilku tygodni. W tym okresie występują objawy ogólne takie jak powiększenie węzłów chłonnych, podwyższona temperatura i inne tzw. grypopodobne symptomy. Stwarza to podwójne niebezpieczeństwo ponieważ chory zazwyczaj nie zdaje sobie sprawy z tego że jest zakażony, a poziom wirusa we krwi osiąga bardzo wysokie wartości, co ułatwia jego dalsze rozprzestrzenianie się. Po dość długim okresie bezobjawowym (trwającym nawet kilkanaście lat) zaczynają pojawiać się objawy uszkodzenia układu immunologicznego.

Drogi zakażeń wirusem HIV Wirus HIV przenosi się poprzez: -krew (najbardziej efektywna droga zakażenia) i produkty krwiopochodne, -drogę płciową, -mleko matki (udowodniono możliwość przeniesienia zakażenia tą drogą), przeniesienie z matki na dziecko (krew kobiety i dziecka nie mieszają się, jednak może do tego dojść np. podczas jakichś komplikacji porodowych).

Inne sposoby zakażenia wirusem HIV Można się zarazić także podczas: - przyjmowania krwi, produktów krwiopochodnych i narządów, - akupunktury, - robienia tatuaży, - bójki (jeśli doszło do kontaktu krwi z krwią osoby zakażonej), - uprawiania sportów lub sztuk walki, jeśli doszło do kontaktu z krwią, - skaleczeń, ran, zadrapań podczas naprawiania sprzętu (zwłaszcza medycznego), - używania dożylnie narkotyków, - używania dożylnie środków dopingujących, - karmienia piersią gdy matka jest zarażona, - podczas ciąży i porodu, - udzielania pierwszej pomocy ofiarom wypadków bez zachowania należytego zabezpieczenia, - pracy z materiałem zakaźnym (np. w laboratorium) bez zachowania zasad bezpieczeństwa.

W jaki sposób NIE można zakazić się HIV? HIV nie przenosi się poprzez kaszel lub kichanie. Nie można zakazić się HIV od zwierząt. Komary nie przenoszą HIV!!! Mieszkanie pod jednym dachem z osobą zakażoną HIV nie stwarza ryzyka przeniesienia zakażenia, pod warunkiem przestrzegania podstawowych zasad higieny, a każdy z domowników powinien mieć własną szczoteczkę do zębów i maszynkę do golenia. Nie można zakazić się HIV poprzez dotykanie skóry osoby zakażonej, nawet, jeśli jest spocona (pot nie zawiera wirusa HIV, łzy także nie zawierają HIV). Nie można zakazić się HIV poprzez korzystanie ze wspólnych sztućcowi i naczyń, poprzez korzystanie ze wspólnej łazienki czy ubikacji, podczas pływania w basenie, przebywania w teatrze, w kinie, w autobusie i tym podobnych miejscach.

AIDS Jest chorobą będącą końcowym etapem zakażenia wirusem HIV, ujawniającą się po wielu latach trwania zakażenia (8 –10). Układ immunologiczny jest już całkowicie wyniszczony, co skutkuje zapadalnością na niektóre formy nowotworów, grzybic, nietypowe zapalenia płuc mogące spowodować śmierć pacjenta.

Symbol solidarności z ludźmi żyjącymi z HIV i AIDS CZERWONA KOKARDKA Symbolizuje poświęcenie i zaangażowanie w walkę z AIDS. Stanowi pierwszy krok na drodze upowszechnienia problematyki HIV i AIDS i oswojenia ludzi ze słowem AIDS. Idea czerwonej kokardki powstała w 1991 r. Pomysł znaku został zainspirowany żółtą wstążeczką, upamiętniającą żołnierzy amerykańskich uczestniczących w wojnie w Zatoce Perskiej. Czerwony kolor wybrano ze względu na skojarzenia, jakie wywołuje: krew, namiętności – nie tylko gniew, walka, ale i miłość. Czerwona kokardka jest w kształcie odwróconego V, ponieważ jeszcze nie odniesiono zwycięstwa nad epidemią HV i AIDS.

1 grudnia Światowy Dzień Walki z AIDS

Istnieje wiele instytucji świadczących pomoc osobom żyjącym z wirusem HIV dotkniętych AIDS oraz problemem narkomani Stowarzyszenie „Monar” Polska Fundacja Pomocy Humanitarnej "Res Humane" Stowarzyszenie "Solidarni wobec AIDS - Plus" Fundacja "Nie jesteś sam" Polski Czerwony Krzyż Ponadto pomocy osobom uzależnianym zakażonym HIV i chorym na AIDS udzielają wszystkie placówki służby zdrowia!

"Narkotyki-Narkomania„ Ogólnopolski Telefon Zaufania WAŻNE TELEFONY!!! "Narkotyki-Narkomania„ Ogólnopolski Telefon Zaufania 0 801-199-990 AIDS

Ważne strony internetowe podejmujące problematykę HIV i AIDS oraz narkomani http://www.aids.gov.pl/ Krajowe centrum ds. AIDS    http://www.aids.queers.pl/ PIERWSZA POLSKA STRONA INTERNETOWA KIEROWANA DO OSÓB ŻYJĄCYCH Z HIV/AIDS I ICH BLISKICH http://narkotyki.esculap.pl/ „Narkotyk i ty” - edukacyjny serwis internetowy

Literatura: Narkotyki Niewiadomska Iwona, Stanisławczyk Piotr Lublin 2004; Człowiek a AIDS Polska Fundacja Pomocy Humanitarnej „Reshumane”; http://narkotyki.esculap.pl/; http://www.aids.gov.pl/. Opracowała: Anna Mietelska – pedagog szkolny