CELE GIMNASTYKI KOREKCYJNEJ

CELE GŁÓWNE: skorygowanie istniejących zaburzeń statyki ciała i doprowadzenie jej w miarę możliwości do stanu prawidłowego, podnoszenie ogólnej sprawności i wydolności organizmu poprzez zwiększanie zakresu ruchów w stawach (głównie ramiennym i biodrowym), wzmacnianie siły mięśni, stymulowanie rozwoju intelektualnego – zwiększanie samodzielności i zdobywanie umiejętności niezbędnych w życiu codziennym.

CELE GŁÓWNE c.d. korekcja istniejących wad postawy, zapobieganie pogłębianiu wad postawy, kształtowanie odruchu prawidłowej postawy, wszechstronny i harmonijny rozwój organizmu, wdrażanie do rekreacji ruchowej.

CELE SZCZEGÓŁOWE Wyrobienie u dzieci nawyku prawidłowej postawy ciała. Zapobieganie pogłębianiu się zdiagnozowanej wady postawy. Wytworzenie silnej i wytrzymałej stabilizacji mięśniowo – więzadłowej kręgosłupa. Usunięcie dystonii mięśniowej: - rozciąganie mięśni nadmiernie napiętych i/lub przykurczonych. - wzmacnianie mięśni rozciągniętych i osłabionych. Wyrobienie odruchu prawidłowego ustawiania stóp i nawyku prawidłowego chodu. Zwiększenie pojemności życiowej płuc.

CELE WYCHOWAWCZE Kształtowanie rozumienia potrzeby dbania o własną sylwetkę i sprawność fizyczną. Kształtowanie akceptacji potrzeby uczestnictwa w zajęciach gimnastyki korekcyjno – kompensacyjnej. Umacnianie wiary we własne siły i zdolność osiągania trudnych celów korekcyjnych.

CELE WYCHOWAWCZE c.d. Kształtowanie prawidłowych postaw wobec uczniów słabszych i mniej sprawnych. Kształtowanie poczucia odpowiedzialności za współćwiczących i dbanie o ich bezpieczeństwo. Rozwijanie umiejętności panowania nad swoimi emocjami podczas gier i rywalizacji zespołowych.

OCZEKIWANE OSIĄGNIĘCIA W ZAKRESIE WIEDZY, UMIEJĘTNOŚCI, POSTAW I ZACHOWAŃ UCZNIA

WIEDZA Wie, jaką ma wadę postawy i posiada podstawową wiedzę o przyczynach i skutkach jej powstawania. Zna przeciwwskazania i zalecenia dotyczące jego wady. Zna sposoby zapobiegania wadom postawy i stosuje je w życiu codziennym. Rozumie, po co ćwiczy i czym dla niego jest gimnastyka korekcyjna. Wie, dlaczego ruch na powietrzu ma działanie zdrowotne i wpływa pozytywnie na jego rozwój psychofizyczny. Zna podstawowe zasady higieny (ubiór, higiena osobista). Rozumie potrzebę codziennych ćwiczeń w domu pod opieką rodziców.

WIEDZA c.d. Zna konsekwencje nieprawidłowego sposobu siedzenia, noszenia tornistrów, chodzenia czy spania. Wie w jaki sposób zadbać o bezpieczeństwo swoje i współćwiczących – stosuje się do ustaleń i obowiązujących zasad. Wie, jak korygować sylwetkę w ławce szkolnej, przy posiłkach, oglądaniu telewizji, czytaniu, w chodzie, w marszu, w biegu, w trakcie zabaw, nie tylko na zajęciach w szkole, ale przede wszystkim poza nią.

OCZEKIWANE OSIĄGNIĘCIA UCZNIA W ZAKRESIE ĆWICZEŃ KOREKCYJNO-KOMPENSACYJNYCH Uczeń zna pozycje wyjściowe stosowane w gimnastyce: leżenie przodem, tyłem, siad prosty, rozkroczny, skulny, ugięty, klęk prosty, podparty oraz pozycje Klappa. Zna kierunki: w prawo, lewo, w górę, w dół, obrót przez prawe ramię i lewe ramię. Przyjmuje prawidłową postawę we wszystkich pozycjach wyjściowych do ćwiczeń. Umie utrzymać poprawną pozycję podczas wykonywanych ćwiczeń.

OCZEKIWANE OSIĄGNIĘCIA UCZNIA W ZAKRESIE ĆWICZEŃ KOREKCYJNO -KOMPENSACYJNYCH c.d. Zna proste ćwiczenia rozciągające jego mięśnie nadmiernie napięte i/lub przykurczone. Zna proste ćwiczenia wzmacniające jego osłabione partie mięśniowe. Rozumie znaczenie ćwiczeń oddechowych, umie prawidłowo oddychać torem górnożebrowym i dolnożebrowym.

OCZEKIWANE OSIĄGNIĘCIA UCZNIA W ZAKRESIE ĆWICZEŃ KOREKCYJNO -KOMPENSACYJNYCH c.d. Potrafi dokładnie i właściwie wykonywać określone ćwiczenia pod kontrolą nauczyciela, a następnie samodzielnie. Wie, jakie ćwiczenia i pozycje są przeciwwskazane dla jego wady postawy. Zna i stosuje ćwiczenia przeciwdziałające posiadanej przez niego wadzie.

EWALUACJA W PROCESIE KOMPENSACYJNO - KOREKCYJNYM Ewaluację należy rozumieć jako systematyczne zbieranie i analizowanie informacji o procesach edukacyjnych i ich efektach w celu sformułowania sądów wartościujących. W wyniku tego następuje określenie stopnia realizacji zadań edukacyjnych, ocena wartości działań i ich efektów. Ewaluacja ma służyć rozwojowi i rozliczeniu z wyników wykonania zadania, a także powinna wskazywać ,w jaki sposób poprawić jakość poprzez modyfikacje programu postępowania.

EWALUACJA DZIAŁAŃ KOREKCYJNYCH Praca na zajęciach gimnastyki korekcyjnej powinna być oceniana zawsze pozytywnie, co służy wzmocnieniu motywacji do korygowania postawy. Ewaluacja działań korekcyjnych opiera się na wnikliwej obserwacji uczniów podczas zajęć, a następnie na bieżącym odnotowywaniu umiejętności i poprawności wykonywania ćwiczeń. Czynnikiem oceniającym systematyczną pracę korekcyjną dziecka powinny być także testy oceniające siłę podstawowych zespołów mięśniowych, testy badające zakresy ruchów w stawach - ramiennym i biodrowym oraz badanie ruchomości odcinkowej kręgosłupa (badane „przed i po”).

EWALUACJA DZIAŁAŃ KOREKCYJNYCH c.d. Okresowe badania u lekarza ortopedy. Systematyczny , chętny udział w zajęciach gimnastyki korekcyjnej. Wywiady i rozmowy z rodzicami.

REALIZATORZY DZIAŁAŃ PROFILAKTYCZNYCH W ŚRODOWISKU NAUCZANIA I WYCHOWANIA: dyrektor placówki oświatowo - wychowawczej, nauczyciel/wychowawca, nauczyciel wychowania fizycznego, pielęgniarka /higienistka szkolna

DZIAŁANIA DYREKTORA PLACÓWKI OŚWIATOWO – WYCHOWAWCZEJ W ZAKRESIE PROFILAKTYKI WAD POSTAWY POWINNY OBEJMOWAĆ: monitorowanie pracy nauczycieli (w tym wychowania fizycznego) w zakresie profilaktyki wad postawy, organizowanie i koordynowanie doskonalenia zawodowego nauczycieli oraz różnych form edukacji dla rodziców/opiekunów w zakresie profilaktyki i ochrony zdrowia dzieci i młodzieży, planowanie i koordynowanie realizacji oraz ewaluacji programów profilaktyki w placówce oświatowo-wychowawczej,

zapewnienie ergonomicznych warunków pracy ucznia w szkole (ławki dostosowanie do wieku i budowy dziecka, właściwe oświetlenie miejsca pracy ucznia), zapewnienie warunków do właściwej realizacji zajęć wychowania fizycznego (miejsce, środki dydaktyczne, bezpieczne i higieniczne warunki przygotowania się do zajęć – przebieralnie, natryski), współpraca z władzami samorządowymi oraz instytucjami i organizacjami lokalnymi wspomagającymi działania w zakresie aktywności fizycznej uczniów oraz profilaktyki wad postawy.

