Organizacja nauczania języka. mniejszości niemieckiej na

Prezentacja na temat: "Organizacja nauczania języka. mniejszości niemieckiej na"— Zapis prezentacji:

1 Organizacja nauczania języka. mniejszości niemieckiej na
Organizacja nauczania języka mniejszości niemieckiej na terenie województwa śląskiego Opole, 12 kwietnia 2012 r.

2 Informacja nt. liczby szkół i placówek oświatowych, w których uczniowie zadeklarowali chęć uczenia się języka mniejszości narodowej niemieckiej w roku szkolnym 2011/2012  Nazwa delegatury Liczba szkół i placówek, w których nauczany jest język mniejszości narodowej Liczba dzieci/uczniów, którzy uczą się języka mniejszości narodowej Liczba nauczycieli jęz. niemieckiego jako jęz. mniejszości narodowej* Delegatura Kuratorium Oświaty w Bytomiu 15 804 Delegatura Kuratorium Oświaty w Częstochowie 6 289 7 Delegatura Kuratorium Oświaty w Gliwicach 25 2065 33 Delegatura Kuratorium Oświaty w Rybniku 65 4890 77 Razem: 111 8048 132

3 Informacja na temat stanu oświaty mniejszości niemieckiej na przykładzie Delegatury w Rybniku
Szkoły na terenie Delegatury w Rybniku naukę języka mniejszości niemieckiej zaczęły organizować od 1992 roku. Nauka języka mniejszości narodowej niemieckiej obecnie organizowana jest na podstawie Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 listopada 2007 roku w sprawie warunków i sposobu wykonywania przez przedszkola, szkoły i placówki publiczne zadań umożliwiających podtrzymywanie poczucia tożsamości narodowej, etnicznej i językowej uczniów należących do mniejszości narodowych i etnicznych oraz społeczności posługującej się językiem regionalnym.

4 Początkowo nauką tą objętych było niewielu uczniów, powoli zaczęły powstawać klasy, w których na wniosek rodziców, organizowano naukę języka mniejszości niemieckiej. Do prekursorów należy zaliczyć szkoły znajdujące się na terenie powiatu raciborskiego, a szczególnie Gminy Krzyżanowice, Rudnik i Pietrowice Wielkie.

5 Po wprowadzeniu Reformy Oświaty w 1999 roku i Reformy Samorządowej coraz więcej szkół objętych nadzorem Delegatury w Rybniku zaczęło organizować naukę języka mniejszości niemieckiej na wniosek rodziców uczniów. Nauka ta organizowana była do końca roku szkolnego 2010/2011 w 7 gminach powiatu raciborskiego, tj. gminie; Racibórz, Krzyżanowice, Rudnik, Krzanowice, Nędza, Pietrowice Wielkie, Kuźnia Raciborska oraz dwóch szkołach Gminy Lyski (powiat ziemski rybnicki). Od września 2012 r. nauka rozpoczęła się również w trzech szkołach podstawowych Gminy Kornowac.

6 Aktualnie języka mniejszości niemieckiej na terenie Delegatury KO w Rybniku uczy się:
3593 uczniów w 40 szkołach podstawowych 1036 uczniów w 14 gimnazjach. W szkołach ponadgimnazjalnych nie organizuje się nauki języka mniejszości niemieckiej.

7 Nauczanie dzieci i młodzieży mniejszości narodowej niemieckiej odbywa się głównie w formie dodatkowego nauczania języka mniejszości narodowej niemieckiej w ramach trzech godzin tygodniowo w szkołach i czterech godzin w przedszkolach. Od roku 2008 wraz ze zmianą rozporządzenia nauka języka mniejszości wkroczyła do przedszkoli. Na chwilę obecną z możliwości tej korzysta 261 dzieci w 11 przedszkolach rybnickiej delegatury. Zjawisko to z roku na rok ma tendencję wzrostową. Drugą formą podtrzymywania poczucia tożsamości narodowej dopuszczoną prawem są szkoły z nauczaniem dwujęzycznym.

