Powstawanie Układów planetarnych Pozasłoneczne układy planetarne

Etap formowania się planet Mgławica w Orionie

Etap formowania się planet Mgławica w Orionie

Etap formowania się planet Mgławica w Orionie

Formowanie się gwiazdy i planet…. Ciśnienie kontra Grawitacja Mgławica zapada się – powstaje dysk

Formowanie się gwiazdy i planet…. Ciśnienie kontra Grawitacja Zagęszczenia w dyskach proto-planetarnych

Teoria kondensacji

Faza dysku - obserwacje

Beta Pictoris

HR4796a

Epsilon Eridani

Wykrywanie Układów pozasłonecznych Metody poszukiwań

Obserwacje wahań prędkości radialnej Poprzez efekt Dopplera Gwiazda Laboratorium

51 Peg – pierwsza nowa planeta Odkryta w roku 1995 Amplituda Dopplerowska Jak można wydedukować Istnienie planety z tej krzywej? Zachowanie się linii widmowych Obserwacje bezpośrednie

Tranzyt planety przed tarczą gwiazdy

Tranzyt planety przed tarczą gwiazdy

Detekcja Tranzytu - projekt OGLE III w 2003

Mikrosoczewkowanie

Mikrosoczewkowanie

Mikrosoczewkowanie Obserwacje niepowtarzalne Nieznana odległość Bond et al 2004 Mikrosoczewkowanie Obserwacje niepowtarzalne Nieznana odległość Bond et al 2004 OGLE 2003-BLG-235/MOA 2003-BLG-53 Masa planety Masa gwiazdy Wielka półoś Odległość

Chronometraż pulsarów

Chronometraż pulsarów Pierwszy odkryty układ pozasłoneczny: PSR 1257+12 (Wolszczan i Frail 1992) A B C Mass, M_Earth 0.015 3.4 2.8 Eccentricity 0.0 0.018 0.026 Period, days 25.3 66.5 98.2 Sem. axis, AU 0.19 0.36 0.47 Podobny do Ukł. Słonecznego

Astrometria

Statystyka planetarna 120 układów planetarnych, 138 planet, 15 wielokrotnych 5 - tranzyt 4 – chronometraż pulsarów 1 - mikrosoczewkowanie 110 – zmiany prędkości radialnych Dynamical Characteristics Dziwny rozkład półosi wielkich – wiele planet bardzo blisko gwiazd - niewiadoma w odległościach kilkunastu AU - wiele w odl. do 1 AU (“Gorące Jowisze”) Dominują planety o dużej ekscentryczności jeśli okres większy niż kilka dni - planety bliższe mają orbity kołowe dzięki wpływowi gwiazdy Sporo różnic przy porównaniu do Układu Słonecznego!!

Właściwości fizyczne Większość planet z masą około M Jowisza Mała ilośc planet bardzo masywnych „Pustynia brązowych Karłów” – brak planet cięższych niż . Jasna korelacja między metalicznością gwiazd ciągu głównego i prawdopodobieństwem posiadania planet.

Kepler Space-based Photometer ( 0.95-m aperture ) Photometric One-Sigma Noise <2x10-5 Monitor 100,000 main-sequence stars for planets. Mission lifetime of 4 years. Launch date – October 2007 Transits of terrestrial planets: - About 50 planets if most have R ~ R_Earth, Modulation of the reflected light from giant inner planets: - About 870 planets with periods less than one week. Transits of giant planets: - About 135 inner-orbit planet detections along with albedos for about 100 of them.

SIM (Space Interferometry Mission) Precision astrometry on stars to V=20 Optical interferometer on a 10-m structure Global astrometric accuracy: 4 microarcseconds (µas) Typical observations take ~1 minute; ~ 5 million observations in 5 years Launch date - February 2010 Search for terrestrial planets around the nearest 250 stars (1 µas) “Broad survey" for Neptune-size planets around 2000 stars (3 µas) Giant planets around young stars

TPF (Terrestrial Planet Finder) Two complementary space observatories: a visible-light coronagraph and a mid-infrared formation-flying interferometer. TPF coronagraph launch is anticipated around 2014. TPF interferometer launch is anticipated before 2020. - Survey nearby stars looking for terrestrial-size planets in the "habitable zone“. - Follow up brightest candidates with spectroscopy, looking for atmospheric signatures, habitability or life itself. - Will detect and characterize Earth-like planets around as many as 150 stars up to 15 pc away. Goals: