Wykład monograficzny – paremie łacińskie (fragmenty wybrane) Łacina Wykład monograficzny – paremie łacińskie (fragmenty wybrane) dr Joanna Ożarowska - Sobieraj Katowice 2012
dr Joanna Ożarowska - Sobieraj Katowice 2012 ~PAREMIE~ Scire leges non hoc est verba earum tenere, sed vim ac potestatem – znać ustawy to nie znaczy trzymac się ich słów, lecz rozumieć ich sens i znaczenie Lex lege tollitur – ustawę uchyla się ustawą dr Joanna Ożarowska - Sobieraj Katowice 2012
dr Joanna Ożarowska - Sobieraj Katowice 2009 Lex non obligat nisi promulgata – ustawa nie obowiązuje, jeśli nie została ogłoszona Non omne, quod licet honestum est– nie wszystko co jest dozwolone jest uczciwe dr Joanna Ożarowska - Sobieraj Katowice 2009
dr Joanna Ożarowska - Sobieraj Katowice 2009 Hominum causa omne ius constitutum est – wszelkie prawo ustanawia się ze względu na ludzi. Omnis definitio in iure civili periculosa est – wszelka definicja w prawie cywilnym jest niebezpieczna dr Joanna Ożarowska - Sobieraj Katowice 2009
dr Joanna Ożarowska - Sobieraj Katowice 2009 Summum ius, summa iniuria – najwyższe prawo może stać się najwyższym bezprawiem Male iure nostro uti non debemus – nie powinniśmy źle posługiwać się naszymi prawami dr Joanna Ożarowska - Sobieraj Katowice 2009
dr Joanna Ożarowska - Sobieraj Katowice 2009 Volenti non fit iniuria – chcącemu nie dzieje się krzywda Non sunt iudicandae leges – ustawy nie podlegają osądzeniu dr Joanna Ożarowska - Sobieraj Katowice 2009
dr Joanna Ożarowska - Sobieraj Katowice 2009 Manifestum non eget probatione – To co oczywiste nie wymaga dowodu Audiatur et altera pars – Należy wysłuchać także strony przeciwnej Ei incumbit probatio qui dicit non qui negat– Ciężar dowodu spoczywa na tym, kto twierdzi, a nie na tym kto zaprzecza dr Joanna Ożarowska - Sobieraj Katowice 2009
dr Joanna Ożarowska - Sobieraj Katowice 2009 Nemo ex suo delicto meliorem suam conditionem facere potest Nikt nie może polepszyć swojej sytuacji w wyniku wlasnego czynu bezprawnego Adoptio naturam imitatur – Adopcja naśladuje naturę Mater semper certa est, pater est quem nuptiae demonstrant Matka jest zawsze pewna, ojcem jest ten na którego wskazuje małżeństwo dr Joanna Ożarowska - Sobieraj Katowice 2009
dr Joanna Ożarowska - Sobieraj Katowice 2009 Nasciturus pro iam nato habetur, quotiens de commodis eius agitur – Dziecko poczęte uważa się za już urodzone, ilekroć chodzi o jego kozryść Nuptias non concubitus, sed consensus facit – Małżeństwo tworzy nie faktyczne pożycie, ale zgodne porozumienie stron Actor sequitur forum rei – powód idzie za sądem pozwanego dr Joanna Ożarowska - Sobieraj Katowice 2009
dr Joanna Ożarowska - Sobieraj Katowice 2009 Actus simulatus nullius est momenti – Czynność pozorna jest nieważna Bis de eadem re agere non licet – Nie można procesować się dwa razy w tej samej sprawie Confessus pro iudicato est – Ten kto się przyznał, uważany jest za zasądzonego dr Joanna Ożarowska - Sobieraj Katowice 2009
dr Joanna Ożarowska - Sobieraj Katowice 2009 Dies interpelat pro homine– Termin wzywa za człowieka Dolus non praesemitur – Złego zamiaru nie domniemuje się Ambulatoria est voluntas testatoris usque ad mortem – Wola testatora może być zmieniona aż do smierci dr Joanna Ożarowska - Sobieraj Katowice 2009
