-Elementy do przenoszenia ruchu obrotowego -Sprzęgła START

Spis treści Wałki i osie Łożyska Sprzęgła

Wałki i osie Wałki i osie są to części maszyn osadzone w łożyskach i otrzymujące inne elementy wykonujące ruch obrotowy (np. koła pasowe lub zębate, tarcze sprzęgieł, koła jezdne). Wałek przenosi moment obrotowy z jednego elementu maszyny na drugi. Natomiast oś, mimo że współpracuje z elementami obracającymi się, nie przenosi momentu obrotowego.

Wałki i osie Zastosowanie: - Silnikach elektrycznych - Przekładniach - Sprzęgłach Wady: - Wysoki koszt produkcji - Skomplikowana produkcja - Możliwość ukręcenia się wałka lub osi Zalety: - Duża sprawność mechaniczna - Łatwy montaż - Prosta konstrukcja

Fotografie

Łożyska Łożyska służą do podtrzymywania obracających się osi i wałków. Konstrukcja łożyska powinna zapewnić możliwość przejęcia obciążenia elementów podtrzymywanych oraz zapewnić możliwie małe straty energii wywodowane tarciem. Zależnie od rodzaju tarcia, które występuje w łożysku, rozróżniamy łożyska ślizgowe i toczone. Pod względem kierunku przenoszonych obciąż łożyska dzieli się ponadto na poprzeczne, wzdłużne i poprzeczno- wzdłużne.

Łożysko ślizgowe Przenoszą siły poprzeczne F1 i wzdłużaną F2 przedstawia rysunek A. Łożyska takie nie mogą przenosić znacznych obciążeń i dlatego są stosowane w drobnych mechanizmach. Łożyska stosowane w maszynach mają bardziej skomplikowaną budowę. W łożysku ślizgowym przedstawionym na rysunku 1 czop wału współpracuje bezpośrednio z otworem (panwią) łożyska. Aby zmniejszyć występujące tu tarcie, odpowiednio dobiera się materiał czopa i panwi , ponadto między współ pracującymi powierzchniami wprowadza się smar.

Łożysko ślizgowe Zastosowanie: - W mechanizmach drobnych lub skomplikowanych Wady: - Duże strata energii po przez tarcie - Możliwość zatarcia się łożyska - Mała wydajność Zalety: - Cicha praca - Łatwość wykonania - Tani koszt produkcji

Fotografie

Łożysko toczne Składa się z dwóch pierścieni o elementów tocznych w postaci kulek, wałeczków, stożków itd. Jeden pierścieni wtłacza się na czop, a drugi wciska np. w otwór korpusu maszyny. W ceku zachowania stałych odległości między elementami tocznymi są one umieszczone w tzw. koszyczku. Dzięki zastosowaniu elementów tocznych tarcie ślizgowe zostaje zastąpione znacznie mniejszym tarciem tocznym. Łożyska toczne są produkowane w wyspecjalizowanych zakładach. Zakłady produkujące maszyny kupują gotowe łożyska o wymiarach znormalizowanych.

Łożysk toczne Zastosowanie: - W maszynach przemysłowych - W samochodach - Elementach chłodniczych - Silnikach elektrycznych Wady: - Duża cena - Duży koszt produkcji - Są głośne - Trudność wykonania Zalety: - Duża wytrzymałość - Małe straty energii tarcia - Wytrzymują duże obciążenia

Fotografie

Sprzęgła Sprzęgła służą do przenoszenia momentu obrotowego z jednego wałka na drugi. Dzieli się je na: stałe wyłączalne

Sprzęgła stałe Sprzęgła stałe przedstawiają rysunki. Na pierwszym z nich (rys.A) na dwa łączone wały nasunięta jest tuleja. Elementami łączącymi każdy z wałów z tuleją są dwa kołki usytuowana w płaszczyznach, uniemożliwiające łączonym wałom przesunięcie zarówno w kierunku promieniowym, jak i osiowym. Natomiast sprzęgło przedstawione na rys. B zapewnia w pełnym zakresie możliwość zmian wzajemnego położenia wałów.

Sprzęgła wyłączalne Sprzęgła wyłączalne stanowią sprzęgła kłowe. Wśród sprzęgieł wyłączalnych najszersze zastosowanie znalazły sprzęgła cierne. W tym przypadku na obu sprzęganych wałkach są osadzone tarcze wyposażone w powierzchnie cierne (płaskie lub stożkowe). Ich sprzęgnięcie polega na dociśnięciu do siebie powierzchni ciernych. Tarcze sprzęgłowe są najczęściej dociskane za pomocą sprężyn. Wywołane w ten sposób tarcie umożliwia przeniesienie ruchu obrotowego z jednego wałka na drugi. Wyłączenie sprzęgła polega na odblokowaniu sprężyn dociskowych za pomocą ukł. dźwigni.

Koniec