Wiedza o społeczeństwie Temat :Organizacje pozarządowe i systemy ochrony praw człowieka Gabriela Kapiszka kl.1d
Organizacje pozarządowe Organizacja pozarządowa – organizacja obywatelska (założona przez obywateli lub ich organizacje) działająca z własnej inicjatywy na rzecz wybranego interesu publicznego i niedziałająca dla osiągnięcia zysku. Działają w oparciu o prawo krajowe siedziby organizacji, a powstają w wyniku nie umowy międzynarodowej, ale umowy cywilno-prawnej. Organizacje pozarządowe bywają nazywane trzecim sektorem, obok sektora publicznego (władz, administracji publicznej) i rynkowego (biznesu, przedsiębiorczości). Organizacje pozarządowe w odróżnieniu od organów publicznych a podobnie jak biznes są prywatne i powstają z inicjatywy ich założycieli (prywatnych osób), ale w odróżnieniu od biznesu a podobnie jak władze publiczne – działają w interesie publicznym a nie prywatnym.
Międzynarodowy Ruch Czerwonego Krzyża i Czerwonego Półksiężyca Międzynarodowy ruch humanitarny, zrzeszający około 97 milionów wolontariuszy na całym świecie, stworzony aby chronić ludzkie zdrowie i życie, zapewniać szacunek dla istoty ludzkiej, oraz by łagodzić i zapobiegać ludzkiemu cierpieniu, odrzucając jednocześnie dyskryminację opartą na pochodzeniu narodowościowym, rasowym, klasowym, przekonaniach religijnych, czy politycznych.
W wypełnianiu swojej misji Czerwony Krzyż i Czerwony Półksiężyc podejmuje przede wszystkim takie zadania jak: ochrona życia i zdrowia, zapewnienie poszanowania istoty ludzkiej, zwłaszcza podczas konfliktów zbrojnych i w innych krytycznych sytuacjach, praca na rzecz zapobiegania chorobom i rozwijanie pomocy społecznej, aktywizowanie pracy wolontariuszy i stała gotowość do niesienia pomocy, budowa uniwersalnego poczucia solidarności ze wszystkimi, którzy potrzebują ochrony i pomocy.
Czerwony krzyż Jest on niezależną, neutralną organizacją zapewniający ochronę i pomoc humanitarną ofiarom wojny i przemocy. Nie jest organizacją rządową, mimo iż współpracują z nią rządy państw. Nie jest również organizacją pozarządową, ponieważ oprócz działalności społecznej i indywidualnej obejmuje także zakres działalności państwowej.
Towarzystwa Czerwonego Krzyża Towarzystwa Czerwonego Półksiężyca
Human Rights Watch Human Rights Watch (HRW) – pozarządowa organizacja zajmująca się ochroną praw człowieka, powstała w 1988 z przekształcenia Helsinki Watch. Siedziba HRW znajduje się w Nowym Yorku. Organizacja dzieli się na 5 wydziałów: Afryka, obie Ameryki, Azja, Bliski Wschód, obszar OBWE. Zajmuje się monitorowaniem przestrzegania praw człowieka w różnych rejonach świata. Skupia się przede wszystkim na obronie wolności słowa i przekonań, zwalczaniu cenzury, zapewnieniu oskarżonym prawa do uczciwego procesu i ewentualnego azylu, przeciwdziała zabójstwom politycznym, zapobiega torturom i arbitralnemu pozbawianiu wolności, ochronie praw kobiet (w tym prawa do aborcji) i praw dziecka, zwalczaniu przekazywania broni reżimom i partyzantom naruszającym prawa człowieka.
