CIĄŻA POWIKŁANA CUKRZYCĄ

Prezentacja na temat: "CIĄŻA POWIKŁANA CUKRZYCĄ"— Zapis prezentacji:

1 CIĄŻA POWIKŁANA CUKRZYCĄ
Dorota Bomba-Opoń I Katedra i Klinika Położnictwa i Ginekologii AM w Warszawie

2 CUKRZYCA U KOBIET W CIĄŻY
90% CUKRZYCA CIĘŻARNYCH (GDM) 10% CUKRZYCA PRZEDCIĄŻOWA (PGDM)

3 PODZIAŁ CUKRZYCY wg WHO (1997)
1. CUKRZYCA TYPU 1 2. CUKRZYCA TYPU 2 3. CUKRZYCA WTÓRNA 4. CUKRZYCA CIĘŻARNYCH

4 GESTATIONAL DIABETES MELITUS
CUKRZYCA CIĘŻARNYCH GDM GESTATIONAL DIABETES MELITUS

5 EPIDEMIOLOGIA CUKRZYCY
CUKRZYCA CIĘŻARNYCH 0,2 -12% 3-5% POPULACJA EUROPEJSKA 10-12% Indianie, Latynosi, Afroamerykanie

6 EPIDEMIOLOGIA CUKRZYCY CIĘŻARNYCH
CZĘSTOŚĆ WYSTĘPOWANIA ZALEŻY OD: CZYNNIKÓW RASOWYCH CZYNNIKÓW ŚRODOWISKOWYCH SPOSOBU ŻYCIA I ODŻYWIANIA ZACHOROWALNOŚCI NA CUKRZYCĘ TYPU 2 U KOBIET W WIEKU ROZRODCZYM POZIOMU OPIEKI ZDROWOTNEJ POWSZECHNOŚCI STOSOWANIA TESTÓW PRZESIEWOWYCH

7 CUKRZYCA CIĘŻARNYCH (DIABETES GRAVIDARUM)
NIETOLERANCJA WĘGLOWODANÓW O RÓŻNYM NASILENIU, KTÓRA WYSTĄPIŁA PO RAZ PIERWSZY W CZASIE CIĄŻY LUB ZOSTAŁA PO RAZ PIERWSZY W CIĄŻY ROZPOZNANA

8 PRZEMIJAJĄCA NIETOLERANCJA WĘGLOWODANÓW
CUKRZYCA CIĘŻARNYCH PRZEMIJAJĄCA NIETOLERANCJA WĘGLOWODANÓW CUKRZYCA TYPU 2 (NIEROZPOZNANA LUB ROZPOCZYNAJĄCĄ SIĘ ) CUKRZYCA TYPU 1 (ROZPOCZYNAJĄCA SIĘ LUB ŚWIEŻO UJAWNIONA)

9 CUKRZYCA CIĘŻARNYCH KLASYFIKACJA: GDM1
NIEPRAWIDŁOWA TOLERANCJA GLUKOZY Z NORMOGLIKEMIA W WARUNKACH PRZESTRZEGANIA DIETY GDM2 HIPERGLIKEMIA NA CZCZO I POPOSIŁKOWA - KONIECZNE LECZENIE DIETĄ I INSULINĄ

10 ZMIANY METABOLICZNE W CIĄŻY
I POŁOWA - FAZA ANABOLICZNA  AKTYWNOŚĆ LIPAZY LIPOPROTEINOWEJ  TKANKOWE ZUŻYCIE GLUKOZY

11 ZMIANY METABOLICZNE W CIĄŻY
II POŁOWA - FAZA KATABOLICZNA  KOMÓRKOWA INSULINOOPORNOŚĆ  GLUKONEOGENEZY ( WKT)  CIAŁ KETONOWYCH I LIPIDÓW CIĄŻA OKRES PRZYSPIESZONEGO GŁODOWANIA !!

