Badania odporności na pełzanie
Badania właściwości mechanicznych Statyczne próby wytrzymałościowe Dynamiczne próby wytrzymałościowe Próby zmęczeniowe Badanie odporności na pękanie Pomiary twardości Badanie odporności na pełzanie
Plastyczność - modele Wg. [3]
Mikroplastyczność Wg. [3]
Wytrzymałość wpływ temperatury i prędkości odkształcenia Wg. [3]
Zjawisko niesprężystości Wg. [3]
Pełzanie – trzy stadia Wg. [3]
Pełzanie – opis krzywej pełzania Wg. [3]
Pełzanie – trzy stadia + prędkość Wg. [4]
Pełzanie – wpływ T i s Wg. [4]
Metodyka prób pełzania Wg. [4]
Badania izotermiczne – czasowa granica pełzania Zadana temperatura pełzania t = const Krzywa graniczna (x) Czasowa wytrzymałość na pełzanie Rz/T/t Największe naprężenie rozciągające, którego oddziaływanie wywołuje pękanie próbki w określonej temperaturze t w ciągu określonego czasu T Wg. [4]
Czasowa granica pełzania 2 Można ‘ekstrapolować’ wykres dla określenia naprężenia Rzad, które spowoduje zerwanie zerwanie po dłuższym czasie Tzad Wg. [4]
Parametryczne określenie wytrzymałości na pełzanie Badania w różnych temperaturach dla różnych naprężeń -> macierz wyników prób pełzania Ogólna właściwość: im wyższa temperatura, tym mniejsze naprężenie powoduje analogiczne odkształcenie (zerwanie) w danym czasie Wg. [4]
Zależności czas-temperatura t – czas do zerwania T – temperatura próby Wg. [4]
Wytrzymałość w funkcji parametru Larsona-Millera s – naprężenie powodujące zerwanie próbki w temperaturze T [ K ] po czasie tz [ godz] Wg. [4]
Wytrzymałość w funkcji parametru Larsona-Millera s – naprężenie powodujące zerwanie próbki w temperaturze T [ K ] po czasie tz [ godz] C = 20 Rys. 5.7. Wpływ struktury stali 15HM na czasową wytrzymałość na pełzanie Wg. [9]
Mechanizmy pełzania – obraz ogólny Mechanizm pełzania zależy od temperatury oraz od naprężenia G – moduł sztywności na ścinanie Tt – temperatura topnienia Wg. [4]
Podstawowe mechanizmy pełzania Pełzanie niskotemperaturowe Pełzanie wysokotemperaturowe Pełzanie dyfuzyjne Odkształcenie plastyczne Pękanie Wg. [4]
Pełzanie niskotemperaturowe T1, s1 Logarytmiczny charakter Z upływem czasu prędkość maleje Odkształcenie plastyczne na skutek ruchu dyslokacji , które rozmnażają się. Wzrost liczby dyslokacji – zakotwiczenie na przeszkodach – prędkość odkształcenia maleje Wg. [4]
Pełzanie wysokotemperaturowe - dyslokacyjne prędkość ustalona Odkształcenie plastyczne na skutek ruchu dyslokacji , które omijają cząsteczki wydzieleń przyrost odkształcenia w I stadium pełzania Wg. [4]
Pełzanie wysokotemperaturowe - dyfuzyjne Model Nabrro-Herringa Odkształcenie plastyczne na skutek ruchu wakansów wewnątrz naprężonych ziarn , Wg. [4]
Odkształcenie plastyczne podczas pełzania Poślizg wewnątrz ziarna Odkształcenie plastyczne na skutek ruchu dyslokacji wewnątrz naprężonych ziarn , Wg. [4]
Odkształcenie plastyczne podczas pełzania 2 Odkształcenie plastyczne na skutek ruchu ziarn względem siebie, Poślizg wzdłuż granic ziarn ziarna Wg. [4]
Odkształcenie plastyczne podczas pełzania 3 Odkształcenie plastyczne na skutek ruchu ziarn względem siebie, Poślizg wzdłuż granic ziarn ziarna Wg. [4]
Pękanie podczas pełzania 1 III etap odkształcenia - tworzenie mikropustek i pustek - pękanie międzykrytaliczne i transkrystaliczne Wg. [4]
Pękanie podczas pełzania zarodkowanie i rozrost szczelin klinowych Wg. [4]
Pękanie podczas pełzania zarodkowanie i rozrost pustek 1 Wg. [4]
Pękanie podczas pełzania zarodkowanie i rozrost pustek 2 Wg. [4]
Pękanie podczas pełzania zarodkowanie i rozrost pustek 3 Wg. [4]
Mapy mechanizmów odkształcenia Al Wg. [4]
Mapy mechanizmów pełzania wolframu Wg. [4]
Mapy mechanizmów pękania Nimonic 80A przy pełzaniu - 1 Mapy mechanizmów pękania stopu Nimonic 80A Wg. [4]
Mapy mechanizmów pękania Nimonic 80A przy pełzaniu - 2 Mapy mechanizmów pękania stopu Nimonic 80A t – czas do pęknięcia Wg. [4]
Rodzaje próbek do prób pełzania Wg. [4]
Badanie wytrzymałości na pełzanie Wg. [8]
Literatura [1] Michael F. Ashby; Dobór materiałów w projektowaniu inżynierskim WNT, Warszawa1998 [2] Leszek A. Dobrzański; Podstawy nauki o materiałach i metaloznawstwo, WNT, Warszawa 2002 [3] O. H. Wayatt, D. Dew-Hughes, Wprowadzenie do inżynierii materiałowej, WNT, Warszawa 1978 [4] J. W. Wyrzykowski, E. Pleszkow, J. Sieniawski; Odkształcanie i pękanie metali, WNT, Warszawa 1999 [5] J. Łabanowski, Ocena jakości wyrobów hutniczych, WPWZZ, Elbląg 2008 [6] Zbigniew L. Kowalewski; Pełzanie metali, Biuro Gamma, Warszawa 2005 [7] Zbigniew L. Kowalewski; Współczesne badania wytrzymałościowe, Biuro Gamma, Warszawa 2008 [8] Janusz Dobrzański; Journal of Materials Prcessing Technology, 164-165 (2005) 785-794 [9] Adam Hernas; Żarowytrzymałość stali i stopów, Wyd. Polit. Śląskiej, Gliwice 2000