agnieszka kwiecień-madej wydziedziczenie agnieszka kwiecień-madej

Pojęcie wydziedziczenia Wydziedziczenie to pozbawienie prawa do zachowku – 1008 in principio k.c. NIE jest wydziedziczeniem wyłączenie od dziedziczenia testamentem pozytywnym czy negatywnym – wyłączony od dziedziczenia zachowuje prawo do zachowku, Jest sankcją prywatną za określone, nieetyczne zachowanie uprawnionego, Nie jest możliwe zrzeczenie się prawa do wydziedziczenia, Dopuszczalność wydziedziczenia częściowego – dyskusyjne,

Podstawy wydziedziczenia Podstawą wydziedziczenia może być uporczywe postępowanie wbrew woli spadkodawcy w sposób sprzeczny z zasadami współżycia społecznego (art. 1008 pkt 1 k.c.) Zachowanie obiektywnie naganne, Ocena zindywidualizowana i odniesiona do konkretnej rodziny, Uporczywość zachowania – długotrwałość, ciągłość, powtarzanie się, Świadome działanie wbrew woli spadkodawcy Dopuszczenie się względem spadkodawcy albo jednej z jego najbliższych osób umyślnego przestępstwa przeciwko życiu, zdrowiu lub wolności albo rażącej obrazy czci (art. 1008 pkt 2 k.c.) Ocena przestępstwa tylko częściowo na podstawie i przy zastosowaniu zasad prawa karnego, Pojęcia z art. 1008 pkt 2 k.c. mają charakter autonomiczny

Podstawy wydziedziczenia cz. 2 Pojęcie „osoby najbliższej spadkodawcy: - ocena indywidualna każdego przypadku, Uporczywe niewywiązywanie się przez osobę uprawnioną do zachowku względem spadkodawcy obowiązków rodzinnych (art. 1008 pkt 3 k.c.) Musi odnosić się do samego spadkodawcy, Obowiązki w KRO: między małżonkami – art. 23, 27, 28(1), między rodzicami a dziećmi: art. 87, obowiązek alimentacyjny między krewnymi w linii prostej – art. 128 itd. Niedopełnienie obowiązków ma mieć charakter uporczywy – zarówno w sensie długotrwałości jak i nastawienia psychicznego, Podstawy wydziedziczenia mogą zachodzić łącznie, Art. 1008 KC stanowi numerus clausus podstaw wydziedziczenia, Przyczyna wydziedziczenia musi istnieć już w chwili sporządzenia testamentu,

Sposób wydziedziczenia Wyłącznie w testamencie, Sposób dowolny, byleby wyraźnie wynikała wola wydziedziczenia Nie jest możliwe wydziedziczenie blankietowe, Bezskuteczność wydziedziczenia jednego z uprawnionych nie wyklucza skuteczności wydziedziczenia pozostałych, Przyczyna wydziedziczenia powinna wynikać z testamentu – art. 1009 k.c. Relewantna jest tylko przyczyna wynikająca z testamentu, Przyczyna musi być prawdziwa – musi istnieć związek między podstawą a pozbawieniem zachowku, W wyjątkowych okolicznościach, mimo braku skutecznego wydziedziczenia, dochodzenie zachowku może być uznane za nadużycie prawa (art. 5 k.c.), Istnienie podstawy wydziedziczenia musi wykazać ten, kto wywodzi z tego faktu skutki prawne – art. 6 k.c.

Skutki wydziedziczenia Wydziedziczenie NIE powoduje, że uprawniony do zachowku jest traktowany tak, jakby nie dożył otwarcia spadku, Pozostaje on nadal osobą, która dziedziczyłaby z ustawy, gdyby nie było testamentu (art. 991 k.c.) – skutkuje to tym, że do spadku z ustawy nie dochodzą ani zstępni wydziedziczonego, ani – w ich braku – rodzice, rodzeństwo, dalsi krewni spadkodawcy. Art. 1011 k.c. – zstępni wydziedziczonego zstępnego są uprawnieni do zachowku, chociażby przeżył on spadkodawcę, Jest to ich własne prawo do zachowku, nie zaś prawo dziedziczone po wydziedziczonym

przebaczenie Spadkodawca nie może wydziedziczyć uprawnionego do zachowku, jeśli mu przebaczył – art. 1010 par. 1 k.c. Jeśli w chwili przebaczenia spadkodawca nie miał zdolności do czynności prawnych, przebaczenie jest skuteczne jeśli nastąpiło z dostatecznym rozeznaniem – art. 1010 par. 2 k.c. Przebaczenie to wyrażona na zewnątrz decyzja, by nie wywodzić nic więcej z doznanej krzywdy, Nie jest oświadczeniem woli, ani innym oświadczeniem, o którym mowa w art. 65(1) k.c. Musi istnieć wola przebaczenia, nie jest istotne czy przebaczający znał skutki prawne tego zachowania, Dorozumiane przebaczenie – powołanie do spadku, Przebaczenie nie może być dokonane przez osoby trzecie, Nieprawidłowości w procesie podejmowania decyzji o przebaczeniu skutkują jego bezskutecznością, Przebaczenie nie może być odwołane,

kazus Jan Z. sporządził testament własnoręczny, w którym do spadku powołał w częściach równych dwóch synów Piotra i Pawła, wydziedziczając córkę Annę z powodu zawarcia przez nią małżeństwa z Kazimierzem karanym za kradzieże. Jan Z. zmarł 12 maja 2009r., a wcześniej – 10 maja 2009r. Zmarł Piotr, pozostawiając żonę Irenę i dwoje małoletnich dzieci Karolinę i Mateusza. Uczestnicy postępowania o stwierdzenie nabycia spadku: Paweł, Irena działająca w imieniu własnym oraz jako przedstawicielka ustawowa małoletnich Karoliny i Mateusza oraz Anna nie kwestionują ważności testamentu. Kto nabędzie spadek po Janie Z. i jakie roszczenia przysługują pozostałym uczestnikom postępowania spadkowego?