12 UWARUNKOWANIA GENETYCZNE NIEDOSTATECZNE WYDZIELANIE INSULINY
ETIOLOGIA GDM UWARUNKOWANIA GENETYCZNE INSULINOOPORNOŚĆ NIEDOSTATECZNE WYDZIELANIE INSULINY ZABURZENIA LIPIDOWE WOLNE KWASY TŁUSZCZOWE

13 CZYNNIKI RYZYKA GDM OTYŁOŚĆ CUKRZYCA W RODZINIE
GDM W POPRZEDNIEJ CIĄŻY MASA URODZENIOWA DZIECI >4100G;>95C OBCIĄŻONY WYWIAD POŁOŻNICZY WIEK > 35RŻ CUKROMOCZ

14 MAŁE RYZYKO GDM KOBIETY DO 25 RŻ Z PRAWIDŁOWĄ MASĄ CIAŁA
BEZ CUKRZYCY W RODZINIE NIE POCHODZĄCE Z GRUP ETNICZNYCH LUB RASOWYCH O WYSOKIEJ CZĘSTOŚCI CUKRZYCY W NIEKTÓRYCH KRAJACH U TYCH KOBIET NIE WYKONUJE SIĘ BADAŃ PRZESIEWOWYCH ZE WZGLĘDÓW EKONOMICZNYCH

15 GDM BADANIA PRZESIEWOWE
I TRYMESTR : GLIKEMIA NA CZCZO (<95MG%) HBD: OBCIĄŻENIE 50G GLUKOZY (60’ <140MG%)

16 GDM BADANIA DIAGNOSTYCZNE
GLIKEMIA NA CZCZO MG% LUB GLIKEMIA 60’ PO 50G GLUKOZY MG%  KRZYWA OBCIĄŻENIA 75G GLUKOZY (WG KRYTERIÓW WHO) WARTOŚCI NIEPRAWIDŁOWE: NA CZCZO > 95MG%; 1H PO OBCIĄŻENIU > 180MG%; 2H PO OBCIĄŻENIU > 140MG%

17 ROZPOZNANIE GDM GLIKEMIA NA CZCZO > 120 MG% LUB
GLIKEMIA PO OBCIĄŻENIU 50G GLUKOZY W 60MIN >200 MG% GLIKEMIA W KRZYWEJ PO 75G GLUKOZY NA CZCZO >95MG%; 1H PO OBCIĄŻENIU > 180MG%; 2H PO OBCIĄŻENIU > 140MG%

18 DIAGNOSTYKA GDM

19 WPŁYW CUKRZYCY U MATKI NA ROZWÓJ PŁODU
HIPERGLIKEMIA U MATKI  HIPERINSULINEMIA U PŁODU ( IGF-I; IGFBP-1) MAKROSOMIA PŁODU

20 KONSEKWENCJE CUKRZYCY CIĘŻARNYCH
BEZPOŚREDNIE WADY PŁODU MAKROSOMIA PŁODU URAZ OKOŁOPORODOWY PŁODU WYSOKI ODSETEK CIĘĆ CESARSKICH OKRES NOWORODKOWY ZABURZENIA ODDYCHANIA HIPOGLIKEMIA

21 KONSEKWENCJE CUKRZYCY CIĘŻARNYCH
POWIKŁANIA CIĄŻY: ZAKAŻENIA DRÓG MOCZO-PŁCIOWYCH NADCIŚNIENIE TĘTNICZE WIELOWODZIE

22 KONSEKWENCJE CUKRZYCY CIĘŻARNYCH
ODLEGŁE CUKRZYCA U MATEK (6-65%) OTYŁOŚĆ, CUKRZYCA U POTOMSTWA GORSZY ROZWÓJ INTELEKTUALNY DZIECI

23 POSTĘPOWANIE W GDM KONTROLA DIABETOLOGICZNA
GLIKEMIA; HBA1C; FRUKTOZOAMINA KONTROLA POŁOŻNICZA USG: DIAGNOSTYKA WAD (ECHO SERCA PŁODU) MONITOROWANIE WZROSTU PŁODU OSZACOWANIE MASY PŁODU MONITOROWANIE PŁODU

24 LECZENIE CUKRZYCY CIĘŻARNYCH
KONTROLA GLIKEMII SAMOKONTROLA - GLUKOMETRY OZNACZENIA: NA CZCZO; 1 GODZ. PO GŁÓWNYCH POSIŁKACH (ŚNIADANIE, OBIAD, KOLACJA) WARTOŚCI GLIKEMII: NA CZCZO MG% PRZED POSIŁKIEM MG% 1H PO POSIŁKACH < 140MG% 2H PO POSIŁKACH < 120MG% W NOCY MG%

25 LECZENIE DIETETYCZNE SKŁAD DIETY 40-50% WĘGLOWODANÓW
(GŁÓWNIE ZŁOŻONE - WARZYWA, PIECZYWO, KASZE) 30% BIAŁKA; 20-30% TŁUSZCZÓW KALORYCZNOŚĆ DIETY 35 KCAL/KG NALEŻNIEJ MASY OTYŁE KCAL/KG NALEŻNEJ MASY LICZBA WYMIENNIKÓW WĘGLOWODANOWYCH WW/ 24H LICZBA POSIŁKÓW 3 GŁÓWNE + 3 MNIEJSZE (ISTOTNY POSIŁEK PRZED SNEM)

26 LECZENIE INSULINĄ INSULINOTERAPIA 10- 40% KOBIET Z GDM
WDROŻENIE LECZENIA GDY GLIKEMIA: NA CZCZO > 95MG%; 1H > 140MG%, 2H > 120MG% INSULINY LUDZKIE KRÓTKODZIAŁAJĄCE PRZED GŁÓWNYMI POSIŁKAMI DŁUGODZIAŁAJĄCA O GODZ W CIĄŻY NIE STOSUJE SIĘ DOUSTNYCH LEKÓW HIPOGLIKEMIZUJĄCYCH

27 POSTĘPOWANIE PO CIĄŻY PONOWNE WYKONANIE TESTU DIAGNOSTYCZNEGO PO OKRESIE POŁOGU ZAKWALIFIKOWANIE DO JEDNEJ Z GRUP: cukrzyca IFG (impaired fasting glucose) IGT (impaired glucose tolerance) normoglikemia PLANOWANIE CIĄŻY I WCZESNE OBJĘCIE SPECJALISTYCZNĄ OPIEKĄ W CIĄŻY

28 CUKRZYCA PRZEDCIĄŻOWA
PGDM PREGESTATIONAL DIABETES MELITUS

29 EPIDEMIOLOGIA CUKRZYCY
CUKRZYCA PRZEDCIĄŻOWA 0,2-0,3% POPULACJI

30 KLASYFIKACJA CUKRZYCY WG P. WHITE
A – leczenie dietą; dowolna długość trwania cukrzycy B – wystąpienie cukrzycy po 20rż; czas trwania do 10 lat C – wystąpienie cukrzycy między 10 a 19rż; czas trwania lat D – wystąpienie cukrzycy przed 10rż; czas trwania powyżej 20 lat; retinopatia prosta lub nadciśnienie R – retinopatia profiferacyjna lub wylew do c. szklistego F – nefropatia : białkomocz dobowy powyżej 0,5g RF – kryteria klasy R i F H – choroba niedokrwienna serca T - stan po przeszczepieniu nerki

31 KLASYFIKACJA CUKRZYCY WG HARE
CUKRZYCA NIEPOWIKŁANA (DM) CUKRZYCA POWIKŁANA (DM+) .Mikroangiopatia .Retinopatia - nieproliferacyjna - proliferacyjna .Nefropatia - mikroalbuminuria - jawna, mikroalbuminuria .Nadciśnienie - uprzednio stwierdzone - wywołane ciążą - stan przedrzucawkowy .Makroangiopatia - Choroba niedokrwienna serca .Neuropatia autonomiczna

