RACHUNEK KOSZTÓW ZMIENNYCH, PORÓWNANIE Z RACHUNKIEM KOSZTÓW PEŁNYCH
Definicja rachunku kosztów Rachunek kosztów jest względnie wyodrębnionym podsystemem informacyjnym w ramach systemu ewidencyjnego rachunkowości, którego podstawowym zadaniem jest dostarczanie informacji o kosztach. Rachunek kosztów jest procesem ustalania kosztów związanych z prowadzeniem działalności, tj. wytwarzaniem wyrobów, świadczeniem usług i wykonywaniem różnych funkcji. Koszty wytwarzanych wyrobów, świadczonych usług lub wykonywanych funkcji są traktowane jako przedmiot rachunku kosztów. Przedmiotem rachunku kosztów są zawsze koszty prowadzenia działalności. Podmiotem rachunku kosztów jest natomiast jednostka gospodarcza prowadząca działalność.
Rodzaje rachunku kosztów 1. Rachunek kosztów pełnych 2. Rachunek kosztów zmiennych
Rachunek kosztów zmiennych Jest to każdy system rachunku kosztów, przy którym następuje podział kosztów na stałe i zmienne, a produkty wycenia się tylko po kosztach zmiennych. Koszty stałe w całości odnoszone są na wynik finansowy. Rachunek kosztów zmiennych oparty jest na liniowej zależności kosztów i przychodów od wielkości produkcji.
Rachunek kosztów zmiennych Rachunek kosztów zmiennych polega na podziale kosztów na zmienne proporcjonalne i stałe związane z określonym przedziałem czasu. W konsekwencji zapasy produktów (półfabrykatów i produkcji niezakończonej) wyceniane są na poziomie kosztów zmiennych produkcji, a koszty stałe w całości obciążają wynik danego okresu obrachunkowego.
Koszty zmienne Są to koszty, które zmieniają się wraz ze zmianami wielkości produkcji. Zmiany te mogą mieć charakter proporcjonalny, progresywny, degresywny lub regresywny.
Koszty stałe Są to koszty, które nie reagują na zmiany w wielkości produkcji, czyli pozostają niezmienne lub zmieniają się w sposób nieistotny. Ale jednostkowe koszty stałe ulegają zmianom.
Rachunek zysków i strat według koncepcji rachunków kosztów zmiennych A. Przychody netto ze sprzedaży produktów (ilość × cena) B. Koszty zmienne sprzedanych produktów (ilość × jednostkowy koszt zmienny) C. Marża brutto (marża pokrycia) D. Koszty stałe (produkcji i zarządu) E. Zysk (strata) na sprzedaży
Rachunek kosztów pełnych Rachunek kosztów pełnych to odmiana rachunku kosztów, charakteryzująca się podziałem kosztów całkowitych wytwarzania na koszty bezpośrednie i pośrednie, wyceną wytworzonych produktów na poziomie kosztów pełnych oraz rozliczaniem kosztów pośrednich na produkty przy zastosowaniu metod pomocniczych.
Rachunek zysków i strat według koncepcji rachunków kosztów pełnych A. Przychody netto ze sprzedaży produktów B. Koszty wytworzenia sprzedanych produktów C. Wynik brutto na sprzedaży D. Koszty zarządu E. Koszty sprzedaży F. Wynik na sprzedaży
Przykład Jednostka wytworzyła 10000 sztuk wyrobów gotowych. Sprzedała 8000 sztuk po 84,- za sztukę. Jednostkowe koszty produkcji były następujące: Materiały bezpośrednie 32,- Płace bezpośrednie 10,- Pozostałe koszty zmienne 12,- Stałe koszty produkcji 6,- Koszty zarządu wyniosły 110000,-
Zalety rachunku kosztów zmiennych emituje realne informacje o jednostkowym koszcie zmiennym wyrobu oraz kosztach zmiennych całego przedsiębiorstwa; kontroluje proces tworzenia się kosztów w przedsiębiorstwie; ułatwia przedsiębiorstwu podejmowanie bardziej trafnych decyzji cenowych; pozwala kontrolować poziom kosztów stałych jednostki;
Zalety rachunku kosztów zmiennych umożliwia syntetyczną i szybką ocenę przedsiębiorstwa z punktu widzenia dwóch kryteriów zysku i marży brutto; umożliwia podejmowanie decyzji krótkookresowych; umożliwia ustalanie cen w oparciu o marżę brutto;
Wady rachunku kosztów zmiennych nie spełnianie zasady współmierności przychodów i kosztów, wymaganej w rachunkowości finansowej i sprawozdaniach finansowych; umożliwienie występowania trudności w podziale kosztów na zmienne i stałe; mała przydatność w procesie podejmowania decyzji długookresowych; rosnący udział kosztów stałych; jest to jedynie rachunek pomocniczy
Zalety rachunku kosztów pełnych jest on przystosowany do wymogów sprawozdawczości zewnętrznej jest przydatny w podejmowaniu decyzji długookresowych, ponieważ w długim okresie przychody ze sprzedaży powinny pokryć wszystkie koszty przedsiębiorstwa
Wady rachunku kosztów pełnych - generowanie informacji głównie dla wyceny produktów i wyróżnianie zbiorów kosztów ze względu na ich podział, tj. koszty bezpośrednie, koszty pośrednie, pełny koszt jednostkowy i zysk, bez względu na stopień wykorzystania zdolności wytwórczych; - orientowanie się decydentów na produkcję, a nie na rynek; - ograniczona przydatność dla podejmowania decyzji w krótkim okresie;
Charakterystyka rachunku kosztów pełnych i rachunku kosztów zmiennych
Dziękujemy za uwagę
Grupa C1 Anna Engel Agnieszka Leszczyńska Piotr Żurawski