Morze Bałtyckie

Położenie Bałtyku na półkuli północnej w wysokich szerokościach geograficznych (od 54 N do 66 N), śródziemne leżące w obrębie kontynentu europejskiego,

Państwa leżące nad Bałtykiem Dania Estonia Finlandia Litwa Łotwa Niemcy Polska Rosja Szwecja kraje nordyckie, kraje bałtyckie,

wiek i wielkość Bałtyk uformował się ok. 12 tyś. lat temu, jest więc morzem młodym, powierzchnia wynosi 415 tyś km, jest morzem średniej wielkości,

głębokość Bałtyk jest morzem szelfowym - średnia głębokość to 52,3 m. największa głębia Landsort 459m. dla porównania średnia głębokość : Morze Śródziemne – 1438m. Morze Czarne – 1315m. Morze Norweskie – 1600m.

miejsca o znacznych głębokościach tzw. baseny i głębie np.: Basen Bornholmski gł. do 105m Basen Gotlandzki gł. do 459m Basen Botnicki gł. do 294m Głębia Gdańska gł. do 118m płycizny tzw. Ławice np. Ławica Odrzańska, Ławica Słupska,

temperatura Bałtyk jest morzem chłodnym latem w południowej części 18 st. C w południowych zatokach 22 st.C w północnej części 13 st. C zimą temperatura wody spada osiągając od 0 do 2 st. C

zasolenie Bałtyk jest morzem słonawym o niskim zasoleniu średnio 7,5% ,(wody oceanu 35%) zasolenie nie jest równomierne! najmniejsze stężenie soli występuje w zatoce Botnickiej i Fińskiej największe zasolenie w Cieśninach Duńskich

niskie zasolenie wynika z : wąskie połączenie z Morzem Północnym przez cieśniny duńskie, dostarczanie dużej ilości wody słodkiej (250 wpływających rzek), niskie parowanie,

Zasolenie psu Zatoka Botnicka (ZB) Morze Botnickie (MB) Kattegat (K) Głębia Gotlandzka (GG) Cieśniny Duńskie (CD) Głębia Bornholmska (GB) CD K GB MB ZB GG

Typy wybrzeży na Bałtyku wysokie wybrzeże klifowe niszczone przez wody Bałtyku (abrazja) .

Ruiny kościoła w Trzęsaczu Zdjęcie z 1870r. XV wiek - 1,8-2 km 1750 - 58 m 1806 - 14,5 m 1820 - 13 m 1835 - 12 m 1855 - ok. 5 m 1868 - 1 m

niskie wybrzeże mierzejowo – zalewowe nadbudowywane przez płynące z zachodu prądy morskie Mierzeja Helska 34 km,

Mierzeja Wiślana 90 km

wybrzeże szkierowe (szerowe) na północy występują zatopione przez morze małe wysepki zwane szkierami, które powstały w wyniku działalności lądolodu.

Bałtyk jest jednym z najbardziej zanieczyszczonych mórz na świecie źródła zanieczyszczeń : ścieki - docelowym miejscem ścieków z naszych domów (toalety, pralki) jest zawsze Bałtyk, rolnictwo - głównie o środki owadobójcze i chwastobójcze, transport wodny i katastrofy zbiornikowców, przemysł chemiczny-co roku wyrzuca do morza tony nawozów azotowych i fosforowych, wydobycie ropy naftowej, zatopione pociski

Ładunki azotu wprowadzane przez państwa nadbałtyckie

Ładunki fosforu wprowadzane przez państwa nadbałtyckie

Jeśli sytuacja w morzu nie poprawi się, będzie ono za 50 lat martwym.

Flora i fauna Bałtyku W Morzu Bałtyckim można spotkać gatunki słonowodne jak i słodkowodne. Różnorodność jest znacznie mniejsza niż w innych morzach , jak i wielkość niektórych organizmów.

przykładowa flora glony wielokomórkowe : sałata morska, morszczyn pęcherzykowaty, listownica, krasnorost,

przykładowa fauna jamochłony skorupiaki ryby ssaki chełbia modra pąkla flądra foka szara bełtwa festonowa krewetka elegancka makrela foka pospolita ukwiał tęgoczułki krewetka bałtycka śledź foka obrączkowana krab brzegowy łosoś morświn troć

Porównanie liczby gatunków fauny występujących w Morzu Północnym i w Morzu Bałtyckim Morze Północne > 4000 Kattegat ok. 2000 Bałtyk Właściwy ok. 430 Zatoka Fińska, Zatoka Botnicka ok. 160 Porównanie wielkości ciała niektórych gatunków w Morzu Północnym i w Bałtyku M. Północne Bałtyk omułek Mytilus edulis 12 cm 5 cm piaskołaz Mya arenaria 15 cm 7 cm pąkla Balanus improvisus 3 cm 1,5 cm

rybołówstwo szprot dorsz śledź

wyspy cieśniny zatoki Zelandia Skagerrak Botnicka Gotlandia Kattegat Fińska Fionia Sund Ryska Sarema Wieki Bełt Gdańska Olandia Mały Bełt Pomorska Hiuma Bornholm