32 PRZECIWSKAZANIA DO CIĄŻY
CIĘŻKA NEFROPATIA (KLIRENS KREATYNINY <40ML/MIN) NIEKONTROLOWANE, OPORNE NA LECZENIE NADCIŚNIENIE CIĘŻKA NIEPODDAJĄCA SIĘ LECZENIU RETINOPATIA PROLIFERACYJNA ZAAWANSOWANA CHOROBA NIEDOKRWIENNA SERCA LUB PRZEBYTY ZAWAŁ AUTONOMICZNA NEUROPATIA Z ZAJECIEM UKŁADU BODŹCOWO-PRZEWODZĄCEGO SERCA LUB PRZEWODU POKARMOWEGO

33 POSTĘPOWANIE PRZED CIĄŻĄ
PLANOWANIE CIĄŻY WYRÓWNANIE GLIKEMII HbA1c < 7% INTENSYWNA INSULINOTERAPIA ( INSULINY LUDZKIE) KONTROLA PARAMETRÓW FUNKCJI NEREK LECZENIE RETINOPATII PROLIFERACYJNEJ DOBÓR ODPOWIEDNICH LEKÓW HIPOTENSYJNYCH

34 CZYNNIKI PATOGENNE W CIĄŻY POWIKŁANEJ CUKRZYCĄ
HIPERGLIKEMIA CIAŁA KETONOWE HIPOGLIKEMIA TERATOGENNE DZIAŁANIE INSULINY PRZECIWCIAŁA PRZECIWINSULINOWE ZMIANY NACZYNIOWE (MACICA; ŁOŻYSKO) ABBERACJE CHROMOSOMALNE

35 CUKRZYCA PRZEDCIĄŻOWA ZAGROŻENIE PŁODU
WADA WRODZONA MAKROSOMIA IUGR NIEDOTLENIENIE WEWNĄTRZMACICZNE ZGON WEWNĄTRZMACICZNY

36 POWIKŁANIA CIĄŻY PORONIENIE PORÓD PRZEDWCZESNY WIELOWODZIE PROM
ZAKAŻENIE DRÓG MOCZOWYCH NADCIŚNIENIE TĘTNICZE

37 CUKRZYCA PRZEDCIĄŻOWA PGDM
OPIEKA W CIĄŻY DIABETOLOG POŁOŻNIK OKULISTA NEFROLOG CZĘSTSZE WIZYTY W CIĄŻY, INTENSYWNE MONITOROWANIE CIĘŻARNEJ I PŁODU HOSPITALIZACJA JUŻ W 36 TYGODNIU CIĄŻY

38 CUKRZYCA PRZEDCIĄŻOWA PGDM
PORÓD OŚRODEK REFERENCYJNY WSKAZANIA DO CIĘCIA CESARSKIEGO: MAKROSOMIA PŁODU POŁOŻENIE MIEDNICOWE PŁODU STAN PO CIĘCIU CESARSKIM POWIKŁANIA NACZYNIOWE (NEFROPATIA, RETINOPATIA)

39 MONITOROWANIE STANU RODZĄCEJ
OPIEKA OKOŁOPORODOWA MONITOROWANIE STANU RODZĄCEJ pomiar: glikemii 1-2h; jonogram dożylny wlew z glukozy 125ml/h lub wlew insuliny krótkodziałającej 1iu/ml (szybkośc zalezy od glikemii) można stosować kroplówkę z glukozą i insuliną uzupełnienie poziomu potasu pożądane poziomy glikemii mg%

40 OPIEKA OKOŁOPORODOWA ZALECANE KARMIENIE PIERSIĄ
PO PORODZIE SPADEK ZAPOTRZEBOWANIA NA INSULINĘ ODŁĄCZENIE WLEWU Z INSULINY PODANIE INSULINY S.C. I SPOŻYCIE POSIŁKU KONIECZNE ZMNIEJSZENIE DAWKI INSULINY OD 30-50% ZALECANE KARMIENIE PIERSIĄ