Kapliczki i krzyże przydrożne

Prezentacja na temat: "Kapliczki i krzyże przydrożne"— Zapis prezentacji:

1 Kapliczki i krzyże przydrożne
Charakterystyczną cechą krajobrazu naszego kraju są liczne kapliczki i krzyże przydrożne. Stoją one w miejscach uznawanych za szczególnie ważna dla lokalnej społeczności. Kapliczki drewniane można podzielić na: kłodowe - najbardziej archaiczne; w pniu drzewa sosnowego lub jodłowego wykonywano wnękę i tam umieszczano figurę świętego. Występują one w południowej, bardziej zalesionej Lubelszczyźnie. słupowe - mają kształt słupa, a na niej umieszczone jest kapliczka. Można je spotkać w centralnej i północnej części regionu. brogowe - na czterech narożnych słupach kładziono pomost, a na nim namiotowy daszek. Zachowało się ich bardzo mało. domkowe - budowane były na planie kwadratu, drewniane ścianki przykrywał dach dwuspadowy lub namiotowy. Jest ich bardzo dużo, najwięcej na południu i wschodzie. szafkowe - zawieszane na domach lub przydrożnych drzewach, mają kształt prostokątnej szafki przykrytej dwuspadowym daszkiem. skrzyniowe - dochodzą do 1 m wysokości, są z trzech stron oszalowane, a od frontu otwarte. wnękowe - umieszczane w naturalnych dziuplach. Na kapliczkach wycinano datę jej powstania, czasami słowa modlitwy, bardzo rzadko zaś nazwisko twórcy. Najczęściej w kapliczkach umieszczano drewniane, polichromowane rzeźby świętych, Chrystusa Frasobliwego czy Matkę Boską. Oprócz kapliczek drewnianych spotyka się także z cegły, kamienia czy betonu. Ze względu na kształt wyróżnić można: domkowe, arkadowe, gloriety, aedicule, latarnie, wnękowe, wieżowe, słupowe oraz stylowe i współczesne. Najstarsza kapliczka murowana znajduje się w Kazimierzu Dolnym i pochodzi z 1588 r. Krzyże przydrożne są wykonywane są z drewna, żelaza i kamienia. Niektóre są proste, inne bogato zdobione. Najbardziej ozdobne są krzyże drewniane zwieńczone małym, żelaznym krzyżykiem z półksiężycem i kogutkiem lub insygniami Męki Pańskiej. Często można zobaczyć napisy wycięte na krzyżach np. "Od powietrza, głodu, ognia i wojny wybaw nas Panie". Także w czasach współczesnych we wsiach, gdzie nie ma kościołów przy kapliczkach i krzyżach odprawiają się nabożeństwa majowe, uroczystości święcenia pól czy pożegnania zmarłego.

2 Kapliczka w Iwaszkowcach

3 Matka Boża z Dzieciątkiem

4 Przydrożny krzyż nad Wyszowatką

5 Figury św. Jana i św. Piotra

6 Św. Jan - Witków

7 Przydrożny krzyż - Świerzowa Ruska

8 Krzyż Milenijny w Chełmcu

9 Św. Jan Nepomucen

10 Krzyż przydrożny - Tuszkowy

11 Krzyż - Loryniec

12 Kuźnica

13 Kłosowo k. Kielna

14 Krzyż przydrożny - Szymbark

15 Tuszkowy - kapliczka w centrum wsi

16 Koziniec gm. Mucharz

17 Zagórze gm. Mucharz