8 Wykaz szkół i placówek oświatowych, w których uczniowie zadeklarowali chęć uczenia się języka mniejszości narodowej niemieckiej oraz szkół w których równocześnie nauczany jest język niemiecki jako obcy w roku szkolnym 2011/2012

9 Liczba dzieci/uczniów
Lp. Nazwa, adres placówki Liczba dzieci/uczniów Przedszkola 1. Przedszkole Nr 5 w Raciborzu, ul. Bojanowska 7, Racibórz 39 2. Przedszkole w ZSP w Krowiarkach, ul. Szkolna 19, Krowiarki 30 3. Przedszkole w Zespole Szkolno-Przedszkolnym w Brzeźnicy, ul. Kozielska 11, Rudnik 24

10 4. Przedszkole w Zespole Szkolno-Przedszkolnym w Babicach, ul. Wiejska 68, Nędza 25 5. Przedszkole w Zespole Szkolno-Przedszkolnym w Samborowicach, ul. Szkolna1, Samborowice 17 6. Przedszkole w Tworkowie, ul. Polna 3, Tworków 7. Społeczne Przedszkole w Budziskach, ul. Szkolna 14, Kuźnia Raciborska 15 8. Przedszkole w Zespole Szkolno-Przedszkolnym w Pawłowie 44

11 9. Przedszkole w Łęgu w ZSP w Zawadzie Książęcej, ul. Wyzwolenia 8, Nędza 16 10. Przedszkole w Ciechowicach w ZSP w Zawadzie Książęcej, ul. Raciborska 35, Nędza 15 11. Przedszkole w Zespole Szkolno-Przedszkolnym w Zawadzie Książęcej, ul Szkolna 2, Nędza 11 Razem 261 Szkoły podstawowe 1. Szkoła Podstawowa Nr 1 z Oddziałami Integracyjnymi im. Powstańców Śląskich, ul. Cecylii 30, Racibórz 190

12 2. Szkoła Podstawowa Nr 2 im. Noblistów Polskich w Zespole Szkolno-Przedszkolnym Nr 3 w Raciborzu, ul. Sudecka 2, Racibórz 56 3. Szkoła Podstawowa Nr 3, ul Myśliwca 16, Racibórz 113 4. Dwujęzyczna szkoła Podstawowa nr 5 dla mniejszości Niemieckiej im. Jana Brzechwy w Raciborzu, ul. Bojanowska 5, Racibórz 76 5. Szkoła Podstawowa Nr 4 im. ks. Stefana Pieczki w Raciborzu ul. Wojska Polskiego 8, Racibórz 40 6. Szkoła Podstawowa Nr 7 w Zespole Szkolno-Przedszkolnym Nr 2 w Raciborzu, ul. Tuwima 1, Racibórz 88 7. Szkoła Podst. nr 8 w ZSOMS w Raciborzu, ul. Kozielska 19, Racibórz 164

13 8. Szkoła Podstawowa Nr 13 im. Stanisława Staszica w Raciborzu, ul. Staszica 12, Racibórz 23 9. Szkoła Podstawowa nr 14 w Zespole Szkolno-Przedszkolnym Nr 1 w Raciborzu, ul. Jordana 6, Racibórz 80 10. Szkoła Podstawowa nr 15 z Oddziałami Sportowymi w Raciborzu im. Jana III Sobieskiego, ul Słowackiego 48, Racibórz 122 11. Szkoła Podstawowa Nr 18 im Książąt Raciborskich w Raciborzu, ul. Ocicka 52, Racibórz 423 12. Szkoła Podstawowa w Zespole Szkół Ogólnokształcących w Krzyżanowicach, ul. Łąkowa 12, Krzyżanowice 155 13. Szkoła Podstawowa w Zespole szkól Ogólnokształcących w Chałupkach, ul. Szkolna 7, Chałupki 45

14 14. Szkoła Podstawowa w Zespole Szkolno-Przedszkolnym w Owsiszczach, ul. Szkolna 1, Krzyżanowice 16 15. Szkoła Podstawowa w Zespole Szkół Ogólnokształcących w Tworkowie, ul. Zamkowa 13, Tworków 97 16. Szkoła Podstawowa w Zespole Szkół Ogólnokształcących w Bieńkowicach, ul. Szkolna 1, Bieńkowice 91 17. Szkoła Podst. im. J Rymera w Zabełkowie, ul. Rymera 7, Chałupki 76 18. Szkoła Podstawowa w Zespole Szkół w Pietrowicach Wielkich ul. Konopnickiej 28, Pietrowice Wielkie 155 19. Szkoła Podstawowa w Zespole Szkolno-Przedszkolnym w Samborowicach, ul. Szkolna 1, Samborowice 42