dr Joanna Ożarowska - Sobieraj Katowice 2009 Mors omnia iura solvit- Śmierć rozwiązuje wszystkie prawa, Nemo plus commodi heredi suo relinquit quam ipse habit – Nikt nie może swojemu dziedzicowi pozostawić więcej korzyści, niż sam miał. dr Joanna Ożarowska - Sobieraj Katowice 2009
dr Joanna Ożarowska - Sobieraj Katowice 2009 Nemo plus iuris ad alium tranferre potest, quam ipse habet – Nikt nie może przenieść na drugiego więcej praw niż sam posiada Nemo pro parte testatus, pro parte intestatus decedere potest- Nikt nie może umrzeć, rozporządzając częściowo w testamencie, cześciowo na mocy ustawy dr Joanna Ożarowska - Sobieraj Katowice 2009
dr Joanna Ożarowska - Sobieraj Katowice 2009 Impossibillum nulla obligantio est- Zobowiązanie do świadczenia rzeczy niemożliwych jest nieważne Poena ex delicto defuncti heres teneri non debet- Kara za przestępstwo popełnione przez zmarłego nie może obciążać jego dziedzica dr Joanna Ożarowska - Sobieraj Katowice 2009
dr Joanna Ożarowska - Sobieraj Katowice 2009 In dubio pro reo- W razie wątpliwości należy orzec na korzyść oskarżonego Poena constitutur in emendationem hominum- Kara ustanowiona jest w celu poprawienia ludzi dr Joanna Ożarowska - Sobieraj Katowice 2009
dr Joanna Ożarowska - Sobieraj Katowice 2009 Satius esse impunitum relingni facinus nocentis quam innocentem damnari- Lepiej pozostawić zawinione przez sprawcę przestępstwo bez kary, niż skazać niewinnego Vim vi repellere licet- Siłę wolno odpierać siłą dr Joanna Ożarowska - Sobieraj Katowice 2009
dr Joanna Ożarowska - Sobieraj Katowice 2009 Genus perire non censetur- Uważa się, że gatunek nie ginie Nemo sibi ipse causam possessionis mutare potest- Nikt nie może sam wewnętrznym aktem woli zmienić podstawy posiadania dr Joanna Ożarowska - Sobieraj Katowice 2009
dr Joanna Ożarowska - Sobieraj Katowice 2009 Nemo iudex idoneus in propria causa- Nikt nie jest odpowiednim sędzią we własnej sprawie Mora trahit periculum- Zwłoka pociąga za sobą ryzyko dr Joanna Ożarowska - Sobieraj Katowice 2009
dr Joanna Ożarowska - Sobieraj Katowice 2009 Nullum crimen sine lege- Nie ma przestępstwa bez ustawy Servitutibus civiliter utendum est- Służebność należy wykonywać oględnie, czyli najmniej uciążliwy dla właściciela nieruchomości obciążonej tym prawem, przy maksymalnym poszanowaniu jego praw. dr Joanna Ożarowska - Sobieraj Katowice 2009
dr Joanna Ożarowska - Sobieraj Katowice 2009 Nulli res sua servit- Nie można mieć służebności na rzeczy własnej Semel heres, semper heres- Kto raz stał się dziedzicem jest nim na zawsze dr Joanna Ożarowska - Sobieraj Katowice 2009
dr Joanna Ożarowska - Sobieraj Katowice 2009 Prior tempore, potior iure- Kto pierwszy w czasie, ten lepszy w prawie Accessio cedit principali- Przyrost przypada temu co główne dr Joanna Ożarowska - Sobieraj Katowice 2009
dr Joanna Ożarowska - Sobieraj Katowice 2009 Species perit ei cui debetur- Rzecz ozn. Indywidualnie ginie na ryzyko właściciela ( wierzyciela) Cogitationis poenam nemo patitur- Nikt nie ponosi kary za myślenie dr Joanna Ożarowska - Sobieraj Katowice 2009
dr Joanna Ożarowska - Sobieraj Katowice 2009 Lex non distinquit- Ustawa nie rozróżnia Hereditas viventis non datur- Nie przyznaje się spadku po żyjącym Salus rei publicae suprema lex esto- Dobro publiczne powinno być najwyższym prawem dr Joanna Ożarowska - Sobieraj Katowice 2009