International League for Human Rights Międzynarodowa Liga Praw Człowieka,, ILHR, organizacja utworzona w 1942 w Nowym Jorku. Jej członkami są organizacje narodowe i osoby fizyczne z kilkudziesięciu państw. Obecnie Liga działa nadal na rzecz przestrzegania praw człowieka zawartych w Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka, Paktach Praw Człowieka oraz innych dokumentach ONZ, zachęca do ich przyjmowania przez państwa. Jej specjalne misje prowadzą nie tylko badania w krajach łamiących prawa człowieka, ale też udzielają pomocy ofiarom, organizują grupy obrońców praw człowieka.
Amnesty International Amnesty International – międzynarodowa organizacja pozarządowa, której celem jest zapobieganie naruszeniom fundamentalnych praw człowieka poprzez wszelkie pokojowe akcje obywatelskie – od organizowania pisania listów do rządów krajów łamiących te prawa, poprzez publiczne rozgłaszanie informacji o takich naruszeniach, po realną pomoc finansową i prawną poszkodowanym osobom. Amnesty International finansuje swoją działalność głównie ze składek członkowskich i datków od indywidualnych osób. Amnesty nie przyjmuje jakiejkolwiek pomocy rządowej. Amnesty International liczy obecnie 2 mln 200 tys. członków w 150 krajach świata. Centrala AI – tzw. międzynarodowy sekretariat – znajduje się w Londynie. Oficjalnym hymnem organizacji jest piosenka "One" zespołu U2.
Amnesty International – sekcje krajowe (2005)
Cele Amnesty International zapewnienie wszystkim więźniom politycznym uczciwych i szybkich procesów sądowych, kampania na rzecz zaprzestania stosowania kary śmierci, zwalczanie stosowania tortur i innych form okrutnego traktowania więźniów,
Komitety Helsińskie Komitety Helsińskie zaczęły powstawać po podpisaniu Aktu Końcowego KBWE w Helsinkach w maju 1975 roku. Pierwszym Komitetem była Moskiewska Grupa Helsińska. W państwach Europy centralnej i wschodniej Komitety działały przez wiele lat w konspiracji, jako organizacje nielegalne. Obecnie istnieją w 34 krajach. Ich celem jest obywatelska kontrola wypełniania przez rządy zobowiązań dotyczących wolności i praw człowieka, podjętych przez państwa na mocy umów międzynarodowych.
System Systemy ochrony praw człowieka dzieli się na system: powszechny (międzynarodowy), regionalny (odnosi się do poszczególnych kontynentów), wewnątrzkrajowy. Europa = system europejski Ameryka = system interamerykański Półwysep arabski = system arabski Afryka = system afrykański
System afrykański Jest oparty na Afrykańskiej Karcie Praw Człowieka i Ludów przyjętej przez Organizację Jedności Afrykańskiej w 1981 roku Komisji Praw Człowieka i Ludów oraz Afrykańskim Trybunale Praw Człowieka i Ludów.
System interamerykański Opiera się na Amerykańskiej Konwencji Praw Człowieka uchwalonej przez Organizację Państw Amerykańskich w 1969 roku. Poza tym jest gwarantowany przez Międzyamerykańską Komisję Praw Człowieka i Międzyamerykański Trybunał Praw Człowieka.
System arabski Arabski system ochrony praw człowieka jest zgodny z islamskim szariatem i formalnie oparty na Arabskiej Karcie Praw Człowieka (1994). Organem Kontrolnym jest Komitet Ekspertów Praw Człowieka działający w ramach Ligi Państw Arabskich.
Prawa mniejszości narodowych W Polsce uregulowano je po 1989 roku. Głównymi instrumentami gwarantującymi te prawa są: Konstytucja RP, ustawa o mniejszościach narodowych i etnicznych, ordynacja wyborcza, ustawy o języku polskim, ustawy o systemie oświaty, ustawy o radiofonii i telewizji, rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej w sprawie szkół dla mniejszości.
Arkadiusz Janicki; „W centrum uwagi”, wyd. Nowa Era, Warszawa 2011 Źródła: Arkadiusz Janicki; „W centrum uwagi”, wyd. Nowa Era, Warszawa 2011 Internet (www.wikipedia.org