15 20. Szkoła Podstawowa w Zespole Szkolno-Przedszkolnym w Krowiarkach, ul. Szkolna 19, Krowiarki 61 21. Szkoła Podstawowa w Zespole Szkolno-Przedszkolnym w Pawłowie, ul. Powstańców Śląskich 91, Pietrowice Wielkie 79 22. Szkoła Podstawowa w Zespole Szkół Ogólnokształcących im. abp. Józefa Gawliny w Rudniku, ul. Słoneczna 1, Rudnik 75 23. Szkoła Podstawowa w Zespole Szkół Ogólnokształcących im. Josepha von Eichendorffa w Grzegorzowicach, ul. Powstańców Śl. 22, Rudnik 69 24. Szkoła Podstawowa w Zespole Szkolno-Przedszkolnym w Brzeźnicy, ul. Kozielska 11, Rudnik 47 25. Społeczna Szkoła Podstawowa w Gamowie, ul. Długa 47, Gamów 18

16 26. Publiczna Szkoła Podstawowa w Gamowie, ul. Długa 47, Gamów 17 27. Szkoła Podstawowa w Szonowicach, ul. Konopnickiej 2, Rudnik 34 28. Szkoła Podstawowa w Zespole Szkolno-Gimnazjalnym w Nędzy, ul. J. Pawła II 41a, Nędza 184 29. Szkoła Podstawowa w Zespole Szkolno-Przedszkolnym w Babicach, ul. Wiejska 68, Nędza 33 30. Szkoła Podstawowa w Zespole Szkolno-Przedszkolnym w Górkach Śląskich, ul. Ofiar Oświęcimskich 57, Nędza 26 31. Szkoła Podstawowa w Zespole Szkolno-Przedszkolnym w Zawadzie Książęcej, ul.. Szkolna 2, Nędza 56

17 32. Szkoła Podstawowa im. Jana Wawrzynka w Kuźni raciborskiej, ul. Arki Bożka 9, Kuźnia Raciborska 159 33. Szkoła Podstawowa w Zespole Szkół Ogólnokształcących w Rudach, ul. Juliusza Rogera 2, Rudy 213 34. Społeczna Szkoła Podst. w Budziskach, ul. Szkolna 14, Kuźnia Raciborska 57 35. Szkoła Podstawowa w Zespole Szkół w Krzanowicach, ul. Akacjowa 1, Krzanowice 139 36. Szkoła Podstawowa w Zespole Szkolno-Przedszkolnym w Borucinie, ul. Bończyka 13, Krzanowice 37. Szkoła Podstawowa w Zespole Szkolno-Przedszkolnym w Wojnowicach, ul. Polna 2, Krzanowice 48

18 38. Szkoła Podstawowa w Zespole Szkolno-Przedszkolnym w Adamowicach ul. Szkolna 7, Raszczyce 54 39. Szkoła Podstawowa w Raszczycach, ul. Szkolna 3, Raszczyce 76 40. Szkoła Podstawowa im. Juliusza Ligonia w Zespole Szkolno-Przedszkolnym w Pogrzebieniu, ul. Pamiątki 25, Pogrzebień 39 Razem 3593 Gimnazja 1. Gimnazjum Nr 1 w Raciborzu, ul. Kasprowicza 4, Racibórz 26

19 2. Gimnazjum Nr 2 z Oddziałami Integracyjnymi i Sportowymi im. Czesława Miłosza w Raciborzu, ul. Elżbiety 14, Racibórz 102 3. Gimnazjum Nr 3 im. Augusta Weltzla , ul. Żorska 2, Racibórz 272 4. Gimnazjum w Zespole Szkół Ogólnokształcących im. Josepha von Eichendorffa w Grzegorzowicach, ul. Powstańców Śl. 22, Rudnik 45 5. Gimnazjum w Zespole Szkół Ogólnokształcących im. abp. Józefa Gawliny w Rudniku, ul. Słoneczna 1, Rudnik 36 6. Gimnazjum w Szonowicach, ul. Konopnickiej 2, Rudnik 34 7. Gimnazjum w Zespole Szkół w Pietrowicach Wielkich, ul. M. Konopnickiej 28, Pietrowice Wielkie 69 8. Gimnazjum w Zespole Szkół w Krzanowicach, ul. Akacjowa 1, Krzanowice 53

