Komórka Ela Witaszek

Komórka Podstawowa jednostka strukturalna organizmów żywych. Każda komórka otoczona jest przepuszczalną błoną plazmatyczną (błona komórkowa), wnętrze komórki wypełnia cytoplazma podzielona systemem błon siateczki śródplazmatycznej (retikulum endoplazmatyczne ER).

Budowa komórki zwierzecej Budowa komórki zwierzęcej: 1 - cytoplazma, 2 - siateczka śródplazmatyczna szorstka, 3 - rybosomy, 4 - chromatyna w jądrze komórkowym, 5 - jąderko, 6 - aparat Golgiego, 7 - lizosomy, 8 - błona komórkowa, 9 - mitochondrium, 10 - jądro komórkowe otoczone błoną jądrową.

Budowa komórki roślinnej Budowa komórki roślinnej: A) ściana komórkowa, B) plasmodesma, C) błona komórkowa, D) chloroplast, E) błona tylakoidu, F) mitochondrium, G) lizosom, H) aparat Golgiego, I) wakuola, J) retikulum endoplazmatyczne gładkie, K) retikulum endoplazmatyczne szorstkie, L) jądro, M) błona jądrowa, N) otwór w błonie jądrowej, O) jąderko.

W cytoplazmie zawieszone są organelle komórkowe, z których najważniejszą jest jądro komórkowe, będące siedliskiem informacji genetycznej (chromosomy).

Inne organelle to: mitochondria - kuliste lub podłużne drobne twory, złożone z białek, kwasów nukleinowych i fosfolipidów (zachodzi w nich zasadnicza część procesów oddychania komórkowego), aparaty Golgiego - systemy błon cytoplazmatycznych, złożone z płaskich pęcherzyków (cystern), odgrywające m.in. rolę w procesach wydalniczych komórki, lizosomy - pęcherzykowate, drobne ciała powstałe z siateczki śródplazmatycznej, spełniające rolę narządów trawienia wewnątrzkomórkowego, rybosomy - zawarte w cytoplazmie i mitochondriach, zawierające enzymy biorące udział w syntezie kwasów nukleinowych, białek i sterydów, wodniczki (wakuole) - wypełnione wodnistą cieczą (sokiem komórkowym), szczególnie dobrze rozwinięte w komórkach roślinnych.

Komórki roślinne odróżniają się od zwierzęcych posiadaniem plastydów, pełniących zasadniczą rolę w procesach asymilacji, magazynowaniu substancji zapasowych i nadawaniu barwy poszczególnym organom. Cechą charakterystyczną komórki roślinnej jest także wytwarzanie grubej, celulozowej ściany komórkowej. Wielkość komórek roślinnych i zwierzęcych wynosi od kilku do kilkudziesięciu mikronów. U organizmów niższych pojedyncza komórka może stanowić cały samodzielny organizm (bakterie, sinice, glony).

Komórki bakterii i sinic nie posiadają wyodrębnionego jądra komórkowego, na tej podstawie zaliczane są do odrębnego królestwa bezjądrowych). Nowe komórki powstają przez podział komórki macierzystej, dzięki czemu u organizmów jednokomórkowych następuje zwiększenie liczby osobników, a u wielokomórkowych rozrost tkanek. Budową komórki i jej funkcjami zajmuje się cytologia.