BAROK

BAROK Nazwa „barok" określa trwającą około 150 lat epokę w dziejach kultury i sztuki, która nastąpiła po odrodzeniu. Jednak znaczenia termin "barok" dotychczas w pełni nie wyjaśniono. Barok nie jest stylem jednorodnym. W  krajach południa Europy wzmożenie środków wyrazu, spotęgowanie kompozycyjnej dynamiki oraz kolorystycznych i światłocieniowych kontrastów - głównie w dziełach sakralnych, ale nie tylko - było odpowiedzią na reformację Marcina Lutra, podważającą dogmaty Kościoła katolickiego. Sztuka wyposażona w nowe, silniejsze środki wyrazu, miała stać się orężem nadwątlonej wiary w prawdy głoszone przez Kościół, szkołą utraconej pokory. Był to zarazem okres, gdy po latach wzrostu znaczenia mieszczaństwa na powrót doszła do głosu magnateria. Wielcy feudałowie doskonale rozumieli, iż okazałość ich rezydencji wyposażonych w niezmierne bogactwo malarskich i rzeźbiarskich ozdób podniesie ich znaczenie w oczach podwładnych, onieśmieli ich i skłoni do - tym razem świeckiej - pokory.  Pierwowzorem kościołów barokowych był jezuicki kościół w Rzymie Il Gesu.

ARCHITEKTURA Pałac książąt Radziwiłłów w Nieborowie koło Łowicza Istotą sztuki barokowej była reprezentacyjność, dbałość o bogaty wystrój, wszechobecny przepych i monumentalność. W tej konwencji powstały między innymi ogromne kościoły, pałace i parki, budowane w oparciu o elementy klasyczne, które tworzyły jednak nowe, fantazyjne formy. Do najważniejszych cech stylu barokowego, mimo różnorodności sztuki tej epoki, należą dynamiczne układy przestrzeni, wszechobecne kontrasty, iluzje głębi, efekty świetlne oraz ekspresja kształtu.

RZEŹBA Ferdynand Maksymilian Brokoff, Bazylika w Krzeszowie rzeźby na fasadzie Barokowe rzeźbiarskie dekoracje architektoniczne (sztukaterie), rzeźby w kamieniu i drewnie (polichromowane), pomniki, nagrobki, posągi i grupy religijne, mitologiczne, alegoryczne (często w ogrodach) cechowała silna dynamika, patos, ruch, teatralność gestu, układy kontrapostowe, ujęcie postaci w zwrotnym momencie akcji, zwłaszcza w tematyce religijnej, dążenie do oddania silnych uczuć i stanów ekstazy.

MALATSWO Na uformowanie się malarstwa barokowego na przełomie XVI i XVII w. wywarło wpływ rzymskie środowisko artystyczne - nurt naturalistyczny, reprezentowany przez Caravaggia (caravaggionizm), i nurt klasycystyczny (wywodząca się z Bolonii rodzina Carraccicch, G. Reni, Domenichino) oraz kolorystyczna szkoła wenecka. Prądy te, przeplatając się z tendencjami mistyczno-symbolicznymi i nurtem sztuki dworskiej (zwłaszcza w krajach katolickich), były głównymi kierunkami malarstwa barokowego. W malarstwie religijnym dominowała tematyka mistyczno-symboliczna i martyrologiczna, w malarstwie świeckim - sceny mitologiczne, alegoryczne, historyczne i portret, a także pejzaż, martwa natura, tematyka rodzajowa (zwłaszcza w Holandii, Flandrii i Hiszpanii). Kompozycja barokowa opierała się na układach diagonalnych i silnych efektach światłocieniowych. W malarstwie ściennym stosowano iluzjonizm (Guercino, P. da Cortona, A. Pozzo). Michelangelo Merisi da Caravaggio był jednym z pierwszych malarzy barokowych. Wywarł ogromny wpływ na malarstwo siedemnastowieczne.