20 9. Gimnazjum w Zespole Szkół Ogólnokształcących w Tworkowie, ul. Zamkowa 13, Tworków 29 10. Gimnazjum w Zespole Szkół Ogólnokształcących w Bieńkowicach, ul. Szkolna 1, Bieńkowice 46 11. Gimnazjum w Zespole Szkół Ogólnokształcących w Krzyżanowicach, ul. Łąkowa 12, Krzyżanowice 82 12. Gimnazjum w Zespole Szkół Ogólnokształcących w Chałupkach, ul. Szkolna 7, Chałupki 49 13. Gimnazjum w Zespole Szkół Ogólnokształcących w Rudach ul. Rogera 2, Rudy 131 14. Gimnazjum w ZSOiT w Kuźni Raciborskiej, ul. Piaskowa 28, Kuźnia Raciborska 62 Razem 1036

21 Naukę języka mniejszości narodowej niemieckiej w szkołach i placówkach na terenie Delegatury KO w Rybniku prowadzi 77 nauczycieli.

22 Kwalifikacje nauczycieli
Liczba nauczycieli 63 magistrów 14 z licencjatem Łączna liczba nauczycieli 77 z kwalifikacjami pedagogicznymi

23 Na podstawie sprawowanego nadzoru pedagogicznego można stwierdzić, że:

24 języka naucza wykwalifikowana kadra pedagogiczna, która na bieżąco współpracuje z Niemieckim Towarzystwem Oświatowym szczególnie w zakresie opracowywania programów nauczania i podręczników do nowej podstawy programowej wychowania przedszkolnego i kształcenia ogólnego, co jest szczególnie ważne wobec braku podręczników do nauki języka niemieckiego, jako języka mniejszości dla uczniów tych klas, w których wdrażana jest nowa podstawa programowa, nauczanie języka niemieckiego, jako języka mniejszości narodowej na terenie województwa śląskiego coraz częściej stanowi w szkołach ofertę edukacji językowej, z której korzystają również uczniowie nie identyfikujący się z niemiecką mniejszości narodową,

25 prowadzona edukacja w dużym stopniu spełnia potrzeby dzieci i młodzieży mniejszości narodowej niemieckiej. Na każdym poziomie nauczania uczniowie zapoznawani są nie tylko ze strukturami gramatyczno-leksykalnymi potrzebnymi do prawidłowego opanowania języka, ale także poznają kulturę, tradycje, historię i geografię krajów niemieckojęzycznych, nauczyciele języka niemieckiego biorą udział w różnych formach doskonalenia zawodowego organizowanych przez Instytut Goethego i różne wydawnictwa, gdzie mają możliwość wzbogacenia swojego warsztatu pracy o nowe materiały metodyczne,

26 efekty nauki uczniów obserwuje się poprzez ich udział w różnych konkursach języka niemieckiego na różnych szczeblach organizowanych już od przedszkola (przedmiotowe, plastyczne, recytatorskie, teatralne, dyktanda, testy, festiwale piosenki, itp.). W konkursach tych uczniowie osiągają znaczące sukcesy. Organizatorami tych konkursów często są DFK, Instytut Goethego, Kuratorium Oświaty czy Nauczycielskie Kolegia Językowe, uczniowie nabyte w szkole umiejętności lingwistyczne mogą wykorzystywać także w domu, tworząc pomosty językowo-kulturowe między pokoleniami,

27 szkoły i przedszkola, w których nauczany jest język mniejszości narodowej niemieckiej, mają bardzo dobrze zorganizowaną współpracę z Towarzystwem Społeczno-Kulturalnym Niemców (DFK). Polega ona głównie na organizowaniu wspólnych imprez okolicznościowych (Dzień Matki, Babci, Dziadka, Jasełka, festyny, wycieczki, kolonie, wyjazdy, itp.), na których uczniowie prezentują swoje umiejętności językowe,

28 Towarzystwo Społeczno-Kulturalne Niemców wspiera naukę języka ojczystego poprzez pomoc finansową (dotacje, nagrody), zakup pomocy szkolnych (mapy, słowniki, podręczniki, sprzęt audiowizualny itp.).

29 Organizacja nauczania języka mniejszości narodowej niemieckiej pozwala uczniom nawiązywać i utrzymywać kontakty z mieszkańcami krajów niemieckojęzycznych, uczy tolerancji i umożliwia posługiwanie się, na co dzień językiem niemieckim.

30 Dziękuję za uwagę dr Bożena Marzec Dyrektor Wydziału Strategii
i Nadzoru Pedagogicznego Kuratorium Oświaty w Katowicach