„ANARUK, CHŁOPIEC Z GRENLANDII” Czesław Centkiewicz

Czesław Centkiwicz, uczestnik wypraw polarnych i autor książek poświęconych między innymi Arktyce.

WITAM W GRENLANDII

Grenlandia to największa wyspa na świecie Grenlandia to największa wyspa na świecie. Jest prawie siedem razy większa od Polski. Większa część Grenlandii leży w północnym kole podbiegunowym. Aż 85 procent powierzchni tej największej w świecie wyspy pokrywa lód. Grenlandia to samodzielne terytorium, jednak zależne od Danii. W Danii mieści się siedziba władz Grenlandii.

Flaga Herb

Położenie Grenlandii 2. Krajobraz 3. Klimat 4. Ludność 5. Fauna 6. Flora

POŁOŻENIE GRENLANDII

Położenie Grenlandii na tle innych kontynentów

Krajobraz Grenlandia to kraina lodów i śniegu. W samym jej środku grubość pokrywy lodowej dochodzi do trzech kilometrów. Lód ten nigdy nie topnieje. Nie ma tam drzew. Rosną jedynie drzewa karłowate, mchy trawy i krzewy. Zima jest tutaj sroga i długa. Szaleją śnieżyce tworząc białą pustynię. Przez cztery miesiące jest ciemno. Słońce nie pokazuje się wtedy w ogóle.

Dopiero w marcu tuż nad horyzontem pojawia się słońce. W maju rozpoczyna się dzień polarny i trwa pięć miesięcy. Topnieją śniegi i morze uwalnia się z kry lodowej. Roślinność na Grenlandii występuje tylko w miejscach, które choć przez krótki czas w ciągu roku są wolne od pokrywy lodowej. Zasadniczy typ roślinności porastającej na tym obszarze stanowią różne typy tundry (bezleśne zbiorowisko roślinności) oraz łąki.

KLIMAT Najsurowszy klimat panuje w środkowej części Grenlandii. Temperatura na tym obszarze w zasadzie nigdy nie przekracza 0°C. Średnia temperatura powietrza w lutym wynosi tam – (-47°C), zaś w lipcu – (-12°C). Najniższa zanotowana na wyspie temperatura to −74°C. Najkorzystniejszy klimat panuje na wybrzeżach, zwłaszcza w południowo - zachodniej części wyspy. Średnia temperatura w tym rejonie w styczniu wynosi -7°C, zaś lipcu - +10°C.

LUDNOŚĆ Około 90% mieszkańców Grenlandii zamieszkuje w południowo zachodniej części kraju, gdzie warunki klimatyczne są najkorzystniejsze. 10% reszty ludności to mieszkańcy nielicznych wiosek lub bardzo małych miasteczek, położonych w głębi Grenlandii. 1/4 Grenlandczyków zamieszkuje w stolicy kraju – Nuuk.

Inuici (Eskimosi) od momentu przybycia Europejczyków porzucili swoje tradycyjne życie

Igloo konstrukcja mieszkalna budowana z bloków śniegu Igloo konstrukcja mieszkalna budowana z bloków śniegu. Obecnie mieszkający w stałych osiedlach i trwałych domach Eskimosi (Inuici) budują igloo rzadziej, zwykle jako konstrukcje pomocnicze (nie mieszkalne), związane z kultywowaniem dawnych tradycji, sezonowymi polowaniami i rozwojem turystyki.

FAUNA (ZWIERZĘTA) Świat zwierzęcy Grenlandii jest dość ubogi ze względu na trudne warunki klimatyczne. Na lodowcu, zajmującym 5/6 powierzchni wyspy praktycznie nie ma zwierząt. Na wybrzeżach żyją m.in. renifery, woły piżmowe, niedźwiedzie polarne, lisy polarne, wilki polarne, gronostaje, zające polarne.

Występują także ptaki - m. in. , gęsi, mewy, pardwy i sowy śnieżne Występują także ptaki - m.in., gęsi, mewy, pardwy i sowy śnieżne. Morze w pobliżu wyspy zamieszkane jest przez liczne ryby (np. rekiny, łososie, dorsze), a także duże ssaki morskie (około 30 różnych gatunków, m.in. morsy, a także kilka gatunków fok, np.: grenlandzka, wąsata itd.).

FOKA WĄSATA MŁODA FOKA

MORS

PARDWA MEWA

WILK

BIAŁOZÓR – PTAK DRAPIEŻNY

LIS POLARNY

RENIFER

SOWA ŚNIEŻNA

NIEDŹWIEDŹ POLARNY

Park Narodowy Grønlands Największy na świecie park narodowy znajdujący się na terenie Grenlandii. W parku żyje od 5 do 15 tys. wołów piżmowych, co stanowi 40% wszystkich wołów piżmowych żyjących na świecie.

WÓŁ PIŻMOWY

FLORA (ROŚLINNOŚĆ) Roślinność na Grenlandii występuje tylko w miejscach, które choć przez krótki czas w ciągu roku są wolne od pokrywy lodowej. Na południu występują różne gatunki traw, mchów, porostów i roślin zielnych, a na północy tylko mchy i porosty. Na samym południu kraju występują także krzewy i karłowate gatunki drzew.

BRZOZA KARŁOWATA CHROBOTEK RENIFEROWY

POROST WRZOS ZWYCZAJNY

POŻEGNANIE Z GRENLANDIĄ Opracowanie: Lucyna Tomczyk – Archacka

Wykorzystano materiały ze stron internetowych: pl.wikipedia.org/wiki/Grenlandia; pl.wikipedia.org/wiki/Arktyka; pl.wikipedia.org/wiki/Historia_Grenlandii; pl.wikipedia.org/wiki/Geografia_Grenlandii. Wykorzystano również materiały zawarte w Encyklopedii PWN.