ARCHITEKTURA, MALARSTWO I RZEŹBA STIUK- materiał zdobniczy w postaci tynku szlachetnego, mieszanina gipsu,wapienia i drobnego piasku lub pyłu marmurowego, łatwa do formowania, szybko twardniejąca. ILLUZJONIZM- w malarstwie wywołanie złudzenia prawdziwej przestrzeni przez mistrzowskie zastosowanie perspektywy i światłocienia; szczególnie popularna w epoce odrodzenia i baroku . RYZALIT- w architekturze wysunięta część budynku często środkowa, stanowiąca z nim całość; bywają też ryzality boczne, na dwóch końcach budowli; częsty w budowlach pałacowych baroku

Giovanni Lorenzo Bernini  ur. 7 grudnia 1598 w Neapolu, zm. 28 listopada 1680 w Rzymie – włoski rzeźbiarz i architekt; jeden z najwybitniejszych artystów baroku. Działał głównie w Rzymie, gdzie tworzył rzeźby o tematyce mitologicznej (Apollo i Dafne) i religijnej (Ekstaza św. Teresy, Dawid), popiersia portretowe (kardynała Scipione Borghese, Constanzy Bonarelli, króla Ludwika XIV), fontanny (Fontanna Czterech Rzek, Fontanna Trytona) i nagrobki (Urbana VIII i Aleksandra VII). Jako architekt kierował budową Bazyliki św. Piotra, dla której wykonał baldachim nad grobem św. Piotra (wsparty na 4 spiralnych kolumnach) oraz oprawę tronu św. Piotra. Gian Lorenzo Bernini, Apollo i Dafne

Caravaggio „Złożenie do grobu” ur. 29 września 1573, zm. 18 lipca 1610– włoski malarz działający w latach 1593–1610 w Rzymie, Neapolu, na Malcie i Sycylii. Był reformatorem malarstwa europejskiego na przełomie XVI i XVII wieku. W swoich obrazach wyrzekł się piękna ludzkiego ciała, idealizowanego przez malarzy renesansowych. W celu ukazania realizmu wprowadził do swych dzieł ostry światłocień. Malowidła Caravaggia cechuje połączenie fizycznej formy i psychologicznej treści. Obecnie jest uznawany za pierwszego wielkiego artystę barokowego. Caravaggio „Złożenie do grobu”

Diego Velázquez „Panny dworskie (Las meninas)” (1599-1650) był hiszpańskim malarzem okresu baroku. Większość swego życia spędził w Mediolanie, jako nadworny malarz króla Hiszpanii Filipa IV. Był autorem takich dzieł jak Sprzedający wodę, Las Meninas (Panny dworskie), Portret konny Filipa IV oraz Portret Innocentego X. Zyskał tytuł jednego z najwybitniejszych malarzy portretowych dzięki dążeniu do realistycznego przedstawiania utrwalanej osoby oraz uzyskiwaniu, poprzez delikatną harmonię barw, namacalnego efektu tekstury, świateł i przestrzeni. Sposób, w jaki podchodził do koloru, był ważnym źródłem inspiracji dla wielu późniejszych malarzy Diego Velázquez „Panny dworskie (Las meninas)”

Peter Paul Rubens (1577-1640) - był malarzem flamandzkim. Należy do czołówki najwybitniejszych barokowych artystów. W jego pracach odnajdujemy wszystkie cechy, które są charakterystyczne dla epoki baroku. Te cechy to przede wszystkim żywiołowość, wybujałość, dynamika. W dziedzinie doboru i stosowania środków malarskich, Rubens sięgnął do śmiałych kontrastów. Obok kolorów ciepłych i zimnych stosował także paletę umiarkowaną, gdzie przeważała biel, żółć kadmowa, cynobr i lakowa czerwień. Dodatkowy efekt obok przejrzystych farb dawała zabawa i tonowanie światła, skupiał ją na zgrubieniach warstwy malarskiej.

rembrandt ur. 15 lipca 1606 w Lejdzie, zm. 4 października 1669 w Amsterdamie – holenderski malarz,rysownik i grafik. Uważany powszechnie za jednego z największych artystów europejskich i światowych. Obok Jana Vermeera i Fransa Halsa najważniejszy malarz w sztuce holenderskiej „złotego wieku” – okresu, w którym kultura, nauka, gospodarka, potęga militarna i wpływy polityczne Holandii osiągnęły apogeum. W okresie lejdejskim swoje obrazy sygnował skrótem „RHL” (Rembrandus Hermanii Leidensis). Później podpisywał się jedynie samym imieniem, podobnie jak wielcy artyści renesansu: Michał Anioł, Rafael lub Tycjan. Autoportret Rembrandt „Pejzaż z miłosiernym Samarytaninem”

KONIEC  Wiktoria Krupczynska i Natalka Bugielska Kl. III b gim