DZIAŁANIA NAUCZYCIELA/WYCHOWAWCY W ZAKRESIE PROFILAKTYKI WAD POSTAWY POWINNY OBEJMOWAĆ: współdziałanie w realizacji programu profilaktyki, w szczególności w zakresie działań prozdrowotnych, dbanie o właściwą postawę ciała ucznia podczas lekcji, dbanie o ergonomiczne warunki pracy ucznia podczas lekcji (właściwa odległość od tablicy, dobór miejsca pracy do warunków fizycznych dziecka), systematyczne prowadzenie gimnastyki śródlekcyjnej, współpraca z rodzicami, innymi nauczycielami oraz pielęgniarką środowiska nauczania i wychowania w realizacji działań profilaktycznych

DZIAŁANIA NAUCZYCIELA WYCHOWANIA FIZYCZNEGO W ZAKRESIE PROFILAKTYKI WAD POSTAWY POWINNY OBEJMOWAĆ: systematyczne podnoszenie poziomu wiedzy i umiejętności przez uczestnictwo w różnych formach kształcenia, opracowanie programu profilaktyki wad postawy dzieci i młodzieży na podstawie metod, których skuteczność została potwierdzona naukowo bądź wieloletnim doświadczeniem w praktyce, dostosowanie metod pracy i form zajęć ruchowych do aktualnych możliwości i potrzeb dziecka, poziomu jego sprawności i wydolności, systematyczne przekazywanie uczniom wiedzy niezbędnej do podtrzymania aktywności fizycznej i propagowanie nawyków zdrowego stylu życia,

stosowanie różnorodnych form aktywności fizycznej uczniów, wspierających ich harmonijny rozwój, motywowanie do uczestnictwa w zajęciach wychowania fizycznego oraz pozalekcyjnych formach aktywności ruchowej, organizowanie zajęć rekreacyjnych, sportowych oraz turystycznych, przestrzeganie zasad bezpieczeństwa i higieny ćwiczeń gimnastycznych/sportowych, współpracę z rodzicami, innymi nauczycielami oraz pielęgniarką środowiska nauczania i wychowania w realizacji działań profilaktycznych.

PROFILAKTYKA PIERWSZORZĘDOWA Podstawowe zadania środowiska nauczania i wychowania sprowadzają się do profilaktyki pierwszorzędowej, która polega na eliminowaniu czynników sprzyjających rozwojowi wad oraz na kreowaniu prawidłowej postawy ciała. Ponieważ zagrożenie powstaniem wady istnieje na każdym etapie życia dziecka, działania profilaktyczne są niezbędne na każdym etapie jego rozwoju. W całości postępowania w tym zakresie można wyróżnić następujące etapy: WIEDZIEĆ – CHCIEĆ – UMIEĆ – DZIAŁAĆ. Niezbędna jest zatem wiedza na temat działań prozdrowotnych oraz roli prawidłowej postawy ciała i sposobach jej kreowania, odpowiednia motywacja do tego typu działań, umiejętności oraz rzeczywiste działania profilaktyczne.

PROFILAKTYKA DRUGORZĘDOWA U niektórych dzieci, pomimo działań profilaktycznych, rozwija się wada postawy. Konieczna jest zatem profilaktyka drugorzędowa. Aby była ona skuteczna, niezbędne jest możliwie wczesne wychwycenie z populacji uczniów zagrożonych rozwojem wady postawy przez prowadzenie badań przesiewowych, wykonywanych przez pielęgniarkę środowiska nauczania i wychowania oraz profilaktycznych badań lekarskich (bilansów zdrowia) – przez lekarza podstawowej opieki zdrowotnej. Powodzenie działań uwarunkowane jest ścisłą współpracą tych osób. W okresie między badaniami część dzieci powinna być objęta obserwacją, inne – postępowaniem korekcyjnym.

Celem takiego postępowania jest przede wszystkim zapobieganie dalszemu rozwojowi wady oraz powstawaniu i utrwalaniu się niekorzystnych zmian wtórnych. Ważnym elementem postępowania jest kształtowanie na nowo nawyku prawidłowej postawy oraz ponowne nauczenie dziecka przyjmowania i automatycznego utrzymywania prawidłowego układu ciała (tzw. reedukacja posturalna TOR FIZJOLOGICZNY).

W profilaktyce drugorzędowej szczególna rola przypada nauczycielom wychowania fizycznego, którzy jako pierwsi mogą dostrzec nieprawidłową postawę dzieci w przerwach między badaniami przesiewowymi. Oni też muszą zadbać, by dzieci z wadami postawy nie wykonywały przeciwwskazanych w ich przypadku ćwiczeń, ale równocześnie by nie były wyłączane z wszelkich zajęć ruchowych.

Skuteczność działań profilaktycznych w zapobieganiu występowania wad postawy uwarunkowana jest koniecznością ścisłego współdziałania wszystkich podmiotów, związanych ze środowiskiem nauczania i wychowania.